Khutbah Idul Fitri 2017 [PDF]

  • 0 0 0
  • Suka dengan makalah ini dan mengunduhnya? Anda bisa menerbitkan file PDF Anda sendiri secara online secara gratis dalam beberapa menit saja! Sign Up
File loading please wait...
Citation preview

KHUTBAH IDUL FITRI 2017 “IMPLEMENTASI NILAI IBADAH RITUAL DALAM KEHIDUPAN SOSIAL” Ditulis oleh : Maskur Makkasau, S.Fil.I.,M.Fil.I.



Kuru’ sumange’ta maneng, nasaba topada engkana mopa simata lolongengi tetti pakkamasena Allah Ta’alah gangkanna iyae essoe, kuenna umuru malampe, adisingeng nennia apaullengeng watakkale, lao pada maddoaroa ri lebo’na iyae onrong ripakarajata, de’ laing akkatta sangadinna papolei kasiwiang maccappa’na uleng ramalang, yanaritu aleppereng sunna’ fittara’e. Engkai’ pada maddeppu-deppungeng, sukku rio rennu ati na penedding, nasaba pada irullena mopa patabbajoi aleta ri lalenna iyae gau’e. Aga natopada manganro-anro temmaware’ tona ri De Watae, nasaba’ asukkurukeng temmakamaka rajana, makkutoro salawa pappasalama sokku ri ale malebbina suro majettae, kuenna nabitta Muhammad SAW, nasaba pada irulle manenna mopa warekkengngi agama ripuriona, makkutoro paimeng siagae egana parenta nennia passuroanna. Nekia tenriulle massakkareng makkada, rimunrinna assau kininnawatta maneng, engka mopa siare passaleng tiwiki pada masara ininnawa, siare laleng papole essibabua. Padapadanna; minasa elo sipuraga-raga sibawa tau ripojitta, kuenna tau pajajiatta, lakkai nennia baineta, rikkaneng nennia sumpung lolo rilaenna, nekia tenrirulle pajaji nasaba madduanana onrongnge, saisa ri pottanang saisato ri laleng calori’ kebburu’, saisa ri laleng kampong saisannato ri saliweng kampong. Aga nakkasse’na passesse’ kale marajae, nasaba tassamponana laleng assiruju’-rujukeng watakkale kassara’e. Rilaenna topa paimeng, topada toppong renge topa sara ati mallebbang, pole ri egana wettu pada ripassia-sia, egana awatangeng ri palabe, egana assiwollompollong ri russa’, egana penedding pura rilo’, egana ati pura ripatassekke’. Makkutoropaimeng puji ale risennae nennia tenrisenna-sennae, riyaseng alewe pore, rikadoang ale paulle, riyesseri ale macaradde, riajeppui ale sogi. Aga natenrisedding addibolana tanre akka’e, abangkakengnge, elo riyaseng, mappakatuna ri pada-padatta, saba’ni natelleng assipakataungnge, tassampo



assiamasengnge, mali assiwollompollongnge, nareppa’ ittello asseddingnge, naburu’ pinceng pute asalewangenna wanue.



