Soal Gladhen Kelas XII [PDF]

Citation preview

I.



Wenehana tandha ping (X) aksara a, b, c, d, utawa e ing sangarepe wangsulan kang bener! Tembang Kanggo Pitakon nomer 1-6 Marma den taberi kulup, Angulah lantiping ati, Rina wengi den anedya, Pandak panduking pambudi, Bengkas kahardaning driya, Supaya dadya utami. 1. Cacahe guru gatra ing tembang kasebut ana .... a. 12 b. 11 c. 10 d. 8 e. 6 2. Paugerane tembang kasebut yaiku .... a. 8u.8i,8a,8i,8a,8i b. 8u,8i,8a,8i,8i,8a c. 8u,8i,8a,8u,8i,8a d. 8u,8i,8a,8i,8a,8a e. 8u,8i,8a,8a,8i,8a 3. Tembung “taberi” ing tembang kasebut tegese .... a. Pinter b. Ati c. Pikiran d. Sregep e. Akal 4. Rina wengi den anedya gatra kasebut menawa digancarake yaiku .... a. Awan wengi aja padha lali b. Awan wengi kudu diniyati c. Awan wengi tansah nyambut gawe d. Awan wengi gemi lan setiti e. Awan wengi tansah prihatin 5. Manut surasane tembang, wong kang uripe bakal mulya yaiku .... a. Wong kang landhep atine b. Wong kang landhep polahe c. Wong kang landhep omongane d. Wong kang landheptumindake e. Wong kang landhep lathine



6. Apa pitutur luhur kang ana ing tembang kasebut? a. Supaya tansah eling lan waspada marang alam b. Supaya ora tumindak nistha lan ati-ati marang sakabehing alangan c. Supaya dadi manungsa kang mulya lan utama d. Supaya gelem tumindak becik saengga bisa antuk urip mulya e. Supaya eling sangkaning dumadi Tembang Kanggo Pitakon nomer 7-8 Mangka ta kang aran laku Lakune ngelmu sejati Tan dahwen pati openan Tan panasten nora jail Tan njurungi ing kaardan, Amung eneng mamrih ening 7. Wos surasane tembang ing dhuwur, yaiku .... a. Nglakoni prihatin lan ngudi ngelmu supaya dadi utama panguripane b. Ngilangke rasa samar lan tansah waspada iku bisa ngendhaleni hawa nepsu c. Aja tumindak kang sakepenake dhewe amarga urip iku akeh pacobane, mula sing ngati-ati d. Ngelmu kang sejati iku yen ora meri, ora jail, ora ngangsa, lan mung anteng ing ati e. Angkara kang ora dikendhaleni tundhane bakal nuwuhake prakara. 8. Piwulang tembang kasebut, yaiku .... a. Piwulang eling lan waspada b. Piwulang ngenani cara ngasah ati c. Sarat kanggo nglakoni ilmu sejati d. Sarat kanggo eling marang pituduh dening alam e. Sarat supaya gelem tumindak becik saengga bisa antuk mulya



0 Sinau Gen Pinter /B Jawa/ kls XII



9. Cacahe pupuh Kinanthi anggitane K.G.P.A.A Mangkunegara IV ana .... a. 35 pada b. 18 pada c. 16 pada d. 15 pada e. 14 pada 10. Ing ngisor iki kang ora kalebu paugerane tembang macapat yaiku .... a. Cacahing satembang saka wiwitan tekan pungkasan b. Cacahe wanda (suku kata) saben sagatra c. Cacahe larik saben sapada d. Tibaning swara ing pungkasaning gatra e. Guru lagu, Guru Gatra lan Guru Wilangan Geguritan kanggo pitakon nomer 11-14 Sumimpen ing Pojok Ati Dening: Tatiek Kalingga



Kanthi ati kang krasa rinujit, Kepengin ndak rakit gurit, Sanajan krasa perih lan sakit, Nyangga panandhang kang kudu dilampahi, Nggoleki apa maknane saripati, Yen ing kanyatan tansah tumindak nglarani, Alam krasa panas bumi uga nangis, Lan amarah tan bisa diendhani, Nanging aku yakin isih ana sunar suci, Sih katresnan, rasa tentrem kang sumimpen, Ing pojok ati, Uga rasa tulus lan luhuring budi pekerti, Donga ing tengahing ratri, muga dadi tamba jampi urip iki, Tanpa kendhat nyuwun berkahing Gusti.



