106 40 388 KB
Kashmiri Pages [130]
Let us learn Kashmiri
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V Ih_s” - II
r_ix_r_ tr_tibkýar_ t” [Ix_z_r_
¿ýpk\_ »N Bz
NORTHERN REGIONAL LANGUAGE CENTRE Central Institute of Indian Languages, Ministry of HRD, Dept. of Secondary and Higher Education, Govt. of India,
PATIALA - 147002
tr_tib 1234567891011121314151617181920-
pãºtaVna sbK jüan pC_an sa}¬y Va}r_ pnun gr__” ta]¬d_r_ ” ‘aa]z_ A`g Aa}SnaV sal” bt” Aa]r_ jüuV janVr_ t” janaVar_ kýa`g”r_ Amr_naT yaÜaa k} SiIr h”`dvy mosm ³yon bag h_er_T gr__” t” gr_”V]Z AT” kýaIm kýa}ISr_y kýa}r_ygr_ ll d_]d_ Id_VIy t” ¸Vr_s” kýa}Sur_ luký” n‘aun r_ajü” lltaId_t lP__jü” r_aS
sP__” n³br 7 11 16 22 27 35 42 47 51 56 61 69 78 83 91 96 103 107 113 116 119
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
izLrkouk d”kehjh lh[kus rFkk fl[kkus ds fy, ns o ukxjh fyfi es a d”kehjh iq L rdks a dk vHkko lnk gh jgk gS A ijUrq bu iq L rdks a dh vko”;drk ftl izdkj vkSj ftl f”kír ls vkt dy eglwl dh tk jgh gS ml iz d kj vc rd dHkh eglw l ugha dh tk jgh FkhA blh vko”;drk dks /;ku esa j[k dj ekuo lalk/ku fodkl ea = ky;] f”k{kk foHkkx] Hkkjr ljdkj us gky gh es a ns o ukxjh fyfi esa d”kehjh iqLrdksa dks izdkf”kr djus dh Lohd`fr nh gSA le; dh eka x rFkk Hkkjr ljdkj dh Lohd` f r ds ifj.kkeLo:i orZ e ku iq L rdks a dh jpuk dh xbZ gS A ;gk¡ ikBd dks ;g crkuk mfpr gksxk fd vc rd d”kehjh iqLrdksa esa lc ls vf/kd ulrkyhd+ fyfi (Perso-Arabic Script) dk iz;ksx gksrk jgk gS ijUrq bl fyfi ds i”pkr] nsoukxjh fyfi gh nwljs uEcj ij vkrh gS ftl esa d”kehjh Hkk’kk ds fo}ku] ys[kd] vkykspd] dfo vkfn fy[krs gSa vkSj ikBdks]a fo”ks’kdj foLFkkfir ikBdks]a rd igq¡prs gSaA ijUrq vc rd bl fyfi esa ,d deh eglwl gksrh Fkh tks izk;% ikBdksa dks v[kjrh Fkh & og Fkh bl fyfi esa izkekf.kdrk@ekud Lo:i (Standardization) dk vHkkoA blh deh dks nwj djus ds fy, mÙkj {ks=h; Hkk’kk dsUnz] ifV;kyk us fiNys nks o’kksZa esa nks lsehukjksa@laxksf’B;ksa rFkk dbZ dk;Z”kkykvksa dk vk;kstu fd;k ftu esa d”kehjh Hkk’kk ds tkusekus fo}kuksa] Hkk’kkoSKkfudksa rFkk lkWQVfo;j fo”ks’kKksa (Software E x 3
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
pe r ts) dks vkea f =r djds bl leL;k dks lqy >kus dk iz ; kl fd;k x;kA bl ds ifj.kkeLo:i ns o ukxjh fyfi dks loZ LkEefr ls ,d ,Slk dk iz;kl fd;k x;kA bl ds ifj.kkeLo:i nsoukxjh fyfi dks loZLefr ls ,d ,Slk :i fn;k x;k tks lHkh fo}okuksa dks ekU; gS vkSj ftl ds vk/kkj ij vc bl fyfi dk lkWQVfo;j (Software) Hkh rS;kj fd;k x;k gSA bl le; tks nks iqLrdsa vki ds lkeus izLrqr gSa] os gSa d”kehjh izkbej vkSj d”kehjh jhMjA ;g nksuksa iqLrdsa blh nsoukxjh fyfi esa rS;kj dh xbZ gSaA bu ds izdk”ku ls tEew d”kehj jkT; rFkk jkT; ls ckgj nsoukxjh fyfi tkuus okys bPNqd f”k{kkFkhZ lgt gh d”kehjh Hkk’kk lh[k ldrs gSA bu iqLrdksa dks rS;kj djus ds fy, mÙkj {ks=h; Hkk’kk dsUnz] ifV;kyk us tEew esa 20 tqykbZ ls 4 vxLr] 2002 rd ,d dk;Z”kkyk dk vk;kstu fd;k ftl esa fo”ks’kK fo}okuksa us ;g iqLrdsa rS;kj dhA d”kehjh izkbej fuXufyf[kr fo}okuksa us rS;kj fd;k % MkW ñ vks e dkj ,u- dkS y ] MkW ñ jruyky “kka r ] MkW ñ vej ekyeks g h rFkk MkW ñ vks - ,u-jS u kA jhMj ds cuokus es a fuXufyf[kr fo}okuks a dk lg;ks x fy;k x;k % iz k s ñ gjhd` ’ .k dkS y ] Jh eks r hyky D;ew ] MkW ñ lw e ukFk jS u k] MkW ñ lw e ukFk dkS y ] MkW ñ cnjhukFk dYyk] Jh ih- ,u- dkS y *lkf;y*] Jh txjukFk lkxj] Jh jruyky tkS g j] MkW ñ iz s e h jks e kuh] Jh t;fd”ku edrw e A ;g iqLrdsa rS;kj djrs le; gekjh n`f’V esa os ikBd jgsa gSa tks nsoukxjh Hkyh Hkkafr tkurs gSaA tgk¡ fd izkbej dk mn~ns”; ikBdksa dks d”kehjh ds okd~Lou vkSj v{kjekyk ls ifjfpr djkuk gS] ogha ij jhMj ds ek/;e ls d”kehjh Hkk’kk ds cqU;knh rFkk fopkj fofue; ds ckn Lohd`fr izjnku dh gSA bUgsa daI;wVj esa ,d Lora= lkWQVfo;j ßvjfuekyÞ ds uke ls vafre :i fn;k x;k gS vkSj ;g dqN iqLrdksa rFkk if=dkvksa esa Hkh iz;Dq r gksus yxk gSA bl dk;Z dks gekjs ,d ;qokdEI;wVj bathu;j Jh lanhi Hkê us laiUu fd;k gSA ;g lq[kn lkSHkkX; dh ckr gS fd tks fpg~ukoyh vc ekU; gqbZ gS og nsoukxjh fyfi ls lEcaf/kr lHkh fo}oku iz;ksx esa yk;sx a s vkSj nsoukxjh fyfi }kjk d”kehjh lh[kuk vkSj fl[kkuk ljy cuknsx a As ;gk¡ ;g crkuk vko”;d gS fd bl fpg~ukoyh@ v{kjekyk dks vafre :i nsus esa tks fo}oku lkfgR;dkj] Hkk’kkoSKkfud 5
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
rFkk Hkk’kk fo”ks’kK tqM+s jgs] os bl izdkj gSa % Jh “kEHkwukFk Hkê *gyhe*] MkWñ “kf”k“ks[kj *rks’k[kkuh*] MkWñ vksedkj ,u- dkSy] izksñ gjhd`’.k dkSy] izksñ peuyky lizw] iksñ jruyky “kkar] MkWñ lweukFk jSuk] MkWñ :id`’.k HkV rFkk MkWñjktukFk HkêA ge Jh egkjktd`’.k dko] iwoZ f”k{kk&lfpo Hkkjr ljdkj] ds izfr vkHkkj O;Dr djrs gSa ftUgksaus vius dk;Zdky esa d”kehjh ds fy;s ;g lkexzh cuokus esa gesa lg;ksx fn;kA gesa vk”kk gS fd ;g lkexzh rS;kj dj ds ge d”kehjh Hkk’kk dks vf/kd ls vf/kd yksxkas rd igq¡pkus vkSj foLFkkfir d”kehjh leqnk; esa bls thfor j[kus ds vius y{; esa lQy jgsx a sA ;g dk;Z leiw.kZ djus esa ftu fo}okuks]a lfgR;dkjks]a Hkk’kk foKkfu;ksa us gesa viuk lg;ksx vkSj ;ksxnku fn;k] ge mu lc ds izfr vkHkkj izdV djrs gSAa ge lanhi Hkê ds Hkh vkHkkjh gSa ftUgksaus ekr`Hkk’kk ds izfr izes dh Hkkouk ls lkWQVfo;j (Software) rS;kj fd;kA ;g iqLrdsa rS;kj djkus vkSj “kh?kz ls “kh?kz izdkf”r djkus esa tks lg;ksx gesa Mkñ m/k; ukjk;.k fla g funs”kd] Hkkjrh; Hkk’kk lalFkku eSljw ls feyk] ml ds fy;s ge mu ds Hkh vkHkkjh gSAa bu iqLrdksa dk (D.T.P) rS;kj djus ds fy;s fjadw dkSy dk /kU;oknA
:id`’.k HkV
ifV;kyk 11 flrEcj] 2002
6
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 1
jüan pC_an s`d_ip : maºz_r_ ji : s`d_ip : maºz_r_ ji : s`d_ip : maºz_r_ ji s`d_ip : maºz_r_ ji s`d_ip : maºz_r_ ji s`d_ip : maºz_r_ ji s`d_ip : maºz_r_ ji
: : : : :
nmºkýar_ mh_r_a. nmºkýar_. Var_y C_uKa? Ah_n mh_r_a Var_y. ta]hvy IC_V mh_ar_a Var_y? Ah_n sa} Var_y C_us. Iym kým sa} IC_ ©VIh_ s•©y? Iym mh_r_a IC_ pãd_ip ji. Iym kýIt IC_ r_ojüan? ¸V¬y IC_ Iym j]Im r_ojüan. bRa]`h_ kýIt Aa}ºyV” r_ojüan? Isr_in}gr__” Aa}µy k}ýd_l”. s`dip ji. ta]Ù ¡ya IC_V” kýr_an? b” mah_r_a C_us kým®yUz_r_ w_`jiInyr_. SabaS. BgVan k}ýrvyny bja. AC_a. C_a mah_r_a ¸V¬y w_jajüT. b}Ix_V Var__”kýar__”.