Allahu Akbar-Allahu Akbar, Allahu Akbar. Naiyyamua



makkukkue,



tappajai



riappangoloang



parellunna



appakatunang ale, pole ri siagae egana onrong ri linioe, tepat pada hari ini, topada mappakaraja ri Puang Allah Ta’alah nasaba tokabbere maega, Allahu Akbar: Idi’mi puang battoa, Allahu Akbar: Idi’mi puang Maraja, Allahu Akbar: Idi’mi puang porE. Naripakkasse akkattae ri warekkada la ilaha illallah: degaga battoa, degaga maraja, degaga pore sangadinna Idi’mi puang. Natomakkengautona pole ri amalilungeng mappurang lalota, ri atakkabboroketta, ri ameloretta riyaseng, naripatalle tona warekkada Walillahil Hamdu: degaga mappunai nennia warekkengngi pappojie sangadinna Idi’ simata E Puang. Nasaba’ aggalutturenna tokabbere’ro pole ri siagae egana onrong, nattemme’ tona ri atie, nasaba bettunna pappenedditta ri akkattana, natopada patto’na minasa, topada warekkeng tona akkatta, lisu paimeng padecengi yamaneng-manengna anu purae ri solangi, kuenna assimasengnge ri padatta ata ripancaji, asseddi-seddingnge ri padatta massiwanua, assiwollompollongnge ri padatta massikampong, naripaggetteng tona tulu assisompungetta sibawa Puang Marajae, naritang becci assiruju’-rujukengnge ri padatta anu ripancaji. Parellu matike’e, tola bala manini’e, ripusaju asajurengnge, ripauju watakkale, rekko kumuaki laleng ripuriona Dewatae, buang samateppa nennia tassanramuatu cappa’na. Pura ritoddo’ ateka’e makkada degaga elo ulle sangadinna pappinreng manengmi pole ri Puang Sewwae “la hawla wala quwwata illa billah”. Tongengngi Adanna Sulessana Ara’e rimakkadanna:



ْ ُ‫سفَ ِري‬ َ ‫ب‬ ‫ش ْهر‬ َ ‫ط ِوي ِه ِبالْيَ ْو ِم َوال‬ ٌ ‫ظ ْه ِر‬ ُ ‫َو َما اْل َم ْر ُء ِإ ََل َرا ِك‬ َ *** ‫ع ْم ِر ِه‬ َ ‫لى‬ َ ‫ع‬ ‫ع ِن الدُنْيَا قَ ِريْبا ً ِمنَ القَبْر‬ َ ً ‫ض ِحى ٌك َل يَ ْو ِم َولَيْلَ ِة *** بَ ِعيْدا‬ َ ً‫َوي‬ “Naiyyamua idi rupatauwwe, tonangmi riyase’na lekke umuru’e, sao lao makkacue ri essoe nennia ulengnge. Pada makkuraga nennia mappesauki ri esso na ri wennie, pede mabela lao lolangetta pole ri linoe, napede macawe’to pole ri mesa kubburu’e”.



Sidang Jamaah Idul Fitri yang Sama Berbahagia Labe’ni ramalang, nataro passengereng battoa ri pada idi’ maneng. Maddupa rupang ampe kedo pada pura ri pogau ri lalenna. Gau’ ri purio toggi iya’rega nagau’ ri gelli. Pasenna Nabitta Makkada:



‫ئ َما ن ََوى‬ ٍ ‫إنَّ َما ْاْل َ ْع َما ُل ِبالنِيَّ ِة َو ِل ُك ِل ا ْم ِر‬ “Naiyya gau’e / amala’e taggattungngi ri panniakengnge, nennia degaga pada rilolongengi sangadinna polekumi ripuniakengnge”. Naiyya nia’e alusu’ naonroi, bateng nasanresi, duami mannessa fahangngi suke’na, yanaritu idi’ tau mappegau’e sibawa puang marajae. Narimakkuannanaro, arogingeng tentu nappunnai tau passia-siaengngengi awatangenna, agalakenna, umuru’na ri uleng malebbi’e, rigau’ engkana mappogau’ nekia tania nakarna Rio Rennu na Pakkamasena Allah Ta’alah nassimatai. Nennia alabangeng temmakamaka, tattepa ri sesena tau paccingiengngi nia’na napassakke’toi kasiwianna ri uleng ramalang. Naiyyamua kasiwiang kamiang mannessae ri lalenna uleng ramalangnge yanaritu; puasae na tarawe, tentu pada nakennaki pakkutana ikkeng tau pasilennereng-engngi makkada; aga pangaja pada rilolongeng ri tujunna iyaro dua passaleng? Aga aggurung pada ri runtu’? Ri sesena puasae, engka siare rupanna pahang napakkasse, kuenna: 1. Atunrukenna atae ri Puanna Seddi tanra mannessa makkada, naiyya tau mappuasae, nappitangngi tanra atunrukenna ri Puanna, kuenna natahanna nennia naparennai pangelorenna pole ri lunra’na anre na nyamenna inungnge. Pada hal pura marissengeng makkada, yamanennaro mannessa ha’ta, macakka makkada wassele karesota, nekia magi naritahangi ale lao manynyame’-nyamengiwi? pappebalinna tentu de’ laing sangadinna atunrukeng simatana atae lao ri Puang Sewwae. 2. Apakkerekeng nennia akasia-singenna atae Naiyya passaleng mammulangnge denre, napannessai makkada; aga pada ri bolai, kuenna anre nennia inung, ripakkeasengi mopi appunnatta. Nekia ri sesena iyae passaleng nomoro’ duae, ri pannessasi lebbi marilaleng makkada, sitongenna



