Buat Si Bodoh [PDF]

  • 0 0 0
  • Suka dengan makalah ini dan mengunduhnya? Anda bisa menerbitkan file PDF Anda sendiri secara online secara gratis dalam beberapa menit saja! Sign Up
File loading please wait...
Citation preview

LKS 6 Latihan Kompetensi Siswa 6 A. Evaluasi Pemahaman dan Penguasaan Materi 1. Tentukan HP dari setiap persamaan berikut untuk 0Β° ≀ π‘₯ ≀ 360Β° atau 0Β° ≀ 𝑑 ≀ 360Β°



1



d. cos(π‘₯ βˆ’ 45)Β° = βˆ’ 2



1



a. sin 2π‘₯ = 2 √2



Pembahasan



Pembahasan : 1 sin 2π‘₯ = √2 2 sin 2π‘₯ = sin 45Β° ο‚· 2π‘₯ = 45Β° + π‘˜. 360Β° π‘₯ = 22,5Β° + π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = 22,5Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ π‘₯ = 202,5Β° ο‚· 2π‘₯ = (180Β° βˆ’ 45Β°) + π‘˜. 360Β° 2π‘₯ = 135Β° + π‘˜. 360Β° π‘₯ = 67,5Β° + π‘˜. 180Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = 67,5Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ π‘₯ = 247,5Β° Jadi, HP= {22,5Β°; 67,5Β°; 202,5Β°; 247,5Β°}



1 2 cos(π‘₯ βˆ’ 45)Β° = cos 120Β° ο‚· π‘₯ βˆ’ 45Β° = 120Β° + π‘˜. 360Β° π‘₯ = 165Β° + π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = 165Β° ο‚· π‘₯ βˆ’ 45Β° = βˆ’120Β° + π‘˜. 360Β° π‘₯ = βˆ’75Β° + π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ π‘₯ = βˆ’75Β° + 360Β° = 285Β° {165Β°, Jadi, HP= 285Β°} cos(π‘₯ βˆ’ 45)Β° = βˆ’



1



e. tan(π‘₯ + 60Β°) = βˆ’ 3 √3 Pembahasan



c. sin(π‘₯ + 30Β°) = βˆ’1 Pembahasan : sin(π‘₯ + 30Β°) = βˆ’1 sin(π‘₯ + 30Β°) = sin 270Β° ο‚· π‘₯ + 30Β° = 270Β° + π‘˜. 360Β° π‘₯ = 240Β° + π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = 240Β° ο‚· π‘₯ + 30Β° = (180 βˆ’ 270Β°) + π‘˜. 360Β° π‘₯ = βˆ’120Β° + π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ π‘₯ = βˆ’120Β° + 360Β° = 240Β° Jadi, HP= {240Β°}



:



1 tan(π‘₯ + 60Β°) = βˆ’ √3 3 tan(π‘₯ + 60Β°) = tan 150Β° π‘₯ + 60Β° = 150Β° + π‘˜. 180Β° π‘₯ = 90Β° + π‘˜. 180Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = 90Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ π‘₯ = 90Β° + 180Β° = 270Β°



b. tan(π‘₯ βˆ’ 40Β°) = βˆ’βˆš3 Pembahasan : tan(π‘₯ βˆ’ 40)Β° = βˆ’βˆš3 tan(π‘₯ βˆ’ 40)Β° = tan 120Β° π‘₯ βˆ’ 40Β° = 120Β° + π‘˜. 180Β° π‘₯ = 160Β° + π‘˜. 180Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = 160Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ π‘₯ = 160Β° + 180Β° = 340Β° Jadi, HP= {160Β°, 340Β°}



:



Jadi, HP= {90Β°, 270Β°} f.



tan(3𝑑 βˆ’ 180Β°) = βˆ’1 Pembahasan : tan(3𝑑 βˆ’ 180Β°) = βˆ’1 tan(3𝑑 βˆ’ 180Β°) = tan 135Β° 3𝑑 βˆ’ 180Β° = 135Β° + π‘˜. 180Β° 3𝑑 = 315Β° + π‘˜. 180Β° 𝑑 = 105Β° + π‘˜. 60Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ 𝑑 = 105Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ 𝑑 = 105Β° + 60Β° = 165Β° Untuk π‘˜ = 2 β†’ 𝑑 = 105Β° + 120Β° = 225Β° Untuk π‘˜ = 3 β†’ 𝑑 = 105Β° + 180Β° = 285Β° Untuk π‘˜ = 4 β†’ 𝑑 = 105Β° + 240Β° = 345Β° Jadi, HP= {165Β°, 225Β°, 285Β°, 345Β°}