7
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
A±yas 1-
juml” bd_la}IVV? Iy C_u s`d_ip. Iy C_u pãd_ip. Iy C_u maºz_r_. Iy C_u w_`jiInyr_.
2-
Iym IC_ s`d_ip ji.
juml” b}x_r_a}IVV? •
nmºkýar_ nmºkýar_ mah_r_a. nmºkýar_ mah_r_a maºz_r_ ji.
•
SabaS SabaS s`d_ip ji. SabaS s`d_ip ji BgVan k}ýrvyny ¾__ t.
•
AC_a AC_a mah_r_a. AC_a mah_r_a maºz_r_ ji. AC_a mah_r_a maºz_r_ ji. Id_IyV w_jajüT. 8
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V •
3-
b}Ix_V b}Ix_V sa}. b}Ix_V sa} Var__”kýar__”.
jVab Id_IyV? Iym kým IC_?
(maºz_r_ ji)
h_um kým IC_? ta]Ù kým IC_V”? s`d_ip ji ¡ya IC_ kýr_an?
Iym IC_ maºz_r_ ji. (w_`jiInyr_) (x_a¡z_r_) (pr_an)
mS”ký 1-
jVab liIKV? • • • • • •
s`d_ip ¡yah_ C_u kýr_an? w_`jiInyr_ k_uýs C_u? pãd_ip kýIt C_u r_ojüan? pãd_ip ký³yuký w_`jiInyr_ C_u? maºz_r_ ji k}ýIms s•©y C_u kýT kýr_an? Aa}µy k}ýd”l kýIt C_u? 9
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
2-
jumln m`jü Vr_ta}IVV? nmºkýar_ SabaS
3-
mah_r_a bja k}ýr_vyny
d_ya b}Ix_V
juml” k}ýIr_V pUr__”? • • • • • • •
tuh_I¬jü d_yaIy _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . Iym kým sa} _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ©VIh_ s•©y? Iym _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ IC_ r_ojüan? ta]Ù _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ IC_V kýr_an? b” mah_r_a _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ w_`jiInyr_. BgVan k}ýr_yny _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . AC_a C_a mah_r_a ¸V¬y _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _.
¤¤¤
10
¸V¬y Var__”kýar__”
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 2
sa}¬y Va}r nn” : r_aIj : nn” : r_aIj : nn” : r_aIj : nn” : r_aIj : nn” : r_aIj : nn” : r_aIj : nn” : r_aIj :
Iy kýs”`jü Va}r_ C_]? Iy C_] sa}¬y Va}r_. yT m`jü kým kým sbIjüIy C_]? yT m`jü C_] ký”sm” ký”sm” sbIjüIy. h_vV ¡Vs sbjüi C_]? h_u C_u ³V`Ij h_aK. Iy ¡ya C_u? Iy gV h_aK. h_vV ¡ya sbjüi C_]? h_um” C_] r_ajü”mah_. b]Iy ¡Vs” ¡Vs” sbjüi C_] VaIr_ m`jü? Iy g}Iy ºV‘al, Iy C_] nunr_ t” h_um g}Iy lis”. AC_a. ¸Vny ner_V. Var__” kýar__”, ºyId_ buIT.
11
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
A±yas 1-
lP__”jü bd_la}IVV? • Iy C_u h_aK.
(h_aK) (³V`Ijh_aK) (Kan”ya}r_y h_aK)
• h_vV C_] ºV‘al.
(ºV‘al) (nunr_) (palK)
• Iym” C_] Al”.
(Al”) (kýa}SIr_ Al”) (pa}Ir_Im Al”)
• h_um IC_ Va`gn.
(Va`gn) (z_maz_r_) (g`x_”)
12
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
2-
jVab Id_IyV? Iy ¡ya C_u? Iym ¡ya IC_? h_vV ¡ya C]? h_vV ¡ya C]?
3-
(h_aK) (z_maz_r_) (muj) (Al)
juml” b}x_r_a}IVV? •
h_aK ³V`Ij h_aK Iy C_u ³V`Ij h_aK.
•
Va`gn PU l” Va`gn Itm IC_ PU l” Va`gn.
•
Va}r_ sa}¬y Va}r_ ºV C_] sa}¬y Va}r_.
•
x_Ur_ muIj x_Ur_ h_u C_u muIj x_Ur_.
13
Iy C_u h_aK.
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
•
4-
ber_ Va`gn ber_ h_vV C_] Va`gn ber_.
juml” bd_la}IVV? h_u C_u Va`gun. h_vV C_] kýr_el. Iy C_] muj. h_vV C_] Al.
h_um IC_ Va`gn.
mS”ký 1-
2-
Va}Ih_d_ lP__jün h_”¬d_y jmah_ liIKV? Al £Vg”j Va`gun tr_el gajü”r kýr_el mr_‘a”Va`gun juml” r_la}IVV? Iy Iy Iym Iym”
C_u C_] IC_ C_] 14
ºV‘al h_aK Al” Va`gn
muj
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
3-
jVab liIKV? h_u ¡ya C_u? h_um ¡ya IC_? Iy k}ý³ys”`jü Va}r_ C_]? Iy C_a ³V`Ij h_aK Ikýn” b}dvy h_aK? Iy C_a ºV‘al Ikýn” nunr_?
4-
juml” k}ýIr_V pUr__”? Iy kýs”`jü _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ C_]? yT m`jü _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ sI±jüIy C_]? Iym” _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ³V`Ij? Iy gV _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . h_vV _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ºV‘al.
5-
jumln m`jü Vr_ta}IVV? Va}r_ h_aK
sa}¬y ºV‘al
r_a}Z_d_ar_ lis” ¤¤¤
15
r_ajümah_ nunr_
b}dvy
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 3
pnun gr__” sa]h_n” : ma]h_n” : sa]h_n” : ma]h_n” : sa]h_n” : ma]h_n” : sa]h_n” :
ma]h_n” :
sa]h_n” :
moh_na. ‘a” k a]t C_uK g— a n? b” C_us gr__” g— a n. ‘a] kýIt C_uy gr__”? ¸yIT b}IZ_s ®yZ_. ©VIh_ k}ý‘a por_ mkýan” C_uV? AIs C_u d_upor_ mkýan”. AIs C_u Üaupor_ mkýan”. V}Iz_s m`jü IC_ A}ºy V`d_s m`jü r_ojüan. t” kýa}ni ®yZ_ r_yt”kýa}Ils. k_uýZ_vyn m`jü IC_ ¹vV`gan. mkýan” m`jü” C_u m] pnun kýmr_” ¦üyad_” z_oZ_. ³yon kýmr__” C_u h_Vad_ar_ t” saP__ suTr__”. b” C_us pn”Ins kýmr_s m`jü” pr_an t” leKan. mkýan” m`j”ü C_u ¦üyad_” ps`d_ m] coký”. AIs IC_ jü” coký”, AK V}Iz_s m`jü, AK kýa}ni ®yZ_. cokýs m`jü IC_ ban” TVn” Ka}tr__” b}x_ Alma}r_y. 16
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
ma]h_n” :
sa]h_n” :
ma]h_n” :
AIs C_u gr_s bRRo`Z” kýIn AK bag. AT m`jü IC_ ký”ºm” ký”ºm”¡y poS. Iym IC_ ºyZ_ah_ ºV`d_r_. m] C_u pnun gr__” ºyZ_ah_ z_oZ_. m] It C_u pnun gr__” ºyZ_ah_ z_oZ_. AC_a ¸V¬y gV m] ‘aer_. b” ner_ ”. AC_a, b” It ner_ ”. nmºkýar_.
A±yas 1-
lP__”jü bd_la}IVV? Iy C_u ³yon gr__”.
(gr__”) (k_uýZ_) (Va]z_)
Iym IC_ jü” mkýan”.
(jü”) (Üa]) (‘aor_)
³yon kýmr__” C_u h_Vad_ar_.
(h_Vad_ar_) (saP__ suTr__”) (r_`gd_ar_) 17
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
b” C_us pn”Ins kýmr_s m`jü pr_an. (pr_an) (leKan) (¹vV`gan) m] C_u gr__” ºyZ_ah z_oZ_.
2-
(m]) (AIs) (©VIh_) (t}Ims) (Itmn)
jVab Id_IyV? m] ¡ya C_u z_oZ_? ©VIh_ k}ý‘a por_ Cu mkýan”? ‘a] kýIt C_uy gr__”?
3-
juml” b}x_r_a}IVV? Iy Iy C_u Iy C_u ³yon Iy C_u ³yon d_upor_ Iy C_u ³yon d_upor_ mkýan”.
18
‘a] C_uy pnun gr__” z_oZ_. AIs C_u Üaupor_ mkýan”. m] C_u gr__” ¸yIT b}IZ_s ®yZ_.
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
con con kýmr__” con kýmr__” C_u con kýmr__” C_u saP__ gr__” gr__” C_u gr__” C_u r_`gd_ar_ gr__” C_u r_`gd_ar_ t” h_Vad_ar_. 4-
juml” bd_la}IVV? b” C_us g—an gr__”. ‘a” C_uK g—an gr__”. su C_u g—an gr__”. ºV C] g—an gr__”.
A}ºy IC_ g—an gr__”. ta]Ù IC_V g—an gr__”. Itm IC_ g—an gr__”. Itm” C_] g—an gr__”.
