5 0 2 MB
ANATOMI & FISIOLOGI PENGECAPAN Hendra Kurnia Rakhma, S.Kep., Ns Departemen THT-KL Rumah Sakit Universitas Airlangga
Copyright © Wondershare Software
PENGECAPAN (Gustation, special visceral afferent) Pengecapan: Daya seseorang secara subjektif untuk mengetahui cita rasa makanan / minuman
Manis
Asam Asin Pahit Copyright © Wondershare Software
Intensitas Rasa: Pahit : larut 1/400.000 → masih terasa Asam : larut 1/100.000 → masih terasa Asin : larut 1/400 → masih terasa Manis : larut 1/200 → masih terasa
Lokasi Pengecapan: Manis : ujung lidah Asam & Asin : pinggir lidah Pahit : pangkal lidah Copyright © Wondershare Software
PROSES PENGECAPAN • Terjadi setelah makanan / minuman larut dalam air liur mulut – Zat terurai dalam ion • Asin : oleh ion Na+ • Asam : oleh ion H2SO4 – Zat tidak terurai dalam ion → tetap dalam bentuk molekul • Pahit : obat kinine, tetracycline, kemicetine
Copyright © Wondershare Software
JALUR SYARAF PENGHANTAR KE OTAK • Nerv Lingualis → chorda tympani (n.VII) dari 2/3 lidah depan • Melalui n.IX dari 1/3 lidah belakang • Setiap epithel → neuron ujung serabut saraf pengecap • Jadi setiap pucuk pengecapan dapat bereaksi untuk semua rasa walau dgn itensitas berbeda
Tidak semudah ini
Copyright © Wondershare Software
TEMPAT NEURON PENGECAPAN • Utk n.VII → di dalam: Ganglion Geniculatum dlm Canalis Facialis • Utk n.IX dan n.X → Ganglion Nodosum dekat For. Jugularis
Copyright © Wondershare Software
Cranial Nerves VII Facial
Fibres
Structures Innervated
Functions
Brainstem Nucleus
Sensory
Anterior 2/3 of tongue
Taste
Nucleus solitarius
Motor
Muscles of facial expressions
Facial movement
Facial motor nucleus
Stapedius muscles
Tension of ossicles
Facial motor nucleus
Salivary and lacrimal glands via submandibular and pterygopalatine ganglia
Salivation and lacrimation
Superior salivatory nucleus
Eustachian tube, middle ear
General sensation
Trigeminal sensory nucleus
Carotid body and sinus
Chemo/ baroreception
---
Pharynx, posterior 1/3 of tongue
Taste
Nucleus solitarius
Motor
styropharyngeous
Swallowing
---
Parasympathetic
Salivary glands via the otic ganglion
salivation
Parasympathetic
IX Sensory Glossopharyngeal
Inferior salivatory nucleus Copyright © Wondershare Software
Cranial Nerves X Vagus
XII Hypoglossal
Fibres Sensory
Structures Innervated
Functions
Brainstem Nucleus
Pharynx, larynx, external ear
General sensation
Trigeminal sensory nucleus
Aortic bodies and arch
Chemo/ baroreception
----
Thoracic and abdominal viscera
Visceral sensation
Nucleus solitarius
Motor
Soft palate, larynx, pharynx, upper oesophagus
Speech, swallowing
Nucleus ambiguus
Parasympathetic
Cardiovascular, respiratory and gastrointestinal systems
Control of these systems
Dorsal nucleus of vagus
Motor
Intrinsic and extrinsic muscles of tongue
Movement of tongue
Hypoglossal nucleus
Copyright © Wondershare Software
Copyright © Wondershare Software
TINGKAT NEURON PENGECAPAN MELALUI N. Facial (N.VII) • Neuron I : dari pucuk lidah → n. lingualis, chorda tympani → n.VII → ganglion geniculatum • Neuron II : dari synaps ganglion geniculatum → inti solitarius bgn. caudal • Neuron III : dari synaps inti solitarius → thalamus inti ventro posteromedial • Neuron IV : dari inti thalamus → bgn. tertentu dari Gyrus Posterior Centralis
Copyright © Wondershare Software
TINGKAT NEURON PENGECAPAN MELALUI N. Glossopharyngeal (N.IX) • Neuron I : pucuk lidah → n.IX → ganglion nodosum • Neuron II : dari synaps gang. nodosum → inti solitarius (bgn. cranial/cephal) • Neuron III : dari synaps inti solitarius → inti thalamus ventro post medial • Neuron IV : dari inti thalamus ventro post medial → gyrus post centralis
Copyright © Wondershare Software
Gustatory Pathway
Muscles of Tongue Sagittal section
Tongue and Related Structures Sagittal section
Tongue and Mouth Frontal Section – Anterior View
PUCUK PENGECAPAN • Ion dan molekul zat bersentuhan dgn sel neuron epithel yang mengelilingi ujung halus rambut dari syaraf pengecapan yang menempati beberapa lokasi permukaan dorsal lidah → TASTE BUDS (PUCUK PENGECAPAN)
Copyright © Wondershare Software
BENTUK PUCUK PENGECAPAN 1. Papilla Filiformis • Jumlah : + puluhan ribu • Penampang : terhalus (0,1 – 0,25 mm) • Menyebabkan dorsum lidah halus seperti beludru • Tiap papilla dimasuki serabut saraf halus untuk sensori
Copyright © Wondershare Software
BENTUK PUCUK PENGECAPAN 2. Papilla Fungiformis • Jumlah : + 30 buah • Bentuk : cendawan tangkai kecil, atas melebar • Penampang : 0,5 – 0,75 mm • Terdapat pada ujung lidah dan pinggir lidah • Terdiri dari : Core dan Lapisan Epitel di sekelilingnya • Tiap papilla dimasuki sejumlah serabut syaraf
Copyright © Wondershare Software
BENTUK PUCUK PENGECAPAN 3. Papilla Circum Vallatae • Jumlah : 14 buah • Penampang : 2,5 mm – tinggi 1 mm • Terdapat pada pangkal dorsum lidah depan Sulcus terminalis linguae • Tiap papilla dimasuki sejumlah serabut saraf
Copyright © Wondershare Software
BENTUK PUCUK PENGECAPAN 4. Papilla Foliatae • Jumlah : 4 buah • Penampang : 0,3 mm • Terdapat pada pinggir lidah bagian belakang • Neuro epithel masing-masing ujung rambut syaraf akan mengadakan reaksi proses kimia mikroelektris dengan molekul zat yang larut untuk mengenal rasanya
Copyright © Wondershare Software