Islamic Studies (Hanafi) 04 [4] [PDF]

Table of contents :
Cover_Islamic Education G-4 Dari 1
Islamic Education G-4 Dari

Citation preview

‫وزارت معارف‬



‫تعلیم و تربیة اسالمی‬ ‫صنف چهارم‬



‫سال چاپ‪:‬‬ ‫‪1398‬هـ ‪ .‬ش‪.‬‬



‫سرود ملی‬ ‫دا وطن افغانس���تـــان دى‬



‫دا عـ���زت د هـــر افـغـان دى‬



‫دا وطن د ټول���و کـور دى‬



‫د بـــــلـوڅــــ���و د ازبـکـــــ���و‬



‫کور د سولې کور د تورې‬ ‫د پښ���تــون او هــ���زاره وو‬



‫ورس���ره عرب‪ ،‬گوجــر دي‬



‫براهوي دي‪ ،‬قزلباش دي‬ ‫دا هېـــ���واد به تل ځليږي‬ ‫په س���ينــه کې د آس���يـــا به‬



‫نوم د حق م���و دى رهبـــر‬



‫هر بچی يې قهرمـــــان دى‬ ‫د تـــرکـمنــــ���و د تـــاجـکـــ���و‬



‫پــاميــري���ان‪ ،‬نـورس���تانيــــان‬ ‫هـــم ايمـــاق‪ ،‬هم پشـه ېان‬



‫لـکـه لـمــر پـر ش���نـه آس���مـان‬ ‫لـکـ���ه زړه وي جـــاويـــ���دان‬ ‫واي���و اهلل اکبر وايو اهلل اکبر‬



‫وزارت معارف‬



‫تعليم و تربیۀ اسالمی‬ ‫صنف چهارم‬



‫سال چاپ‪ 1398 :‬هـ ‪ .‬ش‪.‬‬ ‫أ‬



‫مشخصات‌کتاب‬



‫‪-----------------------------------------------------‬‬‫مضمون‪ :‬تعلیم و تربیۀ اسالمی‬



‫مؤلفان‪ :‬گروه مؤلفان کتاب‌های درسی بخش تعلیم و تربیۀ اسالمی نصاب تعلیمی‬ ‫ویراستاران‪ :‬اعضای دیپارتمنت ویراستاری و ایدیت زبان دری‬



‫صنف‪ :‬چهارم‬



‫زبان متن‪ :‬دری‬



‫انکشاف دهنده‪ :‬ریاست عمومی انکشاف نصاب تعلیمی و تألیف کتب درسی‬



‫ناشر‪ :‬ریاست ارتباط و آگاهی عامۀ وزارت معارف‬ ‫سال چاپ‪ ۱۳۹۷ :‬هجری شمسی‬



‫مکان چاپ‪ :‬کابل‬ ‫چاپ‌خانه‪:‬‬



‫ایمیل آدرس‪[email protected] :‬‬



‫‪-----------------------------------------------------‬‬‫حق طبع‪ ،‬توزیع و فروش کتاب‌های درسی برای وزارت معارف جمهوری اسالمی‬ ‫افغانستان محفوظ است‪ .‬خرید و فروش آن در بازار ممنوع بوده و با متخلفان برخورد‬ ‫قانونی صورت می‌گیرد‪.‬‬ ‫ب‬



‫پیام وزیر معارف‬



‫اقرأ باسم ربک‬ ‫سپاس و حمد بیکران آفریدگار یکتایی را که بر ما هستی بخشید و ما را از نعمت بزرگ خواندن و‬ ‫نوشتن برخوردار ساخت‪ ،‬و درود بی‌پایان بر رسول خاتم‪ -‬حضرت محمد مصطفی‪ ‬که نخستین‬ ‫پیام الهی بر ایشان «خواندن» است‪.‬‬ ‫چنانچه بر همه‌گان هویداست‪ ،‬سال ‪ 1397‬خورشیدی‪ ،‬به نام سال معارف مسمی گردید‪ .‬بدین ملحوظ‬ ‫نظام تعلیم و تربیت در کشور عزیز ما شاهد تحوالت و تغییرات بنیادینی در عرصه‌های مختلف‬ ‫خواهد بود؛ معلم‪ ،‬متعلم‪ ،‬کتاب‪ ،‬مکتب‪ ،‬اداره و شوراهای والدین‪ ،‬از عناصر شش‌گانه و اساسی نظام‬ ‫معارف افغانستان به شمار می‌روند که در توسعه و انکشاف آموزش و پرورش کشور نقش مهمی‬ ‫را ایفا می‌نمایند‪ .‬در چنین برهه سرنوشت‌ساز‪ ،‬رهبری و خانوادۀ بزرگ معارف افغانستان‪ ،‬متعهد به‬ ‫ایجاد تحول بنیادی در روند رشد و توسعه نظام معاصر تعلیم و تربیت کشور می‌باشد‪.‬‬ ‫از همین‌رو‪ ،‬اصالح و انکشاف نصاب تعلیمی از اولویت‌های مهم وزارت معارف پنداشته می‌شود‪.‬‬ ‫در همین راستا‪ ،‬توجه به کیفیت‪ ،‬محتوا و فرایند توزیع کتاب‌های درسی در مکاتب‪ ،‬مدارس و سایر‬ ‫نهادهای تعلیمی دولتی و خصوصی در صدر برنامه‌های وزارت معارف قرار دارد‪ .‬ما باور داریم‪،‬‬ ‫بدون داشتن کتاب درسی باکیفیت‪ ،‬به اهداف پایدار تعلیمی در کشور دست نخواهیم یافت‪.‬‬ ‫برای دستیابی به اهداف ذکرشده و نیل به یک نظام آموزشی کارآمد‪ ،‬از آموزگاران و مدرسان‬ ‫دلسوز و مدیران فرهیخته به‌عنوان تربیت کننده‌گان نسل آینده‪ ،‬در سراسر کشور احترامانه تقاضا‬ ‫می‌گردد تا در روند آموزش این کتاب درسی و انتقال محتوای آن به فرزندان عزیز ما‪ ،‬از هر نوع‬ ‫تالشی دریغ نورزیده و در تربیت و پرورش نسل فعال و آگاه با ارزش‌های دینی‪ ،‬ملی و تفکر انتقادی‬ ‫بکوشند‪ .‬هر روز عالوه بر تجدید تعهد و حس مسؤولیت پذیری‪ ،‬با این نیت تدریس راآغاز کنند‪،‬‬ ‫که در آیندۀ نزدیک شاگردان عزیز‪ ،‬شهروندان مؤثر‪ ،‬متمدن و معماران افغانستان توسعه یافته و‬ ‫شکوفا خواهند شد‪.‬‬ ‫همچنین از دانش آموزان خوب و دوست داشتنی به مثابه ارزشمندترین سرمایه‌های فردای کشور‬ ‫می‌خواهم تا از فرصت‌ها غافل نبوده و در کمال ادب‪ ،‬احترام و البته کنجکاوی علمی از درس‬ ‫معلمان گرامی استفادۀ بهتر کنند و خوشه چین دانش و علم استادان گرامی خود باشند‪.‬‬ ‫‪ ‬در پایان‪ ،‬از تمام کارشناسان آموزشی‪ ،‬دانشمندان تعلیم و تربیت و همکاران فنی بخش نصاب‬ ‫تعلیمی کشور که در تهیه و تدوین این کتاب درسی مجدانه شبانه روز تالش نمودند‪ ،‬ابراز قدردانی‬ ‫کرده و از بارگاه الهی برای آن‌ها در این راه مقدس و انسان‌ساز موفقیت استدعا دارم‪.‬‬ ‫با آرزوی دستیابی به یک نظام معارف معیاری و توسعه یافته‪ ،‬و نیل به یک افغانستان آباد و مترقی‬ ‫دارای شهروندان آزاد‪ ،‬آگاه و مرفه‪.‬‬ ‫دکتور محمد میرویس بلخی‬ ‫وزیر معارف‬ ‫ج‬