19
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
mS”ký 1-
Va}Ih_d_ lP__jün h_”¬d_y jmah_ liIKV? b” ³yon ‘a” su
2-
juml” r_la}IVV? AIs C_u d_upor_ b” C_us pn”Ins kýmr_s m`jü ban” TVn” Ka}tr__” C]_ AIs IC_ jü” m] C_u pnun kýmr__” m] C_u pnun gr__” ºyZ_ah_
3-
jVab liIKV? ‘a” k a]t C_uK g—an? ©VIh_ kýIt C_u mkýan”? ©VIh_ k}ý‘a por_ mkýan” C_uV”? ©VIh_ ¡yah_ C_uV” gr_s bRo`Z_” kýIn?
20
ºyZ_ah_ z_oZ_. coký”. z_oZ_. pr_an. mkýan”. b}x_ Alma}r_y.
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
4-
juml” k}ýIr_V pUr__”? b” C_us _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ g—an. AIs C_u _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ mkýan”. ³yon kýmr__” C_u _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . AIs C_u pnun gr__” ºyZ_ah_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _. bags m`jü IC_ ký”sm” ký”sm”¡y _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . (poS, z_oZ_, gr__”, ºV`d_r_, d_upor_)
5-
jumln m`jü Vr_ta}IVV? gr__” Va]z z_oZ
mkýan” bag ºyZ_ah_
r_yt”kýol poS ¤¤¤
21
k_uýZ_ ºV`d_r
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 4
ta]¬d_r_ ” ‘aa]z_ kýa`t” : Sil” : kýa`t” : Sil” : kýa`t” : Sil” : kýa`t” : Sil” : kýa`t” : Sil” : kýa`t” : Sil” : kýa`t” :
Sily. Var_y C_Ky? Ah_ni Vary. ‘a” C_Ka Var_y? gIr_ IC_y” sa}r_i Var_y? Ah_ni sa}r_i IC_ Var_y. ‘a] IC_ya Sur_vy Var_y? Var_y IC_, ‘a] It C_y” ‘aa]z_ In¬y? Ah_ni, A}Ims IC_n” lVas”. ta]h_vy IC_V” lVasy yot ¢yVan? nay A}ºy IC_ k_uýIlIc, kýtlm, Igr_d_” t” telV}r_vy It ¢yVan. mgr_ Itm h_y pan” lVasy ¢yVan. Ah_ni, Iy h_y IC_ pn”¬y pn”¬y ps`d_. Iïpk_Uý It C_u lVasy m`gan. su kýti C_u? su h_y C_u Id_Il. nokýr_i Cy kýr_an? nay VuIn —u z^eIïng kýr_an.
22
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
A±yas 1-
lP__”jü bd_la}IVV? Iy C_u lVas”.
(lVas”) (Igr_d_”) (k_uýIlIc) (r_oZ_)
h_vV C_] ‘aa]z_.
(‘aa]z_) (Ûa”mal) (ba}Igr Ka}¬y)
Iym” C_] ‘VIc.
(‘VIc) (ta]¬d_r_ ” ‘VIc) (£yV ‘VIc) (K`x_ ‘VIc)
h_um IC_ kýtlm.
(kýtlm) (Igr_d_”) (lVas”) (r_oZ_)
23
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
2-
jVab Id_IyV? Iy ¡ya C_u? Iym ¡ya IC_? h_vV ¡ya C]? h_um ¡ya C_]?
3-
(telVa]r_) (k_uýIlIc) (Ûa”mal) (ba}Igr_ KaIn)
juml” b}x_r_a}IVV? ‘aa]z_ kýa`d_”r_vy ‘aa]z_ Iy C_] kýa`d_”r_vVa}¬y ‘aa]z_. telVa]r_ Üaa]S telVa]r_ Iym IC_ Üaa]¹y telV}r_y. ta]¬d_r_ ” ta]t ta]¬d_r_ ” Iy C_u m]‘yuV ta]¬d_r_ ”. Aoz_ ký”nký” Aoz_ h_u C_u ký”nký” Aoz_.
24
Iy C_u telVa]r_
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
¦üyun ‘aer_ ” ¦üyun h_u C_u h_a]K ‘aer_ ” ¦üyun. 4-
juml” bd_la}IVV? h_u C_u lVas”. h_vV C_] ba}Igr_ Ka}¬y. Iy C_] Ûa”mal. h_vV C_] Kta}y.
h_um IC_ lVas”.
mS”ký 1-
juml” r_la}IVV? Iy Iy Iym Iym” h_u h_um”
C_u C_] IC_ C_] C_u C_]
Kta}y lVas” Ûa”mal telV}r_vy ba}Igr_KaIn r_oZ_ 25
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
2-
Va}Ih_d_ lP__jün h_”¬d_vy jmah_ liIKV? ‘aa]z Ûa”mal ba}Igr_Ka}¬y
3-
Kta}y Igr_d_”
lVas”
jVab liIKV? h_u ¡ya C_u? h_um ¡ya IC_? Iym kým –VIc C_]? Iy C_a Ûa”mal Ikýn” r_oZ_? Iym C_a Igr_d_” Ikýn” k_uýIlIc?
4-
juml” k}ýIr_V pUr__”? ta]Ù IC_Va gIr_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ? ta]Ù IC_V”na _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ¢yVan? A}ºy IC_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ¢yVan? _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ IC_ Ajü _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ InIn. su _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ C_u ga]mut? VuIn _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ z^eIïng”y kýr_an.
5-
jumln m`jü Vr_ta}IVV? kýa`d_ur_ telVa]r_
ta]¬d_r_ ” Aoz_
Igr_d_” lVas” ¤¤¤ 26
¦üyun
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 5
A`g Aa}SnaV ³ya}Ins d_ost” su`d_ gr__” C_u Id_Il. t}³y su`d_ mol C_u x_a¡z_r_. ma}j C_s maºz_r_ bay. t}³y s”`d_vyn bayn h_u`d_ kýar__”bar_ C_u jan pa}Z_vy clan. b]¬yn h_u`d_ Ka`d_r_ C_uK k a]r_mut. A}Ikýs b]In h”`d_vy Va}Ir_V IC_ b`glor__”. b” Aosus r_aT tor_ gomut. ItmV bna}V ³yaIn Ka}tr__” ³Vg”µy cay. Iy cay Aa}s pur_msal”. bad_am, Aa}l”, d_alcin Ad_r_K t” mr_”‘a Aos ItmV AT m`jü ÜaoVmut. d_ostn ¬yUs b” pn”Ins Vans ®yZ_. tIt ±yUZ_us b” g`z_s K`x_s. m] VuC_ AIt ºyZ_a bir__”. h_t” bd_vyn t” sas” bd_vyn C_s Ibkýr_i. A}ºy AaIy AIký bIj Vaps gr__”. pt” ¢yV bt”. bt” ¢yT k a]r_ Aar_am. ‘aoIr_ bIj ba}gvy c]Iy AIs Sir_vy cay. Ami sat” Va}©y ³ya}Ins d_oºt” s”`d_vy mam, mam¬y, mamtur_ boy t” mamt”r_ b]In. cay c]T g}Iy A}ºy d_oºt” s”`Id_s ®y}tr__” su`d_ gr__”. tIt Aa}s t}³y s”`jü p]c]¬y, Iptur_ boy, Ipt”r_ b}ykýaký”¬y t” Ipt”r_ b]In. tIt c]Iy AIs x_bl cay t” pt” Aas b” gr” Vaps. gIr_ VuIC_m mas Aam”‘a. masuV, mastur_ boy t” mast”r_ b]In Aa}ºy n” Aam”©y. b” Aosus sK Ta]kýmut. m] ÜaoV Aar_am. 27
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
A±yas 1-
lP__”jü bd_la}IVV? r_ajs C_u gr” mam Aamut.
(mam) (masuV) (®VPu V) (®y}t”r_) (Ùuh_ur_)
ASoký”¬y Ipt”r_vy ba}y IC_ d_ukýand_a}r_i kýr_an. (Ipt”r_vy ba}y) (mamt”r_vy ba}y) (mast”r_vy ba}y) (®VP__t”r_vy ba}y) (Vor__” ba}y) ma]h_n”¬y b]In C_] Id_Il r_ojüan.
28
(b]In) (b}ykýaký¬y) (sal) (mas) (®VP__) (mam¬y)
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
(±y}njü”) (h_S) (na¬y) ASokýIn b]In C_] gIr_ kýa}m kýr_an.
(b]In) (baVjü”) (±y}njü”) (mas”) (mamIn) (b}ykýakýIn) (®VP__”)
³yon bux_vybb C_unu ¡Vk_uýr_ ¢yVan.
(bux_vybb) (jüamtur_) (bem”) (sa}juV) (h}h_r_)
d_uInyah_s m`jü IC_ h_t” b}d_vy lUK g}r_ib. (h_t” b}d_vy) (sas” b}d_vy) (lIC_ b}d_vy) (kýr_or__” b}d_vy)
29
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
2-
juml” bd_la}IVV?