11. Kang dikarepake Kanthi ati kang krasa rinujit, yaiku .... a. Ati kang bungah b. Rasa kang mantep c. Ati kang serakah d. Ati kang kelara-lara e. Ati kang kelegan



c. Ora bisa kecukupan d. Ngerteni kahanan kang endah e. Donga marang Gusti 13. Wos surasane bait kapindho, yaiku .... a. Gegambaran ati kang kelara-lara b. Tumindak kang nalisir c. Ora bisa kecukupan d. Ngerteni kahanan kang endah e. Donga marang Gusti 14. Tegese tembung ratriing ukara Donga ing tengahing ratri, muga dadi tamba jampi urip iki, yaiku .... a. Esuk b. Awan c. Sore d. Surup e. Bengi Geguritan kanggo pitakon nomer 15-18 PAHLAWANKU (R. Tantiningsih)



Pahlawanku Wutahing ludirmu Nyiram ibu pertiwi Nadyan sang ibu Kudu muwun sedhih Karajang-rajang manahe Karujit-rujit rasa pangrasane Pahlawanku Mugya Gusti paring nugraha Semana gedhene baktimu Juwa raga, bandha donya Tanpa sisa Amung siji pangajabmu Merdika



15. Geguritan ing dhuwur nduweni tema .... a. Sosial b. Kepahlawanan c. Moral d. Agama e. Lelakone manungsa



12. Wos surasane bait kapisan, yaiku .... a. Gegambaran ati kang kelara-lara b. Tumindak kang nalisir 1 Sinau Gen Pinter /B Jawa/ kls XII



16. Rasa pangrasa geguritan kasebut yaiku .... a. Seneng b. Sedhih c. Kangen d. Gumun e. Simpati 17. Kepiye nada utawa lagu ing geguritan karyane R Tantiningsih kanthi irahirahan Pahlawanku? a. Ngguroni b. Nuturi c. Ngenyek d. Nyemoni e. Muji 18. Amanat ing geguritan Pahlawanku yaiku .... a. Supaya padha mangerteni pangorbanane para pahlawan belani negara. b. Tansah nyenyuwun uga hastungkara marang Gusti supaya para pahlawan pinaringan kanikmatan ing alam kelanggengan. c. Aja lali marang jasane para Pahlawan kang menehi kamardikan, mula padha greget nyengkuyung kamardikan. d. Kamardikan bangsa iki butuhake pangurbanan jiwa, raga, lan bandha donya saka para pahlawan. Mula kamardikan iki kudu diisi kanthi kagiyatan-kagiyatan positif. e. Kita tansah lelabuhan ngrungkepi ibu pertiwi kanthi raga, bandha donya lan nyawa. Geguritan kanggo pitakon nomer 19 Lingsir Wengi Dening: Moen S



Yen wis lingsir wengi Lan sepi nlusup ing sela-selaning ati Njur apa meneh sing kudu kok wiyaki Coba leremna pikirmu kanthi weninging ati Tekuken driji-driji kuwi mbaka siji Wis pira kanthi sampeka sing kok rumpaka Selagine upyeg golek sandhang boga Apa isih kober bekti marang wong tuwa



Apa sisih ajeg sumungkem ngarsane Kang Maha Wicaksana (Pustaka Candra, 1981)



19. Geguritan kasebut migunakake sudut pandang .... a. Katelu b. Kapindo c. Kapisan d. Pertama e. Paraga utama 20. Ing ngisor iki kaidah geguritan modheren lan tradhisional sing trep yaiku .... Modhern



Tradhisional



a.