‫فهرست عنوانها‬



‫د‬



‫شماره درس‬



‫عنوان‬



‫صفحه‬



‫درس اول‬



‫عقيده‬



‫‪1‬‬



‫درس دوم‬



‫اهلل‪‬‬



‫‪3‬‬



‫درس سوم‬



‫صفات اهلل‪‬‬



‫‪5‬‬



‫درس چهارم‬



‫صفات ذاتی اهلل‪‬‬



‫‪7‬‬



‫درس پنجم‬



‫صفات فعلی اهلل‪‬‬



‫‪9‬‬



‫درس ششم‬



‫قبر‬



‫‪11‬‬



‫درس هفتم‬



‫حشر‬



‫‪13‬‬



‫درس هشتم‬



‫جنت‬



‫‪15‬‬



‫درسم نهم‬



‫دوزخ‬



‫‪17‬‬



‫درس دهم‬



‫آب (‪)1‬‬



‫‪19‬‬



‫درس يازدهم‬



‫آب (‪)2‬‬



‫‪21‬‬



‫درس دوازدهم‬



‫فرضهای وضو‬



‫‪23‬‬



‫درس سيزدهم‬



‫سنتهای وضو‬



‫‪25‬‬



‫درس چهاردهم‬



‫اذان (‪)1‬‬



‫‪27‬‬



‫درس پانزدهم‬



‫اذان (‪)2‬‬



‫‪29‬‬



‫درس شانزدهم‬



‫معنای اذان‬



‫‪31‬‬



‫درس هفدهم‬



‫اقامت‬



‫‪33‬‬



‫درس هجدهم‬



‫دعای اذان‬



‫‪35‬‬



‫درس نزدهم‬



‫معنای دعای اذان‬



‫‪37‬‬



‫درس بيستم‬



‫تکبير تحريمه‬



‫‪39‬‬



‫درس بيست و يکم‬



‫ثنا‬



‫‪41‬‬



‫شماره درس‬



‫عنوان‬



‫صفحه‬



‫درس بيست و دوم‬



‫تعوذ و تسمیه‬



‫‪43‬‬



‫درس بيست و سوم‬



‫تسمیع و تحميد‬



‫‪45‬‬



‫درس بيست و چهارم‬



‫تسبيحات‬



‫‪47‬‬



‫درس بيست و پنجم‬



‫سالم‬



‫‪49‬‬



‫درس بيست و ششم‬



‫آداب خواب‬



‫‪51‬‬



‫درس بيست و هفتم‬



‫دعای بيرون شدن از خانه‬



‫‪53‬‬



‫درس بيست و هشتم‬



‫اخالق نيکو‬



‫‪55‬‬



‫درس بيست و نهم‬



‫نشانههای منافق‬



‫‪57‬‬



‫درس سی ام‬



‫مسلمان‬



‫‪59‬‬



‫درس سی و يکم‬



‫صحت‬



‫‪61‬‬



‫درس سی و دوم‬



‫ترحم برحيوانات‬



‫‪63‬‬



‫ه‬



‫درس اول‬



‫عقيده‬ ‫عقيده ايمان و باور را می‌گويند‪.‬‬ ‫عقيده اساس همه اعمال است‪.‬‬ ‫صحت عقيده شرط قبول شدن عمل است‪.‬‬ ‫ما بر اهلل تعالی‪ ،‬مالئک و کتابهای آسمانی ايمان داريم‪.‬‬ ‫ما بر پيامبران‪ ،‬روز آخرت و تقدير خير و شر ايمان داريم‪.‬‬ ‫عقيدۀ درست سبب کاميابی انسان در دنيا و آخرت مي‬ ‫شود‪.‬‬



‫‪1‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬در بارۀ اهميت عقيدۀ درست با همکاری معلم گفتگو نماييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬جمله های ذيل را با کلمه های مناسب تکميل نماييد‪:‬‬ ‫ تورات بر ‪ .................‬علیه السالم نازل گرديده است‪.‬‬‫ انجيل بر ‪ .................‬علیه السالم نازل گرديده است‪.‬‬‫ زبور بر ‪ ...................‬علیه السالم نازل گرديده است‪.‬‬‫ قرآنکريم بر‪  .................‬نازل گرديده است‪.‬‬‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬عقيده چه را می‌گويند؟‬ ‫‪ -2‬اساس همه اعمال چه است؟‬ ‫‪ -3‬داشتن عقيدۀ درست چه فایده دارد؟‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان درس را در کتابچه‌های خود بنويسند‪.‬‬



‫‪2‬‬



‫درس دوم‬



‫اهلل‪‬‬ ‫اهلل‪ ‬يکی است‪ ،‬شريک و مانند ندارد‪.‬‬ ‫اهلل‪ ‬بر هر چيز عالم است‪.‬‬ ‫هیچ چيزی از اهلل‪ ‬پنهان نيست‪.‬‬ ‫اهلل‪ ‬بر هر چيز قادر است‪.‬‬ ‫تمام کائنات را اهلل‪ ‬خلق نموده است‪.‬‬ ‫ما تنها اهلل‪ ‬را عبادت ميکنيم‪.‬‬ ‫زمين‪ ،‬کوهها‪ ،‬درختها‪ ،‬سنگها‪ ،‬گياهها‪ ،‬آسمان‌ها و تمام‬ ‫مخلوقات تابع امر اهلل‪ ‬استند‪.‬‬ ‫بدون ارادۀ اهلل‪ ‬هیچ کاری انجام شده نميتواند‪.‬‬



‫‪3‬‬



‫فعاليت ها‬



‫شاگردان در بارۀ موضوعات ذيل بحث نمايند‪:‬‬ ‫‪-1‬همه کائنات تابع امر اهلل‪ ‬استند‪:‬‬ ‫‪ -2‬آفتاب در طلوع و غروب تابع امر اهلل‪ ‬است‪.‬‬ ‫‪ -3‬شاگردان به دو گروه تقسيم شوند‪ ،‬هر گروه ده نام اهلل‪ ‬را‬ ‫بگویند‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬کائنات را کی آفريده است؟‬ ‫‪ -2‬ما کی را عبادت مي‌کنيم‪.‬‬ ‫‪ -3‬زمين‪ ،‬کوه‌ها و آسمان‌ها تابع امر کی استند؟‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان در بارۀ درس با اعضای خانوادۀ شان گفتگو‬ ‫نمايند‪.‬‬



‫‪4‬‬



‫درس سوم‬



‫صفات اهلل‪‬‬ ‫ما به تمام صفات اهلل‪ ‬ايمان داريم‪.‬‬ ‫صفات اهلل‪ ‬بر دو نوع است‪:‬‬ ‫‪ -1‬صفات ذاتی‬ ‫‪ -2‬صفات فعلی‬ ‫‪ -1‬صفات ذاتی‪ :‬صفاتی است که نسبت ضد آن به اهلل‬ ‫تعالی درست نیست؛ مانند‪ :‬علم که ضد آن جهل است‪.‬‬ ‫‪ - 2‬صفات فعلی‪ :‬صفاتی است‪ ،‬که نسبت ضد آن هم به‬ ‫اهلل تعالی درست است؛ مانند‪ :‬احياء (زنده ساختن) که ضد‬ ‫آن ميراندن است‪.‬‬ ‫زنده‌گی و مرگ ما در اختيار اهلل‪ ‬است‪.‬‬



‫‪5‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬در بارۀ صفات اهلل‪ ‬گفتگو نماييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬نام های اهلل‪ ‬را که در زیر آمده است با معنای آن بخوانيد‪:‬‬ ‫اآلخ ُر‪ ،‬ال ْ َع ِزيزُ‪ ،‬ال ْ َمل ِ ُ‬ ‫الص َم ُد‪ ،‬األَ َّو ُل‪ِ ،‬‬ ‫(ال ْ َو ِ‬ ‫ك‪ ،‬ال ْ َح ُّق)‬ ‫اح ُد‪َّ ،‬‬ ‫معنا‪ :‬اهلل‪ ‬يکی‪ ،‬بی نياز‪ ،‬اول‪ ،‬آخر‪ ،‬غالب‪ ،‬پادشاۀ کاينات و ذات‬ ‫حق است‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬صفات اهلل‪ ‬به چند نوع است؟‬ ‫‪ -2‬صفات ذاتی اهلل‪ ‬کدام‌ها اند؟‬ ‫‪ -3‬صفات فعلی اهلل‪ ‬کدام‌ها اند؟‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان در بارۀ صفات ذاتی و فعلی اهلل‪ ‬با اعضای‬ ‫خانوادۀ شان گفتگو نمايند‪.‬‬ ‫‪6‬‬



‫درس چهارم‬



‫صفات ذاتی اهلل‪‬‬ ‫صفات ذاتی اهلل‪ ‬قرار ذيل است‪:‬‬ ‫‪ -1‬قدرت (توانایی)‪ :‬اهلل‪ ‬بر هر چيز قادر است‪.‬‬ ‫‪ -2‬اراده (قصد کردن)‪ :‬اهلل‪ ‬صاحب اراده است‪.‬‬ ‫‪ -3‬سمع (شنيدن)‪ :‬اهلل‪ ‬هر سخن آشکار و پنهان را‬ ‫مي شوند‪.‬‬ ‫‪ -4‬بصر (ديدن)‪ :‬اهلل‪ ‬هر چيز را ميبيند‪.‬‬ ‫‪ -5‬علم (دانایی)‪ :‬اهلل‪ ‬بر هر چيز دانا است‪.‬‬ ‫‪ -6‬حيات (زندهگی)‪ :‬اهلل‪ ‬دايم زنده است‪.‬‬ ‫‪ -7‬کالم (سخن)‪ :‬سخنگفتن صفت اهلل‪ ‬است‪.‬‬



‫‪7‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬در بارۀ صفات ذاتی اهلل‪ ‬با هم گفتگو نماييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬نام های اهلل‪ ‬را از ياد بخوانيد‪:‬‬



‫( ال ْ َمل ِ ُ‬ ‫ار‪ ،‬ال ْ ُمت ََك ِّب ُر)‬ ‫ِن‪ ،‬ال ْ ُم َهيْم ُ‬ ‫الم‪ ،‬ال ْ ُم ْؤم ُ‬ ‫ك‪ ،‬ال ْ ُقدُّ ُ‬ ‫الس ُ‬ ‫وس‪َّ ،‬‬ ‫ِن‪ ،‬ال ْ َع ِزيزُ‪ ،‬ال ْ َج َّب ُ‬



‫‪ -3‬نام های اهلل‪ ‬را که در زیر آمده است با معنای آن بخوانيد‪:‬‬ ‫ِيع‪ ،‬الْبَ ِ‬ ‫يم‪ ،‬ال ْ ُمتْ َعالِ ‪ ،‬ال ْ َح ُّي‪ ،‬ال ْ َقا ِد ُر)‬ ‫(السم ُ‬ ‫َّ‬ ‫يم‪ ،‬ال ْ َع ِظ ُ‬ ‫صي ُر‪ ،‬ال ْ َعل ِ ُ‬



‫معنا‪ :‬اهلل‪ ‬ذات شنونده‪ ،‬دانا‪ ،‬بزرگ‪ ،‬عالي شأن‪ ،‬هميش زنده و‬ ‫صاحب قدرت است‪.‬‬ ‫‪ -3‬شاگردان به دو گروه تقسيم شوند‪ ،‬يک گروه پنج صفات ذاتی‬ ‫اهلل‪ ‬و گروه دوم پنج صفات فعلی اهلل ‪ ‬را بيان کنند‪.‬‬ ‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬صفات ذاتی اهلل‪ ‬را تعريف نماييد ‪.‬‬ ‫‪ -2‬معنای قدرت‪ ،‬اراده‪ ،‬سمع و بصر را بيان نماييد‪.‬‬ ‫‪ -3‬معنای علم‪ ،‬حيات و کالم چه است؟‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان صفات اهلل‪ ‬را که خواندند‪ ،‬حفظ نمايند‪.‬‬ ‫‪8‬‬