Β©2019 hudamath.blogspot.com



Bab 1 | Persamaan Trigonometri 0838 404 77188 0838 404 77188



π‘œ



1



𝑑



πœ‹



b. sin (4 βˆ’ 9 ) = 0



g. cos (5 𝑑 βˆ’ 50) = 0 Pembahasan : π‘œ 1 cos ( 𝑑 βˆ’ 50) = 0 5 π‘œ 1 cos ( 𝑑 βˆ’ 50) = cos 90Β° 5 1 ο‚· 5 𝑑 βˆ’ 50 = 90Β° + π‘˜. 360Β° 1 𝑑 = 140Β° + π‘˜. 360Β° 5 𝑑 = 700 + π‘˜. 1800Β° Tidak ada nilai π‘˜ yang memenuhi 0Β° ≀ 𝑑 ≀ 360Β° 1 ο‚· 5 𝑑 βˆ’ 50 = βˆ’90Β° + π‘˜. 360Β° 1 𝑑 = βˆ’40Β° + π‘˜. 360Β° 5 𝑑 = βˆ’200 + π‘˜. 1800Β° Tidak ada nilai π‘˜ yang memenuhi 0Β° ≀ 𝑑 ≀ 360Β° Jadi, HP = βˆ…



Pembahasan : 𝑑 πœ‹ sin ( βˆ’ ) = 0 4 9 𝑑 πœ‹ sin ( βˆ’ ) = sin 0 4 9 𝑑 πœ‹ ο‚· 4 βˆ’ 9 = 0 + π‘˜. 2πœ‹ 𝑑 πœ‹ = + π‘˜. 2πœ‹ 4 9 4 𝑑 = πœ‹ + π‘˜. 8πœ‹ 9 4 Untuk π‘˜ = 0 β†’ 𝑑 = 9 πœ‹ ο‚·



𝑑 4



πœ‹



βˆ’ 9 = (πœ‹ βˆ’ 0) + π‘˜. 2πœ‹ 𝑑 10 = πœ‹ + π‘˜. 2πœ‹ 4 9 40 𝑑= πœ‹ + π‘˜. 8πœ‹ 9 Tidak ada nilai π‘˜ yang memenuhi 0 ≀ 𝑑 ≀ 2πœ‹ 4



Jadi, HP = {9 πœ‹} 2. Tentukan semua solusi yang mungkin dari masing-masing persamaan d bawah ini dalam interval 0 ≀ 𝑑 ≀ 2πœ‹ 3 2



πœ‹ 4



a. tan ( 𝑑 βˆ’ ) = βˆ’βˆš3



Untuk π‘˜ = 2 β†’ 𝑑 = 11



23



11 πœ‹ 18 11 πœ‹ 18



2 3 4 πœ‹ 3



36 17



53



Untuk π‘˜ = 1 β†’ 𝑑 = 36 πœ‹ + πœ‹ = 36 πœ‹



+ πœ‹= +



1



Pembahasan : 5 1 cos (2𝑑 βˆ’ πœ‹) = βˆ’ 18 2 5 2 cos (2𝑑 βˆ’ πœ‹) = cos πœ‹ 18 3 5 2 ο‚· 2𝑑 βˆ’ 18 πœ‹ = 3 πœ‹ + π‘˜. 2πœ‹ 17 2𝑑 = πœ‹ + π‘˜. 2πœ‹ 18 17 𝑑= πœ‹ + π‘˜. πœ‹ 36 17 Untuk π‘˜ = 0 β†’ 𝑑 = πœ‹



Pembahasan : 3 πœ‹ tan ( 𝑑 βˆ’ ) = βˆ’βˆš3 2 4 3 πœ‹ 2 tan ( 𝑑 βˆ’ ) = tan πœ‹ 2 4 3 3 πœ‹ 2 𝑑 βˆ’ = πœ‹ + π‘˜. πœ‹ 2 4 3 3 11 𝑑= πœ‹ + π‘˜. πœ‹ 2 12 11 2 𝑑= πœ‹ + π‘˜. πœ‹ 18 3 11 Untuk π‘˜ = 0 β†’ 𝑑 = 18 πœ‹ Untuk π‘˜ = 1 β†’ 𝑑 =



5



c. cos (2𝑑 βˆ’ 18 πœ‹) = βˆ’ 2



=



23 πœ‹ 18 35 πœ‹ 18



ο‚·



35



Jadi, HP= {18 πœ‹, 18 πœ‹, 18 πœ‹}



5



2



2𝑑 βˆ’ 18 πœ‹ = βˆ’ 3 πœ‹ + π‘˜. 2πœ‹ 7 2𝑑 = βˆ’ πœ‹ + π‘˜. 2πœ‹ 18 7 𝑑 = βˆ’ πœ‹ + π‘˜. πœ‹ 36 29 Untuk π‘˜ = 1 β†’ 𝑑 = πœ‹ 36



Β©2019 hudamath.blogspot.com



Bab 1 | Persamaan Trigonometri 0838 404 77188 0838 404 77188



7



ο‚·



Untuk π‘˜ = 2 β†’ 𝑑 = βˆ’ 36 πœ‹ + 2πœ‹ 65 𝑑= πœ‹ 36 17 29 53 65 Jadi, HP = { πœ‹, πœ‹, πœ‹, πœ‹} 36