Cacahe gatra paling sethithik patang gatra



Ana irah-irahan lan panganggite



b.



Lumrahe diwiwiti tembung sun gegurit



Ora kudu migunakake purwakanthi



c.



Cacahe gatra paling sethithik patang gatra



Lumrahe diwiwiti tembung sun gegurit



d.



Tibane swara ing pungkasane gatra runtut



Cacahe gatra saben sapada ora tamtu



e.



Luwih nengenake babagan isine kang mentes



Lumrahe diwiwiti tembung sun gegurit



21. Ageman busana adat Jawa kang dienggo kanggo nutupi mustakane wong lanang, kajaba .... a. Cenela b. Udheng c. Iket d. Dhestar e. Blangkon 2



Sinau Gen Pinter /B Jawa/ kls XII



22. Perangan ageman priya kang diubedake ing weteng utawa bangkean, yaiku .... a. Samir, Dhestar lan beskap b. Setagen, epek, lan timang c. Atekah, epek lan timang d. Udheng, keris lan cenela e. Sinjang, dhuwung lan samir



25. Ing ngisor iki busana Jawa ingkang dipunannge ing daerah ....



23. Udheng ing ngisor iki wujud Blangkon gagarak ....



a. b. c. d. e.



Semarangan Surakarta Ngayogyakarta Banyumasan Mataram



a. b. c. d. e.



Semarang Solo Blora Surakarta Banyumasan



26. Bapak Gubernur Ganjar Pranawa ngagem rasukan mawa cara ....



24.



Jenis Wangkingan ing dhuwur kalebu jenis keris ing daerah .... a. Semarang b. Surakarta c. Ngayogyakarta d. Banyumas e. Mataram



a. b. c. d. e.



Semarangan Banyumasan Jogja Samin Solo 3



Sinau Gen Pinter /B Jawa/ kls XII



27. Piranti busana Jawa Kraton Surakarta Hadiningrat, ing gambar ngisor iki yaiku ....



a. b. c. d. e.



Samir Sabuk Setagen Sinjang Cenela



28. Busana Jawa ing ngisor iki jenenge yaiku ....



30. Kain batik kang diagem kanthi diubedake ing badan nutupi dada sapangandap nganti wates sikil ing duwur polok yaiku .... a. katok b. Celana c. Samir d. Sinjang e. Atelaa 31. Wacana kang njlentrehake utawa medharake sawijining bab kanggo pamaos. Supaya pamaos oleh informasi kang genep babagan sawijining objek, sabanjure pangreten pamaos bisa mundhak, yaiku .... a. Narasi b. Deskripsi c. Argumentasi d. Eksposisi e. Persuasi 32. Salah sijine alat tetabuhan tradhisional asli saka Indonesia mligine ing Pulo Jawa diarani .... a. Kolintang b. Gamelan c. Kecapi d. Harpa e. Tifa



a. b. c. d. e.



Batik Atelah Beskap Surjan Surjan Kutubaru



29. Gambar ing ngisor iki yaiku ....



a. b. c. d. e.



Setagen Samir Cenela Sepatu Wangkingan



Wacan kanggo pitakon nomer 33 Gamelan Gamelan utawa gangsa mujudake salah sawijining kagunan (seni) tumrape wong Jawa. Gamelan dumadi saka pirangpirang ricikan pentatonis kang awujud wilahan, pencon, kebukan, lan kang mawa kawat. Menawa ditabuh, swarane nengsemake banget. Gamelan iku musik orkestrane wong Jawa. Ricikan gamelan kang maneka warna menawa ditabuh kanthi bener, bisa nuwuhake laras kang kepenak dirungu. Gamelan iku salah sawijining instrumen kang adiluhung. Buktine gamelan isih tetep lestari nganti saiki. Gamelan uga bisa ngiringi maneka warna pagelaran, kaya ta wayang utawa ringgit, kethoprak, ludruk, lan tari. Malah saiki gamelan bisa kolaborasi karo musik diatonis, kaya ta keyboard, orgen, band lan campursari. 4



