İlk Bolşevik Kongresi (RSDİP Üçüncü Kongresi) [1 ed.] [PDF]

Table of contents :
İÇİNDEKİLER
BÖLÜM I : KONGRE HAZlRLlGI
1 - A. A. Bugdanov ve S. I. Gusev'e Mektup . . ... .. . .......... 9
2- Üçüncü Parti Kongresinin Toplanması ......... ............ 16
3 -Rusya'daki Örgütlere Mektup .................................... 21
4 - Tüzükteki Merkezleri İlgilendıren Maddenin ,
Değiştirilmesi............................................................... 24
5 -Anket -Üçüncü Parti Kongresi İçin- ...... .................. 28
6 - Sonsuz Bahaneler .. .. .... .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. .. .. .. . .. .. .. .. . .. . . .. 31
7 - Parti Programının Geçmişi Üzerine .... . .. .. .. .. .. .. . .. .. . .. .. . . . 34
8 - Tarım Prograıııımız Üzerine
(Üçüncü Kongreye Bır Mektup, .......................... ....... 36
9 - Parti'ye .. .. .. .. . . . . . . . .. .. .. . . . ... .. . .. . . .. .. . . .. . . .. .. . . .. . . .. .. . .. .. . . .. .. . .. 44
10 - Parti Örgütlerinin Onbeş Günlük kaporu . . . .. . . .. . . ... . ... 46
BÖLÜM H : RSDİP IH. KONGRESİ
1 - Kongrenin Geçerliliği Üzerine Konuşma
·-13 (26) Nisan- .. ... ................................................. Sl
2 - Kazan ve Kuban Kom􀃠telerinin Geçerliliği
Üzerine Konuşma -14 (27) Nisan- ........................... S4
3 - RSDİP'nin Silahlı Ayaklanmaya Karşı Tutumu
Üzerine Karar Tasans; . . .. . ... . . . .. . .. . .... .. .. .. . . . . .. .. .. .. .. . . . . . . . SS
4 - Silahlı Ayaklanma Üzerine Karar Tasansı .. . . .. . .. .. . .. .. .. .. . 60
S - Silahlı Ayaklanma Sorunu Üzerine Konuşma
- lS (28) Nisan"'- ...... ...................... ......... .... .. ... . .. .. . .. 61
6 - Silahlı Ayaklanma Sorunu Uzerine konuşma
-16 (29) Nisan- .... .................. .... .. .... ...... . .. ...... ...... .. .. 63
7 - Silahlı Ayaklanma Konusunda Karar .. ...... .. . .. .. .. .. .. .. .. .. 65
8 - Devrim Arifesinde Hükiımet Taktiklerine Karşi
Alınacak Tavır Üzerine Konuşma
-18 Nisan (1 Mayıs)- ..... ...... ... .. ... ... .. ..... . .. .. . ... ... ....... 67
9 - Hükümetin Devrim Aritesiride ve Devrim A...ll.lndaki
Siyasetine Karşı Almacak Tavır Konusunda
Alınan Karara Ek .. . . .. .. . .. .. .. .. . . ... .. . . .. .. . .... .. ... . . . .. .. .. .. .. .. .. 69
10- RSDİP'nin Açık Politik Çalışması Sorunu Üzerine
Karar Tasansı ......... ..................... ·............... .. .... . ........ 70
ll -Sosyal- Demokratların Geçici Devrim Hük.iımetine
Katılmaları Konusunda Karar !asarıs􀃪 . . .. . .. ....... .. . . . . . . . . 72
12 -Sosyal - Demokratların Geçici Devnm. Hükümetine
Katılmalan Karanna Ek .... .................... . . ................... 75
13 -Sosyal - Demokratların Geçici Devrim Hükümetine
Katılmaları Konusunda Rapor -18 Nisan (1 Mayıs) - .. . 76
14 - Geçici Devrim Hükümeti Üzerine Karar Tasansı .. .. ... . . 94
15 - Geçici Devrim Hükümeti Konusundaki Kararın
Düzeltmeleri Üzerine Konuşma -19 Nisan (2 Mayıs)- 96
16 - Köylü Hareketini Destekleme Kararı Üzerine Rapor
.-19 Nisan (2 Mayıs}- ......... .......................... .. 􀻍....... 98
17 - Köylü Hareketini Destekleme Uzerine Karar Tasansı . . . 104
18 -Sosyal - Demokrat Örgütler lçindeki İşçiler ve Aydınlar
Arası İlişkiler Sorunu Üzerine Konuşma
-20 Nisan (3 May-ıs)- ............................................. 106
19 -Sosyal - Demokrat Örgütler İçindeki İşçiler ve
Aydınlar Arası İlişkiler Üzerine Karar Tasansı ............... 108
20 -Sosyal - Demokrat Örgütler İçindeki İşçiler ve
Aydınlar Arası İlişkiler Konusundaki Kararın
Tartışılması Sırasında Bir Müdahale
-22 Nisan (5 Mayıs)- .............................................. 110
ll- Sosyal- Demokrat Örgütler lçındeki İşçiler v􀃫
Aydınlar Arası İlişkiler Konusundaki Kararın
Tartışılması Usulü Üzerine Konuşma
-22 Nisan (5 Mayıs) ..... .............................................. lll
22 - Parti Tüzüğünün Tartışılması Sırasında Konuşma
-21 Nisan (4 Mayıs) ................................................... 112
.23 - Parti Tüzüğünün 9. Maddesinin Y azılışı Üzerine
Konuşma -21 Nisan ( 4 Mayıs) -· . . ... . . . .. . .. . . .. . . . . . . . . . . . . . 115
24 -Sosyalist Devrimcilerle Bir Anlaşma Konusunda
Konuşma -23 Nisan (6 Mayıs) ................................. 116
25 -Merkez Komitenin Çalışması Konusundaki kapor
Üzerine Konuşma -25 Nisan (􀻌 Mayıs) - .......... ;􀃄...... 125
l6 - Kongre Görüşmelerinin Yayımı Üzenne Karar . . .. . . . . . . . . 127
27- Kafkaslar'daki Olaylar Üzerine Karar Tasansı ............ 128
BÖLÜM III : KONGRE SONRASI
1 - Rus Sosyal - Demokrat İşçi Partisi'nin Üçüncü
Kongresi Hakkında Ra pot . . . . . . . . . . ... . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . 133
2 - Kongre Nasıl Oluşturuldu .. . . . . . . . . . . . . . . . . ... . . . .. . . . ............. 139
3 - Üçüncü Kongre . . ... . .... .•............ .. . . . ....... .. .......... .. . . . . .. . . . . 142

Citation preview

•



1 -



:



tan



i1k bolşevik



Tan



Yayrrlian



No. 7



Sorumlu Yönetmen : K. B. Harputlu Bayındır Sokak 38/2 Yenişehir



-



ANKARA



HALK.EVLERİ BASIMEVİ ANKARA



-



1977



V.



i. LENIN



iLK BOLSEViK KONGRESi 1



(RSDİP Üçüncü Kongre'sU



Türkçesi



TALAT GtJRSOY



tan yayınları N:iJsan 1977



«İlk Bolşevik Kongresi» Marksizm



-



Lenin



Bütün Eserler, Cilt: 8 içinden,



Leniniznı Enstitüsünün değerlendirmesine uygun ola­



rak Tan Yayınları tarafından derlenmiştir. Çeviride, 1974 İngilizce



basım esas alınnuştır.



İÇİNDEKİLER BÖLÜM I : KONGRE HAZlRLlGI 1 - A. A. Bugdanov ve S. I. Gusev'e Mektup .. ..... ...........



2- Üçüncü Parti Kongresinin



Toplanması



3 - Rusya'daki Örgütlere Mektup



4



-



......... ............



....................................



Tüzükteki Merkezleri İlgilendıren Maddenin



, Değiştirilmesi...............................................................



5 -Anket -Üçüncü Parti Kongresi İçin- ...... ..................



6- Sonsuz Bahaneler ............................... . ... ........... ........... 7



-



Parti Programının Geçmişi Üzerine . .......... ...... ...... ..... . .



8- Tarım Prograıııımız Üzerine



(Üçüncü Kongreye Bır Mektup, ..... ................... .. .......



9 16 21 24 28 31 34 36



9 - Parti'ye ......... .. ...... ..... . .... ........... .... ....... ....... ..... .. .... .. ...



44



10



46



-



Parti Örgütlerinin Onbeş Günlük kaporu . .................



BÖLÜM H



RSDİP



IH. KONGRESİ 1 - Kongrenin Geçerliliği Üzerine Konuşma :



·-13 (26) Nisan- . . . .. .. .. . .... . . . ........ ...... .......................



Sl



Üzerine Konuşma -14 (27) Nisan- ...........................



S4



Üzerine Karar Tasans; . ....... ... ...................... ...... .... .....



SS



2- Kazan ve Kuban Kom�telerinin Geçerliliği 3



-



4



-



6



-



RSDİP'nin Silahlı Ayaklanmaya Karşı Tutumu



Silahlı Ayaklanma Üzerine Karar Tasansı ... . .. . ..............



S - Silahlı Ayaklanma Sorunu Üzerine Konuşma



- lS (28) Nisan"'- ...... ...................... .................. . .. ..... Silahlı Ayaklanma Sorunu Uzerine konuşma



-16 (29) Nisan- ...................... ...... .... .........................



7 - Silahlı Ayaklanma Konusunda Karar ........ ....... ............ 8



-



Devrim Arifesinde Hükiımet Taktiklerine Karşi



60 61



63 65



Alınacak Tavır Üzerine Konuşma -18 Nisan



(1



Mayıs)- ................ ...... ..........................



9 - Hükümetin Devrim Aritesiride ve Devrim A...ll.lndaki



67



Siyasetine Karşı Almacak Tavır Konusunda



Alınan Karara Ek ............................................. ............



69



Karar Tasansı . ....... . .... ...... ..... ... . ..·................. .... . ........



70



10- RSDİP'nin Açık Politik Çalışması Sorunu Üzerine



ll -Sosyal- Demokratların Geçici Devrim Hük.iımetine



Katılmaları Konusunda Karar !asarıs� . ............ .... . . . . . . 72 12 -Sosyal- Demokratların Geçici Devnm. Hükümetine Katılmalan Karanna Ek . . .. . . .. 75 13 -Sosyal- Demokratların Geçici Devrim Hükümetine Katılmaları Konusunda Rapor-18 Nisan (1 Mayıs) - ... 76 14 - Geçici Devrim Hükümeti Üzerine Karar Tasansı . ..... .. 94 15 - Geçici Devrim Hükümeti Konusundaki Kararın Düzeltmeleri Üzerine Konuşma -19 Nisan (2 Mayıs)- 96 16 - Köylü Hareketini Destekleme Kararı Üzerine Rapor .-19 Nisan (2 Mayıs}- . .. ... . . .. ..�....... 98 17 - Köylü Hareketini Destekleme Uzerine Karar Tasansı ... 104 18 -Sosyal- Demokrat Örgütler lçindeki İşçiler ve Aydınlar Arası İlişkiler Sorunu Üzerine Konuşma -20 Nisan (3 May-ıs)- ............................................. 106 19 -Sosyal- Demokrat Örgütler İçindeki İşçiler ve Aydınlar Arası İlişkiler Üzerine Karar Tasansı ............... 108 20 -Sosyal - Demokrat Örgütler İçindeki İşçiler ve Aydınlar Arası İlişkiler Konusundaki Kararın Tartışılması Sırasında Bir Müdahale -22 Nisan (5 Mayıs)- .............................................. 110 ll- Sosyal- Demokrat Örgütler lçındeki İşçiler v� Aydınlar Arası İlişkiler Konusundaki Kararın Tartışılması Usulü Üzerine Konuşma -22 Nisan (5 Mayıs) lll 22 - Parti Tüzüğünün Tartışılması Sırasında Konuşma -21 Nisan (4 Mayıs) ................................................... 112 .23 - Parti Tüzüğünün 9. Maddesinin Yazılışı Üzerine Konuşma -21 Nisan (4 Mayıs) ............................. 115 24 -Sosyalist Devrimcilerle Bir Anlaşma Konusunda Konuşma -23 Nisan (6 Mayıs) ................................. 116 25 - Merkez Komitenin Çalışması Konusundaki kapor Üzerine Konuşma -25 Nisan (� Mayıs) .......... ;�...... 125 l6 - Kongre Görüşmelerinin Yayımı Üzenne Karar ....... ..... 127 27- Kafkaslar'daki Olaylar Üzerine Karar Tasansı ............ 128 BÖLÜM III : KONGRE SONRASI 1 Rus Sosyal - Demokrat İşçi Partisi'nin Üçüncü Kongresi Hakkında Rapot ............. ........................ ..... 133 2 Kongre Nasıl Oluşturuldu .......... . ..... ..... ...... ............. 139 3 - Üçüncü Kongre . .......... ............ .. . ..... . . .. 142 .



.... ....



.



..



.......



. . . ..........



......



.



. ..



...



............... .



..



.



..... ..............................................



-·



.



-



-



-



..



.... . .... .•............ ..



KONGRE HAllRl\0\



Pıı�.,ta�•



tıırpıl't·� ı:ıa;ıtht



c....ıu�a . ....



i"ııtl•-,ı.•



ı>de



Elyazmasına uygun



yayınlandı.



olarak basıidı.



23



TÜZÜKTEKi MERKEZLERİ İLGİLENDİREN MADDENİN DEGİŞTİRİLMESİ



Çoğunluğun Komiteler Bürosu da



dahil olmak üze­



re, Rusya'da çalışan yold aşların birçoğu, Rusya'da tek



bir merkez için hareket e tm ekte dirle r. Böyle bir yenileşme aslında, ne demektir? Bu eği­ limde .açıkca



ifade



edilen fikir, Rus,ya'da. faal olan yol



­



daşların, tek bir merıkeze egemen olmala.rıdır. Bunun gerçekleşmesi bütünüyle, Merkezin üyel•erini seçecek olan kongrenin arzu s una bağlıdır.



Sonuç olarak bu nokta k onusunda, konuşacak ya da tartışacak birşey yoktur.



Ancak, biTaz daha il erlers ek, Merkez Organ He Merkez Komite'nin ilişbsi n e olacaktır? Bir söylentiye göre Merkez Organ, M8rkez, Komite tarafından atanan ,



bir komisyon olmalı:dır, Merkez Organ Yayın Kurulu' nun üyelerinden bir ya



da



ikisi, azınl�k bir bölüm, Mer­



kez Komite'nin bir bölümü olar.ak yer alabilir. O za24



man Me.r�kez Komite'nin bu yabancı bölümünün, ça­ lışmaya ne şe:kilde katılacağı sorunu ortaya çıkmak­ tadır. Merkez Komite'nin çalışmalarına gerçek olarak katk:ı:da bulunmanın



haberleşme



ile



yapüabileceği



fikri gerçekten ütopiktir ve ciddi olarak tavsiye edile­ mez. Yurt dışında çalışanların en ek ' ,sik haıberleri, her­ şey olup bittikten



sonra öğr:enmele.ri ve bö,ylece



saf



iki yüzlülükle ya da önemli gibi görünmek için kişinin yurt dışından «karar ıalma)Ca �katılmaktan söz etmesi, yalnızca büyük zorlukla ve olağanüstü çaba,, müca­ dele, tartışma. ve sıkıntı pahasına olmaktadır.'' Ve böylece seçim yapılmalıdır:



Ya yurt dışında



belirli aralıklarla toplanma;k için, yurt dışmda yan Merkez Kcmite üyeleri Pa,rti tüzüğünde,



yaşa­ (di.ğer



anlaşmalar geçersiz olarak) tüm Merkez Komite için hazırlık sağlamalıdır, ki bu durumda beş kez toplanan ve çalışmaya yalnızca genel önergeler veren bir kuru­ luş olacaktır; ya d a Merkez Komite, ülke dışı unsurlar olmadan Rusya'da toplanacak ve tüm sorunu burada çözümleyece:ktir. Bu durumda, ülke dışı unsurlar açık­ ca hayali olarak ve ismen Mle.rkez Komite üyesi olarak Listede görünecektir. Gerçekte genel sorunları karar­ laştırmada bu üyenin söz"J. olmaz. Bu kos:ullar altında Merkez Koroitede



«Yurt dışından üyeler" mevkiini (hizmertısiz, maaşlı memuriyet diyebilir miyiz?) doldur­



mak için herhangi bir kişinin bulunup bul unmy a aca­ ğı konusunda şüpheye düşmek .serıbesttir. Bir diğer (ve olabilecek en son) varsayım: Merkez



Komite'nin yalnızca,



Rusya'da, çalışan



yoldaşlardan



oluşmarsı ve tek bir merkez oluşturması. Yalnızca böy­ le bir merkezi örgüt,



gerçekten tek bir Rus m erkezi



olacaktır. Bu örgüt, ülke dı şındaki i şler için büro ku­ rar. Gerçek uygulam ad a ise bu büro bağımsız bir mer­ kez olacaktır. MerQmz Organ'ın Yazı Kurulu'nun du­



rumunu ele alı rsak burada, açıkca tam bir



kurula



ihtiy.acımız olacak ki bu uzun bir çalışma ile şekille­ Cİkinci necek, ekip kurulacak ve düzene gimce'ktir



Kongre' den sonra yeni bir Merkez ÜI'gan oluşturmak Rusya'da gösterilen karşı koyulmaz ilgi) . Uygulama ­ ve tehlikeli genel pa.rti sorunlannı çözmek için bütün Rüsya'da gösterilen karş ı koyulmaz ilgi). Uygulama­ da bu kurul haftalı k yayını bağımsızca, yayınlayacak­ tır. Bu tawdirde, Rusya'da.ki Merkez Komite .altı ayda bir tya da. 18 ayda bir) «konferans» toplayarak ya da belirli bazı Merkez Komite üyelerinin «n:tporw> ile ba­



sın - :yayın işinin nasıl yönetildiğini denetleme olana­ ğı bulacaktır. Ama böyle bir «konferans»m «konsey»­ den ne farkı vardır? Uygulamada, bu yabancı kurul ,



yurt dışmd a yüzlerce pa.rti üyesi arasında ajitasyonu yönetecek ve görevlileri



eğite cektir C



toplantılar) . Merkez Komite



maddi



ikonferanslar,



olarak, gerçek şe­



kilde bu işi yünetmeye, gerçekten Th şişl er Kurulur:lm bu işi yönetmeyeı gücü olmayacaktır. Onu yöneten ki­ şilerle seyrek konferanslar yıolu dışında, fiziki olaırak kurulun çalı şmasın a katılamay•ac:ak:tır.