‫درس پنجم‬



‫صفات فعلی اهلل‪‬‬



‫برخی از صفات فعلی اهلل‪ ‬قرار ذيل است‪:‬‬



‫‪ -1‬تخليق (پيدا کردن)‪ :‬اهلل‪ ‬خالق همه مخلوقات است‪.‬‬



‫‪ -2‬ترزيق (روزی دادن)‪ :‬اهلل‪ ‬همه مخلوقات را روزی‬ ‫ميدهد‪.‬‬



‫‪ -3‬احياء (زنده ساختن)‪ :‬زندهگي بخشيدن همه مخلوقات‬



‫به اختيار اهلل‪ ‬است‪.‬‬



‫‪ -4‬اماتت (ميراندن)‪ :‬مــرگ همه مخلوقـات به اختيار‬



‫اهلل‪ ‬است‪.‬‬



‫‪ -5‬رحمت (مهربانی)‪ :‬اهلل‪ ‬ذات بی نهايت مهربان است‪.‬‬



‫‪ -6‬غضب (قهر)‪ :‬نا فرمانی از حکم اهلل‪ ‬باعث قهر اهلل‪‬‬



‫میگردد‪.‬‬



‫‪ -7‬اعزاز (عزت دادن)‪ :‬اهلل‪ ‬کسی را که بخواهد‪ ،‬عزت‬



‫ميدهد‪.‬‬



‫‪ -8‬اذالل (ذلت دادن)‪ :‬اهلل‪ ‬کسي را که بخواهد‪ ،‬ذليل‬



‫ميسازد‪.‬‬ ‫‪9‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬با همکاری معلم در بارۀ صفات فعلی اهلل‪ ‬گفتگو نماييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬نامهای اهلل‪ ‬را در زیر آمده است با معنای آن بگوييد‪:‬‬



‫ور‪ ،‬ال ْ َقاب ِ ُ‬ ‫ض‪ ،‬الْبَ ِ‬ ‫اس ُط‪ ،‬ال ْ ُم ِعزُّ‪ ،‬ال ْ ُم ِذ ُّل‪ ،‬ال ْ ُم ْحيِي‪،‬‬ ‫(ال َّر ْح َم ُن ال َّر ِح ُ‬ ‫يم‪ ،‬ال ْ َغ ُف ُ‬ ‫ِيت)‬ ‫ال ْ ُمم ُ‬ ‫معنا‪ :‬اهلل‪ ‬بر خاص و عام مهربان‪ ،‬بخشاينده‪ ،‬گيرندۀ روزی‪ ،‬فراخ‬



‫کننده‪ ،‬عزت دهنده‪ ،‬ذلت دهنده‪ ،‬زنده کننده و ميراننده است‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬پنج صفت از صفات فعلی اهلل‪ ‬را بگوييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬معنای تخليق چه است؟‬ ‫‪ -3‬احياء و اماتت چه را می‌گويند؟‬ ‫‪ -4‬ضد رحمت چه است؟‬ ‫‪ -5‬اعزاز چه را می‌گويند؟‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان صفات فعلی اهلل‪ ‬را حفظ نمايند‪.‬‬ ‫‪10‬‬



‫درس ششم‬



‫قبر‬



‫مرگ حق است‪ ،‬همه انسان‌ها به مرگ باور دارند‪.‬‬ ‫ما به زنده‌گی در قبر ايمان داريم‪.‬‬ ‫قبر برای مسلمان نيکو کار باغچه‌یی از جنت است‪.‬‬ ‫برای کافر و بد عمل حفره‌یی از دوزخ است‪.‬‬ ‫هر انسان در قبر با سه پرسش ذيل رو به رو مي‌شود‪:‬‬ ‫‪ -1‬پروردگارت کيست؟‬ ‫‪ -2‬دينت چیست؟‬ ‫‪ -3‬پيامبرت کیست؟‬ ‫مسلمان نيک عمل در جواب می‌گويد‪:‬‬ ‫‪ -1‬پروردگارم اهلل‪ ‬است؟‬ ‫‪ -2‬دينم اسالم است‪.‬‬ ‫‪ -3‬پيامبرم حضرت محمد‪ ‬است‪.‬‬ ‫مسلمان با اين جوابها از عذاب قبر نجات پيدا مي‌کند‪.‬‬ ‫کافر و انسان بد عمل‪ ،‬پاسخ اين پرسش‌ها را داده نمي‌تواند‪.‬‬ ‫‪11‬‬



‫فعاليت ها‬



‫یگیرد‬ ‫‪ -1‬با همکاری معلم در بارۀ پرسش های که در قبر صورت م ‌‬



‫گفتگو نماييد‪.‬‬



‫‪ -2‬در وقت گذشتن از کنار قبر دعای ذيل را تکرار نماييد‪:‬‬



‫ني ‪ ،‬و إَّنا ‪ -‬إ ْن َشاَء ُ‬ ‫الساَلم عَ‬ ‫اهلل ‪ِ -‬ب ُك ْم َلاَل ِحُق ْو َن‪،‬‬ ‫َلي ُكم دَار َق‬ ‫ِ‬ ‫وم ُم ْؤ ِمن َ ِ ِ‬ ‫َّ ُ ْ ْ َ ٍ‬ ‫َن ْسأَ ُل اهللَ َلنَا َوَل ُك ُم اْل َعاِفيََة ‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬قبر برای کی باغچه‌یی از جنت است؟‬



‫‪ -2‬قبر برای کی حفره‌یی از دوزخ است؟‬



‫‪ -3‬در قبر از هر انسان چه چيز پرسيده مي‌شود؟‬



‫‪ -4‬مسلمان نيکو‌کار در برابر پرسش‌های قبر چه جواب‬



‫مي‌دهد؟‬



‫‪ -5‬آيا کافر و بد‌کار جواب پرسش‌های قبر را داده مي‌تواند؟‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان در بارۀ قبر با اعضای خانوادۀ شان گفتگو نمايند‪.‬‬ ‫‪12‬‬



‫درس هفتم‬



‫حشر‬



‫ما به روز قيامت ايمان داريم‪.‬‬



‫در روز قيامت همه مرده‌ها زنده مي‌شوند‪.‬‬



‫همه مخلوقات در يک جا حشر (جمع) مي‌شوند‪.‬‬ ‫با هر انسان در ميدان حشر حساب مي‌شود‪.‬‬



‫رسول اهلل‪ ‬مي‌فرمايد‪ :‬از هر انسان در بارۀ چهار چيز‬



‫پرسيده مي‌شود‪:‬‬



‫‪ -1‬جوانی را در چه گذرانده ايد؟‬



‫‪ -2‬زنده‌گی را در چه سپری کرده ايد؟‬



‫‪ -3‬مال و دارایی را از کجا پيدا و در کجا به مصرف رسانده‬



‫ايد؟‬



‫‪ -4‬به علم خود چه عمل کرده ايد؟‬



‫‪13‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬با همکاری معلم در بارۀ حشر گفتگو نماييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬وضو سبب در خشنده‌گی چهره‌های مسلمانان در روز قيامت‬ ‫می‌گردد‪ .‬درين باره گفتگو نماييد‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬حشر چه را می‌گويند؟‬ ‫‪ -2‬در روز حشر چه چيز از هر انسان پرسيده مي‌شود؟‬ ‫‪ -3‬در حشر چگونه در بارۀ مال پرسيده مي‌شود؟‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان به همکاری اعضای خانواده شان معلومات مزيد را‬ ‫در بارۀ حشر ب ‌ه دست بياورند‪.‬‬



‫‪14‬‬



‫درس هشتم‬



‫جنت‬ ‫ما به جنت ايمان داريم‪.‬‬ ‫اهلل‪ ‬برای مؤمنان‪ ،‬در آخرت جنت را پيدا کرده است‪.‬‬ ‫در جنت هر نوع نعمت‌ها هست‪.‬‬ ‫مؤمنان برای دايم در جنت زنده‌گی مي‌کنند‪.‬‬ ‫اهلل تعالی جنت را در پاداش اعمال نيک‪ ،‬به مسلمان مي‌دهد‪.‬‬ ‫ما بايد کار‌های نيکو انجام دهيم‪ ،‬تا اهلل تعالی جنت را‬ ‫نصيب ما بگرداند‪.‬‬ ‫ايمان داشتن به جنت فرض است‪.‬‬



‫‪15‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬شاگردان به دو گروه تقسيم شوند و به همکاری معلم در بارۀ‬ ‫درس با هم گفتگو نمايند‪.‬‬ ‫‪ -2‬به همکاری معلم چند نام جنت را بگيريد‪.‬‬



‫‪ ( -3‬اَل إِل َ َه إِ اَّل اهلل) کلید جنت است‪ ،‬در اين مورد بحث نماييد‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬اهلل تعالی جنت را برای کی پيدا کرده است؟‬ ‫‪ -2‬در برابر عمل نيک برای مسلمان چه چيز داده مي‌شود؟‬ ‫‪ -3‬ايمان داشتن به جنت چه حکم دارد؟‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان در بارۀ جنت از اعضای خانوادۀ شان بپرسند و‬ ‫برداشت شان را در کتابچه‌های خود بنويسند‪.‬‬



‫‪16‬‬



‫درس نهم‬



‫دوزخ‬ ‫ما به دوزخ ايمان داريم‪.‬‬ ‫اهلل تعالی دوزخ را برای جزا دادن به کافران‪ ،‬آفريده است‪.‬‬ ‫دوزخ جای عذاب‌های سخت است‪.‬‬ ‫کافران در دوزخ برای دايم مي‌باشند‪.‬‬ ‫مسلمان گناهگار هم به اندازۀ گناه خود در دوزخ جزا‬ ‫مي‌بينند‪.‬‬ ‫ايمان داشتن به دوزخ فرض و انکار از آن کفر است‪.‬‬