1



36



36



36



5



d. sin (2 𝑑 + 9 πœ‹) = 1



1 𝑑 2



5



πœ‹



+ 9 πœ‹ = (πœ‹ βˆ’ 2 ) + π‘˜. 2πœ‹ 𝑑 πœ‹ = βˆ’ + π‘˜. 2πœ‹ 2 18 1 𝑑 = βˆ’ πœ‹ + π‘˜. 4πœ‹ 9 Tidak ada nilai π‘˜ yang memenuhi 0 ≀ 𝑑 ≀ 2πœ‹ Jadi, HP = βˆ… 3



πœ‹



11πœ‹ 13πœ‹ + 2πœ‹ = 12 36 11πœ‹ 8πœ‹ 7πœ‹ βˆ’ 36 + 3 = 4



Untuk π‘˜ = 3 β†’ 𝑑 = βˆ’



Pembahasan : 1 5 sin ( 𝑑 + πœ‹) = 1 2 9 1 5 πœ‹ sin ( 𝑑 + πœ‹) = sin 2 9 2 1 5 πœ‹ ο‚· 2 𝑑 + 9 πœ‹ = 2 + π‘˜. 2πœ‹ 𝑑 πœ‹ = βˆ’ + π‘˜. 2πœ‹ 2 18 1 𝑑 = βˆ’ πœ‹ + π‘˜. 4πœ‹ 9 Tidak ada nilai π‘˜ yang memenuhi 0 ≀ 𝑑 ≀ 2πœ‹ ο‚·



3



3𝑑 + 4 πœ‹ = βˆ’ 6 + π‘˜. 2πœ‹ 11πœ‹ 3𝑑 = βˆ’ + π‘˜. 2πœ‹ 12 11πœ‹ 2πœ‹ 𝑑=βˆ’ + π‘˜. 36 3 11πœ‹ 4πœ‹ 5πœ‹ Untuk π‘˜ = 2 β†’ 𝑑 = βˆ’ 36 + 3 = 12 Untuk π‘˜ = 4 β†’ 𝑑 =



5πœ‹ 17πœ‹ 13πœ‹ 41πœ‹ 7πœ‹ 65πœ‹ , , , , } 36 12 36 4 36



Jadi, HP = { 12 , f.



πœ‹



tan (2𝑑 βˆ’ 4 ) = 0 Pembahasan : πœ‹ tan (2𝑑 βˆ’ ) = 0 4 πœ‹ tan (2𝑑 βˆ’ ) = tan 0 4 πœ‹ 2𝑑 βˆ’ = 0 + π‘˜. πœ‹ 4 πœ‹ 2𝑑 = + π‘˜. πœ‹ 4 πœ‹ πœ‹ 𝑑 = + π‘˜. 8 2 πœ‹ Untuk π‘˜ = 0 β†’ 𝑑 = 8 πœ‹ πœ‹



Untuk π‘˜ = 2 β†’ 𝑑 = 8 + πœ‹



Untuk π‘˜ = 3 β†’ 𝑑 = 8 +



1



e. cos (3𝑑 + πœ‹) = √3 4 2 Pembahasan : 3 1 cos (3𝑑 + πœ‹) = √3 4 2 3 πœ‹ cos (3𝑑 + πœ‹) = cos 4 6 3 πœ‹ ο‚· 3𝑑 + πœ‹ = + π‘˜. 2πœ‹ 4 6 7πœ‹ 3𝑑 = βˆ’ + π‘˜. 2πœ‹ 12 7πœ‹ 2πœ‹ 𝑑=βˆ’ + π‘˜. 36 3 7πœ‹ 2πœ‹ 17πœ‹ Untuk π‘˜ = 1 β†’ 𝑑 = βˆ’ 36 + 3 = 36 7πœ‹



Untuk π‘˜ = 2 β†’ 𝑑 = βˆ’ 36 + 7πœ‹



4πœ‹ 3



Untuk π‘˜ = 3 β†’ 𝑑 = βˆ’ 36 + 2πœ‹



41πœ‹ 36 65πœ‹ = 36



=



πœ‹



5πœ‹ 8 9πœ‹ πœ‹= 8 3πœ‹ 13πœ‹ = 8 2



Untuk π‘˜ = 1 β†’ 𝑑 = 8 + 2 =



πœ‹ 5πœ‹ 9πœ‹ 13πœ‹ , , 8 } 8 8



Jadi, HP = { 8 ,



3. Find, correct to 1 decimal place, the two smallest positive values of πœƒ which satisfy each of the following equations. a. sin πœƒ = 0,1 Pembahasan : Dengan menggunakan sinβˆ’1(0,1) = 5,7Β°, sehingga: sin πœƒ = 0,1 sin πœƒ = sin 5,7Β° ο‚· πœƒ = 5,7Β° + π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = 5,7Β°