Burada gene



bu k onfe ransla r, Konsey;den ne şekilde fa.rklı olacak­



tır?Özetlersek; bu durumda, uygulamada,



«tek ibir,.



merkez, ya bir mit oJacak, ya da haklı olarak ve kaçı­ nılmaz biçimde a1arya aluiara:k «Üçlü Merkez,



26



diye



adlandırılan şimdiki sisteme dönüşecektir. Gerçek du­ rumda ve uygulamada çalışmanın özelliğindeki farklı­



hkl.ar kadar, coğrafi ve politik lmşullarıdaki farklılık­ lar, Parti'nin daima en yüksek konseyi. rolünü oynaya­ cak olan, zaman zaman «'konfe:Danslarla>> biraraya ge­



len iki merkeze kaçınılmaz ve sakınılmaz bir ş ekilde gereksinme duyacak ve (mutlakiyet yıkılana kadar) gereksinme duymaya devam edecektir. Yurt dışında­ ki i nsanlara, karşı reaks�yonun, Husya'dakilerin ge­ nel haykırışiarına yol açması



·oldukça



Kahrolsun yurt dışındakilerı Kahrolsun Bu reaksiyon meşru ve takdire değ€rdir;



anlamlıdır: iki merkez! çünkü bu



İkinci Kongre'den beri Pa.rti'nin gücünün ve Parti bi­ lincinin korkunç geli�.mesini göstermektedir. Bu reak­ siyon Parti'miz tarafından atılan yadsınmaz bir ile.ri adımdır. Anca:k kelimelerin çekiciliği ile yolumuzdan şaşma:malıyız; hareketin «ruhu,,nu, «yurt dışındaki ar­ kadaşlara,,



gücenme şekline dönüştürmemeliyiz. Hiç­



bir parti örgütü kız,gmlık üzerine kurulamaz.



Hiçbir



şey, kısa, ve b asit «tek merkez, kuralını koymaktan kolay değildir. Fakat böyle bir karar bizi, Rusya ve ül­ ' işlevlerini gerçekten



ke dışındaki ·çalışmanın farklı



(yalnızca kağıt üzerinde değil) birar:aya getirmek için



yöntemler bulma sorununun çözümüne yaklaştırmaz. Şubat 1905'de yazıldı.



Elyazmasına uygun



İlk kez 1926'da «Lenin'in Yazıları S»de



olarak basıldı.



yayınlandı.



27



ANKET -Üçün cü Parti Kongresri İ.çin -



Pa.rti'nin Üçüncü Kongre'sinin toplanm ası karşı­ sında bazı yoldaşlar, fiili i şçile r aşağıdaki metni ya­ yınlamamızı b izd e n istediler: ,



Kongrede örgüt lenm e ,soru.nu konu sunda ki ge lecek tartışmada, Rusıya dışında. çalışan, olabildiğince büyük say1:da yoldaşın öğüt ve görüşlerinin görü şıJ_lme si ve tartışılması son derece arzu edilir birşeydir. Öyleyse bu gibi !herkes görüşlerini açıklasın ve aşağıdaki so­ rulara cevap versin. Her delegenin, yoldaş kitlesinin deneylerinden yarar sağlaya!bilmesi için Vperyod'un Yayın Kurulu bunları topla1yacak ve kongreye ilete­ c ektir. !(,ongrenin kararlarının formüUendirilmesi ve yeni tüzük ta.slağı hazırlanması amacıyla açığa kavuş­ turu lması gereken sorular yaklaşık olarak aşağıdadır: ,



ı Çalışmanın yeri, zamanı ve süresi, 2 Komi­ te üyesi ya da komite el em anı o�arak çalışıp çalışma­ dığı, eğere çalışıyorsa. hangisi nde :Daibrika· çev.resin-



-



,



28



de vb. :J



- Bildiğiniz kada.rıyla, komitelerin her birin­



de y.a da komite dallar:nda, örgütlenme guru.pl ann d a vb. üyelik d u r umu nedir? Her birinde dın vardır? 4



-



kaç



işçi, kaç ay­



Çevreden korniteye üye çağırınakla



amaçlanan uygulama r.eydi? Çevredeki normal çalış­ ma süresini versit ilir misiniz? Üyeliğe çağırmakdan vb. d olayı herhangi bir hoşnutsuzluk v ar mıdır? Ce­ vaplarınızda İ ki nc i Kongreden önceilli dönem



su d a a-y--rıntılı bilgi üzeilikle rica edilir. 5 n



konu­



-



Çalış­



tığınız bölgede bütün olaraik kaç Parti örgütü, gurubu,



çevresi v'b . vardır? Her guruıbu, üye sayısını, işlevlerini



vb. sırala,yınız.



6



-



Parti gurubu sayılmaya n ,



,



ancak



Parti ye yakın olan herh angi bir gurup (örgüt, çevre '



vbJ var mıy dı?



7 - Merke z dışı ç evre (ve dışsal çev­



relerin değişik çeşitleri) ve :@omite, ba ğl ant ıyı .



nasıl



kurmaktaydı? Bu bağlantı şekilleri üyelere yeterl i gel­ mekte miydi? 8 - Seçim esasının o�Lanaklı v.e arzu ed i­ lir olduğunu d ü ş ünü yo r musunuz? Düşünmüyorsanız



neden? Eğer düşünüyorsanız ne şekilde? Lütfen, .seçim



gerektiğini



ha;kkının hangi guruplara uygulanması açık olarak



b elirtiniz



.



9



-



Komitelerin



C gurupların,



çevrelerin, örgütlerin vb.) işçi komiteleri ve



a ydın



miteleri olarak aynimalarını uygun bulur



musunuz;



ko­



bulmazsamz neden? Bulursanız lütfen ne ş eikilde bir ayırımın arzu edilir olduğunu belirtiniz. 10



- Kıomite



Merkezti yönetici bir gurup seçti mi; ,seçtiyse nasıl? Ne kadar parayl a kentroJ ed ildi? İşe başlam asını yeıtedi buluyor musunuz? 1 2 - Yerel örgütleri (komite ve di­ ğerleri) ilgilendiren kuralların Parti tüzüğüne alınma­ sını yararlı



buluyor musunuz?



Eğer huluyorsanız,



lütfen hangi kurallar olduklarını belirtiniz. 13 - Par·



29



ti tüzüğünün komite ve diğer örgütle,re üye alma ve çıkarma konusunda Merkez Komite'nin kesin hakla­ rını belirlemesini uygun bul ur musunuz? Merkez Ko­ mi.te'nin kesin hakları neler olmalıdır? 14 - Özel ku­ rallar koyarak yer-el komitelerin özyönetimlerini ko­ rumak



arzu



edilir birşey midir? Eğer böyleyse ne gibi



kurallar? 15 - Üy·8is·i olduğun-uz komite, re vb. ne



kadar



gur up



.ara1yla toplandı? Mümkünse



döneminizdeki toplantıları



sıralayınız;



,



çev­



çalışma



d eğils e yuvar­



lak bir tahmin veriniz. Sık toplantılar tertiplemekte herhangi; bir güçlük oldu mu? Size göre her ay yapıl­ ması ge.reiken ve mümkün olan ortalama toplantı sayısı nedir ve katılanların sayısı ne olmalıdır?



Şubat 1905'de yazıldı.



Elyazmasına uygun



İlk kez !926'da «Lenin'in Yazıları S»de



olarak basddı.



basıldı.



30



SONSUZ BAHANELER



Iskra ve söz e dildiği gibi Konsey, kongrenin top­ l anması konusunda, k açamak y apma, bahane ve ge­ ciktirme taktiklerini sürdürmektedir. Pleikbanov, k ong r.enin Konsey tarafından toplantıya çağrılacağı ve böy­ le toplanmayan herhangi bir kongrenin yasadışı ola­ cağı iddiasını ısrarla teKrar ederek r esmi blir oturum ­



ya.pmayıa çalışma;ktadır. Bu tartışma öyle te·k yanlı ve çıkarcıdır ki insan, «y a:l;:ıani tavşana a;ymın kubğının bir parçasını vermeye, C') ; Pleikhanov'a, Parti Tüzü­ ğü ve Pa rti yasalarının çoik titizce icrası için bir madal­ ya vermeye kalkaibilir. Diyalektiğin bu çok şerefli sa.vu­ .



nucusuna alçak gönüllülükle bir soru sormaık is:t eriz.



Konsey mi Parti için yoksa, Parti mi Konsey için var­ dır? Konsey P arti tarafından k , kongrelerde Parti'nin tem sil ciler he­ yeti Dördüncü Kongrede yalnızca en az üç raporlara (en az altı rapor)



ayl ık bu



göre belirlenecektir. Öy­



l eyse her raporda üyelerin sayısı verilmelidir.



1905 Ni�n �onunda yazılmışdır.



Elyazm.asma uygun



İlk kez 1926'da «Lenin'in Yazılan 5»de



olarak basıldı.



yayınlandı.



47



RSDiP ÜÇÜNCÜ KONGRESi Nisan 12 {25)



•



Nisan 27 CMayı� 10) , 1905



Söyl�vler, raporlaJ:", kararlar RSDİP'nin Üçüncü ve karar tasarılan Olagan Kongresi ilk kez 1905 te, RSDİP kitabına ve ely.azmalarına göre basıldı. Olagan Kongresi, oturumların +,am metni kitabında yayınlandı Yayınlaıyan Merkez Komite Cenevre



P occUtcKU Cou. JleM. Pa()oqa.:ı.ı fiapTlR. DPOAETAfi H



BCtXo CTPAHo, COE!H HR� TECb !



Pocc. Coıı.-lleM. Pa�oııelf napriH.



II O JI H hi İİ T E K C T n o



TIPOTOROJIOB'b.



M3,a.aııis



LteHTpl�bHaro



KouMTeta.



3\ E B E B A !Mnorpat!s Dopı!K, 61 Quai



190••



du Cheval Blaııt, 6,



RSDİP nin Üçüncü Olağan K!ongreısi kitabının Kapağı Tam metin



Cenevre



1905, Mlerkez Komite tarafından



yayınlanmıştır.



KONGRENİN GEÇERLİLİGİ ÜZERİNE. KONUŞMA 13 (26l NİSAN



Kon,grenin top lantıya çağnlmasıyla ilgili olarak, burada ileri sürülen görüşlere cevap vermek isterim. Merkez Komite, K ongreyi yetkisiz kabul etmiştir. Mer­ kez Komite'nin, Parti Konseyi'ne gönderdi ği mesaj «tövbekarlık'' o1ara:k nitelendirilmiştir. Fak a t , Merkez Komite'nin tövbe e tm e si için ortada birşey var mıy­ dı? Kongre bütünüyle geçerlidir. Tüzüğün maddeleri ­ ne göre; gerçekten geçersiz o larak da karbul edilebilir­ di, fakat tüzüğü böyle yorumbmak, bizim yönüroüz­ den gülünç bir resmiyet olurdu. Tü züğün ruhuna gö­ re kongre ni n ge çerliliği tartışma götürmez. Pa.rti Kon­ seyi, Parti için vardır; Parti, Kon se y için d eğil . Örgüt­ lenme Komites i olayına bağlı olar:ak, İkinci Kon gre 'de alt kademedeki organ için s ö z ıkonusu olan disiplinin,



üst k ademe deki



organ için söz konusu



olan disip linin



önüne geçmeıs ine yolaçtığma, yalnı z ca Yoldaş Plekha­ nov tarafından



d ikkat çekilmiştir.



Merkez Komite, 51



eğer Parti Konseyi Parti'ye yani kongreye boyun eğer­ se Parti Konseyi'ne boyun eğmeye hazır olduğunu be­ lirtti . Bu çok haklı bir isteıkti, ama Pa.rti Konseyi bunu reddetti. Fakat Merkez Komite'nin, Parti Konseyi'nin bağlılığından şüphe ettiğini ve onlara güveninin kal­ madığını bize söylediler. Gene de bildiğimiz gibi, ana­ y;asayla yönetilen her ülkede yurttaşlar kamu hizme­ ti gören herhangi bir görevliye ya da kuruma karşı güvensizliklerini belirtebilirler. Bu, onların ellerinden alınamae: haklarıdır. Fakat, Merkez Komite yakışıksız hareket etn:fş olsa bile bu, Parti Konseyi'ne de yakı­ Şlksız hareket etme hakkını verir miydi? Parti Kon­ seyi'ni, geçerl i oyların yansının kabulü ile kongre çağ­ rısı yapina güvencesi altına alan tüzüktekj hülkmür yerine gıetirileceği konusıında ne gibi bir güvence vardır?



�



Alman Sosyal-Demokrat Partisi tüzüğünde, Voirs­ tand ( * ) bir lmngreyi toplantıya



çağırınayı reddetti­



ğinde, bunun için Kontrol Komisyonu'na y;etki veren bir madde vardır. Bizde böyle bir hüküm yoktur ve kongrenin �toplanmasını sağlama görevi bütünüyle Par­ ti'nin üzerindedir. Tüzüğün ruhunda_. hatta lafzında, eğer bütün olarak alınırsa,



Parti Konseyi'nin, Parti



Komiteleri'nin bir temsilcisi



o�duğuı açıktır.



Komite



temsilcileri, başlarının emirlerini yerine getirmeyi red­ dediyor. Eğer temsilciler Parti'nin iradesini taşıyami­



yorlars.a, Parti'ye kalan tek şey, iradesini kendinin yü­



rütmesidir. Parti Komiteleri yalnızca, kongreyi çağır­ ma hakkına s ahip değildi; bunu yapmaları da görev sınırları içindeydi. Kongrenin tam olarak doğru biçim-



(*) 52



Yürütme organı



_



de toplailidığını savunuyorurn.. Parti Konseyi ile komi­ t,eler araısındaki bu an1aşmazlıkta hakem kimdir? . Par­ ti'nin iradesi uzun zaman önce ifade edilmişti. Dışar­ daki merk!ezler tarafından bütün erteleme ve gecik­ meler onu değiştiremez. Kongreyi, lwmitelerin kendi­ leri toplamak zorundadır. Ve kongre de tüzüğe uygun olarak toplandı. Şimdi Yoldaş Tigrov'un sorununa gelelim. Yoldaş Yigrov, bizim Parti Konseyi'ni yargılamamamız gerek­ tiğini söylüyor. Oysa Örgütlenme Komitesi raporunun tümü bir yargılamadır. Sanırrm Yoldaş Tigrov, bizim suçluyu gıyabmda y.argılamamamızı savunmakLa ya­ nılıyor. Politikad� kişi sık sık gıyabda yar:gılama yap­ maya zorunludur. Biz de sürekli oJaraık sosyalist-dev­ rimcileri, bundculan ve diğerlerini, yazılarımızda, top­ lantılarrmızda ve daha başka



yerlerde yargılamıyor



muyuz? Eğer Parti Konseyi kongrede bulunmayı red­ dederse, onu gıyabında yargılamaz da ne yapabiliriz? Yoksa o durumda, hiÇbir zaman hiç kimseyi yaıgılaya� ma,yız. Resmi 'mahkemeler bile, suçlu mahkemeye gel­ meyi reddedeııse, gıyabmda yargılama yapıyor.