‫‪17‬‬



‫فعاليت ها‬



‫بهای دوزخ گفتگو نماييد‪.‬‬ ‫‪ - 1‬به همکاری معلم در بارۀ عذا ‌‬ ‫‪ - 2‬در بارۀ اینکه ما به دوزخ ايمان داريم‪ .‬گفتگو نماييد‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬اهلل تعالی دوزخ را برای کی آفريده است؟‬ ‫‪ -2‬کافران در آخرت کجا مي‌باشند؟‬ ‫‪ -3‬ايمان داشتن به دوزخ و انکار از آن چه حکم دارد؟‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان کار های را که به نظرشان سبب گناه می‌شود در‬ ‫کتابچه‌های شان لست کنند‪.‬‬



‫‪18‬‬



‫درس دهم‬



‫آب (‪)1‬‬



‫آب نعمت بزرگ اهلل‪ ‬است‪.‬‬ ‫همه مخلوقات زنده‪ ،‬به آب ضرورت دارند‪.‬‬ ‫آب وسيلۀ پاکی است‪.‬‬ ‫ما بايد آب را بيجا مصرف نکنيم‪.‬‬ ‫آب بر سه قسم است‪:‬‬



‫‪ -1‬آب پاک کننده ‪ -2‬آب مستعمل ‪ -3‬آب ناپاک‬



‫‪ -1‬آب پاک کننده‪ :‬مانند آب چاه‪ ،‬چشمه‪ ،‬جوی‪ ،‬دريا و‬ ‫آب باران‪ ،‬که نجاست در آن نباشد‪.‬‬ ‫وضو با اين آب مي‌شود و چيزهای دیگر با آن پاک می‌گردد‪.‬‬ ‫‪ -2‬آب مستعمل‪ :‬آن است‪ ،‬که با آن وضو يا غسل شده باشد‪.‬‬ ‫‪19‬‬



‫اين آب در ذات خود پاک است‪ ،‬مگر وضو و غسل با آن‬ ‫درست نيست‪.‬‬ ‫مایعاتی که به آن‌ها آب گفته نمي‌شود‪ ،‬مانند چای‪ ،‬جوس و‬ ‫شوربا‪ ،‬پاک استند؛ مگر وضو و غسل با آن‌ها درست نيست‪.‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬در بارۀ اهميت آب با هم گفتگو نماييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬چند شاگرد ضررهای مصرف بيجای آب را بیان نمایند‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪-1‬‬ ‫‪-2‬‬ ‫‪-3‬‬ ‫‪-4‬‬



‫آيا بدون آب زندگی ممکن است؟‬ ‫آب به چند قسم است؟‬ ‫يک مثال آب پاک را بگوييد‪.‬‬ ‫آيا با آب مستعمل وضو درست است؟‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان درس را در کتابچه‌های خود بنويسند‪.‬‬ ‫‪20‬‬



‫درس يازدهم‬



‫آب (‪)2‬‬



‫‪ -3‬آب ناپاک‪ :‬آبی است که در آن نجاست افتيده باشد‪.‬‬ ‫آب ناپاک هر چيز پاک را نجس مي‌سازد‪.‬‬ ‫با افتيدن نجاست در آب کم باعث ناپاکی آن می‌گردد‪.‬‬ ‫آب زياد و يا آب جاری وقتی با افتيدن نجاست ناپاک‬



‫مي‌شود‪ ،‬که نشانۀ نجاست در آن ديده شود‪.‬‬



‫نشانه های نجاست در آب زياد و جاری سه چيز است‪:‬‬



‫‪ -1‬به سبب افتيدن نجاست رنگ آن تغيير کند‪.‬‬ ‫‪ -2‬به سبب افتيدن نجاست مزۀ آن تغيير کند‪.‬‬ ‫‪ -3‬به سبب افتيدن نجاست بوی آن تغيير کند‪.‬‬ ‫‪21‬‬



‫آب زياد آن ست که با حرکت دادن يک طرف آن‪ ،‬طرف‬ ‫دیگر آن حرکت نکند‪.‬‬ ‫با آب ناپاک وضوء وغسل درست نيست‪.‬‬ ‫شاگرد خوب آب را ناپاک نمي‌سازد‪.‬‬ ‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬با همکاری معلم در بارۀ نتايج ناگوار آب ناپاک گفتگو نماييد‪.‬‬



‫يرساند‪ .‬در رابطه به آن بحث و‬ ‫‪ -2‬آب ناپاک به صحت انسان ضرر م ‌‬



‫گفتگونماييد‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬آب ناپاک را تعريف نماييد ‪.‬‬ ‫‪ -2‬آيا آب ناپاک چيزهای پاک را ناپاک مي‌سازد؟‬ ‫‪ -3‬آيا با آب ناپاک‪ ،‬وضو و غسل درست است؟‬ ‫‪ -4‬نشانه‌های ناپاک شدن آب جاری را بيان نماييد ‪.‬‬ ‫‪ -5‬آب زياد را تعريف نماييد‪.‬‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان نمونۀ آب ناپاک را در کتابچه‌های خود بنويسند‪.‬‬ ‫‪22‬‬



‫درس دوازدهم‬



‫فرض های وضو‬



‫وضو کردن برای نماز شرط است‪.‬‬ ‫وضو کردن بدن ما را پاک مي‌سازد‪.‬‬ ‫با وضو کردن‪ ،‬گناهان مسلمان بخشيده مي‌شود‪.‬‬ ‫در وضو چهار چيز فرض است‪:‬‬



‫ي يک‬ ‫‪ -1‬شستن روی‪ ،‬از روييدن موی تا زير زنخ و از نرم ‌‬ ‫گوش تا نرمی گوش دیگر‬ ‫‪ -2‬شستن دست‌ها همراه با آرنج‌ها‬ ‫‪ -3‬مسح کردن چهارم حصۀ سر‬ ‫‪ -4‬شستن پاها همراه با بجلک‌ها‬



‫‪23‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬چند تن از شاگردان در صنف وضو را تمثيل نمايند‪.‬‬ ‫‪ -2‬شاگردان درمورد اندازۀ شستن روی‪ ،‬دست‌ها و پاها که فرض‬ ‫است گفتگو نمایند‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬آيا وضو از جملۀ شرط‌های نماز است؟‬ ‫‪ -2‬وضو کردن چه فایده دارد؟‬ ‫‪ -3‬فرض های وضو چند و کدام‌ها اند؟‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان فرض های وضو را در کتابچه‌های خود بنويسند‪.‬‬



‫‪24‬‬



‫درس سيزدهم‬



‫سنتهای وضو‬ ‫ما پيامبر‪ ‬خود را دوست داريم‪.‬‬ ‫ما به سنت‌های پيامبر‪ ‬خود عمل مي‌کنيم‪.‬‬ ‫وضو را مطابق سنت‌های پيامبر‪ ‬انجام مي‌دهيم‪.‬‬ ‫تهای وضو‪:‬‬ ‫برخی از سن ‌‬ ‫‪ -1‬نيت کردن ‪.‬‬ ‫‪ -2‬در شروع وضو بسم اهلل الرحمن الرحيم گفتن‪.‬‬ ‫‪ -3‬شستن هر دو دست تا بندها‬ ‫‪ -4‬مضمضه‪ ،‬یعنی شستن دهن‬ ‫‪ -5‬استنشاق‪ ،‬یعنی شستن بينی‬ ‫‪ -6‬مسح کردن تمام سر‬ ‫‪ -7‬سه بار شستن هر عضو‬



‫‪25‬‬



‫فعاليت ها‬



‫تهای وضو را تمثيل نماييد‪.‬‬ ‫‪ -1‬در محضر معلم سن ‌‬



‫مها در وضو سنت است؟ درين باره گفتگو‬ ‫‪ -2‬سه بار شستن کدام اندا ‌‬



‫نماييد‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬ما بايد در وضو چه چيز را در نظر بگيريم؟‬ ‫‪ -2‬گفتن بسم اهلل الرحمن الرحيم در وضو چه حکم دارد؟‬ ‫‪ -3‬مضمضه و استنشاق چه را می‌گويند؟‬ ‫‪ -4‬سه بار شستن کدام اندام‌ها سنت است؟‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان سنت‌های وضو را در کتابچه‌های خود بنويسند‪.‬‬



‫‪26‬‬



‫درس چهاردهم‬



‫اذان (‪)1‬‬ ‫اذان دعوت مسلمانان به سوی نماز است‪.‬‬



‫اذان گفتن برای نمازهای پنچگانه و نماز جمعه سنت‬



‫مؤکد است‪.‬‬



‫اذان گفتن ثواب زياد دارد‪.‬‬



‫اذان دهنده را مؤذن می‌گويند‪.‬‬



‫اولين مؤذن در اسالم حضرت بالل‪ ‬است‪.‬‬ ‫آداب اذان‪:‬‬



‫‪ -‬مؤذن بايد وضو داشته باشد‪ ،‬و رو به روی قبله به حالت‬



‫ايستاده و با آواز بلند اذان بگويد‪.‬‬



‫الص َ‬ ‫مؤذن بايد در وقت گفتن « َح َّى عَ‬‫الةِ» روی خود را‬ ‫َلى َّ‬



‫«ح َّى َعَلى اْل َف َ‬ ‫الح» به طرف‬ ‫به طرف راست و در وقت گفتن َ‬



‫چپ دور بدهد‪.‬‬



‫‪27‬‬



‫ِ‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬هدف از اذان گفتن چيست؟ درين باره گفتگو نماييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬مؤذن بايد در اذان گفتن کدام آداب را مراعات نمايد؟ در اين باره‬ ‫گفتگونماييد‪.‬‬ ‫‪ -3‬اذان نماز صبح با اذان نمازهای دیگر چه فرق دارد؟ در رابطه به آن‬ ‫بحث کنيد‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬اذان گفتن برای کدام نمازها سنت است؟‬ ‫‪ -2‬آيا اذان گفتن ثواب دارد؟‬ ‫‪ -3‬اولين مؤذن در اسالم کي است؟‬ ‫‪ -4‬دو ادب اذان را بيان نماييد‪.‬‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان متن درس را در کتابچه‌های خود بنويسند‪.‬‬