Β©2019 hudamath.blogspot.com



kalkulator



Bab 1 | Persamaan Trigonometri 0838 404 77188 0838 404 77188



ο‚·



d. cos πœƒ = βˆ’0,84



πœƒ = (180Β° βˆ’ 5,7Β°) + π‘˜. 360Β° πœƒ = 174,3Β° + π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = 174,3Β°



Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator βˆ’1 cos (βˆ’0,84) = 147,1Β°, sehingga: cos πœƒ = βˆ’0,84 cos πœƒ = cos(147,1Β°) ο‚· πœƒ = 147,1Β° + π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = 147,1Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = 147,1Β° + 360Β° = 507,1Β° ο‚· πœƒ = βˆ’147,1Β° + π‘˜. 360Β° πœƒ = βˆ’147,1Β° + π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = βˆ’147,1Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = βˆ’147,1Β° + 360Β° = 212,9Β°



Jadi, dua bilangan positif terkecilnya adalah 5,7Β° dan 174,3Β° b. sin πœƒ = βˆ’0,84 Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator sinβˆ’1(βˆ’0,84) = βˆ’57,1Β°, sehingga: sin πœƒ = βˆ’0,84 sin πœƒ = sin(βˆ’57,1Β°) ο‚· πœƒ = βˆ’57,1Β° + π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = βˆ’57,1Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = βˆ’57,1Β° + 360Β° = 302,9Β° ο‚· πœƒ = (180Β° βˆ’ 57,1Β°) + π‘˜. 360Β° πœƒ = 122,9Β° + π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = 122,9Β°



Jadi, dua bilangan positif terkecilnya adalah 147,1Β° dan 212,9Β° e. tan πœƒ = 0,11 Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator tanβˆ’1 (0,11) = 6,3Β°, sehingga: tan πœƒ = 0,11 tan πœƒ = tan(6,3Β°) πœƒ = 6,3Β° + π‘˜. 180Β°



Jadi, dua bilangan positif terkecilnya adalah 122,9Β° dan 302,9Β° c. cos πœƒ = 0,8 Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator βˆ’1 cos (0,8) = 36,9Β°, sehingga: cos πœƒ = 0,8 cos πœƒ = cos(36,9Β°) ο‚· πœƒ = 36,9Β° + π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = 36,9Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = 36,9Β° + 360Β° = 396,9Β° ο‚· πœƒ = βˆ’36,9Β° + π‘˜. 360Β° πœƒ = βˆ’36,9Β° + π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = βˆ’36,9Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = βˆ’36,9Β° + 360Β° = 323,1Β° Jadi, dua bilangan positif terkecilnya adalah 36,9Β° dan 323,1Β°



Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = 6,3Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = 6,3Β° + 180Β° = 186,3Β° Jadi, dua bilangan positif terkecilnya adalah 6,3Β° dan 186,3Β° f.



tan πœƒ = βˆ’0,32 Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator tanβˆ’1 (βˆ’0,32) = βˆ’17,7Β°, sehingga: tan πœƒ = βˆ’0,32 tan πœƒ = tan(βˆ’17,7Β°) πœƒ = βˆ’17,7Β° + π‘˜. 180Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = βˆ’17,7Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = βˆ’17,7Β° + 180Β° = 162,3Β°



Β©2019 hudamath.blogspot.com



Bab 1 | Persamaan Trigonometri 0838 404 77188 0838 404 77188



Untuk π‘˜ = 2 β†’ πœƒ = βˆ’17,7Β° + 360Β° = 342,3Β° Jadi, dua bilangan positif terkecilnya adalah 162,3Β° dan 342,3Β° 4. Find all the sollutions in the interval 0Β° ≀ πœƒ ≀ 360 of the following equations. a. sin 3πœƒ = βˆ’0,42 Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator sinβˆ’1(βˆ’0,42) = βˆ’24,8Β°, sehingga: sin 3πœƒ = βˆ’0,42 sin 3πœƒ = sin(βˆ’24,8Β°) ο‚· 3πœƒ = βˆ’24,8Β° + π‘˜. 360Β° πœƒ = βˆ’8,27Β° + π‘˜. 120Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = βˆ’8,27Β° + 120Β° = 111,73Β° Untuk π‘˜ = 2 β†’ πœƒ = βˆ’8,27Β° + 240Β° = 231,73Β° Untuk π‘˜ = 3 β†’ πœƒ = βˆ’8,27Β° + 360Β° = 351,73Β° ο‚· 3πœƒ = (180Β° βˆ’ (βˆ’24,8Β°)) + π‘˜. 360Β° 3πœƒ = 204,8Β° + π‘˜. 360Β° πœƒ = 68,27Β° + π‘˜. 120Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = 68,27Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = 68,27Β° + 120Β° = 188,27Β° Untuk π‘˜ = 2 β†’ πœƒ = 68,27Β° + 240Β° = 308,27Β° Jadi, Penyelesainnya adalah: {68,27Β°; 111,73Β°; 188,27Β°; 231,73Β°; 308,27Β°; 351,73Β°} 1