29. ncu daktilo sayfası



53



KAZAN VE KURBAN KOMİTELERİNİN GEÇERLİLİGİ ÜZERİNE KONUŞMA 14 C2'i') NİSAN



Yetki-Belges� Komitesi'nin ( " )



verileri,



Parti'nin



toplam 75 oyLa temsil edil iğini, dolayısıyla da kong­ d



rıemizin şimdi kurulduğu gibi, hiçbir şüpheye yer ver­ meksizin geçerli o1duğunun kaibul ve onayı gerekti­ ğini gösteriyor. Kongreye karşı gösterilen şimdiki şüp­ heci tavrı göz önünde 'bulundurarak kiongreye gerekli yasal çoğunluğu artırmak için olaıbildiğince çok sayı­ da komiteyi onaylaması için Yetki-Belgesi Komitesinin cliberah eğiliminin övülmeye değer etmeliyiz. Bu



�açıdan



olduğunu itiraf



tbakacak olursak, ben bile bu gi­



bi «liberalliğe, katıldığıını ifade etmeye hazırım. Fa­ kat, öte yandan kişi kon,grenin tümüne karşı aynı de­ reoede dikkatli ve tarafısız oJmalı ve bu nedenle, Yet­ ki-Belge!S•i Komite•si'nin Kazan ve Kuban Komitelerinin geçerliliğine karşı çıkmak için kendimi zorunlu hisse(*)



54



Credentials Coınmittee (r.n.)



diyorum. Onlar, Parti Konseyi'nin tutanaklarında kay­ dedilen listeye değil, I skra'nın 89. ısayısında



basılan



yetkili komiteler listesine alınmıştı. Konsey oturumun­ da Yoldaş Martaiv, 1 Eylül 1904'e değin geçerli o�an yetkili komiteler listesini okudu. (Parti Konseryi tutanaklarmdan bir bölüm aşağı­ ya alınmıştır :) cMartov önergesini okur: Kuralların ikinci mad­ desine göre Parti Konseyi,



kongrenin bütün olarak



tüm oy gücünün en az yansına egıemen olan Parti ku­ ruluşları ta.rafından istendiğinde, bir kongre toplantı çağnsı yapmaya



d



zorunl udur. 3. mad enin ı . notuna



göre, yalnızca; Parti



tüzüğünün



benimsenmesindenq



sonra, uygun olarak onaylanmış kuruluşlar kongrede temsil edilme · hakkına sahip olacıaklardır. «Onayı, kongreden en az bir yıl önce, Merkez Ko­ mite tarafından uygun görülmüş olup İkinci Kongreye katılmamış olan kuruluşlar, onaylanmış sayılacaktır.



m Parti Konseyi, belirlenmiş süre içinde onaylanmış herhangi bir örgüt oyunun, Kongreyi toplama lehinde kaydedilmiş olan kuruluşlar sayısının hesaplanmasın­



da sayılmasına hak



kazanmasını;



İkinci



Kongre'de



temsil edilmiş ve İkinci Kongre tarafından seçilmiş olan . kuruluşların yetkili kuruluşlar olarak k:abul edilmesini önerir. CID Bunun ışığında, yalmzca. aşağıdaki kuru­ luşlar bundan sonr.a ve Eylül 1904'e değin, bir kongre toplantı çağınsı s onunda oy kuUanma;ya hak kazana­



ca:klardır. 1) Merkez Komite, 2) Merkez Organ, 3) ya­ bancı



ülkelerdeki



dernekler, 4 - 20} St.



Petersburg,



Moskova, Kharkov, Kiev, Odessa, NikoJayev, Don Bol­ gesi, Ekaterinoıslav,



Ufa (şimdiki Ural Bölgesi) , Kuzey, 55



Tula, Tver, Nizhni - Noıvgorad, Baku, Batum ve Tiflis Komiteleri (Kafkasya Derneğinin onaylarıma tarihin­ den başlayarak bir yıl g.eçene değin) , 20 - 23) Maden­ cilik ve Metal Bölgesi (Donets) Den1eği ve Sibirya ve



Kırmı Dernekleri. «Bu kuruluşların, yetkililiği için, kongrede_ 46 oy toplamak için 26 oy gereklidir, o halde yukanda isim­ oyuyla, kongrenin toplam oy gücü 5l'dir; bir



kongre



toplamak için 26 ocy gere'klidir, o halde yukanda isim­ Komite'den; Parti Konseyi'ni, kongreden sonraki yeni komitelerin onayi anma tarihlerinden haberdar etmesi rica olunur.» Önergenin ilk bölümü fikir birliğiyle be� nimsenmiştir. O toplantıda yaptığı konuşmanın daha, sonraki bölümlerinde Yoldaş Glebov, yeni kurulmuş olan komitelerin bir listesini okudu.



(Yoldaş Glebov'un konuşmas ı .:.parti Konseyi tu­ tanaklarından- :l «Yoldaş Martov i l e .aynı fikirdeyim v e aşağıdaki yeni komitelerin örgütlendiğini bildirmek isterim: Smolenks ve Astrakhan Eylül 1903'de,



Voronezh



(mücadele için ayrılan fon) Ocak 1904'de, Riga Ocak'­ da, Poles!ya Nisan'da, Kuzey



-



Batıdaki Nisan'da, Kursk



Oc.ak'da, Orel - Bryansk Eylül 1903'de, Samara Eylül 1903 de, Ural (U:fa) Nisan ayında onaylandı . Bu gerçekler, Yoldaş Orlovsky'nin «Konsey Par­ tiye Karşı» adlı kitapçığında açıklandı; şim,diye kadar da Parti Konseyi ne bunları yalanla;dı,



ne de .anlaş­



mazlıkta olan komitelerin onaylanma tarihlerini ya­ yınladı, ki bu da böyle bir onayın hiçbir kanıtı olma­ dığını gösteriyor .anlamına gelecekti. Parti Konseyi'56



nin belirtilen toplantısında Yoldaş Martov, konuşma­ larının birinde, kendi görüşüne göre,



AğUıs tos da llii '



yend. komiteilin (Kremenchug ve FoJ.tıav.a



Komiteleri­



fakat Ka,zan ve



nin) daha onaylanacağını açıkladı;



Kuban Komitelerinden yine bir tek kelime söz edil­



medi.



Temmuz Bildirisi'nden sonra, Yoldaş Glebov ha­



na, içinde Kazan ya, da Kuban Komiteleri onayından hiç söz edilemeyen, Merkez Komite



toplantılarının



tam tutanakların ı gönderdi, daha sonraki Merkez Ko­



mite toplantılarında, Merkez Komitenin bir üyesi olan Yoldaş Letnev'in de tanık olduğu gibi, aynı biçimde yi­



ne b u komitelerin onaylanması konusunda



herhangi



bir söz yoktu. Evet, yine Merkez Komite'nin bir üyesi olan Yoldaş Zimin'in, Kazan ve Ku:ban Komiteleriilin onaylandıkları konusunda bulanık



bir



anımsaması



var; fakat gene de kesin birşey söyle;yemez. Yetki - Belgesi Kormitesi'nin, bir yıldan fazla süre iş gördükleri verisine daya..11.arak



bu



komiteleri yetkili



olarak tanıması kararı doğru değildir ve ben de, bu durumda, bu komitelerin yetkisiz olduklarının



ilan



edilmesim öneriyorum.



57



RSDİP'NİN SİLAHLI AYAKLANMAYA KARŞI TUTUMU ÜZERİNE KARAR TASARlSI



ı. Madem ki proletarya, yednden doLayı, en önde



ve



en



tutarlı devrim sınıfıdır; ibu nedenl·e ondan Rus,.



ya'daki genel demokratik devrim ha:Deketinin lided ve kıla;vuzu rolünü ayn aması istendi. 2. Mladem ki, yalnızca bu ro�ün yerine· getirilmesi,



doğacak Demokratik Rusya'nın,



mal safu.ibi burj uva



sınıflanna. karşı sonradan yapılacak olan sosyıalizm mücadelesinde, pro�etarya'ya en yar:arlı durumu sağ­



l ayacaktır ve ; 3. Madem ki proletarya, bu volü ancak bağımsız



politik bir güce yönelik olan sosyal



�



dem okrasi bay­



rağı .a,Jtında örgütleyebilir; bu koşullarda



mümkün



olan bütün bir birlik içinde hare�e·t eders·e, demokratik devrimi ye.rine gertire:bilir; O halde, RSDİP'nin Üçüncü



1



Kongresi, y/gınsal po­



litik mücadele ve silaihlı ayaklanma yoluyla otokrasiye mücadelesinde, proletarya'nın



karşı olaın doğrudan



güçlerini ö:rıgütleme ve bu ·amaçla,



58



.



bir haberalma ve



liderlik organı kunna görevinin



,



bugünkü devri



m



ha­



rıeketinde, Parti'nin belli başlı görevlıerinden biri oldu­ ğunu ve bu nedenle, ay aklanmanın doğrudan liderli­ ği ve silahlı başkaldırı planının dikkatle hazırlanma� sına, gerekli olan silahiann elde edilmesi ve dağıtıl­ ma sı için özel guruplar örgütlemeled yanında yığın­



sal grevler hazırlamaya başlamaları için yöne;rge, ver­ mesini önedr. Bu görevin �uygulanması, ö�le bir biçimde yürü­ melidir ki, yalnızca pvoletarya'nın sınıf bilincini uyan­ dınn a genel çalışma,sma hiçbir biçimde zar.ar verme,_



mekle kalmamal.ı, tersine, aynı zamanda



çalışmayı



daha etkili ve başarılı kılmalıdır.



14 (27) Nisan 1905'de yazıldı.



S9



SİLAHLI AYAKLANMA ÜZERİNE KARAR TASARISI



Kongre; görevlilerin pratik



deneıyieri ve çalışan



sınıf ikitlelerinin ruhsal durumlan temellerine daya.­



narak, ayaklanma için hazırlıkların yalnızca silahiann hazırlanmasına, grupların oluşturulmasına vb. değil aynı zamanda, genel toplantılar



sırasında



polis ve as­



k,erler ya da tutuk,evleri, devlet daireleri vb. üzerine silahlı hirlik71saldınlan gibi bağımsız silahlı hareket­ lerdeki pratik girişimler yoluyla bir deney birikimine yolaçtığını kabul etmektedir. Bu gibi hareketlerin sı­ rurlannı ve onlara en uygun fırsatlan belirlemek için tümüyle bölgesel Parti merkezleri ve Merkez Komite'­ ye; küçük yıldırma hareketleri üzerinde gereksiz



güç



harcam.alarmdan kaçınmak için de tümüyle yoldaşla­ rın önlemlerine bel bağlarken, kongre, bütün Parti kuruluşlarının yukanda, söz edilen deney gerçeklerini göz önünd e bulundurma zorunluğuna karşı dikkatini çeker. 1905 Nisan sonunda yazıldı.



Elyaznnasuna göre



İlk kez; 193l'de «Lenin'in Yazılan l6»da yayınlandı.



basıldı.



60



SİLARLI AYAKLANMA SORUNU ÜZERİNE KONUŞMA 15 (28) Nisan



Burada, sorunun yeterince açık olduğu söylene­ Bununla beraıber, sosyal demokra,si y azınında Cbkz : Iskra, No. 62 ve Yolda.ş Axelrod'un ,,Bir İ şçi••



mez .



-



kitapçığındaki önsözü) sorunun sonuç bakımından bu denli açık olmadığını gösteren ifadele.rde



bulunuldu.



Iskr.a ve Axelrod, yapılan gizli birleşmeden söz etti­ ler ve



ayaklanma üzerinde, çok fazla düşünülmüş ola­



cağı endişesini ifade ettiler. Oysa gerçekler, konu üze­ > denme si , vv rgLı.]u proleterya üzerine kaydırdığı için, 96



benim formüle ettiğim biçimden daha iyidir. (b) şık­



kında, ,güçlerin ilişkisi üzerine bağımlılığın belirtilme­ si d e çok uygundur.. Bu fomıüllendiriş, Yoldaş Andre­



yev'in düzeltmesini gereksiz kılıyor kanımca. bağlı olarak Rusya'dan gelen yoldaşların,



«



Buna



livedD is­



tekleri» ifadesinin yeterince açık olup olmadığı, ya da «minumum programı» p arantez içinde



ekleyip ekie­



mememiz üzerinde görüşlerini bilmek isterim. (c) şık­ kında ben



"' . . . dırlar» kelimesini kullanıyorum; Yoldaş Zirnin ise " · · · malı» öneriyor; burada bir uslup dü­ zeltmesine gerek olduğu açık. Parti kontrolundan sö­



zedildiği yerde, sanırım benim ilk it:adem «Sosyal-De­ mokrat Parti'nin bağımsızlığını kendisinin koruması» , Yoldaş Zirnin'in önerdiği «koruma» d an daha iyi . Gö­



revimiz Sosyal-eDmakrat Parti'nin b ağımsızlığını yal­ nızca «korumak» değil, onu sür:ekli olarak «güvence



altmda tutmak» tır. Yoldaş Sosnovsky'nin bu nokta için düzeltmesi, onu yalnızca daha ,anlaşılmaz duruma ge­ tirerek bozuyor. YoJ.daş Andreyev'in önerilerinden bir



kısmı, benim ve Yoldaş Zirnin'in önerilerimizin bazı noktalannda ele aJındı . Buna bağlı olarak, Yoldaş Andreyev'Lrı önerdiği gibi,



«geçici hükümeti» çoğul



olarak ko-yınak çok uygundur. Birçok geçici hükümet­



lerimiz olması



doğaldır,



ama hiçbir şekilde bir bölün­



meyi istemediğimizden, buna önem vermeıneliyiz. Tüm Rusya için her zam,an tek bir geçici hükümeti des­



tekleyeceğiz ve «tek bir merkez ve orada bir Rus» u yaratm�ya çabalay.acağız. (Gülüşmeler)



97



KÖYLÜ HAREKETİNİ DESTEKLEME KARARI ÜZERİNE RAPOR 19 Nisan (2 Mayıs) ..



Kongrenin



çalışmasını hızlandırmaya olan ivedi



gereksinmeye dikkati çeken onyedi yoldaşın sözlerin­ den d olayı, elimden geldiği kadar kısa konuşmaya ça­ lışacağım.