‫‪28‬‬



‫درس پانزدهم‬



‫الفاظ اذان‪:‬‬



‫اذان (‪)2‬‬



‫اهلل أَ ْكرَُب * ُ‬ ‫اهلل أَ ْكرَُب * ُ‬ ‫اهلل أَ ْكرَُب * ُ‬ ‫ُ‬ ‫اهلل أَ ْكرَُب‬ ‫ال ُ‬ ‫ال ُ‬ ‫اهلل * أَ ْش َه ُد أَ ْن َ‬ ‫أَ ْش َه ُد أَ ْن َ‬ ‫ال إَِلَه إِ َّ‬ ‫ال إَِلَه إِ َّ‬ ‫اهلل‬ ‫م َّم ًدا َر ُس ُ‬ ‫م َّم ًدا َر ُس ُ‬ ‫ول اهللِ * أَ ْش َه ُد أَ َّن حَُ‬ ‫أَ ْش َه ُد أَ َّن حَُ‬ ‫ول اهللِ‬ ‫الص َ‬ ‫الص َ‬ ‫الةِ * َح َّى عَ‬ ‫َلى َّ‬ ‫َح َّى َعَلى َّ‬ ‫الةِ‬ ‫الح * َح َّى َعَلى اْل َف َ‬ ‫َح َّى َعَلى اْل َف َ‬ ‫الح‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫َ‬ ‫اهلل أَ ْكرَُب * ُ‬ ‫ُ‬ ‫اهلل أ ْكرَُب‬ ‫ال ُ‬ ‫َ‬ ‫ال إَِلَه إِ َّ‬ ‫اهلل‬ ‫(ح َّى َعَلى اْل َف َ‬ ‫الح)‪ ،‬دو مرتبه‬ ‫در اذان نماز صبح‪ ،‬بعد از َ‬ ‫ِ‬ ‫(الص َ‬ ‫ي ِّم َن النَّ ْوم) گفته مي‌شود‪.‬‬ ‫الُة َخ‬ ‫َّ‬ ‫رٌْ‬ ‫ِ‬ ‫‪29‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬چند تن از شاگردان اذان را در صنف تمثيل نمايند‪.‬‬ ‫‪ -2‬شاگردان در مورد تفاوت اذان نماز صبح با چهار نماز دیگر (پشین‪،‬‬ ‫دیگر‪ ،‬شام‪ ،‬خفتن) گفتگو نمایند‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬کی مي‌تواند‪ ،‬اذان را تمثيل نمايد؟‬ ‫(ح َّى َعلَى ال ْ َف َ‬ ‫ال ِح) چه گفته مي‌شود؟‬ ‫‪ -2‬در اذان صبح بعد از َ‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان اذان را حفظ نمايند‪.‬‬



‫‪30‬‬



‫درس شانزدهم‬



‫معنای اذان‬ ‫الفاظ و کلمه‌ها‬



‫ُ‬ ‫اهلل أَ ْكرَُب‬



‫اهلل بسيار بزرگ است‬



‫ال ُ‬ ‫أَ ْش َه ُد أَ ْن َ‬ ‫ال إَِلَه إِ َّ‬ ‫اهلل‬



‫گواهی مي‌دهم که به‌جز اهلل‪‬‬ ‫کس دیگری اليق عبادت نيست‪.‬‬



‫م َّم ًدا َر ُس ُ‬ ‫أَ ْش َه ُد أَ َّن حَُ‬ ‫ول اهللِ‬



‫گواهی مي‌دهم که محمد‪‬‬ ‫پيامبر اهلل‪ ‬است‬



‫الص َ‬ ‫َح َّى َعَلى َّ‬ ‫الةِ‬



‫بياييد به‌سوی نماز‬



‫َح َّى َعَلى اْل َف َ‬ ‫الح‬ ‫ِ‬ ‫ال ُ‬ ‫َ‬ ‫ال إَِلَه إِ َّ‬ ‫اهلل‬



‫الص َ‬ ‫ي ِّم َن النَّ ْوم‬ ‫الُة َخ‬ ‫َّ‬ ‫رٌْ‬ ‫ِ‬



‫‪31‬‬



‫ترجمه‬



‫بياييد بسوی نجات‬ ‫غير از اهلل‪ ‬کس دیگری اليق‬ ‫عبادت نيست‪.‬‬ ‫نماز بهتر از خواب است‪.‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬در بارۀ معنای اذان با هم گفتگو نماييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬آیا در اذان کلمۀ (شهادت يا طيبه) آمده است؟ در رابطه به آن گفتگو‬ ‫نماييد‪.‬‬ ‫‪ -3‬در هنگام اذان‪ ،‬شنونده چه بايد کند؟ درين باره گفتگو نماييد‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬معنای (اهللُ أ َ ْكبَ ُر) را بيان نماييد‪.‬‬ ‫الص َ‬ ‫الةِ) چيست؟‬ ‫‪ -2‬معنای َ‬ ‫(ح َّى َعَلى َّ‬ ‫(ح َّى َعلَى ال ْ َف َ‬ ‫ال ِح) را ترجمه نماييد‪.‬‬ ‫‪َ -3‬‬ ‫(الص َ‬ ‫ي ِم َن النَّ ْوم) چه معنا دارد؟‬ ‫‪َّ -4‬‬ ‫الُة َخرٌْ‬



‫ِ‬



‫کار خانه گی‬



‫شاگردان معنای جمله‌های اذان را در کتابچه های خود‬ ‫بنويسند‪.‬‬



‫‪32‬‬



‫درس هفدهم‬



‫اقامت‬ ‫گفتن اقامت برای نمازهای پنجگانه ونماز جمعه سنت است‪.‬‬ ‫الفاظ اقامت‬



‫اهلل أَ ْكرَُب * ُ‬ ‫اهلل أَ ْكرَُب * ُ‬ ‫اهلل أَ ْكرَُب * ُ‬ ‫ُ‬ ‫اهلل أَ ْكرَُب‬ ‫ال ُ‬ ‫ال ُ‬ ‫اهلل * أَ ْش َه ُد أَ ْن َ‬ ‫أَ ْش َه ُد أَ ْن َ‬ ‫ال إَِلَه إِ َّ‬ ‫ال إَِلَه إِ َّ‬ ‫اهلل‬ ‫م َّم ًدا َر ُس ُ‬ ‫م َّم ًدا َر ُس ُ‬ ‫ول اهللِ * أَ ْش َه ُد أَ َّن حَُ‬ ‫أَ ْش َه ُد أَ َّن حَُ‬ ‫ول اهللِ‬ ‫الص َ‬ ‫الص َ‬ ‫الةِ * َح َّى عَ‬ ‫َلى َّ‬ ‫َح َّى َعَلى َّ‬ ‫الةِ‬ ‫الح * َح َّى َعَلى اْل َف َ‬ ‫َح َّى َعَلى اْل َف َ‬ ‫الح‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫الصالُة‬ ‫الصالُة * َق ْد َقا َم ِت َّ‬ ‫َق ْد َقا َم ِت َّ‬ ‫اهلل أَ ْكرَُب * ُ‬ ‫ُ‬ ‫اهلل أَ ْكرَُب‬ ‫ال ُ‬ ‫َ‬ ‫ال إَِلَه إِ َّ‬ ‫اهلل‬



‫‪33‬‬



‫معنای اقامت‬



‫الفاظ و کلمه‌ها‬



‫الصالُة‬ ‫ت َّ‬ ‫َق ْد َقا َم ِ‬



‫ترجمه‬



‫به تحقیق نماز جماعت برپا شد‪.‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬معنای اقامت را در صنف تکرار نماييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬اقامت را بايد چه کسی بگويد؟ دراين باره در گرو ‌ههای کوچک‬ ‫گفتگونماييد‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬فرق بين اذان و اقامت را بيان نماييد‪.‬‬ ‫الصالُة) چيست؟‬ ‫‪ -2‬معنای (َق ْد َقا َم ِت َّ‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان الفاظ اقامت را تکرار و عملی نمايند‪.‬‬



‫‪34‬‬



‫درس هجدهم‬



‫دعای اذان‬ ‫تکرار جمله‌های اذان برای شنونده سنت است‪.‬‬



‫(ح َّى َعَلى اْل َف َ‬ ‫الص َ‬ ‫(ح َّى عَ‬ ‫الح) شنونده‬ ‫الةِ) و‬ ‫َلى‬ ‫َ‬ ‫بعد از َ‬ ‫َّ‬ ‫ِ‬



‫(ال َح َ‬ ‫ول َ‬ ‫َ‬ ‫والُقوةَ إ ّ‬ ‫ال ِباهللِ) می‌گويد‪.‬‬ ‫دعای مسنون بعد از اذان‪:‬‬



‫الص َ‬ ‫آت حَُ‬ ‫ال ّٰل ُه َّم َر َّب َه ِذهِ َّ‬ ‫م َّم ًدا‬ ‫َّامِة‪َ ،‬و َّ‬ ‫الد ْع َوةِ الت َّ‬ ‫الةِ ا ْل َقا ِئ َمِة‪ِ ،‬‬ ‫م ُمو ًدا َّ‬ ‫ا ْل َو ِس َيلَة َوا ْل َف ِض َيلَة‪َ ،‬وا ْب َعثُْه َم َقا ًما حَ ْ‬ ‫ال ِذى َو َع ْد َتهُ‪.‬‬



‫‪35‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬دعای اذان را بين خود تکرار نماييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬در اذان کدام جمله است که مسلمانان را ب ‌هسوی نماز دعوت‬ ‫يکند؟ بيان داريد‪.‬‬ ‫م‌‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬تکرار جمله‌ها اذان چه حکم دارد؟‬



‫الص َ‬ ‫(ح َّى عَ‬ ‫الةِ) چه خوانده مي‌شود؟‬ ‫‪ -2‬بعد از شنيدن َ‬ ‫َلى َّ‬ ‫‪ -3‬دعای مسنون بعد از اذان را بيان داريد‪.‬‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان دعای اذان را حفظ نمايند‪.‬‬