b. cos 4πœƒ = βˆ’ 4 Pembahasan : Dengan menggunakan cos



βˆ’1



1 (βˆ’ 4)



kalkulator



= 104,48Β°, sehingga: 1 cos 4πœƒ = βˆ’ 4 cos 4πœƒ = cos(104,48Β°) ο‚· 4πœƒ = 104,48Β° + π‘˜. 360Β°



ο‚·



πœƒ = 26,12Β° + π‘˜. 90Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = 26,12Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = 26,12Β° + 90Β° = 116,12Β° Untuk π‘˜ = 2 β†’ πœƒ = 26,12Β° + 180Β° = 206,12Β° Untuk π‘˜ = 3 β†’ πœƒ = 26,12Β° + 270Β° = 296,12Β° 4πœƒ = βˆ’104,48Β° + π‘˜. 360Β° πœƒ = βˆ’26,12Β° + π‘˜. 90Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = βˆ’26,12Β° + 90Β° = 63,88Β° Untuk π‘˜ = 2 β†’ πœƒ = βˆ’26,12Β° + 180Β° = 153,88Β° Untuk π‘˜ = 3 β†’ πœƒ = βˆ’26,12Β° + 270Β° = 243,88Β° Untuk π‘˜ = 3 β†’ πœƒ = βˆ’26,12Β° + 360Β° = 333,88Β°



Jadi, Penyelesainnya adalah: {26,12Β°; 63,88Β°; 116,12Β°; 153,88Β°; 206,12Β°; 243,88Β°; 296,12Β°; 333,88Β°} c. tan 3πœƒ = 2 Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator βˆ’1 tan (2) = 63,4Β°, sehingga: tan 3πœƒ = 2 tan 3πœƒ = tan(63,4Β°) 3πœƒ = 63,4Β° + π‘˜. 180Β° πœƒ = 21,13Β° + π‘˜. 60Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = 21,13Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = 21,13Β° + 60Β° = 81,13Β° Untuk π‘˜ = 2 β†’ πœƒ = 21,13Β° + 120Β° = 141,13Β° Untuk π‘˜ = 3 β†’ πœƒ = 21,13Β° + 180Β° = 201,13Β° Untuk π‘˜ = 4 β†’ πœƒ = 21,13Β° + 240Β° = 261,13Β° Untuk π‘˜ = 5 β†’ πœƒ = 21,13Β° + 300Β° = 321,13Β° Jadi, Penyelesainnya adalah: {21,13Β°; 81,13Β°; 141,13Β°; 201,13Β°; 261,13Β°; 321,13Β°}



Β©2019 hudamath.blogspot.com



Bab 1 | Persamaan Trigonometri 0838 404 77188 0838 404 77188



1



d. cos 2πœƒ = 3 Pembahasan : Dengan menggunakan



kalkulator



1 cosβˆ’1 (3)



= 70,5Β°, sehingga: 1 cos 2πœƒ = 3 cos 2πœƒ = cos(70,5Β°) ο‚· 2πœƒ = 70,5Β° + π‘˜. 360Β° πœƒ = 35,25Β° + π‘˜. 180Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = 35,25Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = 35,25Β° + 180Β° = 215,25Β° ο‚· 2πœƒ = βˆ’70,5Β° + π‘˜. 360Β° πœƒ = βˆ’35,25Β° + π‘˜. 180Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = βˆ’35,25Β° + 180Β° = 144,75Β° Untuk π‘˜ = 2 β†’ πœƒ = βˆ’35,25Β° + 360Β° = 324,75Β° Jadi, Penyelesainnya adalah: {35,25Β°; 144,75Β°; 215,25Β°; 324,75Β°}



Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator tanβˆ’1 (0,4) = 21,8Β°, sehingga: tan 2πœƒ = 0,4 tan 2πœƒ = tan(21,8Β°) 2πœƒ = 21,8Β° + π‘˜. 180Β° πœƒ = 10,9Β° + π‘˜. 90Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = 10,9Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = 10,9Β° + 90Β° = 100,9Β° Untuk π‘˜ = 2 β†’ πœƒ = 10,9Β° + 180Β° = 190,9Β° Untuk π‘˜ = 3 β†’ πœƒ = 10,9Β° + 270Β° = 280,9Β°



f.