Doğrusunu



söylemek gerekirse, tartışılan



sorunun temelinde su götürür hiçbir s orun yok; «esas» noktalar üzerinde bile Parti krizi sırasındaki ayrılık­ larda hiçbir s orun olmadı. Bundan b aşka, önerge taslağı uzunca bir süre ön­ ce Vperyod'da yayınlandı; bu nedenle, ben kendimi yalnızca öner,geyi desteklemede zorunlu görüyorum. Köylü hareketini destekleme sorunu iki bölüme ayrılır; ı. Esaslar, 2. Partinin pratik deneyleri. İkinci­ sine ikinci raportörümüz, Guria'daki en gelişmiş köy­ lü hareketimizi tam anlamıyla bilen Y:oldaş Barsov de-



ğinecek. Esaslada ilgili bölüme gelince, bu şimdi, Sos­ yal-Demokrasi tarafından hazırlanmış sloganları ye98



niden doğrulama ve onları bugünkü köylü hareketine



uyarlama .sorunudur. Bu hareket, gözlerimizin önünde büyüyor ve yayılıyor. Hükümetin köylüleri sahte ay­ rıcalıklarla aldatma oyı;_nu bir işe yaramıyor. Bu yıp­ ratma politikası P a.rti 'miz sl oge.nlarıyla önlenmelidir . Bu sloganl.a.r, benim.



görüşüme



göre,



aşağıdaki



ön e rge tasla.ğında, ileri sürülmüştür . «Sınıf bilincine



s ahip proletaryanın partisi ola­ rak, Rus Sosyal-Demokı-at İşçi Partisi, bütün çalışan kişileri tam olarak tutsaklıktan ve he.r çeşit sömürü­ den kurta,rmaya uğnı..şE· ve şu andaki ,sosyal ve p oli­



tik sisteme k arşı her devrim ci hareketi destekler. Bu nedenle, RSDİP



diğerleri



yanında bugünkü köylü ha­



reketini de k esinlikle destekler ve köylü sınıfının ko­ şullarını geliştirmeye gücü yeten her devrimci önle­



mi, bu amaçl a, gayri menkulun kamulaştınlmasında duraksamamayı temsil eder. Aynı zamanda, proJetar­ yanın sınıf p a rti s i olarak RSDİP kır proleterlerinin ba­ ğımsız bir sınıf örgütü doğrultusunda, kendi cıkarla­ nnın köylü burjuvazisirinkilere olan çeliskisini açık- ' l am a zo runluğurıu



her



zaman



haürlaya,rak, onlan,



ya1mzca kır ve . kent }T'-�oıeteryasınm , buriuva toplu­ munun bütününe karşı, ortak mücadelesinin, kırsal yı­ ğınları y oksulluk ve sörr" ürü den kurtarmaya gü.cü ye ­ ten bir sosyalist devrima öncül ük edebileceğini anlar duruma geti:rmeye çalış ır. «Köylü smıfı .arasında pratik bir ajitasyon sloga­ nı ve bu harekete en çok politik bilinci yerleştirme yolu olarak HSDİP bütüc.ı. demokratik reformların her



yönden deste ğ i v:ı bunların ayrıntılı bir şekilde uygu­ lanması için, iveölikJe devrimci köylü komiteleri oh,ış-



99



turulmasını önerir. Bu komitelerde, RSDİP'de de ol­ duğu gibi, bir yandan bütün köylü sınıfını, he.r dev­ destekleme amacıyla rimci demokratik hareketinde kır proleterinin bağımsız örgütü için çaba, göBterilecek ve diğer �andan da köylü burj uvazisine karşı o�an mü­ cadelesinde, kır proletaryasının gerçek çıkarlannı ko­ rum ak



için,



bu



örgütün



oluşmasına



uğraşılacak»



CVperyod, Sayı. 11) . Bu taslak; hazırlanması için de­ legeleri, kongre öncesi saptanan tanm komitesi ta­ rafından tartışılmıştı. Görüşler önemli dereoede ayrıl­



dığı halde, belirli bazı yönelimler göze• çarpmaktaydı. Ben



bu



yönelimle.re değinmek niyetindeyim. Önerge



taslağına göre, tarım sorunu çerçevesindeki olabile� cek ve gerekli devrimci önlemlerin özelliği, «köylü sı­



nıfının



koşullarmdaki olumlu gelişmedir, .



Böylece



önerge, tüm sosyal-demokratların genel kanısının, bu önlemlerle şu andaki sosyal ve ekonomik sistemde hiç� bir belli başlı değişim elde



ed ilemiye ce ği oJduğunu



açıkca belirtiyor. Sosyalist-Devrimcilerden biz burada ayrılıyoruz. Köylülerin devrimci



hareketi, başka bir



üretim biçimiyle kapitalizmin yerini almaya değil, köy­ lülerin koşullanndaki önemli bir gelişmeye öncülük



· edebilir. Önerge, taşınamaz mallarm %amulaştırılmasıyla durmayacak olan önlemlerden söz ediyor. Bu anlatım biçiminin bizim tarım programımızı nitelendiriliği söy­ lendi. Bu ,görüşü yanlış bulmaktayım . Doğaldır ki, us­ lup, kamulaştırmad.a Pa.rti'mizin değil, köylülerin du.r­ mayacağı; Parti'ınizin köylüleri desteklediği ve bu gi­ bi ölçülerde durmadığı zaman da destekleyeoeği an­ lamında geliştirilebilirdi. Herhangi bir şekilde• tazmine



kersinlikle karşı olduğurtıuz için kamulaştırma yerine daha dar bir kavram olan «el koyma» kullanılmalıdır. Toprağa el konulması gibi ölçüleri kullanmakta hiç­ bir zaman dur:aksama.yacağız. Metindeki bu bazı dü­ zeltmeler dışında önerimizde, tarım programımızı ni­ teleyen başka hiçb�r şey görmüyoruz. Tüm sosyal-de­ mokrat yazarlar,



ayrılan topraJkların



hiçbir şekilde



köylü hareketine sınır ko�ayacağı şeklindeki nokta­ yı sürekli olarak belirttiler. Plekhanov da, ben de ba­ sında Sosyal-Demokrat Parti'nin köylülüğü, toprağın eyeniden genel dağıtımı» dahil, tarım reformunun dev­ rimseJ



önlemlerinden .aJıkoymayaca,ğını



ifade ettik.



Herhangi bir yanlış anlama ve yanlış yorumlamayı ön­ lemek tçin, köylüle.re uygun bir destek sorunu üzerin­ de kesin bir tavır almalıyız. Köylü hareketi şimdi nün emrinde ve proletaryanın



gü- .



pa.rtisi, bu harekete



tam destek verdiğini ve hiçbir şekilde bu hareketin çalışma alanını kısıtlamadığım resmi olarak ilan et­ meli. Önerge, kır proletary.anın çıkarlarını bir odakta toplama ve proletaryayı ayrı olarak örgütleme gere­ ğinden söz ederek devam ediyor. Bu basit aksiyomu bir Sosyal-Demokratlar toplantısı önünde savunmaya gerek yak. Tarım komitesinde, özellikle



hasat,



biçme



vb. sıra:sında, toprak işçileri ve köylülerin grevierini destekleme üzerine bir madde eklemenin iYi olacağı belirtilmişti. Doğaldır ki, e·sas olarak, buna karşı hiç­ bir şey denemez. Bırakın çalışan işçilerimiz, yakın ge­ lecek için böyle bir maddenin mümkün olan önemi ko­ nusunda ne düşündüklerini söylesinler.



101



Önerge daha s onra, devrimci köylü komitelerinin oluşturulmasından söz ediyor. Devrimci köylü komitelerinin ivedi oluşumuna gös­ terilen isteğin ajitasyonumuzda mihver olarak kulla­ nılması gereği fikri, Vperyod'un 15. sayısında, gelişti­ rilmişti. Gericiler daha şimdi «yaşama koşullarının ge­ liştirilmesh nden söz ediyorlar ve sahte bir gelişimin resmi ve bürokratik yolunu temsil ediyorlar. Oysa, Sosyal-Demokratlar doğal olaDak, gelişime etki eden devrimci yolu temsil etmelidirler. Başlıca görev köylü hareketine politik bilinci yerleştirmektir. Köylüler ne iste·diklerini belli belirsiz biliyorlar ama bütün politik sistemle ilgili olarak arzu ve taleplerini gör emiyorlar. Bu nedenle politik değişmeler sorununu, politik geliş­ meler olmadan etki edilemeyen «ekonomik gelişme­ ler»e indirgeyen politik dolandırıcıla,r�a çok kol ay oyun­ cak oluyorl ar. Bu komiteler dev.rim yasasını yerine ge­ tiremedikleri sürece köylüler hiçbir zaman kazanabi­ lecekleri kanısına varamayacaklardır. Burada da dev­ rimci köylü komiteleri ve onların demokratik reform­ lar alanındaki işlevlerinden hiç söz etmeyen tarım programını tahrif ettiğimiz yolunda, itiraz edildi. Bu itiraz su götürmez. Programımızı tahrif etmiyor, onu somut bir d � a sokuyoruz. Köylü komitelerinin devrimciden başka hiçbir şey olamayacağı konusun­ da şüphe olmadığından, bu gerçeği belirterek, prog­ ramımızı değiştirmiyor, d evrim anma uyguluyoruz. Programımız, örneğin ulusların kendi ha.klannda ken­ dilerinin karar verme hakkını



tanıdığımızı belirtir;



eğer somut koşullar bizim, belirli bir ulusun kendi ge­



leceOne ;�cmdisinin ka�ar vermesi, onun tam bağım102



sızlığı lehine ifademizi ,getirmiş ise bu, programınıız­ da bir değişiklik değil onun uygulamasıdır. Köylü ko� miteleri hem bugünkü koşullar altında, hem de hükü­ met organları olduklarında, diyelim bir geçici devrim



hükümetinde elverişli olan esnek bir kurumdur. Bazı­ ları bu komitelerin devrimci olmalarından çok, gerici olabileceklerini savunuyorlar. Fakat S osyal-Demokrat­ lar köylülerin iki tar:aflı olma özelliğini ya da prole­ taryay.a karşı gerici bir köylü hareketi olasılığını hiç­



bir zaman aklından çık arm adı. Çıkış naildası bu ol­ maktan çok bugün, toprak reformlan yaptırılması için kurulan köylü komitelerinin devrimci olmaktan baş­ ka hiçbir şey ol.amayaca.ğıdır. Bugünkü köylü hareke­



ti sorunlardan uzak bir şekilde devrimcidir. Bazı kim­ kimseler köylülerin, toprağa el koyduktan sonra ya­ tışa.cağını söylüyor olabilir. Fakat köylüler toprağa . el koyduktan sonra otokratik hükümet y.atışmayacaktır ve bu da sorunun en önemli noktasıdır. Bu el koyma­ yı yalnızca bir devrim hükümeti ya da devrimci köy­



lü komiteleri yaptırabilir.



Son



olarak, önergenin sonuç kısmı S osyal-Demok­



ratların köylü komitelerindaki durumunu bir kez da­ ,



ha açıklıyor; yani, kır proJetaryası ile beraber yürü­



me ve kır proletaryasmı ayrı ve bağLınsız bir bi çimd e örgütleme gereğini açıklıyor. Kırda bir tek tutarlı dev­ rim sınıfı vardır; proletarya.



103



KÖYLÜ HAREiffiTİNİ, DESTEKLEME· ÜZERİNE KARAR TASARISI



ı.



Madem ki büyümekte olan kJöy1ü har:eketi, ken­



diliğinden �e politik bilinçten yoksun bir şekilde de



olsa, hiç olmazsa kaçınılmaz şekilde var olan politii düzene ve ayrıcalıklı sınıflara karşı yöneliktir, 2. karşı



Madem ki var olan sosyal ve politik düzene olan her devrimci hareketi



desteklemek Sos­



yal-Demokrasinin gıörevlerinden biridir; 3.



Madem ki yukaJ'lda söylenenlerden dolayı, Sos­



yal-Demokratl.ar köylü hareketinin



devrimci-demok­



ratik özelliklerini ortaya çıkarmak, onları devam et­ tirmek ve mantıki sonuçların a doğru geliştirmek için uğraşmalı ve 4.



Maldem ki Sosyal-Demokrat Parti, pml etıerya­



nın partisi oJ.arak her durum ve fuoşu,lda, kır proletar­ yaisının bağımsız örgütlen mesi ve bu sınıfa kendi çı-



1�a:-lcr:;_.:;,.1:.: köylü burjuvazisinin 104



çıkadarı fl,rasındaki



uzlaşmaz nitelikteki zıtlığı açıklamak için kararl ı bir şekilde çalışmalı; O h:alde, RSDİP'nin Ü ç üncü Kongresi bütün Pa::ç-­ ti kurul uşl:arına; a)



RSDİP'nin; bugüııkü köylü hareketini, sahip li



top �aklru-a el konulması



dahil hiçbir



devrim belirtisi­



ne k,arş ı gelm eden tüm gayrıetiyle desteklerneyi amaç ,



edindiğini söyleye11eık, proJetarya



arasında geniş bir



şekilde p ropagand aya devam etmeyi; b)



Köylülük arasında ajitasyon için pratik bir haveketine en son pohtik bilinci yer­



slogan ve köylü



leştirme



aracı o1ar.ak, köylülüğün



çıkarlannda tüm



devrimci-demokratik reformları ve köylülüğü polisin,



memurlarm ve toprak s�'llplerinin zulmünden kurtar­ ınayı yerine getirmeye amaç ol arak sahip çıkacak oJan devrimci köylü komitelerini ivedilikle örgütlernek için



bir plana başlamalarını;



d ve ona



Köylülüğe, otokratik rejimin düzenini bozmak yönelik olan devrimci saldırıyı desteklemek



için, :a1skerli k hizmetinin yapılmamasını, vergi ödeme­



lerini açık bir biçimde reddini ve otoriteleri tanıma­ nın reddini salık vermelerini; d)



Köylü komitel eri içinde,



kır proletaryasının



b ağımsı z örgütlenmesini ve onun çalışan sınıfın tek



bir Sosyal-Demokrat P arti rsi içinde, kent proletaryar ,



'



sıyla, olabil en e n yakın iş birl iği için çalışmalarını sa­ lık verir.



20 Nisan (3 Mayıs) 1905'de yazıldı.



105



SOSYAL-DEMOKRAT KURULUŞLAR İÇİNDEKİ İŞÇİLER VE AYDINLAR ARASI İLİŞKİLER SORUNU ÜZERİNE KONUŞMA 20 Nisan (3 Mayıs)



Bu sorunun alanının genişletilmesinin uygun o�­



madığını söyle,yen yoldaşlada aynı fikirde olamam; tamamen uygundur. Burada sosıyal-demökrat fikirlerin yorumlarını ya­



panların, başlıca aydınlar olduğu söylendi; bu doğru de ğil ir . Ekonomizm süresinde devrimci fikirleri tem­ sil e denler aydınlaa:- değil, i şçil erdi Bu, Yoldaş Axel­ rod'un bir önsözüyle yayınlanan « Bir İşçi» broşürünün d



.



yazarı tarafından da onaylandı. Yoldaş Sergeyev, burada,



kararlaştırılan eısasın



daha iyi bilgiye yönelmeyeceğini ileri sürdü ; bu doğ­ ru d eğildir. E ğer kararlaştırılan e sas pratikte uygu­ lanm ı ş ol,saydı, şüpheBiz şim dikinden



daha fazla



bilgi



sahibi olacaktık. Anla�maZlıkların genellikle aydınların işi olduğu­ na, da işaret edildi. 106



Bu



önemli bir noktadır,



fakat sOJ:"U-



n u çözü..ınlemez. Ba.sına yazdıklarımda komite1ere oJa­ bildiğince fazla işçi kon:nasında uzun uzun ısracr et­ tim. İkinci Kongre 'den bı. yana olan sürenin özelliği -pra,tik parti çalışmasıyla ilgili yoldaşlada olan konuş­ malardan edindiğim izle�1imlere göre- bu göreve yete­ rince dikkat gösterilmedi.ğidir. Eğe.r Saratov'da korni­ teye yalnızca tek bir işçi y erleştirildiyse, bu onların işçiler arasından uygun �üşileri naısıl seçeceklerini bil­ m edikleri anlamına gelir. Şüphesiz bunda, Parti için­



deki anlaşmazlığın da eckisi olmuştur; komiteler için y,e,pılan mücadele, pratik çalışma üzerine zararlı etki­ ler yapmıştır. Bu önemL nedenden dolayı kongrenin t oplanmasını hızlandırmak i çin mümkün olan her yol­ da çaba harcadık. Önemli sa,yıda komiteyi örgütlemek , '!elecek mer k ezin görevi olacaktır; komitelerin uyu­ şui:\:1_-;..'_ğu y enilmelidir (alkış ve yuhalamalar) . Komite dışı kişiler a�kışlarkcen Yoldaş Sergeyev'in yuhaladığını duyabiliyor:.:ı.m. Sanırım soru..n.a daJ:ıa ge­ niş bir biçimde bakmalıyız. İşçileri korniteye yerleş- ­ tirrnek yalnızca pedagojik değil, politik bir görevdir de. Zaten sınıfsal eğilüne s ahip olan işçiler biraz da politik deney kazamrsa yakın zamanda güvenilir sos­ yal-demokratlar olurlar. Komitelerimizdeki her iki ay­ dına karşı .sekiz işçi olması fikrini kuvvetle deıgtek­ lemeliydim. Parti'miz belgelerinde verilen ögütler -ko­ mitelere olabildiğince çek sa,yıda işçi yerleştirme- y e­ tersiz ise, bu tavsiyenin �-rongre adına verilmesi uygun olacaktır. Kongreden verilecek aıçık ve kesin bir yönerge, size kavg:::,. demogojisinin eısas yolunu göstere­ cek; bu kongrenin kesin iste�dir.



