Marx ve Mahdumları [2 ed.] 9789755394237 [PDF]

Citation preview

Marx ve Mahdumlan Jac



Fransızca'dan



ues Derrida



Çevıren: Alp Tumertekın



JACQUES DERRIDA



1930 yılında Cezayir'in El-Biar kasabasında do�uıı. on dokuz y:ı�ında. Althusser, Foucault gibi



dönernin



belli b�ı aydınlarını yeti�tiren, daha sonra kendisinin de dersler vereceği Paristeki



licole Norrruıle Sup t!rieure'e (Yüksek Öğretmen Okulu) girmeden önce, erken bir dönemde yap­ tı�ı Rousseau, Niet7.sche, Gide, Valery, Camus gibi yazarların okurn:ılarıyla b.s lenerek ya.ın ve



bir bursla ABD'ye Harvard Üniversite•i'ne gitmi�, Husserl'i n Ursprung de r (",eometrie (Genenin idealitest başlıldı doktora tezi bir türlü tamamlanmamaktadır. !966'da Hyppolite ona, "Nereye gitliğinizi g erçekten görmüyorLlm" der. Artık bambaşka bir yola girmiştir. Bu yol, hem 50'li yıllarda Fransız entelektüel çevrele­ rinde, Sa rtre ve Merleau-Ponty etkisiyle başa! durumda olan Husserl'in fenomenolojisinin bir fel.>efere yönelmi.ştir. 1956 yılında ka:ıandığı



"algı fenomenolojisi"ne indirgenmesinden, ya da Heidegger"in fel•efesinden bir "hüttıaniı.­



ma" yapılmasından, hem de Hegel'in



akademik okunu�undan. yine başat durumda ola n dar



anlamda bir Marksist teorid en uzak.laştı�ı kadar, Saussure'ün dilbilimin in etkisiyle gid erek



lıuan Bilimleri alanında çalı�an akademik



çevrelerde.



cumhuriyeti nin siyasal anlamda en kım�tmz dönemine



özell ikle ı95 8- ı %8 arası de Ca ull e uygun düşercesine yaygınlık kaı.man



yapısakdık akımından da, Derrida'run bu akırnla olan karmaşık, eleştirel ilişklsi oranda ayrılır. Derrida, felsefe tarihinde hem "sö•" hem de "akıl" aıılamlarıııa gel•n bir logos-merk•zciligin egemenlijiiııi. dolayısıyla dar anlamda "yazı"ya da indirgenmeyen büt ün ·�knik" dolayımiarın mevcudiyetin dolulu�a ulaşmayı engelledigi iddia edilip ikincil ve yabanc�ıncı olarak görülüp de�erden d�ürülmesinin gizlediği strııtejileri açığa vurma ya koyu!ur. Hu "açı�a vurma" işlemi, b i linen kuramsal söylem le rin ötesinde •edimselli�i • de hesa­ ba katan farklı yv� stratejileri de g•rektirdiğinden, Derrida' nın metinleri giderek merkezden yoksun bir dağılmaya ıı�rar, marjinalize olur. l972'de yayımlanan La Dissemination (Yayılım) ve Marges de la philosophie (Felsefenin Kenarları) bu "datılma"yı haber verir. 1974'ıe yayımla­ nan Glw ve 1978'deki La Writ� en ptinture (Resimde Gerçek/Resim Olarak Gerçek), yazın için biçimsel bir



bir yana, aynı



çn k yeni alınasa da felsefe için son derece yeni ve hakim olunması güç bir dagılmayı edim'el



olarak gerçekleştirirler. Bu yeni dil aıılayışının temelleri, Derrida' nın 1977" de Amerikalı • speech



ad" (söz edimleri) kur:ı.mc�anyla g iri-jtili bir polemikte bir ölçüde ay dınlanır (Limi ted Ine., 1977 ve 1990). 1980'de yayımlanan La cgrte postale, de Socra/e h _... KIMJJK MEKANLARI/ll. /IAd•I•'Y·K. Robim.., DOSTLUK UZI'.RINEIS. Lyn