sin 2πœƒ = βˆ’0,6



Jadi, Penyelesainnya adalah: {108,45Β°; 161,55Β°; 288,45Β°; 341,55Β°} 5. Nentukan semua nilai π‘₯ dalam interval βˆ’180 ≀ π‘₯ ≀ 180 dari masing-masing persamaan trigonometri berikut. a. sin 3π‘₯Β° = βˆ’0,2



e. tan 2πœƒ = 0,4



Jadi, Penyelesainnya adalah: {10,9Β°; 100,9Β°; 190,9Β°; 280,9Β°}



Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator βˆ’1 sin (βˆ’0,6) = βˆ’36,9Β°, sehingga: sin 2πœƒ = βˆ’0,6 sin 2πœƒ = sin(βˆ’36,9Β°) ο‚· 2πœƒ = βˆ’36,9Β° + π‘˜. 360Β° πœƒ = βˆ’18,45Β° + π‘˜. 180Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = βˆ’18,45Β° + 180Β° = 161,55Β° Untuk π‘˜ = 2 β†’ πœƒ = βˆ’18,45Β° + 360Β° = 341,55Β° ο‚· 2πœƒ = (180Β° βˆ’ (βˆ’36,9Β°)) + π‘˜. 360Β° 2πœƒ = 216,9Β° + π‘˜. 360Β° πœƒ = 108,45Β° + π‘˜. 180Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = 108,45Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = 108,45Β° + 180Β° = 288,45Β°



Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator βˆ’1 sin (βˆ’0,2) = βˆ’11,5Β°, sehingga: sin 3π‘₯ = βˆ’0,2 sin 3π‘₯ = sin(βˆ’11,5Β°) ο‚· 3π‘₯ = βˆ’11,5Β° + π‘˜. 360Β° π‘₯ = βˆ’3,8Β° + π‘˜. 120Β° Untuk π‘˜ = βˆ’1 β†’ π‘₯ = βˆ’3,8Β° βˆ’ 120Β° = βˆ’123,8Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = βˆ’3,8Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ π‘₯ = βˆ’3,8Β° + 120Β° = 116,2Β° ο‚· 3π‘₯ = (180Β° βˆ’ (βˆ’11,5Β°)) + π‘˜. 360Β° 3π‘₯ = 191,5Β° + π‘˜. 360Β° π‘₯ = 63,8Β° + π‘˜. 120Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = 63,8Β° Jadi, Nilai π‘₯ yang memenuhi adalah: {βˆ’123,8Β°; βˆ’3,8Β°; 63,8Β°; 116,2Β°}



Β©2019 hudamath.blogspot.com



Bab 1 | Persamaan Trigonometri 0838 404 77188 0838 404 77188



b. sin 2π‘₯Β° = βˆ’0,39 Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator βˆ’1 sin (βˆ’0,39) = βˆ’22,95Β°, sehingga: sin 2π‘₯ = βˆ’0,39 sin 2π‘₯ = sin(βˆ’22,95Β°) ο‚· 2π‘₯ = βˆ’22,95Β° + π‘˜. 360Β° π‘₯ = βˆ’11,475Β° + π‘˜. 180Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = βˆ’11,475Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ π‘₯ = 168,525Β° ο‚· 2π‘₯ = (180Β° βˆ’ (βˆ’22,95Β°)) + π‘˜. 360Β° 2π‘₯ = 202,95Β° + π‘˜. 360Β° π‘₯ = 101,475Β° + π‘˜. 180Β° Untuk π‘˜ = βˆ’1 β†’ π‘₯ = βˆ’78,525Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = 101,475Β°



cos 2π‘₯ = 0,246 cos 2π‘₯ = cos(75,76Β°) ο‚· 2π‘₯ = 75,76Β° + π‘˜. 360Β° π‘₯ = 37,88Β° + π‘˜. 180Β° Untuk π‘˜ = βˆ’1 β†’ π‘₯ = βˆ’142,12Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = 37,88Β° ο‚· 2π‘₯ = βˆ’75,76Β° + π‘˜. 360Β° π‘₯ = βˆ’37,88Β° + π‘˜. 180Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = βˆ’37,88Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ π‘₯ = 142,12Β° Jadi, nilai π‘₯ yang memenuhi adalah: {βˆ’142,12Β°; βˆ’37,88Β°; 37,88Β°; 142,12Β°} e. tan 2π‘₯Β° = βˆ’3 Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator βˆ’1 tan (βˆ’3) = βˆ’71,6Β°, sehingga: tan 2π‘₯ = βˆ’3 tan 2π‘₯ = tan(βˆ’71,6Β°) 2π‘₯ = βˆ’71,6Β° + π‘˜. 180Β° π‘₯ = βˆ’35,8Β° + π‘˜. 90Β° Untuk π‘˜ = βˆ’1 β†’ π‘₯ = βˆ’35,8Β° βˆ’ 90Β° = βˆ’125,8Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = βˆ’35,8Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ π‘₯ = βˆ’35,8Β° + 90Β° = 54,2Β° Untuk π‘˜ = 2 β†’ π‘₯ = βˆ’35,8Β° + 180Β° = 144,2Β°