107



SOSYAL - DEMOKRAT KURULUŞLAR İÇİNDEKi İŞÇİLER VE A YDlNLAR ARASI İLİŞKİLER ÜZERİNE KARAR TASARISI



ı. Madem ki Parti'ınizin sağ kanadı



hala ekono­



mizm günlerinde başlayan, Parti üyeleri -işçUer ve ay­ dınlar- arasında düşmanlık ve güvensizliğin yayılması için siıstemli girişimleri; Parti'ınizin yalnızca aydınlar­ dan oluşmuş gibi Parti kurulu,şlalrınıızı temsil etme gi­ rişimlerini (sosyal



-



demokrasi düşmanlannın akıllıca



kullandıklan iddia) ; Sosy.al



-



Demokrat kuruluşları,



çalışan sınıfın kişisel girişimini Parti disiplini aracılı­ ğıyla kösteklemeye çalıştığı ile suçlama girişimlerini; kararlaştırılan eısas sloganı çoğunlug.a, Parti y;e uygu­ '



lamak için maksatsız olarak



sergileme



girişimlerini



sürdürüy or; 2. Madem ki politik özgürlük koşullan altında ola­ naıldı ve gerekli olan, kar.arlaştırılan esasm tam iddiası, Parti kuruluşlarının dağılmış- ş ekli ve gerçek kanşıklığı tar.afından arzedilen engel için de.ğil, Parti'nin,



Sos-



yal - Demokrasinin çıkarcı s ağ kanadına minnettar olduğu . için bu esas otokraside, h�günkünden çok da­ ha geniş bir biçimde uygu.lanabilir olduğu halde, otok­ rasİ altında olanftksızdır;



O halde, RSDİP'nin Üçüncü Kongreisi gelecek kong­ reler için hazırlık görevini l.mbul ederek, bir seri ku­ rumsal reformlar vee Parti ya�ammda karadaştırılan esasın gerçek uygu.lamaısı için ön ko şu11a r ile, Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin oiahildiğince sınıf bilincine varmış taraftarLarının karşlsındaki göreve; yani, pro­ letaryanın ve yarı proletaryanın daha geniş bölüm­ lerini tam. sosyal - demokrat bilince doğru ayaklandı­ :rarak; devrimci sosyal - demokrat hareketi geliştire­ rek; harekete öncülük edebilecek, olabildiğince büyük sayıda işçi i1e ve Parti kuruluşlarının çalışan sınıf kit­ leleri arasından, bölgesel ve tüm Parti merkezlerinde, Parti'mize taraftar oJan en çok sayıda çalışan sınıf kuruluşları yaratma yoluyla üyeliğe ilerlemeleriyle ve Barti'ye girmek istemeyen ya da girrneyen çalışan sı­ nıf kuruluşlannın en azından Parti ile birlik olmaları ile meşgul olarak; Parti ile çalışan sınıf kitleleri araJsm­ daki bağlan güçlendirmek için her çabayı gösterme­ leri görevine bir kez daha elikkati çeker. ,



-



22 Nisan (5 Mayıs) 1905'de yaz!ldı.



109



SOS:YAL DEMOKRAT KURULUŞLAR İÇİNDEKİ İŞÇİLER VE AYDINLAR ARASI İLİŞKİLER KONUSUNDAKi KARARlN TARTIŞILMASI SIRASINDA BİR MÜDAHALE 22 Nisan (5 Mayıs} -



Komitele:rde çalışmaya uygun hiçbir işçi olmadığı söylendiğinde yerimde zorlukla durabildim. Sorun uza­ tılıp duruyor; Parti'de bir şeyin sorun olduğu açık. Ko­ mitelerde işçilere yer 'Ferilmelidir. Kongrede yalnızca üç yayıncının olması tuhaf; diğer yandan her ne kadar y ayıncılar işçilere yer verilmesi fikrine taraftar gtrü­



nüyorlarrsa da, komite üyeleri, bilinmeyen nedenlerden dolayı bu konuda, oldukça, tela,şlandılar. Yoldaşlar Golubin ve Mikhailov'un değerlidir.



ı ıo



ifadeleri çok



SOSYAL - DEMOKRAT KURULUŞLAR İÇİNDEKi İŞÇİLER VE AYDlNLAR ARASI İLİŞKİLER KONUSUNDAKi KARARlN TARTIŞILMA USULÜ ÜZERİNE KONUŞMA 22 Nisan ( 5 Mayıs)



Yoldaş Sergeyev'le uyuşmadığım nokta, kesinlik­ le var olmayan bu gibi kongre önergeleridir. Yazarla­ rın dilekleri yeterli değildir. Bunun yanında öne.rgeler de reddedilmedi; yalnızca gündemin bir başka mad­ desine ka,ydırıldı. Merkez Komitenin rızasıyla işçilerin komiteleri hizmetten çıkarmaları hakkına sahip oldu­ ğu gerçeği üzerine bazı noktalar. Bu yeterli değildir; demagıoji değil, bir yönerge istiyoruz. Yoldaş Sergeyev «lafla peynir gemisinin yürümediğinden, sözederken Vperyod'u yanlış yorumluyor. B i zi belirli bir yönerge içeren bir önergeyi benimsemeye zorlayan, tüzük hük­ münün kısalığıdır. Yoldaş Andreyev'in önerisine kar­ şıyım. Demagojiyi başlatanların ne .



115



Hiç kimse küçük bi.r aydın çevreye



bel bağlaya­



m az, ama bir kimse, örgütlenmiş . yüzlerce işçiye güve­ nebilir ve güvenmelidir. Bu maddeyi .rapor teslimi so­



runu ile birleştirmek isterim. Bu nedenle sahip olduğu örgütlenmiş tam işçi sayısını her zaman bilen lBund'­ dan bir örnek almalıyız. Ve Merkez Kom.itemize her­ hangi belirli bir kuruluştaki örgütlenmiş işçi sayısı konusunda tam bilgi verildiğinde,



Merkez Kom.iteyi



hizmetten çıkarnıaya zorunlu olacaktır.



116



SOSYALİST DEVRİMCİLERLE BİR ANLAŞMA KONUSUNDA KONUŞMA 23 Nisan (6 MayısJ



Kongr:eyi, sosyalist .:. devrimcilerle yapılacak an­ laşmayla ortaya ,çıkaır.acak başarısız bir girişimden ha­ berdar etmeliyim. Yoldaş Gapon dışardan geldi; sosya­ list - dervrimcilerle görüştü, sonra Iskra'cılarla ve en son da benimle görüştü. Bana sosyal demokratların görüşünü paylaştığını, fakat bazı nedenlerden ötürü bunu açıkca söylemesinin oJanaksız olduğunu bildirdi. Ona diplomasinin, devrimciler arasında olmamak ko­ şuluyla 1yi birşey olduğunu söyledim Konuşmamızı yinelemeyeceğim.; hepsi Vperyod'da anlatılıyor. Beni, yazık ki tutarlı bir devrim görüşü olmamasma rağmen, şüphesi z bir şekilde, kendini devrime adamış girgin ve zeki bir kişi olarak etkiledi. -



.



Bir 1süre s onra Y:oldaş Gapon'dan,



bu fikre göre,



hareketlerini koordine etme amacıyla toplanmış olan sosyalist kuruluşların bir konferansına gitmek için ya117



zılı çağn aldım. Burada, o mektuba göre, Yoldaş Ga­ pon'un konferansma çağrılan onsekiz kuruluşun listesi var: ı. Sos�alist - Devrimci Parti, 2. Vperyod RSDİP, 3. J,skra RSDİP, 4. Polonya Sosyalist P.artisi, 5. Polonya



ve Litvany a Sosyalist Demokrasisi, 6. PSP Proletarya, 7. Solcu S osyal - Demokrat İ şçi Partisi, 8. Bund, 9. Er­ meni Sosyal - Demokrat İ şçi Örgütü, 10. Ermeni Dev­ rim



Federasyonu



H.romadası,



12.



(DroshakJ , 1 1 . Byel orus



Sosyaliıst



S olcu Sosyal - Demokrat



Finlandiya Aktif Direniş Partisi, 14.



Derneği, 1 3 . Finlandiya İ şçi



Partisi, 15. S osyalist - Federalist Devrimcilerin Gürcü Partisi, 16. Ukrayna Devrimci Partisi, 17. Litvan�a Sos­ yal - Demokratik Partisi ve 18.



Ukra,yna Sosyalist Par­



tisi. Hem Yoldaş Gapon'a, hem belli başlı bir .sosyalist devrimci gurubuna konferansın şüpheli yapısının



zor­



luk çıkarabileceğim işaret ettim. Sosyalist - devTimci­ ler ezici bir konferans



çoğunluğu kuruyorlardı. Kon­ feransın toplanması uzun süre geciktirildi. Iskra, Yol­ daş Gapon'un bana teslim ettiği dökümanların göster­ diği gibi, örgütlenmiş p artilerle



doğrudan doğruya an­



laşmalarını tercih ettiği cevabını verdi.



Vperyod'un



iddia edilen zorla bir ayıncı olduğu vb. konusunda «nazik, bir ima. Sonunda Iskra konferansa. gelmedi. Vperyod Yayım Kurulu ve Çoğunluk Komiteler Büro­ su'nun temsilcileri bizler katıldık Kürsüye geldiğimiz­ de konferansm bir sosyalist - devrimci



sorunu oldu­



ğunu gördük; giderek, ya çalışan sınıf p artilerinin hiç onların ç ağrıldığım gösteren



çağrılmadığını, ya da



hiçbir belirti olmadığını gördük. Netekim, Finlandiya 118



Aktif Direniş Partisi temsil edildi, fakat



Finlandiya



İşçi Partisi temsil edilmedi. Nedenini sorduğumuzda, Finlandiya İşçi Partisi'­ nin çağnsının, Aktif Direniş Partisi yoluyla gönderil­ diği, çünkü açıklamayı yapan Sosyalist - Devrimci'nin sözlerine göre, direkt olarak



nasıl



göndereceklerini



bilmedikleri söylendi. Ancak, dış ülkelerdeki



işlerle



uğraşan herkesin bildiği gibi, Finlandiya İşçi Partisi ile bağlar, yalnız İsveç Sosyal - Demokrat İşçi Partisi Lideri Br.anting aracılığıyla kurulabilir. Katılanlar ara- . sında Polanya Sosyalist Partisi'nden temsilciler vardı ama Polanya ve



Litvanya Sosyal - Demokrasisinden



hiç temsilci yoktu ve bir çağrının yapılıp yapılmadığı­ nı belirlemek d e olanaksızdır. Aynı sosyalist - devrimci bize, Litvanya Sosyal - D�mokrasisinden ya da Ukray­ na Dev.rimci Partisi'nden



hiçbir



cevap



alınm adığını



söyle,di. Başlangıçtan beri ulusal sorun sonuca bağlanmıştı. Polanya S osyalist Partisi, birkaç kez kurucu meclis so•: rununu ortaya attı. Bu benim; gelecekte ya böyle kon­ feransıara katılmayı reddetmemiz. ya da bir ülke çalı­ şan sınıf partilerinin temsilcilerinin



bir konferansını



toplamamız., ya da konfemnsa, halkı Rus olmayan böl­ gelerden, bölgesel parti komiteleri ğırmamız gerekeceğini söylememe



temsilcilerini ça­ neden oldu.



Ke­



sindir ki bununla, konferansların, esas noktalan üze­ rindeki kopmalar nedeniyle, olanakısız olduğunu ima etmiyorum. Tüm gereken şey, yalnızca pratik sorun­ Iann ele alınmasıdır. Dışandan, konferanslarm



yapısını vb. . . . kontrol



edemeyiz. Rus merkezi temsil edilmelidir



ve bölgesel



119



komite temsilcileri, kesiniilde yer almalıdır. Geri ÇP-­ kilmemiz sonucuna varan sorun, Lett'lerle ilgilidir. Konferansı terk:ederken aşağ:ıdaki bildiriyi verdik: «Rusya'nın içinde bulunduğu tarihi dönem, içinde çalışan sosyal - demokratik ve devrimci - demokratik partiler ve örgütleri, otokraük rejim üstüne etkili bir saldırı için pratik bir anlaşmaya varma görevi ile kar­ şı karşıya bırakıyor» . «Bu nedenle, bu amaç için toplanmaya çağrılmış olan konferansa çok büyük önem verirken, doğal ola­ rak konferansın yapısını çok yakından incelemeye açrk bı:mkmalıyız» . c:Konferansın yalnızca pratik şorunlarla. uğraşa­ aağı gerçeği, öncelikle yalnız Rusya' da gerçek bir güç olan örgütle.re temsil hakekı verilmesini gerekli kılmış­ tır... «Yoldaş Gapon tarafından çağrılan bu konferans­ ta, konferansın başarısı için esas olan bu koşul, yazık ki gerektiği şekilde incelenmemiştİ ve bu nedenle biz, konferansın daha başında,, toplanmanın gerçekten ba­ şarıya ulaşmasını sa,ğlayacak önlemler alamkla yü­ kümlüydük.» «Gerçekten, örgütlerden bazılarının gerçeğine ge­ lince, konfe.ransın bileşimi tatmin edecek biçimde de­ ğildir. Uydurmalığı hakkında en küçük bir şüphe bile duyulmayan kuruluş dahi temsil edilmektedir. Sözü­ nü ettiğimiz (Lettish) Sosyal - Demakra,t Derneğidir. « (Lettish) Sosyal - Demokrat İşçi Partisi temsilci­ si, bu derneğin bulunmasına itiraz etti ve bu itirazı­ nı da ilitimatom şeklinde ifade etti. «Sonradan, dört sosyal - demokrat örgüt temsilci120



leri ve «dernek» delegelerinin özel toplantısında dernek'in sapma kadar uydurmalığının ortaya çık­ «



ması doğal olarak bizi ve konfe.rarısa kıatılan diğer sosy.al - demokrat örgüt ve partileri, ültimatoınu onay­



lamaya zorladı. «Gene de başlangıçtan beri, bütün devrimci de­ mokrat partilerin, bizim olumlu istekle,rimizle uyuş­ ma,yı reddederek, uydurma bir gurubu, iyi t amn an bir gurubu, sosyal demokrat kuruluşlara tercih ettiğini -



gösteren güçlü direnişiyle karşıl.aştık.



«Son ol�ak, katılmalarını sağlamak amacıyla, bi­ zim anladığımız kadanyla ge:reği gibi hiçbir önlem alın­ maınış olan diğer sosyal - demokrat kuruluşlann yok­ luğu il e konferansın pratik önemi daha azaltıldı. «Tüm b tmlardan dolayı., her ne kadar konferansı terke zodandıysak da bu girişimin başarısızlığının, çok yakın bir gelecekte bu çalışmayı yenilernek harcanacak oları gay:retlere



engel



için



olmayacağına ve



tüm devrimci partilerin karşısında bulunduğu



pratik



bir anlaşmay.a varma gö:Devinin, uydurm a kunıluşl.ar-· dan değil, gerçekten Rusya'da ç.alışan ör,gütlerden olu­ şacak olan gelecek konferans tarafından yerine getiri­ leeeğine oları inancımızı ifade ederiz., Lettisih SDİP'si adına F. Rozin



Vperyod RSDİP'si adına N. Lenin Bund Merkez Komi tesi adına I. Gelfin



Ermeni Sosyal � Demokrat İşçi Örgütü adına Lerr Bir buçuk y.a da. iki bana şu bildiriyi yolladı:



hafta



s on ra



.,



'



yoldaş



Gapon,



«Sayın Yoldaş, Size, bildiğiniz konferans tarafından



çıkanlmış 121



olan iki bildiri yolluyor ve içindekileri RSDİP'nin Ü çün­ cü Kongresinde aktarmanızı



.



rica ediyorum.



Kendi



açımd an, ısosyalist pro�am ve federalizm e &ası ıSomn­ lan üzerinde belirli bazı istisnalar ile bu bildirileri ka­ bul eüiğimi belirtmeyi bir görev bilirim.



Georgi Gapon» Bu :bilıdirinin yanında, aşağıdaki dikkate



değer



parçaları içeren iki ilginç döküman vardı : «Federatif esasın, bir ülke çatısı altındaki azınlık



uluslar arasmdruki ilişkilere uygulanması . .



.