Sinau Gen Pinter /B Jawa/ kls XII



33. Tema saka wacan kasebut yaiku .... a. Kesenian dhaerah b. Kesenian tradhisional c. Kesenuan edipeni d. Gamelan e. Instrumen 36. Perangan gamelan ing duwur iku ora awujud blebekan, mula diarani .... a. Gender b. Saron c. Kenong d. Slentem e. Gambang



34. Perangane gamelan ing duwur cara nabuhe yaiku .... a. Dikeplak b. Disebul c. Dipetik d. Dithuthuk e. Digesek Wacan kanggo pitakon nomer 35 Instrumen kang ana ing Jawa arane gamelan. Instrumen iki wujude arupa piranti musik arane gong, kenong, rebab, barung, kendhang, lan liya-liyane. Isntrumen gamelan iki minangka ditabuh bebarengan ngasilake irama musik kang alus nggambarake uripe wong Jawa kang kebab unggah-ungguh lan alus ing samubarang gawe saengga krasa endah ing talingan lan nentremake ati. Instrumen musik kang diarani gamelan iku kawangunan saka pring, kayu, uga kuningan lan perunggu (logam), saben piranti musik nduweni fungsi dhewe -dhewe. 35. Isine paragraf medharake babagan .... a. Asale gamelan b. Pangerten gamelan c. Instrumen gamelan d. Instrumen musik e. Fungsine gamelan



Wacan kanggo pitakon nomer 37-38 Gamelan Jawa Gamelan Jawa iku salah sijining gamelan sing ana ing Jawa Tengah uga Yogyakarta lan sabagean Jawa Timur. Musik gamelan Jawa iki beda karo musik gamelan saka dhaerah liya. Musik gamelan Jawa lumrahe duwe nada luwih alus lan luwih alon. Beda karo musik gamelan Bali sing duwe nada luwih cepet, uga gamelan Sunda sing rasa musike nglaras banget lan dikantheni swara suling. Gamelan Jawa iku duwe nada pentatonis lan nduweni rong laras, yaiku laras slendro lanj laras pelog. Laras slendro nduweni urutan nada 1 2 3 5 6 (ji ro lu ma nem. Ing Jawa, ana telung pathet slendro yaiku pathet nem, pathet sanga, lan pathet manyura. Urutan iki umume kanggo pagelaran wayang. Laras pelog nduweni nadanada 1 2 3 4 5 6 7 ( ji ro lu pat ma nem pi). Ing Jawa, ana telung pathet pelog, yaiku pathet nem, pathet lima lan pathet barang. 37. Ing Gamelan Jawa, ana telung pathet slendro yaiku .... a. Pathet nem, pathet lima lan pathet barang. b. Pathet nem, pathet sanga lan pathet barang . c. Pathet nem, pathet lima lan pathet manyura. d. Pathet nem, pathet sanga, lan pathet manyura. e. Pathet manyura, pathet lima lan pathet barang. 5



Sinau Gen Pinter /B Jawa/ kls XII



38. Ukara ing ngisor iki sing jumbuh karo wacan “Gamelan Jawa” ing dhuwur yaiku .... a. Gamelan Jawa nadane luwih cepet. b. Gamelan Bali nadane luwih alon lan alur. c. Laras Pelog duweni nada 1 2 3 4 5 6 7 (ji ro lu pat ma nem pi). d. Laras Slendro duweni nada 1 2 3 4 5 6 7 (ji ro lu pat ma nem tu). e. Gamelan Jawa namung ana ing Jawa Tengah. 39. Perangan gamelan kang cara nabuhe digesek aya ing ngisor iki yaiku ....



a. b. c. d. e.