³ya}Ins d_ost” su`d_ gr__” C_u Id_Il. ³ya¬yn d_ostn h_”`d_y gr__” IC_ Id_Il. ma]h_n”¬y b]In C] kýaIljs m`jü pr_an. ma]h_nIn b]In C_] kýaIljn m`jü pr_an. tuh_u`d_ ®y}t”r_ C_u jan Aa}Ilm. tuh_u`d_vy ®y}t”r_ IC_ jan Aa}Ilm. Itmn h_u`d_ mkýan” C_u ºyZ_a ba]x_. Itmn h_u`dvy mkýan” IC_ ºyZ_a b}x_y. Sil”¬y jüam C_] cay bnaVan. Sil”In jüa}m C_] caIy bnaVan. 3-
jVab Id_IyV? ³ya}Ins d_ost” su`d_ gr__” kýIt C_u? (Id_Il) yar__” s”`Id_ gIr_ ¡Vs” cay c]Iy m]? (³Vg”µy cay) d_oºt” s”`Id_s Vans ®yZ_ ¡ya VuC_ m]? (ºyZ_a bir__”) ³ya}Ins yar__” s”`d_vyn bayn ¡ya kýar__”bar_ C_u? (d_ukýand_a}r_i) Silun bem” ¡ya C_u kýr_an? (w_`jin}r_i)
30
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
4-
juml” b}x_r_a}IVV? r_amun r_amun boy r_amun boy C_u r_amun boy C_u Id_Il. r_am”¬y r_am”¬y ba}y r_am”¬y ba}y IC_ r_am”¬y ba}y IC_ r_am”¬y ba}y IC_ d_ukýand_ar_. ASoký”¬y ASoký”¬y ma}j ASoký”¬y ma}j C_] ASoký”¬y ma}j C_] maºz_r_ bay. SilIn SilIn mas” SilIn mas” C_] SilIn mas” C_] Ka`d_r_ ”c SilIn mas” C_] Ka`d_r_”c tya}r_i kýr_an.
31
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
Itmn Itmn h”`d_vy Itmn h_”`d_vy bem” Itmn h”`d_vy bem” IC_ Itmn h”`d_vy bem” IC_ nokýr_i kýr_an.
mS”ký 1-
Va}Ih_d_/jmah_ bd_la}IVV? mol n]cuV ®VP__
2-
boy sa}juV ¬VS
dRuy ma}j jüam
masuV p]c]¬y k_Uýr
jüamtur_ mas sal
®y}t”r ®VPu V k_Uýr_
mam mas h_oV”rv_ybay bux_vybb
nr / mad_” bd_la}IVV? boy ±ynT”r_ jüam
dRuy h_S sal
32
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
3-
juml” r_la}IVV? ³ya}Ins d_oºt” su`d_ gr__” C_u t}³y s”`Id_s yar_s C_] ma}j t}³ysu`d_ kýar__”bar_ Cu jan pa}Z_vy t}³ys”`jü b]In C_] t}³y s”`jü” mas” C_] cay
4-
maºz_r_ bay. clan. nokýr_i kýr_an. bnaVan. Id_Il.
jVab liIKV? tuh”`d_ k_uýs-k_uýs Aa}SnaV C_u j]Im? tuh”`d_vy Aa}SnaV kýIt-kýIt IC rojüan? ³Vg”µy caIy m`jü ¡ya-¡ya msal” IC ÜaaVan? Sir_vy cay kýIm-kýIm s•©y IC_ bnan? x_bl cay kýT IC_ Vnan? z_yv}Z_ cay kýT IC_ Vnan?
5-
juml” k}ýIr_V pUr__”? Silun boy C_u _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ kýr_an. kýaký”¬y ba}y IC_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ pr_an. Sirvy caIy IC_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ÜaaVan. ³Vg”µy caIy IC_ ma]d_r_er_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . z_y}vZ_ cay C_] d_vVd_” Vr_a}y t” nUn”d_ar_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _. 33
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
6-
jumln m`jü Vr_ta}IVV? Va}r_vyuV Pu ly b}ykýaký¬y h_S jüam
msal” Sir_vy cay bem” Ùa]h_r_ mas
Aa}l” ®y}t”r_ ±y}¬jü” h_}h_r_ masuV ¤¤¤
34
mr__”‘a Van ³Vg”µy cay na¬y bux_vybb sal d_”r_kýaký¬y ®VP__ ®VPu V
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 6
sal”bt” kýaEl sa}b : nmºkýar_ mah_r_a r_Ena sa}b. ¡ya mah_r_a Var_y IC_V”? r_Ena sa}b : Ah_n mah_r_a Var_y. y}‘akýa}µy b¬yoV d_Su&n . kýaEl sa}b : yar_s Aosum Ka`d_r_. r_Ena sa}b : kýr_? kýaEl sa}b : Qýtr__” ±Vd_VaIr_ d_a]h_” mah_r_a. r_Ena sa}b : ta]Ù kýr_ g}yV” Aor_? kýaEl sa}b : ba]mVaIr_ dvVh_. r_Ena sa}b : ¢ya]Va sala? kýaEl sa}b : Ah_n mah_r_a. r_Ena sa}b : Is¬y ¡yah_ Aa}ºy? kýaEl sa}b : Is¬y mah_r_a Aa}ºy d_m AoluV, nd_”r_vy yK”¬y, ‘aa]¡y Va`gn, ‘aamIn k}ýµyIy, h_aK, muIj c]Iz_¬y, kýn” g”C_ betIr_. r_Ena sa}b : sal Aosa V»n}Vi yot? kýaEl sa}b : h_a n mah_r_a n]In sal It Aos. r_Ena sa}b : kým” lUIjüya}‘a Aas”? 35
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
kýaEl sa}b : r_ogn joS, k}ýIlIy, yK”¬y, m—, Sa}³y, tbKnaz_, Ir_ºt”, kýbr_gah_, £VStab” betIr_. r_Ena sa}b : son ®ya]V” na ¦üVn”y. kýaEl sa}b : tuh_u¬d_ mah_r_a C_um yad_”y. Var__”kýar__” pã—”h_oV IP__r_ ” sals ®yZ_.
A±yas 1-
lP__”jü bd_la}IVV? m] ¢yV bt”.
(¢yV) (r_a]n) (dvyut) (SUr_)
r_aT Aa}s ba]mVar_.
(ba]mVar_) (±Vd_Var_) (bRsVar_) (Suk_ã_Var_) (bz_”Var_) (AaTVar_) (‘a~d_”r_Var_) 36
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
2-
Iy mkýan” C_u ³yon.
(³yon) (son) (con) (tuh_u`d_) (t}³ysu`d_) (Ith_u`d_)
Iym IC_ ³ya}¬y yar_.
(³ya}¬y) (sa}¬y) (ca}¬y) (tuh_”`Ñ) (t}³ys”`Ñ) (Ith_”`Ñ)
jVab Id_IyV? ©VIh_ ¢ya]Va sal?
(sal)
©VIh_ ¢ya]Va ©VIh_ ¢ya]Va ©VIh_ ¢ya]Va
(h_aK) (r_ogn joS) (®VlaV)
37
Ah_n sa} ¢ya]V sal.
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
3-
juml” b}x_r_a}IVV? sal VSn}¸y sal AIs ¢yV VSn}¸y sal. m] m] pa]r_ m] pa]r_ AKbar_. µyUK AIs µyUK AIs µyUK mjümUn. nmºkýar_ nmºkýar_ mah_r_a nmºkýar_ mah_r_a kýaEl sa}b.
4-
juml” bd_la}IVV? m] ¢yV bt”. AIs c]Iy cay. ©VIh_ r_a]nV” bt”. t}³y pa]r_ AKbar_.
b” C_us bt” ¢yVan.
38
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
mS”ký 1-
2-
Va}Ih_d_ lP__”jün h_”¬d_y jmah_ liIKV? ºyun Va`gun nd_ur_ tbKnaz_ ³yon t}³y” su`d_ k}ý³ysu`d_ juml” r_la}IVV? AIs ¢ya]V m] ca]V t]³y pa]r_ ItmV r_}¬y h_umV C_}µy
3-
ban” Í_d_ d_al AKbar_ sal
jVab liIKV? ta]Ù kýIt Aa}ºyV” r_aT? ©VIh_ ¢yoVa sal? ºyun ¡ya r_a]nV”? tIt kýa}©yah_ sal”r_vy Aa}ºy? ©VIh_ kým lUIjüya}‘a K]IyV”? VSn}¸y Is¬y kým kým Aa}ºy? ga}r_ VSn}¸y Is¬y kým kým Aa}ºy? 39
c]Iz_¬y
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
4-
5-
max_”l juml” p}Ir_V t” sVal k}ýIr_V? b” C_us bt” r_nan. A}ºy IC_ h_aK ‘aar_an. h_um IC_ cay c]Van. jünan C_] kýa}m kýr_an. h_vV C_] IcZ_vy leKan. moh_n” C_u Ikýtab pr_an.
‘a” ¡yah_ C_uK r_nan?
‘a] ¢yoT bt”. t}³y c]Iy ÜaeS. ItmV ¢yV sal. h_umV ¢yV r_ogn joS. ItmV r_}¬y ‘aamn.
m] ¡ya ¢yV?
juml” k}ýIr_V pUr__”? Ah_n _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Var_y. y}‘akýa}µy _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ d_Sun&. ©VIh_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ sal. h_umV _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ d_al. AIs _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ plV. ItmV pIr_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . h_umV _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ bt”. 40
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
6-
jumln m`jü Vr_ta}IVV? d_Sun& tor_ Var__”kýar__”
7-
Ka`d_r_ sal salaVala ¦üVn IP__r_ ” sal
r_aT h_aK
Qýtr__” lUIjüya}‘a
cüor nV
pa~Cü d}h
gR ` d k} IrV yad AK S]
jü” sT
Üa] Aa}Z ¤¤¤
41
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 7
Aa]r_ jüuV Sil” : n}sim” : Sil” : n}sim” : Sil” : n}sim” : Sil” : n}sim” : x_a¡z_r_ : n}sim” : x_a¡z_r_ : n}sim” : x_a¡z_r_ : n}sim” : x_a¡z_r_ :
n}simy, Var_y C_Ky? Var_y h_y, t” Var__” n” k]ý`h_. k]ýh_e d_}lil C_y? m] h_y C_u nr_vyn jü`gn d_od_ r_ojüan t” tP__ It C_um Ksan. Ad_” pK x_a¡z_r_s g—V. AKtuy h_aVs b”It pan. kýs x_a¡z_r_s g—V? m] C_u basan x_añ kýaEl C_u jan. pK t]Il jl jl. V}IlV IbIh_V. x_a sa}b Aad_abAjü&. Aad_abAjü&. ¡yah_ tkýliP__ C_u? m] mah_r_a C_u nr_yn jü`gn d_od_ r_ojüan. tl” sa} ¦üyV h_aV. Ka}Ir_V na]r_ Ùa]r_. pã]Sr_ VuC_oV”. b]Iy mah_r_a C_um tP__ It Ksan. k]ý`h_ pr_Vay C_un”. 42
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
n}sim” : x_a¡z_r_ :
Sil” : x_a¡z_r_ : Sil” : x_a¡z_r_ :
©VIh_ ¡yah_ C_u naV? m] mah_r_a C_u n}sima jan naV. Iy d_Va P}ýµyh_n K]¦üyV subh_n AK t” Samn AK. ®yZ_” c]¦üyV Í_d_” kýp”h_na. b]Iy c]Ijü y]Im b`d_ botIl m`jü” jü” jü” cmIc. subh_s Sams. Í_h_s kýr_t” P__aký” Üa]yIm Í_h_” IyIjü b]Iy. nmºkýar_. m] It Id_ytV njür_a. m] C_u ¥üVkýan ÙuV. A¥C_a [IsIx_Iz_. msal” ma IC_V” ¦üyad_” ¢yVan? m‘a”& Va`gn K]Ijü n”. pIr_h_ejü kýT kýr__”? ³Va]`Ij, £VgIj g—n n” K]In. Aa}m Í_d_” h_na c]¦üyV. Iy d_Va P}ýµyh_n gI— bts ®yZ_” ¢y¬y. IP__Ikýr_ C_]n” k]ý`h_.