«Sosyalizasyon; yani, işlenme1eri diğerlerinin eme­ ğinin işlenmesine dayanan bütün top rakl ann



kamu



yönetimi altındaki emekçi tarım n üfusun a geçişi; bu



önlernin alacağı somut şekillerin,



kurumlaştırılaca,ğı



düzenin ve çalışma alanının belirlenmesi, her ülkenin belirli bölgesel koşuHanna uygun olarak değişik milli­ yetlerdeki partilerin yetkisi içinde



kalacaktır; genel,



beleeliye ve ortak ekonominin geliştirilmesi . .



.



«Açlıktan ölenlere ekmek!



Tüm çalışanlara toprak v;e onun ürünleri!



«



«•



• •



Polonya ve Finlandiya dışında



,



Rus İmpara­



torluğu'nun b ütün bölge temsilcilerinin Kurucu Mec­



lisi!



kendi kendini yöneten bir bölümü olarak, Kafkaslar'a, sayesind e federe edilecek olan bir Kuru­ «.



. •



cu Meclis toplantısı . .



.



»



Bu bölümlerıden de anlaşıldığı ,gibi, konferansın



sonucu, lwnferansı terketmemize neden olan kuşku­ l anmızı bütünüyle doğrulamıştır. Elimizde sosyalist devrimcilerin,



proleter olmayan milliye tçi



. verilecek her türlü ayrıcalığı içeren



122



partilere



programlan!ıın



bir kopya-sı var. Ulusal proleter partiler



katılmadan,



konferansta ortaya atılan sorunların ka,rarlaştırılma­ sında oy kullanılması tuhaftır. Örneğin,



konferans,



Polanya için ayrı bir Kurucu Meclis isteğini sundu. Bu isteğin ne· karşısında ne de yanında olabiliriz. Progra­ mımız ulusların kendi haklarında kendilerinin karar



verme hakkı olduğu ilkesini kabul eder. Fakat bu so­ runa, Polanya ve Litvanya Sosyal - Demokrasisi olma­ dan karar vermek yerinde olmaz. Konferans Kurucu Meclisi, hem de çalışan sınıf partilerinin yokl uğu...-rıda



karar aldı. Bu gibi sorunların proletarya partisi olma­ dan çözüme ulaşmalarını kabul edemeyiz. Aynı zamanda, temel noktalar üzerindek;i



farklı­



lıkların, ilk olarak, Rusya' da tartışılmaları; :i)!Jnci oia­ ra:k, güçlerin fiilen varlıklarının



araştırılınalan



ve



üçüncü olarak da,, çeşitli ulusları içeren sorunlarm ay­ rı



olarak ele alınmaları, ya da en azından sosyal - de­



m okrat olan ,ya da olmayan ulusal partilerin



bulun­



duğu bölgelerin bölgesel komite temsilcilerinin konfe­ ransa çağrılmaları koşullarına, bağlı olarak,



pratik



konfe.ransla,r olasılığını ol.anak dışı tutmadıklarını ka­ bul ederim. Şimdi, sosyalist - devrimcilerle pratik



anlaşma



üzerine verilen önergaye §eçiyorum (konuşmacı, Yol­ daş Voinov tarafından kaleme alındığı şekilde önerge­ .



yi okur) : « İkinci K:ongre önergesinde öne sürüldüğü şekil­ de, RSDİP'nin S osyalist - Devrimcile�r Bartisi'ne karşı tavrını onaylayarak ve;



1. Madem ki, otokrasiyle ısavaşma Sosyal - Demokrat Parti ile



Sosyalist



.amaçları için -



Devrimciler



123



Örgütü ar:asında;ki geçici askeri bugün de geçerli v;e;



anlaşmalar tümüyle



2. Madem ki, bu gibi anlaşmalar hlçb�r şekilde, Sosyal - Demokrat İşçi Bartisi'nin tam bağımsızlığını kısıtlamamalı, ya da onun pro�etaryaya ait takti-k v:e ilkelerinin bütünlüğüne ve özgürlüğüne etki etmemeli; O halde, RSDİP'nin Üçüncü Kongresi , Merkez Ko­ mit e ve bölgesel komitelere, gerektiğinde, sosyalist devrimci örgütlerle, bölgesel anlaşmalann yalnız Mer­ kez Kon;ıitenin doğrudan gözlemi altında akdedileceği koşuluyla, geçici askeri anla.şmalara girmelerini emre ­ d er.,



Bu tasanyla aynı� fikirdeyim. Sonunu belki biraz hafifletebiliriz.. Örneğin, . «Merkez Komitenin doğ­ rudan gözlemi altında» yerine yalnız «Merkez Komi­ tenin gözlemi altında» diye biliriz .



124



MERKEZ KOMİTENİN ÇALIŞMASI KONUSUNDAKi RAPOR ÜZERİNE KONUŞMA 25 Nisan (8 May:ılsl



Gerçekten, Mlerkez



Komitenin



çalışması konu­



sundaki rapor Merkez Komitenin politik çalışmaların­ dan çok teknik işlevlerini ele almıştır. Partinin Merkez Organı'nın çalışmasım 1900'den beri izlemekteyim ve devasa bir ilerleme kaydedildiğini söylemeliyim. Eğer bu bizi pek fazla tatmin etmiyorsa ala, tam tatmin yal­ nızca proleta.ryanın diktatörlüğü altında hatta daha sert bir biçimde ümid edilebilir. «Üyelerin oyu ile ör­ güte üye ka:bul etmenin hala zara.rlı çalıştığını unut­



ma,yalım ! Merkez Komite,



haklarında iyi hiçbir şey



söyleyemediği için onun da;v.ranış biçimleri pek az şey söylüyor.



En büyük



çağrısına karşı gelmesidir.



hatası,



üzerL-ııde Kongrenin



Kongre toplantıya, bir yıl



erken ça.ğrılsaydı daha uzlaştı rıci bir tutum :.çinde ola­ caktı. Ben, ş ahsen, hizmetten çıkarmanın lehindeyim;



fakat buna tek bir durumda, kesinlikle karşı olurum; 125



eğer Kongre için yapıLan a.j itasyon nedeniyle y apılırsa. Gene de bunun üzerinde ısrarla durmayacağım. Töbe eden bir günahkara, doksan dokuz



doğrucu



kişiye



sevinileceğinden daha çok sevinilir. Bana karşı olan serzenişlere gelince, yalnızca bir yazarın Parti olmak­ sızın hiçbir şey yapınama durumu.nda olduğunu söy­ lememe izin verin.



12i



KONGRE GÖRÜŞMELERİNİN YAYIMI ÜZERİNF KARAR



Kongre, Merkez Komi te ye ; programın tam met­ ni, tüzük ve önergelerle beraber Ü çüncü Kongre üze­ '



rine öz bir raporun yayınlarunasına



hemen başlan­



masını em reder. Kon gre



,



Merkez Komiteye , bu .raporun yayımını,



mümkün olan her yolla hızlandırmasım emreder. Kongre, Kongre Görüş::neleri



Yayın Komitesine;



1) gizlilik amacı ile, n e şekil de olursa olsun yayınlan­ m aması gereken materyali kesinlikle helirtmesini, 2)



Parti üyeliğinin, hangi yöntemle ve ne dereceye kadar, Üçüncü Kongre'nin yayı nlanmayan görüşmeleri konu­ sunda bilgi edinebileceğini belirtmesini, 3 ) düzen konularının tartışrn ası ya da önergelerde yer alaiL ve red­ ·



dedilen önemsiz düzel tm ele ::.- konusunda ya yı n için ge­ rekli çıkartmaları yapmasım e mreder



.



25 Nisan (8 Mayıs) 1905'de yazıldE. 127



KAFKASLAR'DAKi OLAYLAR ÜZERİNE KARAR TASARISI



ı. Madem



ki Kafkaslar'daki özel politik



ve



.sosyal



koşullar Parti'ınizin ve militan örgütlerinin orad a ku­ rulması 2.



lehinde,



Madem ki Kafk,aslar'da, hem kentler,



hem de



köylerdeki nüfusun çoğunluğunun devrimci ruhu, hal­ lan



otokra:stye başkaldırınası derecesine ulaştı, 3. Madem ki otokratik hükümet,



a.y aklanmanın



başgöst�rdiği tüm öneml i yerlerin acımasız bir biçim­



birlik ve toplarını gönder­



de yok edilmesi için, askeri meye



başladı ve



4. Madem ki otokr.asinin Kafkaslar'daki halk ayak­ lanmasına karşı, n üfusun Rus oJmaya.n kısmıyla daha da kolaylaşacak bir zaferi, tüm Rusya'daki ayaklan­ manın başansını çok tehlikeli bir biçimde etkileye­ cek; ,



O hal d e, RSDİP'nin Üçüncü Kongresi, Rusya'nın sınıf bilincine sahip proletaryası 1 28



adına,,



Kafkaslar'ın



kahraman proletaryasına ve köylüsüne en içten selam­ larımı yollar ve Merkez Komite ile Bölgesel Parti Ko­ mitelerine', broşürler, toplantılar, işçileri yeniden güç­ lendirnıe, çalışma çevreleri, konuşmalar vb. yollarla Kafkaslar'daki çalışmasını oJ ahildiğince geniş biçim­ de yaymak için en kesin önlemlerin y:anmda, Kafkas­ lar'a, silahlı güçle,r ile yerinde destek sağlamak için önlemler almasını emreder. 26 Nisan (9 Mayıs) l905'de yazıldı.



129



KONGRE S O N RA S I



Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisinin Üçüncü Kongresi üzerine.



f!ıtf\ III A



n.ıtrıY;. ''�lz �tu �s �-":



�t'ıtmTı ,c'ln tt,,_r-..



J'i 1.



'"� .....,.,..�] .



J3olşevik gazetesi Proletary'nin ön sayfası. 27 ( 14) 1905



No



ı. Mayıs



RUS SOSYAL-DEMOKRAT İŞÇİ PARTİSİ'NİN ÜÇÜNCÜ KONGRESİ HAKKINDA RAPOR



İşçi yoldaşlari RSDİP nin Üçüncü Kong.resi geçen­ lerde yapıldı. Bu kongre, sosyal-demokrat işçi sınıfı hareketinde yeni bir devre'yi belirlemektedir. Rusya büyük bir tarihsel dönem geçirmektedir. Devrim baş. lamıştır ve halkın yeni bölge ve bölümlerini kucakla­ yarak alevleri giderek daha çok yayılmaktadır. Prole­ tarya, devrimin mücadele güçlerinin başında bulun­ makta,dır. Proletarya şimdiden özgürlük davası için en büyük kurbanları vermiştir ve şimdi çarcı mutla­ kiyet ile kesin mücadeleye hazırlanmaktadır. Prole­ taryanın sınıf bilincine sahip temsilcileri bilmektedir­ ler ki özgürlük, işçileri yokısulluk, baskı ve sömürü­ den kurtarmayacaktır. Özgürlük davası için· başkal­ '



dıran burjuvazi, devrimin ertesi sabahı, işçileri zafer­ lerinin olabilecek en büyük kısmından yoksun kıl­ maya; çalışacaklar ve proletaryanın sosyalist istekleri­ nin am.ansız düşmanı olduklarını .göstereceklerdir. Fa133



kat biz, özgür, birleşmiş ve güçlü burj uvaziden kork­ muyoruz. Biliyoruz ki öz,gürlük, bizim sosyalizm için geniş ve açık kitle mücadelesine



girişmemizi sağla­



yacaktır. Biliyoruz ki ekonomik kalkınma, sermayenin gücünü acımasızca sarsacak Vie sosyalizmin zaferini hazırlayacaktır; ne kadar ileri giderse, bunu da o ka­ dar hızlı yapacaktır. İşçi yoldaşları Bu büyük amaca ulaşmak için bü­ tün bilinçli yoldaşları tek bir Rus Sosyal-Demokrat İ ş­ çi Partisi altında •birleştirmehyiz.



Parti'miz kendini



oldukça az 'bir zaman önce, 1895-96'da geniş işçi sı­ nıfı hareketle.rinden hemen sonra o�uşturmaya başla­ dı. 1898 yılında Rus Sosyal-Demokrat İ şçi Partiisi'ni ku­ ran ve amaçlarını -:ı.çl'klayan Birinci K:ongre'nin top­ lanmasına tanık olduk. İ·kinci Kongre 1903'de yapıldı. Bu, P.arti'ye bir program hazırladı,



m ücadele y;olları konusunda birçok kararlar aldı ve ilk kez bütün bir



Parti örgütü kurmaya çalıştı. Doğru, Par:ti çabasında birden başanya ulaşmadı. İkinci Kongredeki azınlık, çoğunluğa boyun eğmeyi reddetti ve �sosyal-demokrat işçi ısınıfı hareketinde büyük zararıara neden olan bö­ lünmeyi başlattı. Bu bölünmenin ilk adımı, İkinci Kon­ gre'nin kararlarının uygulanmasının reddedilmesi ve kurduğu merkezi örgütlerin önderliğinin kabul edil­ mesidir. Son adım ise Üçüncü Kongre'ye katılmanın reddedilmesidir. Üçüncü Kongre, Rusya'da. çalışan ko­ mitelerin çoğunluğu ta�afından



seçilen bir b üro ve



P.arti'nin Merkez Komite'si tarafından toplandı. Bütün komiteler, a:yrılan gruplar ve komitelerden hoşnut ol­ mayan merkez dışı ö�gütler kongreye çağrıldı. Azınlı­ ğın tüm komite ve örgütlerini de içeren bu örgütle-



134



rin geniş



,çoğunluğu ,delegelerini seçtiler ve kongreye



katılmak için yurt dışına gönderdiler. Böylece bütün Parti kongresini toplamal-ı:: için polis rejimi altında, el­ den gelen herşey yapıldı : Yalnızca



eski



Parti Konse­



yinin yurt d.ışmda yaşayan üç üyesinin reddedilmesi, kongrenin bütün Parti azınlığı tarafından boykot edil­ mesi ile sonuçlandı. Aşağıda, alınmış kar.arında da görülebileceği gibi Üçüncü Kongre, Parti'deki azınlı­ ğın bütün ,sorumluluğunu bu üç üyeye yükledi. Yine de Azınlığın yokluğuna rağmen Üçüncü Kongre, Azın­ lığın, Çoğunlu..lda beraber bir parti içinde çalışmasını mümkün kılmak için her önlemi aldı. Kongre, eskiye, Parti'de görülen değişik ekonomizm görüşlerine, dön� menin yanlış olduğunu belirledi; aynı zamanda Azın­ lığın hakları için tam ve kesin güvenceler (bütün üye­ lerine ait, Parti tüzüğünde ifade edilen güvenceler) ortaya koydu.



Şimdi Azıı.ılık, tartışma



gütün bozulmasına yol açm.adıkça, önlemedikçe,



güçletimizi



ve ayrılıklar ör­



yapıcı çalışmayı



dağıtma�ça,



monarşi ve



kapitalistlere karşı toplu mücadeleyi sürdürme görüş­ l erini savunma hakkına kayıtsız. şartsız sahiptir. Parti yazınıİlı yayınlama hakkı tüzükçe, he r yet­ kili Parti örgütüne verilmiştir. Beş yetkili komite ya da Parti'deki bu gibi komitelerin altmda birinin iste­ ği üzerine Parti yazınlannın her çeşidinin bir yerden bir yere aktanlması Parti Merkez Komitesi'nce zorun­



lu kılınmıştır. Komitele.rin özyönetimleri daha kesin­ likle belirlenmiş, üyelikleri ihlal edilmez kılmıştır ki



bu, Merkez Komite'nin yerel komitelerden üyeleri çıkarm a ya da komitelerin kendi onaylan olmadan ye­ ni üye atama hakkı olmı:ı.ması demektir. Bu



kur.al yal135



nızca bir istisna kabul eder; şöyle ki, eğer örgütlen­ miş işçilerin üçte ikisi bir komitenin çıkanlmaısını is­ ter.se , Üçüncü Kongre 'de kabul edilen tüzüğe göre, eğer üyelerin üçte .ikisi de işçile.rin karany1a aynı fi­ kirde olursa, böyle bir çıkarma Merkez Komite'de zo­ runlu olur. Merkez dışı örgütleri, Parti örgütü olarak onaylama hakkı her yerel komiteye verilmiştir; yerel komite üyeliği için aday gösterme hakkı da verilmiş­ tir. Parti sınırları, Parti çoğunluğunun dileklerine uy­ gun olarak daha ke sin belirlenmiştir. rine tek bir merkez kurulmuştur.