‫‪36‬‬



‫درس نزدهم‬



‫معنای دعای اذان‬ ‫الفاظ و کلمه‌ها‬



‫ترجمه‬



‫ال ّٰل ُه َّم َر َّب َه ِذهِ َّ‬ ‫َّامِة‬ ‫الد ْع َوةِ الت َّ‬



‫پروردگارا ! تو صاحب اين دعوت‬



‫الص َ‬ ‫الةِ اْل َقاِئ َمِة‬ ‫َو َّ‬



‫و صاحب نماز قايم استی‬



‫آت حَُ‬ ‫م َّم ًدا اْل َو ِس َيلَة‬ ‫ِ‬ ‫َواْل َف ِض َيلَة‬



‫بده به محمد‪ ‬آن وسيله و‬



‫ْموًدا َّال ِذي‬ ‫َواْب َعثُْه َم َقا ًما حَم ُ‬



‫َو َع ْدَتُه‬



‫‪37‬‬



‫کامل‬



‫برتری را‬



‫و حشر کن او را در مقام محمود‬



‫که وعده داده یی او را‪.‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬معنای دعای اذان را در بين خود تکرار نماييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬شاگردان به دو گروه تقسيم شوند‪ ،‬يک گروه آن دعای اذان را‬ ‫خوانده و گروه دوم آن را ترجمه نمايند‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪( -1‬ال ّٰل ُه َّم َر َّب َه ِذهِ َّ‬ ‫َّامِة) را ترجمه نماييد‪.‬‬ ‫الد ْع َوةِ الت َّ‬ ‫الص َ‬ ‫الةِ اْل َقاِئ َمِة) چيست؟‬ ‫‪ -2‬معنای ( َو َّ‬



‫م َّم ًدا اْل َو ِس َيلَة َواْل َف ِض َ‬ ‫(آت حَُ‬ ‫يلَة) را بيان نماييد‪.‬‬ ‫‪ -3‬معنای ِ‬ ‫ن‬ ‫ْموًدا َّ‬ ‫ال ِذى َو َع ْدَتهُ) را ترجمه نماييد‪.‬‬ ‫‪َ ( -4‬واْب َعثُْه َم َقا ًما حَم ُ‬ ‫ن‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان معنای دعای اذان را حفظ نموده و در کتابچه‌های‬ ‫خود بنويسند‪.‬‬



‫‪38‬‬



‫درس بيستم‬



‫تکبير تحريمه‬



‫گفتن (اهللُ أ َ ْكبَ ْر) را در شروع نماز‪ ،‬تکبير تحريمه می‌گويند‪.‬‬ ‫گفتن تکبير تحريمه در نماز فرض است‪.‬‬ ‫با گفتن تکبير تحريمه نماز شروع مي‌شود‪.‬‬ ‫در هنگام گفتن تکبیر تحریمه‪ ،‬مرد دست‌های خود را تا‬ ‫نرمی‌گوش‌ها و زن‪ ،‬دست‌های خود را تا شانه‌ها بلند مي‌کند‪.‬‬ ‫بعد از گفتن تکبير تحريمه‪ ،‬همه کارهای بيرون از نماز بر‬ ‫نماز گزار حرام می‌گردد‪.‬‬ ‫‪39‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬چند تن از شاگردان گفتن تکبير تحريمه را تمثيل نمايند‪.‬‬ ‫‪ -2‬در مورد این که چرا با گفتن تکبير تحريمه همه کارهای بيرون از‬ ‫نماز بر نماز گزار حرام می‌گردد‪ .‬دراين باره با يکدیگر گفتگو نماييد‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬تکبير تحريمه چه را می‌گويند؟‬ ‫‪ -2‬گفتن تکبير تحريمه در نماز چه حکم دارد؟‬ ‫‪ -3‬در هنگام گفتن تکبير تحريمه مرد دست‌های خود را تا‬ ‫کجا باید بلند کند در عمل نشان دهید؟‬ ‫‪ -4‬در هنگام گفتن تکبير تحريمه زن دست‌های خود را تا‬ ‫کجا باید بلند کند در عمل نشان دهید؟‬



‫کار خانه گی‬



‫شاگردان حکم تکبیر تحریمه و لفظ آن را دو بار در‬ ‫کتابچه‌های خود بنويسند‪.‬‬ ‫‪40‬‬



‫درس بيست ويکم‬



‫ثنا‬



‫ثنا‪ :‬صفت و ستايش اهلل‪ ‬را ثنا می‌گويند‪.‬‬ ‫(سبْ َحان َ َ‬ ‫ك ال ّٰل ُه َّم) در نماز سنت است‪.‬‬ ‫خواندن ثنا ُ‬ ‫ثنا بعد از تکبير تحريمه خوانده مي‌شود‪.‬‬



‫معنای ثنا‪:‬‬ ‫الفاظ و کلمه‌ها‬



‫ُسبْ َحاَن َ‬ ‫ك ال ّٰل ُه َّم‬ ‫َوحَِ‬ ‫ب ْم ِد َك‬ ‫اس َ‬ ‫َوَتبَا َر َك مُْ‬ ‫ك‬ ‫َوَت َع ىَال َج ُّد َك‬



‫ي َك‬ ‫َوال إَِلَه َغرُْ‬ ‫‪41‬‬



‫ترجمه‬



‫پروردگارا ! تو از هر نقص و عيب پاک استی‪.‬‬ ‫تو را چنانچه مي‌زيبد‪ ،‬مي‌ستايم‪.‬‬ ‫و پر برکت است نام تو‪.‬‬ ‫و بلند است مقام تو‪.‬‬ ‫و جز تو کسی اليق عبادت نيست‪.‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬معنای ثنا را در صنف بيان نماييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬در مورد این که چرا ما ثنای اهلل‪ ‬را می‌گوییم در گروها گفتگو‬ ‫نمایید‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬ثنا چه را می‌گويند؟‬ ‫‪ -2‬خواندن ثنا در نماز چه حکم دارد؟‬ ‫‪ -3‬معنای ثنا را بيان نماييد‪.‬‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان ثنا و معنای آن را در کتابچه‌های خود بنويسند‪.‬‬



‫‪42‬‬



‫درس بيست و دوم‬



‫تعوذ و تسمیه‬ ‫ّ‬ ‫(أ َ ُعو ُذ بِاهللِ ِم َن َّ‬ ‫ان ال َّر ِجيم) را تعوذ می‌گويند‪.‬‬ ‫الشيْ َط ِ‬



‫الر ْح ٰم ِن ال َّر ِحيْ ِم) را تسمیه می‌گويند‪.‬‬ ‫س ِم اهلل َّ‬ ‫(ب ِ ْ‬ ‫خواندن تعوذ وتسمیه بعد از گفتن‪ ،‬ثنا در نماز سنت است‪.‬‬ ‫يم) در شروع هر کار خوب‬ ‫س ِم اهللِ ال َّر ْح َم ِن ال َّر ِح ِ‬ ‫خواندن (ب ِ ْ‬ ‫سنت است‪.‬‬ ‫معنای تعوذ‪:‬‬



‫الفاظ و کلمه‌ها‬



‫أَ ُع ُ‬ ‫وذ ِباهللِ‬ ‫ِ‬ ‫ِم َن َّ‬ ‫الر ِجيم‬ ‫الشيْ َطا ِن َّ‬ ‫ِ‬ ‫ِب ْسم اهللِ‬ ‫ا َّلر ْح ٰم ِن‬



‫ِ‬ ‫الر ِحيم‬ ‫َّ‬ ‫‪43‬‬



‫ترجمه‬



‫يبرم به اهلل‬ ‫پناه م ‌‬ ‫از شر شیطان رانده شده‬ ‫معنای تسمیه‬



‫يکنم به نام اهلل تعالی‬ ‫شروع م ‌‬ ‫صاحب رحمت بسيار است‬ ‫مهربان است‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬معنای تعوذ و تسمیه را تکرار نماييد‪.‬‬ ‫الرحِ ْي ِم) آغاز گردد‪ ،‬بی برکت و‬ ‫الر ْح ٰم ِن َّ‬ ‫‪ -2‬هر کاری که بدون ( ِب ْس ِم اهلل َّ‬



‫ناقص مي‌باشد ‪ .‬درين باره گفتگو نماييد‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫يشود؟‬ ‫‪ -1‬تعوذ و تسمیه چه وقت خوانده م ‌‬ ‫الرحِ ْي ِم) در نمازچه حکم دارد؟‬ ‫الر ْح ٰم ِن َّ‬ ‫‪ -2‬خواندن ( ِب ْس ِم اهلل َّ‬ ‫‪( -3‬أ َ ُعو ُذ بِاهللِ ِم َن َّ‬ ‫ان ال َّر ِجيْ ِم) چه معنا دارد؟‬ ‫الشيْ َط ِ‬ ‫يم) را بگوييد‪.‬‬ ‫(الر ْح ٰم ِن) و (ال َّر ِح ِ‬ ‫‪ -4‬معنای َّ‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان معنای تعوذ و تسمیه را حفظ نمايند‪.‬‬



‫‪44‬‬



‫درس بيست و سوم‬



‫تسمیع و تحميد‬ ‫(س ِم َع اللهَّ ُ ل ِ َم ْن َح ِم َد ُه) را تسمیع می‌گويند‪.‬‬ ‫گفتن َ‬



‫(ربَّنَا ل َ َ‬ ‫ك ال ْ َح ْم ُد) را تحميد می‌گويند‪.‬‬ ‫گفتن َ‬



‫خواندن تسمیع و تحميد بعد از رکوع سنت است‪.‬‬ ‫معنای تسمیع و تحميد‪:‬‬ ‫الفاظ و کلمه‌ها‬