ikkeng maneng ripuasengngi’ tau kasi-kasi ri yolona Puang Allah Ta’alah. Alerapanna makkada; rekko tomappunnai aga-aga musti riakkelori, saba’ idi’toha pukangka



nennia



paddeppungengngi



naddibola.



Nekia



magiro



narekko



tomappuasa, nade nelorengngi Puang Allah Ta’alah yakkelo-elori appunnatta, simata atoro’nami bawang ripajaji nennia ri akkaceccengi. Yanae tanra makkada sitongenna Puang Allah Taalah maneng mappunnai sewa-sewae, termasuk anu ri pukangkae. Naseng topanritata makkada, risesena appunna-punnatta idi’ rupatauwwe, tellumi tawangenna, yanaritu; 1) anu ripake makkokkoe, 2) anu laloe ri cigaro’ta (purae riyanre), sibawa 3) anu riabbereangnge (riassumbangengnge) 3. Accarinna ri tau kasi-asie na tau peddi’e Seddito passaleng melo napakkasse puasae yanaritu, sarekko ammengngi naripeneddiningi nennia ripahang anrasa-rasana tau peddi’e na tau kasi-kasi engkae ri pallawangetta, makkada maganaharo kasi’ anrasa-anrasana. Jangankan anu melo’e napake, anre esso-wenninna bawang temmaka-maka siladde’na pasirapi’i. Ritahangi lupu’e nennia dekkae ri wettu mappuasata sarekko ammengngi narirasakatto sussana sumpunglolota ya bangsanaro, tujuanna kuammengngi naubba/naompo essi baubata lao bantui, tulungngi, nennia wata’i kasi akkatuongenna. Aja’ tosi napede ri pakariawa, ricapa, nennia ri pakatuna.



Allahu Akbar, Allahu Akbar, Allahu Akbar, Walillahil Hamdu. Pole ri tellue passaleng ri yase, engkai talle mannessa ri allabinengenna Ali bin Abithalib na Fatimah binti Rasulullah SAW. Makkada engka nengka sewwa wettu, nalolongengngi ya dua ana’na (Hasan sibawa Husain) nakenna lasa temmaka-maka. Nasaba’ paressibabuana mitai wijanna, nanganro-anrona Ali ri Puang Allah Ta’alah makkada; rekko lesumui taggiling madising wijakku pada toha mappurallaloe, mappuasapa tellung esso sitolo-tolo. Riwettu puranana napalettu parellauna Ali ri Puanna, teppa riyengkalinga muniha ri baienana sibawa ya dua ana’na, napada maccue tona taro janji melo mappuasa pada-pada Ali (lakkainna nennia ambo’na). Nasaba’ pammasena Allah Ta’alah, ritarima tongeng parellaunna yamaneng, nabboko tona lasae pole ri ale malebbina eppona nabitta Hasan sibawa