İki



ya da, üç ye­



Rusya'da, çalışan



yoldaşlara, Parti'nin yurt dışındaiki bölümü üzerinde



kararlaştırılan egemenlik sağlanmıştır. Tek kelime ile, Üçüncü Kongre Çoğunluğu; s ayısal üstünlüğü kötü kull anma, fiziki taskı, Parti'nin Merkez Organlarının despotizmi vb. vıb. ile 1suçlama olanaklarının hepsini defetmek için herşeyi yapmıştır. Çalışma çevresi gün­ lerinin eski geleneklerinden kurtulmak ve geçmiş sür­ tüşme ve önemsiz çatışmaların izlerini silmek için ye­ terli derecede geniş ve erkek!çe ve yeterli derecede güçle ve kaynaşmış olarak, tek parti



saflarını güven­



li olarak birleştirmek ve işbirliği içinde çalışmak için bütün sosyaJ-demokratıa.ra tam fırsat verilmiştir. Parti ruhunu gerçekten yüce tutan bütün Sosyal-Demokrat Parti üyeleri, şimdi Üçüncü Kongre·'nin çağrısına ce­ vap vensinler; onun kararları , Parti birli ğini yeniden kurmak, örgütün dağılmasını önlemek ve· proletarya saflarını birleştirmek için bJr başlama, noktası olsun. Şuna inandık ki, birleşik ve toplu çalışmanın önemi­ ni en iyi değerlendirebilecek ve uyumsuzluk, karar­ sızlık ve mücadelenin tüm zararlı etkenlerini olanca 1 36



gücüyle hissetmiş olan sınıf bilincine s ahip işçiler, şim­



di var güçle Parti disiplininin saf, sma ya da öndecr­ lerden biri bütün Parti üyel e rin ce evrensel olarak ve çekincesiz tanınmasında



ısrar edeceklerdir. Üçüncü



Kongre; örgütlenme ve taktikler konusundaki b ütün kararlarında İkinci Kongre 'nin çalışmalarının devamı­ nı sağlamaya çalışırken, Parti'nin açık faaliyete ha­ zırlanması, Parti'nin silahlı bir ayaklanmaya fiili ola­ rak ve çok faal olarak katılması gerekliliği, ona ön­



derlik etme zorunluğu ve son oJarak geçici d evrimci hükümete karşı Parti'nin takınacağı tavır konusunda­



ki kararlarında ,şu .andaki yeni amaçları göz önüne almaya çalıştı. Kongre, hükümetin bir k:ısmındaki sal­



lantilardan ve her türlü gerçekten yasal ve özgürce genişlemesinden,



proletaryanın sınıf örgütlenmesini



güçlendirmek ve açık faaliyete hazırlanmak için ya­ rarlanmak gere ğine bütün Parti üyelerinin di.lili.atini çekti. Sosyal-Demokrat işçi sınıfı partisinin bu genel ve temel amaçlarından başka şu andaki



devrimci



Parti'den özgürlüğün en başta gelen



savunuculuğu



güç,



ve monarşiye karşı silar.Jı başkaldırılarda ileri kol ro­ lünü üzerine almasını istemekt·edir.



Çarcı hükümet



daha büyük bir inatla, halkın özgürlüğe doğru çabala­ masına karşı çıknıaktadır. İşçi sınıfuıın önderliğinde devrimci başlangıcın gücü ve belki de demokra sinin kesin z,aferi daha güçlü olacaktır. Başarılı · bir dev­ rimin yönettmi ve onun zaferinin korunması, proletar­ yanın omuzlarına çok büyük göre vle r yüklemektedir. Ancak proletarya bu büyük



görevl erden çekmıneye­



cektir. Başansının ona yıkım getire ceği'ni söyleyenleri



137



gururla bir kenara görevini



en



tenıizleye cektir.



Rus



p.ııoletaryası



sonuna kadar yapacaktır; halkın ayak­



lanmasına önder olabilecektir. Eğer bu görevin üste­



sinden gelmesi gerekirse, güç olan geçici devrim hü­ yıld ırmayacaktır . Kar­



kümetine katılma görevi onu şı-devrim çabalannı



defedebilecek, bütün özgürlük



düşmanlarını ac ım asızca sezebilecek, demokratik cum­



huriyeti



sabırla



savunacak ve devrimci yoldan, as ga­



ri programımızın tümünü gerçekleştirebilecektir. Rus



proleteri böyle bir sonuçtan korkrnamalı, .ancak sabır­ la onu arzulamalıdır. Ge1en demokratik devrimdeki zaferimiz, sosyalist amacımız.a d oğru büyük bir ileri adım olacaktır. Bü­



tün Avrupa'yı karşıt askeri gücün baskısı boyunduru­ ğundan kurtaracağız. ve, kardeşlerimize, burjuva geri­



ciliği altında acı çeken ve Rusya'daki devrimin baş a­ rısı karşısında bütün dünyanın sınıf bilincine sahip işiçlerine sosyalizme daha çabuk, yürekli ve kesin ola­ rak ilerlemeleri için yardımcı olacağız.



Avrupa'nın



s osyalist prületaryasırun yardımı ile yalnızca demok­



�ak ile rle m eleri için



yardımcı



olacağız.



Avrupa'nın



sosyalizme ilerleye'bileceğiz.



İşçi yold aşlar o halde, örgütlenmiş, toplu ve güve­



nilir özgürlük savaşına d oğru, ileri ! Yaşasın devrim!



Yaşasın uluslar�ası devrimci sosyal-demokrasi ! Merkez Komite, RSDİP Proleterya, No. ı



Proletarya Gazetesindeki metne



27 (14) Mayıs 1905



göre yayınlanmıştır.



138



KONGRE NASIL OLUŞTURULDU



Merkez Komite, sonraki bilgilere da1y.anarak, kong­ renin başında kabul edilen karara, aşağıdaki ekleme­ yi yapmayı gerekli sayar. Kongre, Parti'deki toplam oy sayısını 75 sapta.dı; yani



31



olarak



yetkili örgütten 62; merkez o�gan­



lardan da 9. Kongre Kremenchung, Kaz,an ve Kuban Komiteleri'ni yetkili P.arti kuruluşlan oLarak tanıma­



dı. Aşağıdaki komiteler kongrede oy veren delegelere sahiptiler . St. Petersbur,g, Moskova,, Tver (kongrenin sonun­ da) , Riga, Kuzey, Tula, Nizhni, N ovgorad



Ural, Sa­ Saratov, Kafkasya Ligi (8 oy, dört korniteye e şit) , Voronesh, NikoJayev, Odessa, Polesy.a, Kuzey-Ba­ tı, Kurks ve OTel-Bryansk hepsi beraber 42 oyla 21 ör­ güt. Ek olarak Merkez Komite'nin kon se ydeki 4 oya sahip t�msil cileri vardı. Tam tarnma 71 oydan 4 6 sı da­ ,



mara,



'



nışma oyu ile bulunanlar : delegeler Ur:allar



Ligi



Arehangel



Komitesinden



(kongrenin sonuna doğru ge138



len ikinci bir delege) , Kazan Komitesi. Odessa Komi­



tesi, Ekaterinoslav, Kharkov ve Minsk grupları. Vper­ yod'un Yayın Kurulu ve



Yurt Dışı Örgüt Komitesi.



Kremenchug Komitesi temsilcisi kongrenin oturumia­



ancak çok geç gele­



rına katılmak istediğini bildirdi;



bildi. Dahası, Üçüncü Kongrenin delegeleri, çalışma­ lar sıraısmda bir belge aldılar ki bundan da, Ö�gütlen­ me Komitesi'nin bütün Parti Kongresi'ni- toplama ça­



baları sayesinde aşağıdaki



örgütlerin temsilcilerinin



yurt dışına geldikleri anlaşılıyor : Merkez Komite'nin St. Petersburg Grubu , Odessa Grubu, Nikolayev Komitesi, Kharkov Komitesi, Kuban Komitesi, Don Komitesi, Donets Ligi, Sibirya Ligi, Mos­ kov.a Yöresi Komitesi , Smolenks Komitesi, Crimen Li­ gi ve Ukrayn a Sosyal-Demokrat Ligi. Belge, yukarda­



ki örgütler tarafından imzalanan ve «Örgütlenme Ko­ mitesi'nin çağrısıyla kongred e



toplanan yoldaşlara»



gönderilen bir mektuptur. Bundan görülüyor ki, ör:­ gütlenme Komitesi, bir bütün Rarti Kongresi toplan­ masını,



kelimenin tam anlamıyla, ol anaklı



kılınada



gerçekten başarıya ulaşmıştır. Kongrede tüm olar;ak 26 oturum yapıldı. Görüle­ cek işler arasmda aşağıdaki yöntem ısorunlan vardı .



1) Silahlı ayaklanma, 2) eDvrim öncesi ve devrim sı­ rasında hükümetin poHtikasına karşı tutum, 3) Köy­ lü hareketindeki durum. Sonra örgütlenme sorunları, 4) Parti örgütlerinde, işçi ve aydınlar arasındaki iliş­



kiler, 5) Parti tüzüğü. Daha sonra, ıdiğer parti ve ör­ gütlerle ilişkilerimizle ilgili sorunlar ;y.ani: 6) Rus S os­ yal-Demokrat İşçi Partisi'nin .ayrılan bölümü ile, Rus



140



olmayan sosyal-demokrat partilerle, 8)



7)



«Sosya-



l ist-de:vrimciler»le :ve 9) sonra, ıoJ



Liberallerle ilişkiler.



Propaganda ve ajitasyonun



Daha



geliştirilmesi,



ll) Merkez Komite raporu, 12) Yerel k omiteler tem­ silcilerinin raporlan, 13) Seçimler, 14) Kongre karar­ ları ve tutanakların ve yeni seçilen görevliler tarafın­ dan görev yükselmesinin öncelik sırası. Kongre tutanaklannın yayınlanması, kongre



ta­



rafından özel olarak seçilen bir korniteye verilmiş, bu komite şimdiden çalışmaya başlamıştır.



Merkez Komite, RSDİP Proletarya, No. 1



daki metne



27 (14) Mayıs 1905



uygun olarak lJasılmıştır.



141



ÜÇÜNCÜ KONGRE



RSDİP içindeki, Ü çüncü Kongre için yapıl.an uzun ve inatçı mücadele en sonunda bitti; Üçüncü Kongre toplandı. Tüm çalışmaları hakkında ayrıntılı bi.r de­ ğerlendirme, kongre tutanakl arı yayınlandıktan son­ ra yapılabilecektir. Şimdi, yayınlanan rapora ve k ong­ Üçüncü re delegelerinin saygınlığına dayanarak, Kongre'nin kararlarmda da belirtildiği gibi, Parti ge­ lişiminin esaslı dönüm noktalarına değinmeyi öneriy oruz : Üçüncü



Kongre'nin .9,rifesinde,



Rusya'daki, sınıf



bilincine sa:hip proletaryanın Partisi'ni üç ana sorun beklemekteydi. İlk olarak, Parti



bunalımları sorunu.



İkinci ve daha önemli olarak, Parti'nin genel örgüt­ lenme biçimi sorunu. Ü çüncü ve ana s orun , şu anda­



ki devrimci durumla ilgili taktiklerimiz. Önemsizinden önemlisine görelim.



142



d oğru,



bu konularm nasıl ele alındığını



Parti bunalımları, yalnızca kongrenin toplanma­ sıyla kendi kendini çözümledi. Herkesin bildiği gibi, bunalımların ana nedeni, İkinci Kongre'deki Azınlığın, Ç oğunluğ.a b oyun eğrr�eyi inatla reddetmesidir. Buna­ lımların üzücü ve uzatılmış özelliği, Ü çüncü Kongre'­



nin toplanmasını geciktirme, Parti'de hayali bir bö­ lünme y aratmıştır. Bu bölümnede



el verdi ği kadar çabuk



Çoğunluk; durum



ve doğru dan doğruya bir çıkış



yolu bulmak için ola.ğanüstü çabalar haroarken, sah­ te birlik göster1si arkasına gizlenen, saklanan



bu



bö­



lünme ile şartlandırılmıştır. Kongre bu çıkış yolunu, Azınlığa açıkca Çoğunluğun kararlarını kabul edip et­



m ediğini s orarak s ağl am ı şt ır. Yani, ya gerçek anlam­ da Pa.rti birliği kuruıa.:;.ak , ya da resmen ve baştan ba­ şa bozulacaktır. Azınlık ikinci yo:tu seçti. Yetkili Par­ ti örgütlerinin çoğunluğunun açıkca ifade e dilmiş is­



teğine



rağmen, konseyin



. k ongred e yer .almayı red­



detmesi «rapor,un belirttiği gibi,



bölünmeye doğru



s e n adım oldu. Kongrenin, rap orda kesin olarak bel­ gelerren resmi geçerliliği ile bura d a uğraşmayacağız. Kongrenin geçerli



olmadığı t artışması;



yani, Pa.rti tü­



züğüne uygun olmadığı, çünkü konsey tarafından top­



lanmaya çağrılmadığuıdan,



Parti bunalımlarının so"'



n ucu olarak ortaya çıkan bütün oJayl.ardan sonra pek ciddi görülemez. Parti örgütünün genel ilkeleri konu­



sunda bir fikri olan herkese göre a çıktır ki, alt dü-



zeyde bir organa boyun eğme, daha yüksek bir or­ gana boyun eğme koşuluna b ağlıdır;



konseye karşı



boyun eğm e, konseyin kendi ilkelerine, yani k omite­ lere ve onların bütünlüğüne, Parti kongreısine uyma­



sma ba.ğlıdır.



Bu ana ilkeye katılmamak anlamsız bir



143



sonuca yani, ilkelerinden s orumlu olanların organlar olmadığı, tam tersi olduğu sonucuna varm aktır. An­ cak tekrar ediyoruz ki, bu sorun yalnızca sorunu gör­ mek istemeyenıerin onu ele alması yüzünden değil, bö­ lünmenin daha baştan kopan gruplar arasındaki for­ maliteler üzerinde engelleyici , asılsız vee skolastik du­ ruma geldiği için uğraşmaya değmez. Azınlık Parti '­ den kopmuştur ;bu tam bir ge.rçeldiktir. Belki kong­ re kararlan ve daha çok tutanakları ile, bunlardan bazılan, fiziki b askı konusundaki çeşitli masalların ne kadar bön



olduğunu görmek için



çağrılacaklardır;



bunlar, genel olarak Azınlığın haklarının yeni tüzük­ le bütünüyle güvence altma



alındığını, bölünmenin



zararsı:z; olduğunu görmeye geleceklerdir ve Azınlığın bu bölümü yeniden Parti'ye katılacaktır. Diğe r bölüm bir süre için Parti Kongresini tanımayı reddetmede di­ renebilir. Bu böliL."'TI.e gelince,



içerde kendi kuraUan



ve taktikleriyle ayrı bir örgüt kurmak için zaman kay­ betmeyecekle,rini ümid edebiliriz. Bunu ne kadar ça­ buk yaparsa, Parti'li geniş işç i kitlesinin bütününün,



bölünmesinin



ned enleri



ve meydan a getirilişini anla­



ması daha kolay; Parti'mizin, yerel çalışma ihtiyaçla­ rına dayana�ak,



kopan örgütle çalışma anlaşmasına



varması daha olağan ve Parti birliğini n gelecekteki ka­ çınılmaz restorasyom:ı,na bir yol bulunması daha ça­ buk olacaktır. Şimdi, ikinci soruna, Parti 'nin genel örgütlenme ölçülerine geçelim. Üçüncü Kongre, Parti tüzüğünün yeniden



gözden



geçirilmesi



yönünde, bu ölçülerde



önemli nitelik değişiklikleri yaptı. Yeniden gözden ge­ çirme,



144



üç an.a noktayı etkiledi



:



a)



Tüzüğün birinci



maddesinin değiştirilmesi, b) Merkez Komite'nL.'l hak­ larının kesin olarak tanımlanmaısı ve özyönetim ala­ nının genişletilmesi ile komitelerin özyönetimi, cl Tek bir merkezin kurulması. Tüzüğün me şhur birinci maddesine gelince bu , Parti yazınlannda yeterince açığa k.arvuşturulınuştu.r. İl ke olarak Martav'un üstü kapalı :formülünün savunulmasının yanl işlığı son ola­ rak denendi. Kautsky'nin, ilke olarak değil, çare ola­ raik bu formülü görüşlerden s avunm aya. başvurması; yani Rusya'da hüküm süren gizlilik koşulları, gerçek­ leşemeyecek kadar başarısızdır. Rusya'da çalışmış her­ kes böyle çarelerin var olmadığını çok iyi bilir. Şimdi tek şey, tüzüğün yeni birinci maddesinin uygulama­ sında Parti'nin kollektif çalışmasının ilk sonuçlarını beklemektir. Bu uygulama için şu anda çok fazla ça­ l ışm a y ap ılm ası gerektiğini önemle belirtmekteyiz. Bu formül, yalnız bir isim olduğu v,e İkinci Kongre'den Üçüneüye de böyle kaldı ğı için, «Parti örgütünün kon­ trolu .altında» kişinin kendini Parti'ye ü,ye olaraik yaz­ dırması için hiçbir çalışma gerekmez. Dar v e gizli ör­ gütlerden, olabildi ğince geniş ve en az gizli olanlara kadar, değişik Parti öı�gütlerinin geniş y9,pısı, yalnız­ ca uzun, Z�or ve etkin c:·:; �c �lc�me ç alışma,sınm gücü ile kuruhbilir. Merkez Komite'de ve daha büyük ye­ rel çapta komitelerde, gelişen çalışma budur. Örgütl e­ rin bü yü k bir kısmını bütün gereksiz kırtasiye ve ku­



sur b ulm aktan kaçınma yönünde Parti dallarıinn ka­ pasite,sini kabul etme durumundaı olanlar bu ikomi­ telerdir. İşçiler arasında;



olabildiğince



çok sayıda, Par­



ti'ye kabul edilmiş, çe şi tli işçi örgütleri kurma gerek­



liliği fikrini sürekli olarak yayması gereken



de



bu ko145



mitelerdir. Burada bu ilginç s orun ile daha, fazla il­ gilenememekteyiz.