41.



yen ditulis latin dadi .... a. b. c. d. e.



Ibnu Sina saking Turki Otoman. Ibnu Sana saking Turki Otoman. Ibnu Sina saking Turki Atoman. Ibnu Sina saka Turki Otoman. Ibnu Sina saka Turki Atoman.



42.



yen di waca munine .... a. Raden Ajeng Kartini Pahlawan Emansipasi. b. Raden Hajeng Kartika Pahlawan Emansipasi. c. Raden Hajeng Kartika Pahlawan Repolusi. d. Raden Hajeng Kartini Pahlawan Repolusi. e. Raden Hajeng Kartini Pahlawan Repolusi.



Gong Slenthem Kendhang Kenong Rebab



40. 43. yen diwaca



Gambar ing dhuwur salah sawijing piranti gamelan sing jenenge .... a. Kenong b. Saron c. Bonang d. Kempul e. Demung



dadi .... a. Erupsi Gunung Kalud ing Sasi Agustus b. Erupsi Gunung Kelud ing sasi Agustus. c. Erupsi Gunung Kelud ing Sasi Agustus d. Erupsi Gunung Kelud ing sasi April. e. Erupsi Gunung Kelud ing Sisi Agustus.



6 Sinau Gen Pinter /B Jawa/ kls XII



c.



44.



d. yendiwaca dadi .... a. Alang milih belani India tinimbang Belanda. b. Alang milih belani Indonesia tinimbang Belanda. c. Elang milih belani indonesia tinimbang belanda d. Elang milih ngewangi Indonesia tinimbang Belanda. e. Elang milih belani Indonesia tinimbang Belanda.



45.



e.



47. “Ing kutha Semarang akeh Indhustri kang ngrembaka”. Yen ditulis nganggo Aksara Jawa, yaiku ....



a. Yen ditulis latin wacane yaiku ... a. Indri, Agus lan Ela plesir menyang Bali. b. Indri Agus lan Ela plesir menyang Bali. c. Indra, Agustus lan Ela plesir menyang Bali. d. Indra Agus lan Ela plesir menyang bali. e. Indra, Agus, lan Ela, plesir menyang bali.



46. “Intan lahir ing wulan April”.Yen ditulis nganggo Aksara Jawa, yaiku ....



b.



c.



d.



a. e.



b.



7 Sinau Gen Pinter /B Jawa/ kls XII



48. “Siti karo Slamet”. Yen ditulis nganggo Aksara Jawa, yaiku ....



a.



50. “Jurusan Pendhidhikan ing Universitas Terbuka”. Yen ditulis nganggo Aksara Jawa, yaiku ....



a. b. c. d. b. e. 49. “Ervani lan Ina kuliah maring Belgia”. Yen ditulis nganggo Aksara Jawa, yaiku ....



a.



c.



b. d. c.



d.



e.



e.



8 Sinau Gen Pinter /B Jawa/ kls XII



II.



Wangsulana Pitakon ing ngisor iki kanthi cetha lan ganep! 1. Jlentrehna pitutur luhure tembang Kinanthi ing ngisor iki! Mangka kanthining tumuwuh, Salami mung awas eling Eling lukitaning alam, Dadi wiryaning dumadi, Supadi nir ing sangsaya, Yeku pangreksaning urip. 2. Gawenen geguritan tradhisional kang ana gegayutane karo pawiyatan ing SMA N 1 Ambarawa! 3. Andharna (jelaskan) kanthi wacana deskripsi bedane Busana adat Jawa Solo lan Ngayogyakarta! 4. Gawea wacana eksposisi ngenani gamelan Jawa! 5. Tulisna latin aksara Jawa ing ngisor iki!



a. Umar sutéja lahir ing wulan April.



b. Nita dolan tekan Uni Eropa.



c. Okta duwe kanca saka India.



d. Edison lelana ing Italia, Ukraina, lan Asia.



9 Sinau Gen Pinter /B Jawa/ kls XII