‫س َع ُ‬ ‫اهلل‬ ‫مَ ِ‬



‫ح َدُه‬ ‫مِلَ ْن مَ ِ‬ ‫ك حْ َ‬ ‫َرَّبنَاََل َ‬ ‫ال ْم ُد‬



‫‪45‬‬



‫ترجمه‬



‫مي‌شنود (قبول مي‌کند) اهلل تعالی‬ ‫از هرکسی که ثنا و ستايش او را‬ ‫بگويد‬ ‫ای پروردگار ما‪ ،‬تنها برای تو پاکی‬ ‫و ستايش است‪.‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬معنای تسمیع و تحميد را تکرار نماييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬تسمیع و تحميد در کدام بخش نماز خوانده مي‌شود؟ دراين باره‬ ‫گفتگو نماييد‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬تسمیع چه را می‌گويند؟‬ ‫‪ -2‬تحميد چه را می‌گويند؟‬ ‫‪ -3‬تسمیع و تحميد در کدام بخش نماز خوانده ميشود؟‬ ‫(ربَّنَا ل َ َ‬ ‫ك ال ْ َح ْم ُد) را بیان کنید؟‬ ‫‪ -4‬معنای َ َ‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان معنای تسمیع و تحميد را حفظ نمايند‪.‬‬



‫‪46‬‬



‫درس بيست و چهارم‬



‫تسبيحات‬ ‫ان َربِّي األَ ْعلَى) را‬ ‫ان َربِّ َي ال ْ َع ِظ ِ‬ ‫(سبْ َح َ‬ ‫(سبْ َح َ‬ ‫يم) و ُ‬ ‫خواندن ُ‬



‫تسبيحات می‌گويند‪.‬‬



‫يم) در رکوع سنت است‪.‬‬ ‫ان َربِّ َي ال ْ َع ِظ ِ‬ ‫(سبْ َح َ‬ ‫سه بار خواندن ُ‬ ‫ان َربِّي األَ ْعلَى)در سجده سنت است‪.‬‬ ‫(سبْ َح َ‬ ‫سه بار خواندن ُ‬



‫معنای تسبيحات رکوع‪:‬‬ ‫الفاظ و کلمه‌ها‬



‫ُسبْ َحا َن َرِّب َي‬ ‫ِ‬ ‫اْل َع ِظيم‬ ‫الفاظ و کلمه‌ها‬



‫ُسبْ َحا َن َرِّبي‬



‫َ‬ ‫األ ْعَلى‬ ‫‪47‬‬



‫ترجمه‬



‫پاکی است برای پروردگار من‬ ‫که بسيار بزرگ است‬ ‫ترجمه‬



‫پاکی است برای پروردگار من‬ ‫که صاحب مقام بلند است‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬تسبيحات نماز را در بين خود تکرار نماييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬تسبيحات در کدام بخش نماز خوانده مي‌شود‪،‬به گونه عملی‬ ‫تمثیل کنید‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬تسبيحات چه را می‌گويند؟‬ ‫‪ -2‬در رکوع و سجده چند مرتبه تسبيحات خوانده‬ ‫يشود؟‬ ‫م ‌‬ ‫يم) چه معنا دارد؟‬ ‫‪( -3‬ال ْ َع ِظ ِ‬ ‫‪ -4‬معنای (األَ ْعلَى) را بگوييد‪.‬‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان معنای تسبيحات را حفظ نمايند‪.‬‬



‫‪48‬‬



‫درس بيست و پنجم‬



‫سالم‬



‫بعد از ختم نماز بيرون شدن از آن فرض است‪.‬‬



‫(السالُم َعَليْ ُك ْم َو َرمْ َ‬ ‫حُة اهللِ)‬ ‫بيرون شدن از نماز با خواندن َّ‬



‫سنت است‪.‬‬



‫نماز گزار به هر دو طرف روی آورده سالم می‌گويد‪.‬‬ ‫روی نماز گزار در گشتاندن سالم‪ ،‬بايد برابر شانه هايش‬ ‫باشد‪.‬‬ ‫سالم گفتن بيرون از نماز سنت و جواب آن واجب است‪.‬‬ ‫‪49‬‬



‫معنای سالم‬



‫ترجمه‬



‫الفاظ و کلمه‌ها‬



‫سالمتی باد‬



‫السالُم‬ ‫َّ‬



‫َعَليْ ُك ْم‬



‫بر شما‬



‫َو َرمْ َ‬ ‫حُة اهللِ‬



‫و رحمت خداوند بر شما باشد‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬در مورد اینکه (سالم) در کدام بخش نماز ادا می‌گردد گفتگو‬ ‫نمایید‪.‬‬ ‫‪ -2‬در مورد حکم سالم دادن و جواب آن در بیرون نماز گفتگو‬ ‫نمایید‪.‬‬ ‫پرسش ها‬



‫(السالُم عَ‬ ‫َليْ ُك ْم َو َرمْ َ‬ ‫حُة اهللِ) چه حکم دارد؟‬ ‫‪ -1‬گفتن َّ‬ ‫‪ -2‬حکم سالم دادن بيرون از نماز چيست؟‬ ‫‪ -3‬معنای سالم را بگوييد‪.‬‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان الفاظ و معنای سالم را حفظ نمايند‪.‬‬ ‫‪50‬‬



‫درس بيست و ششم‬



‫آداب خواب‬



‫خواب نعمت بزرگ اهلل‪ ‬بر بند ‌هگان است‪.‬‬ ‫يسپارد‪.‬‬ ‫مسلمان در هنگام خوابيدن خود را به اهلل تعالی م ‌‬ ‫بيدار شدن از خواب زند ‌هگی دوباره برای انسان است‪.‬‬ ‫آداب خواب‪:‬‬



‫ما در هنگام خوابيدن آداب ذیل را در نظر می‌گيريم‪:‬‬ ‫‪ -1‬بعد از ادای نماز خفتن استراحت ميکنيم‪.‬‬ ‫‪ -2‬به پهلوی راست خواب مي‌شويم‪.‬‬ ‫‪ -3‬دست راست خود را زير سر می‌گذاريم ‪.‬‬ ‫‪ -4‬آيت الکرسی و سوره‌های اخالص‪ ،‬الفلق و الناس را‬ ‫مي‌خوانيم‪.‬‬



‫إس َ‬ ‫‪ -5‬اين دعا را مي‌خوانيم‪َّ :‬‬ ‫ك أَُم ُ‬ ‫وت َوأَ ْحيَا)‪.‬‬ ‫(الل ُه َّم ِب مْ ِ‬



‫يخوانيم‪:‬‬ ‫یشويم‪ ،‬اين دعا را م ‌‬ ‫‪ -6‬وقتی که از خواب بيدار م ‌‬



‫حْ َ‬ ‫(ال ْم ُد للِهَِّ َّال ِذي أَ ْحيَاَنا َب ْع َد َما أَ َماَتنَا َوإَِليِْه الن ُ‬ ‫ّشو ُر)‪.‬‬ ‫بايد بيشتر از ضرورت خواب نکنيم‪.‬‬



‫‪51‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬در بارۀ آداب خواب گفتگو نماييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬دعاهایی که در هنگام خوابیدن و بیدار شدن خوانده می‌شوند‬



‫باهم تکرار نمایید‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬قبل از خوابيدن‪ ،‬خواندن کدام سوره‌ها سنت است؟‬ ‫‪ -2‬بعد از بيدار شدن از خواب کدام دعا را ميخوانيد؟‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان آداب خواب را در ضمن مقاله در کتابچه های‬



‫خود بنويسند‪.‬‬



‫‪52‬‬



‫درس بيست و هفتم‬



‫دعای بيرون رفتن از خانه‬ ‫ما در هر حالت از پيامبر‪ ‬پیروی ميکنيم‪.‬‬ ‫رسول اهلل‪ ‬فرموده اند‪ :‬وقتی مسلمان از خانۀ خود‬



‫ِ‬ ‫بيرون مي‌رود‪ ،‬بايد اين دعا را بخواند‪«ِ :‬ب ْسم اهللِ َت َو َّكْل ُت‬ ‫ال َح ْو َل َو َ‬ ‫َلى اللهَِّ َ‬ ‫عَ‬ ‫ال ُق َّوةَ إِ َّ‬ ‫ال ِباللهَِّ»‪.‬‬ ‫شخصی که این دعا را می‌خواند برایش گفته مي‌شود‪:‬‬



‫‪ -1‬تو بر راه حق هدايت شدی‪.‬‬ ‫‪ -2‬همه ضرورتهای تو بر آورده شد‪.‬‬ ‫‪ -3‬و از هر نوع شر و فتنه در امان گشتی‪.‬‬ ‫معنای دعای فوق‪:‬‬



‫یشوم‪ ،‬بر اهلل‪ ‬توکل دارم‪،‬‬ ‫به نام اهلل‪ ‬از خانه بیرون م ‌‬ ‫به توفيق اهلل‪ ‬از گناه نجات مي‌يابم و کا ‌رهای نيک انجام‬ ‫يدهم‪.‬‬ ‫م ‌‬ ‫‪53‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬دعای بيرون رفتن از خانه را در گروه‌های تکرار نماييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬معنای دعای بيرون رفتن از خانه را به يکدیگر بگوييد‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬در هنگام بيرون رفتن از خانه کدام دعا را ميخوانيد؟‬ ‫‪ -2‬فوايد دعای فوق را بگوييد‪.‬‬ ‫‪ -3‬دعای فوق را ترجمه نماييد‪.‬‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان دعای بیرون رفتن از خانه را با معنای آن حفظ‬ ‫کنند‪.‬‬



‫‪54‬‬



‫درس بيست و هشتم‬



‫اخالق نيکو‬



‫ان‪ُ ،‬‬ ‫الخلُ ُق‬ ‫پیغمبر‪ ‬فرموده اند‪« :‬أَثْ َق ُل َشي ٍء ِفي ال ْ ِمي َز ِ‬ ‫سن» مسند امام احمد‬ ‫ال ْ َح َ‬ ‫ترجمه‪ :‬اخالق نيک سنگين ترين عمل در ترازوی اعمال‬