Husein, nataggiling paimeng madising turu’ pada toha mabiasae. Aga napada pasilennereng tona jancinna ri Puanna, kuenna mappuasa tellung esso silacu’-lacu’. Ri esso pammullanna pada mappuasa, pada moto’na elo’ manre subu’, nekia de’gaga naoloi sangadinna uwai pute simata, yatonaro nala pangempe’ ale ri bajanna. Puasa hari pertama berlangsung, nakkasarana Fatimah passadia pappabuka, napparessa ri pabbaressenna, nekia de laing waramparang nappunnai wettuero sangadinna labbu’ gandung telluk-kao, wassele’ resona Fatimah tennung bulu bembala. Nalani sikao’ labbu’na Fatima naebbu’i seddi roti, minasanna makkada yanae matti ri bage eppa naribukang. Ri wettu pada maddeppungenna mallewo melo buka, teppa pole manaha tau kasi-asie getto’i bola addakkarenna, nappuada makkada; tawereng munika kasi cedde anreta, napoleiyya lupu temmaka-maka. Naiyyamu Ali, de namalampe pikkiri’na, teppa nabbereang muniha roti sibatu-batunna ri tau peddi’ero, nainappa lisu mappuada ri baine sibawa ana’na makkada, iyae essoe bukani nasibawai uwai pute, mamuare’ napabbarakkakengngi Allah Ta’alah. Ri esso makaduanna mappuasa, mebbusi paimeng seddi roti Fatimah. Sikomua mellowona elo buka, teppa engkamusi tau pole getto’si bolana millau timpa tange’. Aga nassusi Ali tingka’i tange’na, natuju matasi seddi tau mappakeang malusu, nappoada ri Ali makkada; iya’ kasi tau biu-biu, napolei lupu temmaka-temmaka, ajakkammana engka areta wedding tapasileleangnga. Naiyya pangulutta Ali, lagi-lagi de namalampe pikkiri, nattarusi tama malai roti sikalice’na, nainappa nareng tau biu-biuwero denre. Nainappa lisu mappuada ri sumpunglolona makkada E Wija malebbi na eppo majettana Suro Paccappurengnge, makkukkue taroni topada bukasi paimeng nasaba uwai pute. Ri esso makatellunna, paccappurenni labbu gandunna Fatima naibbu roti seddi untuk nabukangngi sibawa sumpunglolona. Riwettu elonana Ali bage eppa’i rotie nabukangngi, teppa engkasi tau pole millau timpa’ tange’. Nassusi Ali bukka’i babanna, nanatuju matasi kasi’ seddie oroane mappakanenneng-nenneng, mappoada ri Ali makkada; E manittuna Nabikkeng Muhammad SAW, iya’ kasi’ ata pattettengma, makkukkue nakennawa lupu temmaka-maka. Ajakkamannaha engka maka wedding ripasilele sarekko-ammengngi nalisu paimeng sumange’na



tubukku. Temmalampe pikkiri’, nattarusi Ali lao malai roti tungke’na nainappa nabbereang ri ata pattettengnge. Nappoadasi kasi ri sumpung lolona makkada ri esso maka tellunna puasa jancie, to bukasi paimeng nasaba uwai pute. Rimunrinna kajajiangngero, laoni suro Malebbina Allah Ta’alah sibawa saisanna sahaba’na, cellengi manittunna, ana’na, nennia eppona, nasaba biasanna denalabu essoe ko de’ nalao siarai surona Allah Ta’alah ri bolana, nekia magi nappanna tellung esso sitolo-tolo nadegaga pole takkappo. Ri wettu maddapinana Nabitta SAW ri bolana Ali, temmaka selenna mitai kasi yamanenna massilise bola, pada mawia’ tappana, tubu pada tenre nasaba’ de nengka nasita anre lalenna tellung essoe. Aga nacaritani Ali ri nabitta passaleng naolae sibawa sumpunglolona ri nabitta, namitti uwai matanna nabitta sibawa sahaba’e mingkalingai. Naiyyamua kajajiangngewe, naoiki nennia napakkasse’i puang Allah Ta’alah ri lelanna Akorangnge, ri sure al-Insaan, aya’ 7-9, makkada:



Bettuanna :