Jadi, nilai π‘₯ yang memenuhi adalah: {βˆ’78,525Β°; βˆ’11,475Β°; 101,475Β°; 168,525Β°}



c. cos 3π‘₯Β° = 0,666 … Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator cosβˆ’1(0,666 … ) = 48,2Β°, sehingga: cos 3π‘₯ = 0,666 … cos 3π‘₯ = cos(48,2Β°) ο‚· 3π‘₯ = 48,2Β° + π‘˜. 360Β° π‘₯ = 16,06Β° + π‘˜. 120Β° Untuk π‘˜ = βˆ’1 β†’ π‘₯ = βˆ’103,94Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = 16,06Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ π‘₯ = 136,06Β° ο‚· 3π‘₯ = βˆ’48,2Β° + π‘˜. 360Β° π‘₯ = βˆ’16,06Β° + π‘˜. 120Β° Untuk π‘˜ = βˆ’1 β†’ π‘₯ = βˆ’136,06Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ π‘₯ = βˆ’16,06Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ π‘₯ = 103,94Β° Jadi, nilai π‘₯ yang memenuhi adalah: {βˆ’136,06Β°; βˆ’103,94Β°; βˆ’16,06Β°; 16,06Β°; 103,94Β°; 136,06Β°} d. cos 2π‘₯ = 0,246 Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator βˆ’1 (0,246) cos = 75,76Β°, sehingga:



Jadi, Penyelesainnya adalah: {βˆ’125,8Β°; βˆ’35,8Β°; 54,2Β°; 144,2Β°} f.



tan 5π‘₯Β° = 0,8 Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator βˆ’1 tan (0,8) = 38,7Β°, sehingga: tan 5π‘₯ = 0,8 tan 5π‘₯ = tan(38,7Β°) 5π‘₯ = 38,7Β° + π‘˜. 180Β° π‘₯ = 7,74Β° + π‘˜. 36Β° Untuk π‘˜ = βˆ’5 β†’ π‘₯ = 7,74Β° βˆ’ 180Β° = βˆ’172,76Β° Untuk π‘˜ = βˆ’4 β†’ π‘₯ = βˆ’136,26Β° Untuk π‘˜ = βˆ’3 β†’ π‘₯ = βˆ’100,26Β° Untuk π‘˜ = βˆ’2 β†’ π‘₯ = βˆ’64,26Β°



Β©2019 hudamath.blogspot.com



Bab 1 | Persamaan Trigonometri 0838 404 77188 0838 404 77188



Untuk π‘˜ Untuk π‘˜ Untuk π‘˜ Untuk π‘˜ Untuk π‘˜ Untuk π‘˜



c. tan(90 βˆ’ πœƒ)Β° = βˆ’3



= βˆ’1 β†’ π‘₯ = βˆ’28,26Β° = 0 β†’ π‘₯ = 7,74Β° = 1 β†’ π‘₯ = 43,74Β° = 2 β†’ π‘₯ = 79,74Β° = 3 β†’ π‘₯ = 115,74Β° = 4 β†’ π‘₯ = 151,74Β°



Jadi, Penyelesainnya adalah: {βˆ’172,76Β°; βˆ’136,26Β°; βˆ’100,26Β°; βˆ’ 64,26Β° βˆ’28,26Β°; 7,74Β°; 43,74Β°; 79,74Β°; 115,74Β°; 151,74Β°}



6. Tentukan semua nilai πœƒ dalam interval βˆ’180 ≀ πœƒ ≀ 180 yang memenuhi masing-masing persamaan di bawah ini. Tuliskan jawabannmu sampai ketelitian 1 tempat decimal. a. sin(180 + πœƒ)Β° = 0,4 Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator βˆ’1 sin (0,4) = 23,57817848Β°, sehingga: sin(180 + πœƒ)Β° = 0,4 sin(180 + πœƒ)Β° = sin(23,57817848Β°) ο‚· (180 + πœƒ)Β° = 23,6Β° + π‘˜. 360Β° πœƒ = βˆ’156,4Β° + π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = βˆ’156,4Β° ο‚·



(180 + πœƒ)Β° = (180Β° βˆ’ 23,6Β°) + π‘˜. 360Β°



πœƒ = βˆ’23,6Β° + π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = βˆ’23,6Β° Jadi, nilai πœƒ yang memenuhi adalah: {βˆ’156,4Β°; βˆ’23,6Β°}



b. cos(90 βˆ’ πœƒ)Β° = βˆ’0,571 Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator βˆ’1 cos (βˆ’0,571) = 124,8Β°, sehingga: cos(90 βˆ’ πœƒ)Β° = βˆ’0,571 cos(90 βˆ’ πœƒ)Β° = cos(124,8)Β° ο‚· (90 βˆ’ πœƒ)Β° = 124,8Β° + π‘˜. 360Β° βˆ’πœƒ = 34,8Β° + π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = βˆ’34,8Β° ο‚· (90 βˆ’ πœƒ)Β° = βˆ’124,8Β° + π‘˜. 360Β° βˆ’πœƒ = βˆ’214,8Β° + π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = 214,8Β° Jadi, nilai πœƒ yang memenuhi adalah: {βˆ’34,8Β° ; 214,8Β°}



Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator βˆ’1 tan (βˆ’3) = βˆ’71,6Β°, sehingga: tan(90 βˆ’ πœƒ)Β° = βˆ’3 tan(90 βˆ’ πœƒ)Β° = tan(βˆ’71,6)Β° (90 βˆ’ πœƒ)Β° = βˆ’71,6Β° + π‘˜. 180Β° βˆ’πœƒ = βˆ’161,6Β° + π‘˜. 180Β° πœƒ = 161,6Β° βˆ’ π‘˜. 180Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = 161,6Β° Jadi, nilai πœƒ yang memenuhi adalah: {161,6Β°} d. cos(3πœƒ βˆ’ 120)Β° = 0 Pembahasan : cosβˆ’1(0) = 90Β°, sehingga: cos(3πœƒ βˆ’ 120)Β° = 0 cos(3πœƒ βˆ’ 120)Β° = cos(90)Β° ο‚· (3πœƒ βˆ’ 120)Β° = 90Β° + π‘˜. 360Β° 3πœƒ = 210Β° + π‘˜. 360Β° πœƒ = 70Β° + π‘˜. 120Β° Untuk π‘˜ = βˆ’2 β†’ πœƒ = βˆ’170Β° Untuk π‘˜ = βˆ’1 β†’ πœƒ = βˆ’50Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = 70Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = 180Β° ο‚· (3πœƒ βˆ’ 120)Β° = βˆ’90Β° + π‘˜. 360Β° 3πœƒ = 30Β° + π‘˜. 360Β° πœƒ = 10Β° + π‘˜. 120Β° Untuk π‘˜ = βˆ’1 β†’ πœƒ = βˆ’110Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = 10Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = 130Β°



Jadi, nilai πœƒ yang memenuhi adalah: {βˆ’170Β°, βˆ’110Β°, βˆ’50Β°, 10Β°, 70Β°, 130Β°, 180Β°}



e. sin(30 βˆ’ πœƒ)Β° = 0,5 Pembahasan : βˆ’1 sin (0,5) = 30Β°, sehingga: sin(30 βˆ’ πœƒ)Β° = 0,5 sin(30 βˆ’ πœƒ)Β° = sin(30Β°) ο‚· (30 βˆ’ πœƒ)Β° = 30Β° + π‘˜. 360Β° βˆ’πœƒ = 0Β° + π‘˜. 360Β° πœƒ = 0Β° βˆ’ π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = 0Β°



Β©2019 hudamath.blogspot.com



Bab 1 | Persamaan Trigonometri 0838 404 77188 0838 404 77188



ο‚·



(30 βˆ’ πœƒ)Β° = (180Β° βˆ’ 30Β°) + π‘˜. 360Β° (30 βˆ’ πœƒ)Β° = 150Β° + π‘˜. 360Β° βˆ’πœƒ = 120Β° + π‘˜. 360Β° πœƒ = βˆ’120Β° βˆ’ π‘˜. 360Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = βˆ’120Β°



Jadi, nilai πœƒ yang memenuhi adalah: {βˆ’120Β°; 0Β°} f.



sin(2πœƒ + 60)Β° = 0,3584 Pembahasan : Dengan menggunakan kalkulator βˆ’1 sin (0,3584) = 21Β°, sehingga: sin(2πœƒ + 60)Β° = 0,3584 sin(2πœƒ + 60)Β° = sin(21Β°) ο‚· (2πœƒ + 60)Β° = 21Β° + π‘˜. 360Β° 2πœƒ = βˆ’39Β° + π‘˜. 360Β° πœƒ = βˆ’19,5Β° + π‘˜. 180Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = βˆ’19,5Β° Untuk π‘˜ = 1 β†’ πœƒ = 160,5Β° ο‚· (2πœƒ + 60)Β° = (180Β° βˆ’ 21Β°) + π‘˜. 360Β° (2πœƒ + 60)Β° = 159Β° + π‘˜. 360Β° 2πœƒ = 99Β° + π‘˜. 360Β° πœƒ = 49,5Β° + π‘˜. 180Β° Untuk π‘˜ = βˆ’1 β†’ πœƒ = βˆ’130,5Β° Untuk π‘˜ = 0 β†’ πœƒ = 49,5Β°



Jadi, nilai πœƒ yang memenuhi adalah: {βˆ’130,5Β°; βˆ’19,5Β°; 49,5Β°; 160,5Β°}



Β©2019 hudamath.blogspot.com



Bab 1 | Persamaan Trigonometri 0838 404 77188 0838 404 77188