43
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
A±yas 1-
juml” bdla}IVV? d_Va K] cay c] bt” r_n s±jüi ‘aar_ AT” buT C_l Ûaan kýr_
(d_Va K]IyV)
d_Va K]Ijü P__aký” T}¸yIjü pr_h_ejü k}ýrvyIjü Í_d_ c]Ijü b]Iy IyIjü
(d_Va K]¦üyV)
plV C_lt”. buS& kýr_t” AKbar_ pr_t” c`d_s VuC_t” d_an kýr_t” ±Vn Vst”
(plV C}µyvtV)
44
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
2-
3-
lP__”jü bd_la}IVV? b” ¢ym” d_Va.
(A}ºy) (‘a”) (ta]Ù) (su) (Itm) (nsim”) (kýoIr_)
‘a” C_l AT” buT.
(AT” buT) (nIr_ jü`g”) (¢Vr_) (plV) (kýl”) (d_`d_)
jVab liIKV? ta]Ù IC_Va saP__ r_ojüan? ‘a” C_Ka ‘aa]z_ ¢yVan? h_u C_a Í_d_ c]Van? Itm C_a Ûaan kýr_an? su C_a VKts ®yZ_ Vatan? ºV C_a ºk_Uýl g—an? 45
Aa A}ºy IC_ saP__ r_ojüan.
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
mS”k 1-
juml” k}ýIr_V pUr__”? n}sam” IC_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ x_a¡z_r_s. b” C_us _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ r_ojüan. ta]Ù _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Iy d_Va. msal” _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ n”. d_Va gI— _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Í_h_y.
2-
juml” r_la}IVV? Í_d_ d_Va plV kýa}m AKbar_ pr_h_ejü
3-
k}ýr_vyIjü c]Ijü k}ýIr_V K] p}r_vytV C_l
gã`d_ k}ýIr_V yad_? Vuh_ ‘aa]Vuh_ AZ_oVuh_
Aký”Vuh_ p”¬‘a”h_ k_uý¬Üa”h
¤¤¤ 46
jü”toVuh_ St”Vuh_ Üa”h_
Üaa]Vuh_ ] stoVuh_
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 8
janVr_ t” janaVar_ sa}b” : Inký” : sa}b” : Inký” : sa}b” : Inký” : sa}b” : Inký” : sa}b” : Inký” : sa}b” : Inký” : sa}b” : Inký” : sa}b” : Inký” :
Inkýa Í_d_ coTa? Ah_n sa}. Í_d_ ¡yuT Aos? bx_” ³yUZ_. Iy Aosna ga}V Í_d_? ga}V Í_d_”y yot C_a c]Van? na z_aZ_ya - ma}IS Í_d_ It IC_ c]Van t” —aVIj Í_d_ It. ‘a] C_uTa ma}IS Í_d_ ¥yomut? n sa}. m] C_u n” ¥yomut. gaV C_a jü}min Vayan? n sa} d_a`d_ IC_ jü}min Vayan t” gur_ C_u sVaIr_ lgan. ‘a” C_uKa guIr_s Ka]tmut? na b” C_us n” guIr_s jüa}h_ It Ka]tmut. gur_ C_a z_a`gs lman? Ah_n sa} r_ex_s It t” bor_ It Cu sar_an. sa}ba p~¦üy tmaIS C_uTa VuC_mut? 47
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sa}b” : Inký” : sa}b” : Inký” : sa}b” :
Ah_n sa}, m] C_u h_apT n‘aun It VuC_mut. ‘a” AosKa p¾__ s Id_Il IcIx_yagr__” gomut? Ah_n sa}. tIt IC_m jüa}‘al janVr_ t” janaVar_ It VuC_ym”©y. tIt kým kým janaVar_ Aa}IsT VuC_m”©y? tIt Aa}ºy kýotr_, ‘a”Ir_, h_aIr_, st”©y, Ibµy Ibcur_, A~jü, btK, kýa`z_ur_, k}ýItj, r_at” ³Vgul Vga}r”.
A±yas 1-
lP ”jü bd_la}IVV? m] C_u comut Í_d_ Var__” Var__”.
(Var__” Var__”) (ta]t ta]t) (jl jl) (Suh_ul Suh_ul) (³yUZ_ t” ma]d_ur_)
m] C_u h_aput VuC_mut.
(h_aput) (pa]`jü) (h_a`gul) (s”h_) 48
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
pa]`jü Aos ypa}r_y pa]kýmut.
2-
juml” r_la}IVV? ‘a}r_ C_] kýr_an kýaV C_u kýr_an k_uýIkýl C_] kýr_an k}ýItj C_] kýr_an h_a}r_ C] kýr_an Ibvly Ibcur_ C_u kýr_an
3-
(ypa}r_vy) (h_vVpa}r_vy) (tpa}r_vy) (‘Vpa}r_vy)
z_aVz_aV IcIr_V IcIr_V Ipc Ipc Iz_Ir_V Iz_Ir_V k_Uý k_Uý kýi` kýi`
juml” k}ýIr_V pUr__”? gur_ C_u Id_Van Ih_¬y. (Ih_¬y) Kr_ C_u Id_Van _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _. ¡Vk_uýr_ C_u Id_Van _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . h_Un C_u kýr_an _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _. kýZ_ C_u kýr_an _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _. bRa}r_ C_] kýr_an _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _. s”h Cu _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . (ba`g, ³ya`-³ya`, z_a`g, ³yV`-³yV`, gãjüan, ¸VP__-¸VP__) 49
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
4-
jVab Id_IyV? ‘a” C_uKa n]`d_Ir_ Va]Tmut? AIngz_” kýr_ IC_ g—an? ‘a] kýIt IC_T janaVar_ VuC_yvm}”©y? p~¦üy kýr_ Aos tmaIS k a]r_mut? Inkýn k_uýs Í_d_ Aos comut? s”h_ kýIt C_u r_ojüan?
(subh_n)
mS”k 1-
2-
1-
jumln m`jü Vr_ta}IVV? Í_d kýZ Sal r_at”³Vgul k_uIkýl gaV Va}Ih_d_/jmah_ bd_la}IVV? k_uIkýl h_aput gur K}Ir_¬y
IcIx_yagr_” pa]`jü d_a`d gãjüun
k}ýItIj
—aV”j
pa]`jü
h_ap”‘a
nr_/mad_” bd_la}IVV Kr_ A}¬jü
kýotr kýa`z_ur_
siIm¬y ¤¤¤ 50
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 9
kýa`g”r_ pãkýaS : b}Sir_ : pãkýaS : b}Sir_ : pãkýaS : b}Sir_ : pãkýaS : b}Sir_ :
pãkýaS : b}Sir_ : pãkýaS : b}Sir_ :
b}Sir_ sa}b. k}ýSiIr_ m`jü kýr_ C_] sdi& Sa]¿ý g—an? t•r_ mah_r_a C_] pa]h_ yane d_s³br_” ®yZ_” ¸VTan. ta]Ù ¡ya IC_V t•Ir_ h_u`d_ ¸Vpay kýr_an? gr__”m plV lagan t” kýa`g”r_ tpan. kýa`g”r_. kýa`g”r_ ¡yah_ g}Iy? kýa`g”r_ g}Iy m]I‘a ¡V`x_Il ®yZ_ VUInT kýa¬yuV Va]lut (k op). kýa`g”r_ k_uýs C_u Vonan? ¡V`x_l C_u k_ã_al Tur_an. ¡V`x_Il ®yZ_ C_u kýa¬yul kýa¬yVu kýa`gIr_ Ka]r_ Vonan. IyT” ký¬y C_] kýa`g”r_ bnan. kýaIn kýIt C_] bnan? kýaIn C_] k}ýSiIr_ m`jü ¸Vpd_an. Iym” kýaIn C_] IyVan jü”ln”, h_VK”naVn t” r_`gn”. kýa`gIr_ kýa}©yaIh_ ký”sm IC_ Aasan? kýa`gIr_ IC_ Var_yaIh_ ký”sm. ‘aar__” kýa`g”r_, Iysb`d 51
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
pãkýaS : b}Sir_ : pãkýaS : b}Sir_ : pãkýaS : b}Sir_ :
pãkýaS : b}Sir_ :
pãkýaS :
kýa`gr_, AnTna}£y, Iysb¬d_ kýa`g”r_, ISSr_ kýa`g”r_ betIr_. kýa`g”r_ IkýT” pa}Z_y IC_V ta]Ù w_Iºtmal kýr_an. kýa`g”r_ C] ‘aad_Ir_, kýmIl t” leIP__ tl tp”n” IyVan. Iy C_] P__yr_ns tl b]Ib m`jü It tpn” IyVan. kýa`gIr_ m`jü ¡ya IC_V” br_an? AT m`jü IC_ nar_ br_an. kýa`gIr_ k}ýÙ C_] ký”n”n” IyVn? ‘aar__” kýa`g”r_ C_] SeIZ_ ®yZ_” stT r_vVpIy lVan. Iysb`d_ kýa`g”r_ C_] Sitn r_vVpyn IyVan. sama}¬y kýa`gIr_ C_] d_r_jn” Va}Ñ p`‘aaIh_ ®yZ_” stT ta¬y IyVan. kýa`g”r_ ma C_] ºVtan ya tejüan? Aa ºVtn” IVIjü IC_s ‘aalIn s•©y ¸VKur_ kýr_an. tejün” IVIjü IC_s ‘aalIn s•ti ©yV`gln ®yZ_” sUr_ ÜaaVan. nt” IC_ nar__”t}©y g—an. Vah_ ¡ya cijü C_] kýa`g”r_. gVna Iy C_u d_esi h_iz_r_.