Ancak



şunu da



belirtmeliyiz ki



devrimci dönem, s osyal-demokrasi ile diğer bütün de­



mokrat partilerin arasına bir smır çizmeyi özellikle



önemli kılmaktadır. Fakat Parti örgütlerinin sayısını .artırmak ve aralanndaki b ağlan



güçlendirmek için



çabalar desteklenmedikçe bu sınırı çizmek düşünü­ lemez. Kongre ta.Dafından kararlaştırılan onbeş gün­ lük raporlar, diğer şeylerin yanında bu 'bağları güç­ lendirmeye de yardım edecektir. Ümid edelim ki bu gerçekleşmemiş bir istek olarak kalmasın; tecrübeli ışçilerin



kendileri için kötü



manzaralarının farkına



büroik.ra,si ve kırtasiye



varmalanna



sebep



olma,sın.



Bu yoldaşların her Parti örgütünün, hatta en küçük ve merkezden en uzak olanın, üye sayısını bildirerek, alışkanlığı geliştirane dek işe yavaş yavaş başlasın­



lar. Atasözü «ilk adım en zor adımdır» de·r. Bundan sonra düzenli örgüt bağlantıları kurma alışka.nlığı oluşturmanın ne kadar büyük önemi olduğunu anla.­ yacaklardır. Tek merkez sorunuyla uzun ruzadıya uğraşamaya­ cağız. Üçüncü Kongre İkinci Kongre'nin kaıbul ettiği kadar büyük bir çoğunlukla «çift merkezciliği» red­ detti. Parti'nin



geçmişini dikkatle



izleyenler, neden­



leri kolayca anlayacaklardır. Kongreler şu anda elde edilmiş sonuçları pekiştirrnek gibi yeni



bir şeyi pek



oluşturmazlar. İkinci Kongre sırasında



Iskra Yayın



Kurulu alkışianacak bir denge anıtı idi. Ve egemen olan etkiden memnundu. Rusya'daki yoldaşlann, yurt dışında yaşayanlarla ilişkilerine egemen olan durum­ l arı, Parti'nin gelişiminin 'bu aşamasında hala



146



kuşku



verici görünmektedir. İkinci Kongre'den sonra denge­ siz olduğunu orta,ya koyan, y1-:.ı� dışındaki yayın kuru­ luydu. Oysa Parti, Rusya'da önemli ölçüde ve şüphe götürmez oiçimde gelişti. Bu �-(oşullar altında Merkez Organın Yayın Kurulu'nun, Merkez Komite ta.rafDJ_­ dan atanması, Parti işçileri kiLesinin onayını alamadı.



Son



olarak merkez ve yerel komitelerin haklarının



daha kesL.'1. bir biçimde smırlandırılmaya kalkışılması, ideolojik mücadele ile yıkıcı kavga arasına



bir sınır



çizmek, İkinci Kongre'den ,sonraki olaylarm tüm doğ­ rultusunu izledi. Biz burada uyumlu ve sistemli



bir



cParti deneyi birikimine» sahibiz. Plekhanov ve Lenin'­ in 6 Ekim 1903 tarihli, keyfi bozulmuş



yayıncılam



mektupları, dargınlık ile anlaşmazlık arasında bir ayı­ rım yapma denemesidir. Merkez Komite'nin 25 Kasım tarihli ültimatomu da, bir gu::up y.a,yıncı şekillendirtlmiş



bir



öneri



tarafından



biçiminde, benzeri bir de­



nemedir. 1903 Ocak sonunda, Merkez Komitenin kon­ seydeki temsilcileri tarafından yayınlanan metin de, bütün Partiyi mücadelenin ideolojik şekilleriyle boykot vb. arasında ayırım yapmay.e> çağın



girişimidir. 26



Mayıs 1904 tarihli, Lenin'in Rusya'daki Merkez Komite üyelerine yazdığı mektup, Az::.:rılığm haklarının resmi olarak güvence altına alınmasmın gerekliliğinın kabu­ lüdür. Yirmiikiler'in ünlü bildirisinin C l904 son,b aharıl daha açık, ayrıntılı ve koşulsuz biçimde, kabull�nmedir.



Oldukça



doğal



o�arak,



benzeri bir Üçüncü



Kongre «en sonunda ortadan kaldırıldığı, resini karar­ larla ortadan kaldırıldığı, zaman aynı yolu seçti. Bu .resmi kararlar yani Parti tüzüğündeki ne olduğu «tüzükte» ve raporda



değişikliklerin



görülebilir; bu ne147



d enle biz bunları tekrar etmeyeceğiz. Yalnızca iki şey­ den söz edeceğiz. İlk olarak, ümid edilmelidir ki, yazı­ ların yayınianma hakkının güvence altına



alınması



ve :komitelerin, «göreV"den çıkarılmaya» karşı korun­ m:a.sı; ayrılan, Rus olmayan, demokratik Parti'ye geri dönmelerine yavdımcı ol.ar.ak, komite üyeliğinin



örgütlerin



olacaktır.



bozulamaması



İkinci



karşısında,



bu güvencenin kötü kullanılma olasılığına karşı,



yani



« azledilemeyecek» olan yararsız bir komiteyi yüklen­ meye karşı bazı hazırlıklar yapılmalıdır.



Buna Parti



örgütüne ait yöl'e işçilerinin üçte ikisinin isteği ile, bir komitenin dağılabileceği koşullarını ortaya koyan Ye­ ni Parti Tüzüğü'nün 9. maddesi cevap vermektedir. Bu



kuralın ne dereceye kadar uygulanabilir olduğuna ka­ rar vermeden, deneyin vehberliğini bekleyelim. Son olarak, kongre, tutanaklarının en son ve en önemli kısmında, Parti taktiklerinin belirlenmesine ge­ çerken çeşitli önerileri sıralama ve analiz etme yeri­ nin bura olmadığını ifade etmeliyiz. Bunu, önemli öne­ rileve aynlan özel maddelerde yapabiliriz. Burada ya l­ nızca Kongre'nin çözümlemesi gereken genel politik durumun taslağını çıkarmamız gerekir. Başlamış olan Rus Devrimi'ne iki seçenekli yol ve sonuçlar Çarcı hükümet; hala içinde



yakalandığı



açıktır.



günahtan,



önemsiz ayrıcalıklar ve bir «Shipo'V» anayasası yoluy­ la kendini kurtarın.akta başarı kazanabilir. Böyle



bir



sonuç için çok az o�asılık var; ancak otokrasinin ulus­ lararası durumu, nisbeten daha uygun bir banş sonu­ cu olarak diyelim, gelişirse; var olan güçlerin ödünüy­ le, burj uvazinin büyük bağımsızlık



davasının ifşası



hızla oluşursa, kaçınılmaz olan dernın halkın yenil-



148



gisiyl e sonuçlanırsa, böyle bir sonuç



Sosyal



halde, biz prol etarya



,



b ekl erı ebilir



.



O



- Demokratlar ve, sınıf bilinçli tüm



burj uvaziin görünürdeki acımasız, uzun n



ve sıkıcı anayasal s ınıf e gem enli ği sürecini ; iş çil erin



politik hareke tlerinin kaldı:·ıldığı yıll ann tümü ve yeni koşullar altındaki ağır ekonomik ilerlemesiyle ka,rşı­ lamalıyız. Doğaldır ki,



d evrim in sonucu ne oJursa ol­



sun, cesaretimizi kaybetmeyeceğiz. ·çalışan sınıfın par­



ttsinin bağımsız örgütünü yaymak



ve güçl endirmek,



proletaryayı, yeni mücadele için politik yö nden e.ğit­ mek için, koşullarda,ki her değişmed en y.ararlanacağız. diğerleriyle birlL�te bu göre vi de RSDİ P'nin



Kongre açık



-



,



hareke t ö nerisi yl e üzerine aldı.



Devrimin diğer bir beklenir, olabilir



sonucu da,



«rapor» da belirtildiği gibi, «çalışan sınıf ön cülüğündeki



demokrasinin kesin zaferh dir. Şunu kesinlikle söyle­ meliyiz ki, bu sonuca varmak için, gücümüzle, elimiz­ den gelen her şeyi yapacağız ve diğer o�asılığı kaldı­ racağız. Geçmişteki obj ektif koşullar da,, Rus Devrimi için uygun biçimde şekill eniyo r. Bu duygusuz ve utanç dolu savaş, çarcı hükümetin b oynund aki ilmiği sıl�yor



ve militarizmin devrimle yıkılması, ayakta duran ordJI yerine halkı sil.ahlandırma fikrinin geniş propagandasl



ve halk kitlelerinin desteği bakım ın dan,



bu önlernin



tez etkisini göstermesi için, olağanüstü elverişli ortam yaratıyor. Otoıkrasinin uzun ve



bir



kesintisiz ege­



menliği, halk ara sında devrim enerjisini, belki de ta­ rihte daha önce görülmemiş derecede, depoladı.



İşçi



sınıfının geniŞ hareketiyle birlLl{.te, köylü ayaklanması da genişleyip büyüyor ve daha çok mesleki katmanlar­ dan oJuşan küçük burjuva demokratik güçleri birliğe



149



katılıyor. Tarihin cilve si otokrasiyi cezalandırdı. Ra­ hipler gibi dost toplumsal güçleri bile; onlara karşı ö.rgütlenebilmek için bürokratik polis rejimi çatısını yıkmak ya da aralamak zorunda bıraktı. Rahipler ara­ .ıSındaki hoşnuts uzl uk , yani yaşam biçiminden sonraki, aralarındaki açl��' taraftarlarının ayrı hir gurup oJa­ rak ortaya çıkması, Hristiyan Sosy·alistlerin ve Hristi­ yan Demokratların görünmesi, «Müe sses Dinler Taraf­ tarları>> , tarikatçıların küskünlüğü; bunların hepsi dBvrimin .amacına hizmet ediyor ve kilisenin, devletten kopması için olağanüstü elv erişli ıajitasyon ortaml arı yaratıyor. Gönüllü ya da ,gönülsüz, bilinçli ya da bi­ linçsiz devrim yandaşları her saat artıyor ve büyüyor. Görünüş, halkın otokraısiye karş ı zaferini a ydınlatı ­ ..



yor.



Bu zafer, yalmz pro�etaryamn tüm güçlerinin kah­



ramanca çabası sayesinde ol anaklıdır Bir �devrim dö­ .



neminde, tarihin daha, önce hiçbir yerde yapamadığı bir işçi sınıfı partisinin sosyıal Glemokr.asisi isteniyor.



Şimdi önümüzde, yava.ş hazırlık



çal ı şmasının ,



üze­



rinden çok geçilmiş yolu de ğil , aya klanmayı örgütle­ me, proletary.anın devrim güçlerini toplama., bunları



tam devrimci halk gücüyl e birleştirme , silahlı



saldı­



rıyı yürütm e ve geçici -bir devrim hükümeti kurma, gibi



görkemli, koskoca görevler vacr. Genel bilgi için yayın­ lanmış olan önergele.rde, Üçüncü Kongre, bu yeni gö­ revleri göz önünde bulundurmayı ve sınıf bilincindeki



proletarya örgütlerine verilebilecek tüm ri vermeyi diledi.



'150



yönergele­



Rusya,



otokras iye karş ı adım adım ilerleyen halk



güçlerinin çağ boyu süren mücadelesirı.in



sonucuna



yaklaşmaktadır. Bundan böyle hiç kimse, proleta,rya­



oynay acağından ve ka,tılmasmın Husya'da­



nın bu müoadelede en faal rolü proletaryanın bu m ücadeleye



ki devrimin sonucunu beli.rleyeceğinden yor. Biz Sosyal - Demckra.tlar,



şüphe etmi­



sosyalizme doğru zafer



yürüyüşümüzlin g üven c es i olan tam özgüdüğün kaza : nılmasına katkıda bulunmak iç in hu en devrimci sını­ fın lide rl e ri ve



onlara



yakışan temsilcileri olduğumu­



zu kanıtlamalıyız. 27



(14) Mayıs



1905



«Proletarya>> No. 1



Proletarya'daki metne göre yayınlanmıştır.



151



Rütün Ülkelerin İşçileri Birleşin!



t a n yayınları V.



İ.



L E N İ N



6 - İlk Bolşevik Kongresi



15, -



5 - Proletarya Diktatörlüğü Teorisi



15 ,___;:_.



4 - Birlik S orunu



10,-



2 - Proletaryanın Demokrasi Mücadelesi



10,-



1 - Proletary a Enternasyonalizmi



10,-



BROŞÜR ıo



-LE Nİ N



DİZİSİ



Sosyalizm Yeniden Tahrif 4�



E��oc



9 - DIMITHOV : Sosyalizme Geçişte Sendikalann 4 ,-



Yeri ve Görevi s-LENİN



: Iskra'nın Doğuşu



7-LEN İ N



: Devrim Günleri 1 905



6-LENİN



:



5 - LE DUAN



Devrim Sürecinde K.adın ve



4 - LE DUAN



İdeo�ojik Mücadele ve



Gençli!k CtükendH Propaganda ( tükendi) :



4,-



Sosyalist Parti ve Partisiz Devrimciliık (tükendD



3 - LE DUAN



4 ,-



' L-



4 ,4,-



Toplumda İdeo�ojik Çalışma (2. basım)



4 ,-



2-LE N İ N



Militan Maddecilik (2. basım)



4-



1 -LENİN



Toplumda Siyasi Eğitim (2. basım)



,



4'



«. . .



RSDİP'nln Üçüncü Kongresi bütün Parti örgütleri­



nin dikkatini;



a)



Proletaryanın batunsız sınır taleplerinin genel demok·



ralik talepleri konusuna llltkin tavır takınma, bu şekilde sınır bilincini gellttlrme ve böyle hareketlerin gelişiminde onu batımsız sosyalist bir güç olarak örgütleme amacı Için; basında olsun, demeklerde ya da toplantılarda olsun, halk ve aydın çevreler yönünden her açık politik hareketten ya· rarlanmaları geretlne; b) İşçi dernekleri, birlikleri ve örgütleri yaratmak Için legal ve yarı - legal yollardan yararlanmalan ve bu gibi der­ neklerde; sosyal



·



demokrat etkenilif (ne yolla olursa olsun)



korumak Için tüm güçlerini öne sürmeleri ve bunlan, Rus­ ya'daki çalışan sınıfın Sosyal - Demokrat Partisi'nin Ilerki açık çalıtmalan Için, üsler durumuna getirmeleri geretlne ;



c)



Parti örgütlerinin, yeraltı mekanizmasını devam etti­



rir ve gelittlrlrken, açık sosyal demokrat çalışmaya geçltin uygun biçimlerini biran önce hazırlamaya başlamalannı sal­ lamak; nerede ve ne zaman mümkünse, hatta sUahlı hükü­ met güçleriyle çarpıtma noktasına kadar, gerekli adımları atmaları geretine dikkati çeker.•



FİATI 15 TL.