)٧( ‫يُوفُو َن اِبلنَّ ْذ ار َوََيَافُو َن يَ ْوًما َكا َن َشُّرهُ ُم ْستَ اط ًريا‬ ‫اا ا ا ا‬ ‫ا‬ )٨( ‫يما َوأ اَس ًريا‬ ً ‫َويُطْع ُمو َن الطَّ َع َام َعلَى ُحبِّه م ْسكينًا َويَت‬ ‫اَّللا ال نُار ُ ا‬ )٩( ‫ورا‬ َّ ‫إاََّّنَا نُطْعا ُم ُك ْم لاَو ْج اه‬ ً ‫يد مْن ُك ْم َجَزاءً َوال ُش ُك‬ “(7) Pada napapolei/napasilennerengngi jancinna nennia pada mitau pole ri esso passessa iya massama’ massanrae. (8) Nennia pada nabbereangngi anre napojie lao ri tau kasi-asie, ri tau biuwe, nennia ri ata pattettengnge. (9) Sitongenna ikkeng pada parekko anre simata maddennuang ri riona Allah Ta’alah. Pada de tomaddennuang pole ri pamale’mu nenia de to pole ri attarima kasi’mu”.



Sidang Jama’ah Idul Fitri yang Sama Berbahagia. Passaleng makaduna melo’e ri bettu akkattana yanaritu sempajang tarawe, makkada naiyyamua sempajang tarawe yanaritu passaleng sunna’ iya pada riyassamturusie papolengenna ri tungke-tungke wenninna uleng ramalang. Tentu naola pakkutana makkada, agatosi saba’na iyae passalengnge nariapparelluatto ri lalenna uleng ramalang? Aga hikmah nennia pangaja battoa aga elo nataneng? Ritujunna iyae passalengnge, engka dua tellu hikmana elo urampengekki ritujunna sempajang tarawe, yanaritu:



1. Pakkasse’i asseddi-seddingnge Uragata pada malai sara, mewai acakkarudduretta iyare’ga ameloretta matinro, nato masseddi pattujung, pada manguju lao ri masiji’e papolei sempajang tarawe, tuma’ninai pangaja’e, sellukiwi akkattana baca akorangnge. De laing riyakkatta sangadinna pada melo’ lolongengngi barakkana ramalangnge. Engkai’ pada maddoa-roa ri wennie, mala jiji majjajareng, makkacue si mata ri parentana imangnge, topada roko, suju’, tudang, nennia tettong. Telleng baccie, mali sere atie, gellie, nennia assiboko-bokoreng peneddingnge ri padatta anu ripanjaci. Pada masseddiwi’ mappesona, maddennuang pole ri pammasena Allah Ta’alah. 2. Rilolongengngi sumange’na assiwollompollongnge Pole ri addoroasetta ri lebo’na masiji’e, papolei siare rupanna gau madeceng iya sikira-kira weddingnge riala laleng aggurung, pada-padanna mappallagu, mappaccarama, nennia rilaenna topa paimeng. Topada mala barisi’ makkatuda’-tudangeng, maccalinge na marengkalinga. Aga nasseddi tona rio rennue, nasiuru’ peneddingnge, nallibu sumange’e, nasaba ripeneddinginna sumange’na assiwollompollongnge ri lalenna kasiwiangnge. Siame’ topada siame’, oroane makkunrai, baiccu battoa, anana’ tomatoa, sitalleang na manguru akkata, yanaritu madduppa pammase pole Ri Puang Marajae. 3. Pasiame’i atie Selama seppulo seddi uleng mappurallaloe, wedding jaji engka ati pada pura rilo’, engka penedding pada pura ri patassekke’, engka tau rigelli nennia ri bacci. Narilalenna ramalangnge, oncoppasiha essoewe, sitinajai pada riyonroi takkamenynye, pada bina’-bina’ temmasiri’i aleta makkada, agana kira-kira pada rilolongeng pole ritujunnaro passalengnge? Aga risaro pole ri baccie, gellie, nennia assitampu’-tampukeng atie? Makkokkoe, wettu kaminang malebbi riyonroi siame-ame paimeng, sipalorongeng jari temmasiri, sibukkareng ati masagena, natomakkengau makkada; yamanenna rirampe, kuenna bacci, gelli, sere ati, de laing napucappa sangadinna sara ati, doko penedding, nennia sussa nawa-nawa. Genne’ riala tanra sempajang tarawe makkada; topada lao-lisu ri masiji’e, mabbuang sara, paompo hajja battoa,



lolongengngi pakkamasena Dewatae. Topada mala barisi’ nennia jiji, tenri rekeng niga pura riyewa sisala, niga pura riyewa sibacci, niga pura riyewa siabbokoreng, niga pura ripetenna. Ripatunru’ yamanenna, natosellu riberejama’e, natomassiddi ri akkattae, naripasiame atie-peneddingnge, simata nakarna Allah Taalah.