52
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
A±yas 1-
jüor” jüor” p}IrV? kýa`gIr_ IC_ nar_ br__”naVan. ‘a”In IC_ Pu kýnaVan. kýa`gIr_ s•©y IC_ pan VuSnaVan. kýa`gIr_ ®yZ_ IC_ plV h_VK”naVan.
2-
p}Ir_V t” h_]IC_V? kýa`g”r_ p]¬y kýa`g”r_ Peýr_”¬y rv_VpIy h_ts kýa`g”r_ b`d_ kýa`g”r_ Z_as”¬y. kýa`g”r_ jüa]Vr__”¬y. r_Z_ ³ya}¬y kýa`g”r_ VuC_ ³ya}¬y z_”K. ¦üyt” ®ya]n
3-
lP__jü” bd_la}IVV? Iy C_] nar__” kýa`g”r_. Iy C_] _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . 53
(nar__” kýa`g”r_) (ISSr_ kýa`g”r_)
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
Iy Iy Iy Iy
C_] C_] C_] C_]
______________________________. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _. ____________________________. _______________________________.
(Iysb`d_ kýa`g”r_) (‘aar__” kýa`g”r_) (k}ý— kýa`g”r_) (pa}S kýa`g”r_)
mS”k 1-
juml” k}ýIr_V pUr__”? kýa¬yul C_u _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Vonan. k_ã_al C_u _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Tur_an. kýaIn C_] _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ IyVan. ºV C_] _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Pu kýan. smaVar_s IC_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ÜaaVan. kýaIn C_] _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ IyVan. (‘a”In kýa`g”r_ r_`gn” ¡V`x_l” ©yV`gl jü”l”n”)
2-
jumln m`jü Vr_ta}IVV? P]ýr_n sUr_ kýa`g”r_
‘aaln ‘a”In Peýr__”¬y
¸VKur ký¾__ n P__”VKÑun nar__” t}©y 54
¦üyt” ÜaaVun kýa`g”r Pu ký”¬y
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
3-
gã`d_ k}ýIr_V yad_? SeZ ‘auh_a}Z_ Ar__”h_a}Z_ d_ustT SustT SiT
4-
Aký”h_a}Z pa`‘a”h_a}Z_ k_uýn”stT ÜaustT st”stT
d_uh_a}Z_ Suh_a}Z_ stT ‘austT Ar__”stT
yad_ k}ýIr_V? pvVh_ AaV ©Vh_ br_V kýa`gr_vyn, mag AaV dRag Va]T kýa`gr_vyn, P__agun AaV jüagun h_]IyV kýa`gr_vyn, I‘aT”r_ AaV m”T”r_ k}ýIr_V kýa`gr_vyn, jüeZ_ AaV ‘aeZ_ Id_IyV kýa`gr_vyn, h_ar_ AaV lar_ k}ýIr_V kýa`gr_vyn. ¤¤¤
55
Üauh_a}Z_ st”h_a}Z_ Aký”stT pa`‘a”stT k_uýnSiT
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 10
Amr_naT yaÜaa Amr_naT C_u pr_m ISV su`d_ ±yaK naV. Amr_naT £VP__a C_] k}ýSiIr_ m`jü p}h_lgam” ®yZ_” S]Iyta}ji Ikýlo miz_r_ d_Ur_ bal” Tjür_s ®yZ_. ph_l gam” ®yZ_ C_u ‘a`d_nVor_ £Vx_¬yuký px_aV. AIm pt” £VP__aIy tam IC_ Iym A}h_m px_aV IyVan SiISnag, VaV”jn, IpSbal, jü”j, mh_aguns, p`ctr_ni t” Amr_aV}ti. ±yaK —a]z_ VT C_] baltl VT. Apa}r_y IC_ Ûain}gr_” ®yZ_” ºVn”mg_&, baltl Iký¬y ®yVan g—üun. p}h_lgam” ®yZ_” C_] £VP__aIy tam p}h_a}x_”y VT. kuýIn k_uýIn C_u Sin” p]Z_vy It pk_uýn ®yVan. Iy yaÜaa C_] ºyZ_a k_ã_•Z_ It¡yaIjü £VP__a C_] sa]d_r_ ” s}TIr_ ®yZ_” ÜauVah_ sas Pu z_” Tjür_s ®yZ_. yaIÜayn gI— Ùm}‘a s•©y s•©y ÛaË_a It Aas”¬y. yaÜai IC_ SiIS nags t” Amr_a}Vti m`jü Ûaan Ñan kýr_an. Amr_a}V}ti h_u`d_ po¬y C_u Í_d_ul Aasan. £VP__aIy m`jü —u Sinuký Iïlg bnan yus ‘a}¬d_r_m”Ikýs µVkýz_”ns bx_ns s•©y µVkýz_an bx_an C_u. Iy C_u Aa]kýÍ_h_} ®yZ_” ÛaaVn” puInm ta¬y pUr” spd_an. yaÜai IC_ AT ISV Iïlgs pUjüa kýr_an. AIt C_] £VP__aIy p]Zvy Iký¬y AK ºV`d_r_ kýotr_ jUr_vy ner_an t” yus yus Iyh_u`d_ 56
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
dSu&n kýr_an C_u ts C_] mIn kýamn ºyd_ spd_an. Agr_ n” Iy VT Sin” s•©y b}Ir_T r_ojüan AaIsh_e, t]Il AaIsh_e Iy yaÜaa V”h_”r_y V}r_yys kýr_n” IyVan . Iym Iym yaÜai baltl VIt yaÜaa kýr_an IC_ Itm IC_ jl jl tor_ Vatan. Agr_ Iy VT ký”x_”r_ AaIsh_en” t]Il Aas”h_n ¦üyad_” yaÜai Apa}r_vy AmrnaT g—an. mh_agunIs ®yZ_ C_u k_uýIn k_uýIn yaÜaiyn ASud_ lgan. y]Im Ka}tr__” yaÜai Anar_d_a}n ya t³b”r_ ‘a”San pkýan IC_. Aa]t IC_ k]ý`h_ yaÜai gur_vyn t” x_a`x_”yn ®yZ_ It g—an. yaÜai IC_ Bar_t”¥yV ±ya]n ±ya]n jayV ®yZ_” Aa]t IyT Anugã]h_ lban. yaIÜayn m`jü IC_ kýa}ISr_y, p`ja}±y, gujr_a}©y, b`ga}µy, md_r_a}ºy, Aasa}³y t” k]ý`h_ ga}r_ mulkýi ÛaË_aVan It Aasan. AT yaÜaaIy IC_ Var_yah_n jayn b}K”©y pn”¬y l`gr_ la}IgT yaIÜayn muP_ ”t ¢yaVan caVan. A}x_y IC_ ylaj betIr_ It kýr_an.
57
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
A±yas 1-
lP__”jü bd_la}IVV? Iy C_u b`ga}µy yaÜai.
(b`ga}µy) (mdRa}ºy) (kýa}Sur_) (gujr_a}©y) (Aasa}³y) (ga}r_ mulkýi)
Aor_ IC_ bIs ¡yT g—an.
(bIs ¡yT) (gur_vyn ®yZ_) (¸VK”µy) (x_a`Ij)
t}Ims C_. u yaÜaaIy g—un.
(t}Ims) (h_uIms) (y]Ims) (Iymn) (AIs) (©VIh_) 58
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
2-
juml” k}ýIr_V pUr__”? p}h_lgam tam IC_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ g—an. SiIS nag C_u _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ pxüaV. yaÜai IC_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ kýr_an. AT VIt C_u _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ®yVan. VIt VIt IC_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Aasan. (Sin, l`gr_, d_a]yum, bIs¡yT, pUjüa)
3-
juml” bd_la}IVV? b” C_us pUjüa kýr_an. su C_u Ûaan kýr_an. h_u C_u l`gr_ lagan. h_vV C_] guIr_s Ksan. t}Ims C_u ASud_ lgan. Iy C_u d_Su&n kýr_an.