‫است‪.‬‬



‫بعضی از کار های که از جمله اخالق نيک شمرده می‌شوند‬



‫قرار ذیل می‌باشند‪:‬‬



‫‪ -‬راست گفتن و خود داری از دروغ‪.‬‬



‫ خود داری از سخنان زشت و ناروا‪.‬‬‫‪ -‬همکاری با مردم در کارهای نيک ‪.‬‬



‫‪ -‬احترام به بزرگان و شفقت بر خورد ساالن‪.‬‬



‫ خود داری از ضرر رساندن به مردم‪.‬‬‫‪ -‬امانت‌داری‪.‬‬



‫ما بايد دارای اخالق نيک باشيم‪ ،‬تا اهلل‪ ‬از ما راضی‬



‫شود و مردم از ما خوش باشند‪.‬‬ ‫‪55‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬در مورد اینکه بزرگان بر خورد ساالن چگونه شفقت کنند؟ در‬ ‫گروه‌های کوچک گفتگو نمایید‪.‬‬ ‫‪ -2‬چند نمونۀ از اخالق نيک را بيان داريد‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬کلمه‌ها ذيل را ترجمه نماييد‪:‬‬ ‫ أَثْ َق ُل َشي ٍء‬‫ ِفي ال ْ ِمي َزان‬‫ ُ‬‫س ُن‬ ‫الخلُ ُق ال ْ َح َ‬



‫‪ -2‬چند نمونۀ از اخالق نيک را بگوييد‪.‬‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان در بارۀ اخالق نيک با اعضای خانواده خويش‬ ‫گفتگو نمايند‪ ،‬و در درس بعدی به نوبت‪ ،‬فوايد اخالق نيک‬ ‫را بيان دارند‪.‬‬



‫‪56‬‬



‫درس بيست و نهم‬



‫نشانه های منافق‬ ‫حضرت محمد‪ ‬فرموده اند‪« :‬آَيُة مْالُنَاِفق َث َ‬ ‫ال ٌث إَِذا َح َّد َث‬ ‫ِ‬ ‫َك َذ َب‪َ ،‬وإَِذا َو َع َد أَ ْخَل َ‬ ‫ف‪َ ،‬وإَِذا ا ْؤمُتِ َن َخا َن»‪ .‬رواه البخاری‬



‫ترجمه‪ :‬نشانه‌های منافق سه است‪:‬‬



‫‪ -1‬در هنگام سخن گفتن‪ ،‬دروغ می‌گويد‪.‬‬ ‫‪ -2‬بر وعدۀ خود وفا نمي‌کند‪.‬‬ ‫‪ -3‬و در امانت خيانت مي‌کند‪.‬‬ ‫ما بايد هميشه راست بگوييم‪ ،‬بر وعده‌های خود وفا کنيم‬ ‫و امانتدار باشيم‪.‬‬ ‫دروغ گفتن انسان را بی اعتماد مي‌سازد‪.‬‬



‫‪57‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬شاگردان در بارۀ نشانه های منافق با هم گفتگو نمايند‪.‬‬ ‫‪ -2‬شاگردان در مورد اینکه‪(:‬دروغ گفتن انسان را بی اعتماد می‬ ‫سازد) گفتگو نموده و چند مثال بیان نمایند‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬کلمه‌ها ذيل را ترجمه نماييد‪:‬‬



‫ آَيُة مْالُنَاِف ِق‬‫ب‬ ‫ َك َذ َ‬‫ان‬ ‫ َخ َ‬‫‪ -2‬نشانه‌های منافق چند است؟‬ ‫‪ -3‬دروغ گفتن چه زيان دارد؟‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان با همکاری اعضای خانواده زيان های دروغ‬ ‫گفتن را بنويسند‪.‬‬ ‫‪58‬‬



‫درس سی ام‬



‫مسلمان‬ ‫مسلمان به هیچ کس ضرر نمي‌رساند‪.‬‬



‫ون‬ ‫سل ِ ُم َ‬ ‫سل ِ ُم َم ْن َسل ِ َم ال ْ ُم ْ‬ ‫حضرت محمد‪ ‬فرموده اند‪« :‬ال ْ ُم ْ‬



‫سان ِ ِه َويَ ِد ِه»‪ .‬صحيح مسلم‬ ‫ِم ْن ل ِ َ‬



‫ترجمه‪ :‬مسلمان کامل کسی است‪ ،‬که مردم از ضرر‬



‫زبان و دست او در امان باشند‪.‬‬ ‫مسلمان برادر مسلمان است‪ ،‬ومسلمان بر برادر خود‬ ‫ظلم نمي‌کند‪.‬‬ ‫دشنام دادن‪ ،‬غيبت کردن و زشت گفتن برای مسلمان‬ ‫گناه است‪.‬‬ ‫ما کسی را به نام بد ياد نمي‌کنيم‪.‬‬ ‫ما هم‌صنفان خود را دوست داريم و به آن‌ها ضرر‬ ‫نمي‌رسانیم‪.‬‬



‫‪59‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬شاگردان به همکاری معلم کارهایی را فهرست کنند‪ ،‬که از جملۀ‬ ‫زيان‌های زبان شمرده مي‌شود‪.‬‬ ‫‪ -2‬شاگردان به دو گروه تقسيم شوند‪ ،‬يک گروه زيان‌های زبان و‬



‫گروه دوم زيان‌های دست را بيان کنند‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬حديث درس را ترجمه نماييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬چند نمونۀ از زيانهای زبان را بيان داريد‪.‬‬ ‫‪ -3‬کلمه‌ها ذيل را ترجمه نماييد‪:‬‬ ‫سان ِ ِه ‪َ -٢‬ويَ ِد ِه ‪َ -3‬م ْن َسل ِ َم‬ ‫‪ِ -1‬م ْن ل ِ َ‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان در بارۀ گفتن سخن های نیک و خوب مقالۀ کوتاه‬ ‫را بنويسند‪.‬‬



‫‪60‬‬



‫درس سی و يکم‬



‫صحت‬



‫صحت نعمت بزرگ اهلل‪ ‬است‪.‬‬



‫ري‬ ‫يه َما َكثِ ٌ‬ ‫حضرت محمد‪ ‬فرموده اند‪ِ« :‬ن ْع َمتَا ِن َم ْغُبو ٌن ِف ِ‬ ‫الص َّحُة َواْل َف َر ُ‬ ‫اغ» صحيح البخاری‬ ‫َّاس‪ِّ ،‬‬ ‫ِم َن الن ِ‬



‫ترجمه‪ :‬دو نعمتی است که بسياری از مردم از آن غافل‬



‫اند‪ ،‬يکی صحت و دیگرش فراغت است‪.‬‬ ‫ما بايد به صحت خود توجه داشته باشيم‪.‬‬ ‫ما بدن‪ ،‬لباس و خانۀ خود را پاک نگه مي‌داريم‪.‬‬ ‫دندان‌های خود را با مسواک پاک مي‌نماييم‪.‬‬ ‫‪61‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬در بارۀ اهميت صحت با هم گفتگو نماييد‪.‬‬ ‫‪ -2‬ترجمۀ حديث درس را با يکدیگر بگویید‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫‪ -1‬حديثی را که در مورد صحت است بیان کنید‪.‬‬ ‫‪ -2‬کلمه‌ها ذيل را ترجمه نماييد‪:‬‬



‫الص َّحُة‪َ ،‬واْل َف َر ُ‬ ‫اغ)‬ ‫(ِن ْع َمتَا ِن‪َ ،‬م ْغُبو ٌن‪ِّ ،‬‬



‫‪ -3‬جمله‌های ذيل را در کتابچه های تان تکميل نماييد‪:‬‬ ‫ صحت نعمت بزرگ‪ ............‬است‪.‬‬‫ ما ‪ .................‬و خانۀ خود را پاک نگه مي‌داريم‪.‬‬‫ دندان های خود را با ‪ ...................‬پاک مي‌نماييم‪.‬‬‫کار خانه گی‬



‫در باره اهمیت صحت یک مقاله در کتابچه‌های تان‬ ‫بنویسید‪.‬‬ ‫‪62‬‬



‫درس سی و دوم‬



‫ترحم بر حيوانات‬



‫اسالم دين شفقت و مهربانی است‪.‬‬ ‫اهلل‪ ‬شخص مهربان و دلسوز را دوست دارد ‪.‬‬ ‫ترحم بر حيوانات ثواب زياد دارد‪.‬‬ ‫ما بايد حيوانات را آزار نه‌دهيم‪.‬‬ ‫ما به حيوانات خوراک و آب مي‌دهيم‪.‬‬ ‫ترحم بر حيوانات سبب رضايت اهلل‪ ‬می‌گردد‪.‬‬ ‫آزار دادن حيوانات گناه است‪.‬‬ ‫ما بايد باالی حيوانات بيشتر از توان آن‌ها کار نکنيم‪.‬‬ ‫‪63‬‬



‫فعاليت ها‬



‫‪ -1‬با همکاری معلم‪ ،‬چند نمونۀ دیگر ترحم بر حيوانات را که در‬ ‫متن نیست بيان داريد‪.‬‬ ‫‪ -2‬بند کردن پرنده‌گان و حيوانات را در قفس‌ها گناه است‪.‬‬ ‫درين باره گفتگو نماييد‪.‬‬



‫پرسش ها‬



‫خانه خالی های ذیل را با کلمه‌های مناسب در کتابچه‌های‬ ‫تان پر نماييد‪:‬‬ ‫‪ -1‬اسالم ‪...............‬شفقت و ترحم است‪.‬‬ ‫‪ -2‬اهلل‪ ‬شخص ‪ ................‬را دوست دارد‪.‬‬ ‫‪ -3‬آيا اذيت وآزار دادن حيوانات گناه است؟‬ ‫کار خانه گی‬



‫شاگردان با همکاری معلم در بارۀ شفقت و ترحم بر‬ ‫حیوانات مقالۀ کوتاه بنويسند‪.‬‬ ‫‪64‬‬