Allahu Akbar, Allahu Akbar, Allahu Akbar. Laonimai natopada mala pangaja pole ri uleng ramalangnge, enrengnge tomaccarinnato pole riyamanenna kasiwiang pada purae ri pasilennereng, aja natabbolong pare matti rimunrinna uleng ramalang, saba’i nacappuri pappito manu puji ale, abangkakeng, nennia assisala-salangeng ripadatta ata ri pancaji. Rilainna paimeng, riyalitutui baca akoratta, naritang pangajana ri gau’ ampekedota. Riyalitutui sumbangatta, nariyola mattaru lalenna ri saliwenna ramalang. Riyalitutui taraweta, nariwinru atinulureng massempajang ri munri labe’na uleng mapaccingnge. Nariyalitutui pappabukata, nato saro mase mannenungeng ri saliwenna ramalang. Naiyyamua akkatta mallebbanna yamanenna kasiwiangta, de laing sangadinna pada asalewangetta maneng mua idi’ tau pasilennereng engngi, kuenna salewangeng



gau’-gau’ta,



aja’naripaddibola



sifa’



atempongengnge,



abangkakengnge, enrengnge assicapa’-capakengnge. Salewangeng timu-timutta, kuenna riabbokori ada makossara’e ri pada-padatta, bicara mappakatunae, nennia mappasilettung-lettungnge. Salewangeng daccolitta, kuenna riabbokori bicara temmanessae,



warekkada



teppatujue,



nennia



ada-ada



russa’e



assiwollompollongeng madeceng. Ponco’na ada makkada, riyalitutui yamanengmanengna lanro aleta, aja nancaji bali matti ri esso rimonrinna Allah Ta’alah. Narimakkuannanaro,



delaing



nawa-nawa,



parengngarang,



ate’ka,



toddo’,



pattangeng, napaddibola tau makkasiwiangnge sangadinna nia’ elo pakalebbi tana, purio assiamaseng, purennu assiwollompollongeng. Paseng pangajana tomatoe makkada, aja’ nasalaiyyo lempu na acca, nasaba yae duae passaleng temmasarang sibawa dewatae. Aja’to nasalaiyyo nyameng kininnawa nasaba’ nyameng kininnawae degaga napubua sangadinna



penedding masakka na masagena. Aja’to nasalaiyyo getteng, nasaba iyae agagae tiwiko paulle makkinetto ri decengnge na massampeang ri ja’e.



Allahu Akbar, Walillahil Hamdu Pada laoni mai, natopada padecengngi kalawing atitta, pallibui nyameng kininnawata, nato mellau addampeng temmasiri pole ri yamanenna atassalatta, immaggi ri padatta ata ripancaji, iyare’ga ri Allah Ta’alah. Atike’ki natopada matike’, aja nakennaki talippuru harang sibawa anging makaro. Tapadecengi assiame’-ameketta, sarekko ammengngi nasalewangeng wanutta, nabbarakka pallaung rumata, nattuju laleng wija palalota. Naduami goncing mannessana, iyanaritu Rio Rennu Dewata na Paddoangenna tau duae pajajiatta. Akhir kata, upuminasa paggenne’i katobbaku nasibawai ada pappamaseng tomota, rimakkadanna: Warekkada loroseng ada tongeng, Ampe gau salompe ri pangkaukeng, Minasa nawa-nawa ri paddennuang, Toddo puli singkeruang ri tentuang, Enre’ni muritanreang, Makkallejja ri awo lagading, Mutudang ri papeng ulaweng, Mutimpa’ bitara temmennu ri patotoreng, Iya mua ri puminasa, Makkuraga ri akkatta, Palisu sumange’ ri sitinaja, Sipatuo sipatokkong, siame siraga-raga. Lebih dan kurangnya mohon di maafkan Barakallahu li walakum fil qur’ani adziim.............