4-
A}ºy IC_ pUjüa kýr_an.
yad_ k}ýr_IV? AK t” Aa]x_ gV x_”Vx_. d_Un t” d_Un It gV x_”Vx_. d_Un gV ‘aor_V m`jü” Üa] Ih_s”. 59
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
d_Un r_vVpy g}Iy pa`‘a”stT pa~s”. AK t” b]yuký ‘aUr_yum Ih_s” gV ºVad_. AK r_vVpy t” p”`‘a”h_ pa~s” g}Iy ºVad_ rvVpy. jü” t” A}x_ gV x_ay. Üa] t” Aa]x_ gV sax_ Üa].
mS”k 1-
jumln m`jü Vr_ta}IVV? gur_ x_a~j £VP__a kýa}Sur_ ISV Iïlg d_Su&n
l`gr_ b`ga}µy pUjüa ¤¤¤
60
Sin bal SiIS nag
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 11
k}ýSiIr_ h_”`d_y mosm Iïh_d_oºtan C_u AK ba]x_ muluK. yT m`jü C_] Var_yah_ Ir_yas}‘a. Iymn m`jü C_] j³mU kýSmir_ It AK Ir_yasT. k}ýSir_ C_] Ami Ir_yastuký AK sob”. AIt IC_ S] mosm Iym AK A}Ikýs ¢Vt” lUb”V”¬y IC_. bh_ar_ AT IC_ so`t”kýal It Vnan. Iy C_u I‘aTr__” ®yZ_” Sa]¿ý g—an t” jüeZ_s m`jü A`d_ Vatan. Iy mosm C_u bx_” ¢VSgVar_ Aasan. AT m`jü n} C_] ¦üyad_” sr_d_i t” n} ¦üyad_” gr_mi Aasan. bx_” ¢VSgVar_ moIsm C_u Aasan. r_vyt”kýol Iy mosm C_u h_ar_ t” ÛaaVun dvVn r_vytn h_u`d_ Aasan. Iy mosm C_u gr__”m Aasam. AT m`jü IC_ r_yt”kýa}µy plV C_uünn” IyVan. V}h_r_aT Iy mosm C_u Aa}Kr_i ÛaaVns m`jü Sa]¿ý g—an t” ba}d_”r_ ®yts m`jü A`d_ Vatan. AT mosms m`jü C_u Aam tor_ ¿ýd_ ®yVan t” gr_mi 61
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
C_] r_vyt”kýaIl ¢Vt” kým Aasan. h_¾_ _d_ Iy mosm C_u Aa}Sd_” ®yZ_” ma]`jh_or_s tam Aasan. AT mosms m`jü C_u k_uýµyn pn ®yVan. A}ªy mosms m`jü C_u P__s”l ppan t” ³yV” tyar_ g—an. V`d_” Iy mosm C_u ®Vh_s m`jü Sa]¿ý spd_an t” P__agns ta¬y Aasan. Iy mosm C_u saIr_V”y mosmV ¢Vt” sr__”d_. AT mosms m`jü C_u Sin ®yVan. sK”t t•r_ Aasn” Iký¬y IC_ AT mosms m`jü gr__”m plV ®yVan lag”¬y. Iymn m`jü p}z_y P__yr_n, kýnz_op, ¦Vr_ab”, gr__”m sUZ_, pa}Sn” betIr_ Sa}Iml IC_. t•r_ Aasn” Iký¬y C_] jünan” It AT mosms m`jü p}z_y P__yr_n —unan. tT ®yZ_ C_] bujür_ ”g bz_In tr_`g” Id_Van t” muslmaIn kýsab” Id_Van. t•Ir_ InS bcn” Ka}tr__” IC_ kýa}ISr_vy AT mosms m`jü kýa`g”r_ It tpan. ISSur_ ISSur_ mosms m`jü C_u Sin ºyZ_a yK spd_an t” gle¹yr_ Aay lban. pSn ISSr_ga`z_” lgan, sKt t•Ir_ s•©y C_u bajüe x_l It l}IgT g—an. t•Ir_ —Iz_ s•©y IC_ kýn, ns, AT” ¢Vr_ yani so¾__ y bd_n yK g—an.
62
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
A±yas 1-
lP__”jü bd_la}IVV? Ajükýl C_u bh_a¾__ ký mosm.
(bh_a¾__ ký mosm) (r_vyt”kýaluký mosm) (Va}h_r_a}‘a h_u`d_ mosm) (h_r_d_uký mosm) (V`d_uký mosm)
Ajükýl C_u Vh_vyK clan.
(Vh_yK) (jüeZ_) (h_ar_) (ÛaaVun) (ba}d_r_ ®yT_) (Aa}S”d_) (kýar_Itký) (ma]`jh_or_) (®Vh_) (mag) (P__agun) (I‘aT”r_)
63
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
2-
k}ýSiIr_ h_u`d_ mosm C_u sr__”d_.
(sr__”d_) (gr__”m) (¢VSgVar_) (lUb”Vun)
V`d_s m`jü IC_ P__yr_n w_Istmal kýr_an.
(P__yr_n) (kýnz_op) (kýsab”) (tr_`g”) (AT” p`Ij)
juml” bd_la}IVV? n}h_¿ý ji Aos y]Im Ir_yastuký r_ojün Vol. neh_¾_ _ ji Aa}ºy y]Im Ir_yast”¡y r_ojün Va}µy. y]Im mkýanuký pS C_u z_inuký. Iymn mkýann h_u`d_y pS IC_ zi_n”¡y. yIm k_uýIZ_c d_a}r_ C]_ yly. Iymn k_uýZ_vyn h_u`jü” d_aIr_ C_] yly. h_aluký d_r_Vajü” C_u ba]x_. h_al”¡y d_r_Vajü” IC_ b}x_y.
64
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
mejü”c jü`g C_] Pu z_”m”‘a. mejüIc jü`g” C_] Pu c_m‘a”. 3-
jVab Id_IyV? k}ýSir_ kýIm Ir_yast”c sob” C_]? k}ýSiIr_ kýr_ C_u bh_ar_ Sa]¿ý g—an? r_yt”kýol kýIm moIsm” pt” C_u IyVan? V`d_” bRoh_ k_uýs moIsm C_u IyVan? ¿ýd_ kýT mosms m`jü C_u ®yVan? ¦üyad_” t•r_ kýT moIsms m`jü C_] Aasan?
4-
juml” b}x_r_a}IVV? Iïh_d_oºtan Iïh_d_oºtan C_u Iïh_d_oºtan C_u AK Iïh_loºtan C_u AK ba]x_ muµký. bh_ar_s bh_ar_s IC_ bh_ar_s IC_ so`t”kýal bh_ar_s IC_ so`t”kýal It Vnan.
65
(j³mU kýSmir_) (I‘atr_” ®yZ_”) (bh_ar__” pt”) (h_¾_ _d_) (V}h_r_a}‘a m`jü) (ISSr_s m`jü)
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
r_vyt”kýol r_vyt”kýol C_u r_vyt”kýol C_u ºyZ_a r_vyt”kýol C_u ºyZ_a gr__”m Aasan. h_r_d_s h_r_d_s m`jü h_r_d_s m`jü C_u h_r_d_s m`jü C_u k_uýµyn h_r_d_s m`jü C_u k_uýµyn pn ®yVan. V`d_s V`d_s m`jü V`d_s m`jü IC_ V`d_s m`jü IC_ p}z_vy P__yr_n V`d_s m`jü IC_ p}z_vy P__yr_n .Cunan.
66
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
mS”ký 1-
2-
juml” r_la}IVV? (i)
bh_ar_s m`jü C_u moIsm r_yt”kýa}Ils m`jü C_] Va}h_r_a}‘a m`jü C_u h_r_d_s m`jü C_u k_uýµyn V`d_s m`jü C_u
gr_mi Aasan. ¿ýd_ ®yVan. pn ®yVan. Sin ®yVan. ¢VSgVar_ Aasan.
(ii)
°yr_n IC_ tr_`g” IC_ kýsab” IC_ Sal IC_ kýa`g”r_ IC_ Aa}nK IC_
lagan. Vlan. tpan. —”nan. Id_Van. g`x_an.
jVab liIKV? k}ýSiIr_ m`jü k}ý‘a moIsm IC_ Aasan? kýa}Sr_yn mosmn h_”`d_y naV liIKV? kýa}Sr_yn Kas poSakýn h_”`d_y naV liIKV? P__s”l kýT mosms m`jü C_u ppan? 67
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
3-
juml” k}ýIr_V pUr__”? bh_a¾__ ký mosm C_u _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Aasan. r_yt”kýaluký mosm C_u Aasan _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . Va}h_r_aT C]_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ r_yt” ®yZ_” Sa]¾_ _ g—an. h_r_d_s m`jü C_u k_uýµyn _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _pTr_ ®yVan. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ m`jü C_u Sin ®yVan.
4-
jumln m`jü Vr_ta}IVV? muluK ¢VSgVar_ —unun k_uýµy °yr_n muslma}¬y
5-
sob” sr_d_i lagun ®ya]n kýnz_op kýsab” tr_`g”
lUb”bun t•r_ d_yun gCun ¦Vr_ab”
so`t”kýal plV Vlun spd_un AT”p`Ij kýa`g”r_
ku In It mosms ®yZ liIKV mjü m U n ? ¤¤¤
68
mosm r_vyT ¿ýd_ Aasun bz¬y
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 12
Eyon bag r_ita : Sil” : r_ita : Sil” : r_ita : Sil” : r_ita : Sil” : r_ita :
Sil” : r_ita : Sil” :
Ikýh_e Var_y C_Ky Sily? ‘a” k a]t C_K dRam”‘a? b” C_s dRam”‘a pn”Ins bags k_uýn. ©VIh_ kýr_”y C_uV” bag bnoVmut? p¾__ s h_y C_u bnoVmut. AIs It h_y Aos bag bnoVmut. kýIt? k}ýSiIr_. tT m`jü kým ³yV” k_uýµy Aa}ºyVu ¾__ ¸yIm©y? tT m`jü Aa}ºy b}x_y b}x_y ‘aU`Z_vy k_uýµy z_`g” k_uýµy, Iglas” k_uýµy µVó¡c Aa}IlIc k_uýIj Tjü” d_IC_ k_uýIj, Aa}r_ k_uýµy, ma]zv_y ma]z_vy x_U¬y k_uýµy t” bad_am k_uýµy betr_i. tuh_”`Id_s bags m`jü ¡ya C_u? AIs C_u poIS bag bnoVmut. tT m`jü kým kým poS IC_? tT m`jü h_y IC_ ºyZ_h_”y ºV`d_r_ t” r_`gd_ar_ poS. 69
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
r_ita : Sil” : r_ita : Sil” : r_ita : Sil” :
jaPu r_, guµy AaP__tab, y]mb”r_¦üVl, A}¹ký”pecan betIr_. gulab IC_Vy? Aah_In ¡yaIjü n”. ¸Vjü”µy gulab µy}d_”r_y gulab t” k_ã_”h_”¬y gulab. m] h_y ga]— AK gulab” kýlm ¾__ Vn” Ka}tr__”. ny AK k}ý³y Va]n. jü” Int”, Üa] Int”, ‘aor_ Int”, pr_Vay C_un” k]ý`h_. t]Il h_y Iym” ‘a]y s•©y. Aa}S k}ýIr_T.
A±yas 1-
lP__”jü bd_la}IVV? Iy C_u ³yon ‘aU`Zv_y bag.
(‘aU`Z_vy) (bad_am) (Iglas”) (poIS)
m] IC_ VuIC_Im©y gulab.
(gulab) (p`poS) 70
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
(IVIr_k]ý³y) (z_eký”bz_In) AIs IC_ ¾__ ¸yIm©y x_U¬y k_uýµy.
(x_U¬y k_uýµy) (Aa}r_ k_uýµy) (‘aU`Z_vy k_uýµy) (z_`g k_uýµy)
m] Aa}ºy VuIC_Im©y ¸Vjü”µy gulab. (¸Vjü”µy gulab) (sPeýd_ gulab) (k_ã_”h_”¬y gulab) (µy}d_”r_y gulab) m] Aa}ºy VuIC_Im©y ³yV” k_uýµy k}ýSiIr_.
(k}ýSiIr_) (j]Im) (Id_Il) (Ih_macl”)
Iym IC_ jü” KUbsUr_t gulab.
(jü”) (Üa]) (‘aor_) (pa`—)
Itm Aa}ºy S] bad_am k_uýµy.
(S]) (sT)
71
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
(Aa}Z_) (nV) (d_}h_)
2-
AIs IC_ kýah_ ³yV” k_uýµy.
(kýah_) (bah_) (ÜauVah_) (–Vd_ah_) (p`d_ah_)
m] C_] Sur_ah_ d_a}n k_uýIj.
(Sur_ah_) (sd_ah_) (Ar_d_ah_) (k_uýnVuh_) (Vuh_)
jVab Id_IyV? Sil” k a]t IC_ dRam”‘a? ©VIh_ kýr_ C_uV bag bnoVmut? ‘a] kýIt AosuT x_U¬y k_uýl VuC_mut? t}³y C_a Alg Alg ký”sm”¡y gulab VuC_ImIty? ItmV Aa}ºya bad_am k}ýSiIr_ ®yZ_” A}¬yIm©y?
72
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
3-
juml” b}x_r_a}IVV? bag tuh_u`d_ bag tuh_u`d_ ‘aU`Z_vy bag tuh_u`d_ ‘aU`Z_vy bag C_u box_. ‘aer_ ” k_uýj sa}¬y ‘aer_ ” k_uýj sa}¬y AK ‘aer_ ” k_uýj sa}¬y AK µVký”z_ ‘aer_ ” k_uýj sa}¬y AK µVký”z_ ‘aer_ ” k_uýj Aa}s h_a]C_m”‘a. gulab sPeýd_ gulab AK sPeýd_ gulab AK sPeýg gulab C_u pTr_ ®ya]mut.
4-
juml” bd_la}IVV? Sil” C_] gIr_ dRam”‘a. Sil” C_] gIr_ ner_an. AIs Aos bag p¾__ s bnoVmut. Aa}ºy Aa}ºy bag p¾__ s bnaVan. 73
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sa}Ins bags m`jü IC_ ³yV” k_uýµy K}©yIm©y. sa}Ins bags m`jü IC_ ³yV” k_uýµy Ksan. bags m`jü IC_ ºV`d_r_ t” r_`gd_ar_ poS P}ýµyIm©y. bags m`jü IC_ ºV`d_r_ t” r_`gd_ar_ poS °Vlan. sita Aa}s bags m`jü ga}m”‘a. r_ita Aa}s bags m`jü g—an. Sur_vy Aa}ºy k}ýSiIr_ ga}Im©y. Sur_vy Aa}ºy k}ýSiIr_ g—an. t}³y Aos z_`g ¢yomut. su Aos ‘aU`Z_ ¢yVan. tIm Aa}s ‘aer_ ¢y}m”‘a. ºV Aa}s ‘aer_ ¢yVan.
74
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
mS”k 1-
Va}Ih_d_ lP__jün h_”¬d_vy jmah_ liIKV? x_U¬y k_uýl ‘aU`Z_y k_uýl z_`g” k_uýl Aa}r_ k_uýl bad_am k_uýl
x_U¬y k_uýµy
d_IC_ k_uýj ‘aer_ ” k_uýj Aa}IlIc k_uýj ‘a”n”¬y k_uýj Üael” k_uýj
d_IC_ k_uýIj
¸Vjüul µya]d_ur_ ¬yUl k_ã_”h_un C_a]t
¸Vjüuµy
75
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
2-
3-
juml” r_la}IVV? r_ita C_] bags m`jü ©VIh_ C_uV” ba]x_ bag bags m`jü IC_ r_`gd_ar_ poS x_U¬y k_uýl C_u ¸Vjü”µy poS IC_ pTr_
bnoVmut. h_a]Kmut. pem”©y. P}ýµym”©y. dRam”‘a.
jVab liIKV? ‘a” k a]t C_K dRam”‘a? ©VIh_ kýr_ C_uV” bag bnoVmut? bags m`jü kým kým ³yV” k_uýµy IC_V” rOuym”©y? ‘a” kýr_ Aa}s”K k}ýSiIr_ ga}m”‘a? poIS k_uýl C_a h_a]Kmut?
4-
juml” k}ýIr_V pUr__”? b” C_us _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ pn”Ins bags k_uýn. AIs C_u _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ bag bnoVmut. bags m`jü Aa}ºy _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ poS P}ýµym”©y. sPeýd_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Aos pTr_ ®yomut. tIm Aos AK _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ¢ya]mut. (x_Un, gulab, dRamut, ‘aU`Z_vy, r_`gd_ar_) 76
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
5-
jumln m`jü Vr_ta}IVV? ne¾_ _n h_vVKun tT ma]z r_`gd_ar_
6-
bnaVun ¾__ Vun °Vlun k a]t b}x_y b}x_y k_uýl betIr_
g—n p¾__ s µVk_uýz_ ºyZ_a
gã`d_ liIKV AIk ®yZ”_ Vuh_Ims ta¬y? ¤¤¤
77
ký¾__ n kýIt Ta]d_ ºV`d_r_
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 13
h_er_T h_]`d_uºtans m`jü IC_ ±ya]n ±ya]n kýomi, sma}ji t” mosmi ItVh_ar_ mnaVn” IyVan. ISVr_aÜai C_u h]`duºtanuk AK mSh_Ur_ ba]x_ Í_h_. Iy ba]x_ Í_h_ C_u P__agn” gz_”pC_ ÜauV”S Í_h_ bx_” Ûad_aIy san mnaVn” IyVan. Iy ba]x_ Í_h_ C_u ISV t” SÁýi h_”`Id_s ³yul g—”n”c yad_ tajü” kýr_an. ISV t” SÁýi h_u`d_ ³yul g—unuy C_u y]Im s\»z_i h_u`d_ ký”n lgun man”n” IyVan. k}ýSiIr_ m`jü IC_ AT h_er_T Vnan. kýa}ISrvy IC_ Iy ba]x_ Í_h_ P__agn” gz_” p}C_ Aa]kýÍ_h_ ®yZ_” maVIs tam A}Ikýs pC_s mnaVan. AIm Í_h_} bapT IC_ Aa]kýÍ_h_} ®yZ_”y IlV” x_uVy kýr_n” IyVan. AT IC_ Vnan h_urvy Aa]kýÍ_h_. AT pC_s m`jü IC_ k]ý`h_ Kas t” A}h_m Í_h_. It jün gV h_ur_vy Aa}Z_m, dvyar” d_}h_m, Vagr_vy kýah_ ya Vag”r_vy bah_. AIm Í_h_} IC_ Vagur_ pUjüan. ba}S ya ÜauV”S Í_h_ IC_ Vz_ký” pUjüa spd_an. gr_vyuký ¦üyuZ_ C_u Í_h_s P__aký” d_r_an. Sams Vz_”ký” pUjüa k}ýIr_T IC ¢yn ¢yVan. AT b}Ix_s Í_h_s ®yZ_ C_u k_ã_al Vz_Ký ban” ÙT gr__” IyVan. d_Ur_ Alaký”¡y k]ý`h_ lUK IC_ VnV m`jü” ±ylp}t”r_ bz_” bayn h_”`Ñn gr_n tam Vat” naVan. d_]µyn t” poSn h_”`Ñ Vus”r_vy (mal”) IC_ Vz_”ký”¡yn paÜan sjaVns lgan. m`d_r_n InS IC_ Id_VIy lgan. 78
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
gr_n m`jü yus Vz_uký br_n” IyVan C_u tT m`jü C_u na]z_, ‘aa]xü, x_ul, sIn ®Vtul, r_]S ®yal”, sIn VaIr_ betIr_ paÜa Aasan. n}Iz_s ‘}aIx_s t” VaIr_ IC_ x_U¬y ÜaaVn” IyVan. AIm d_uh_Ic pUjüa samgãi m`jü IC_ poS, VuSký”, Ar__”g, ±ylp}Üa, dup”, kýa~Z_”g`x_, tel, b]tIr_. h_er_”‘a h_u`Ids d_a]yIms Í_h_s IC_ slam Vnan. AIm Í_h_” IC_ baký”y IP__r_kýn h_u`Ñ lUK ¡yo bz_” AK A}Ikýs mubar_kýs IyVan. gr_n m`jü C_] r_n” ®yVy Aasan. Sur_vyn t” ¬VSn kýor_vyn C_u h_er_}‘a Kr_”c Id_n” IyVan. h_ar__” P__µyn Iïgd_un C_] r_vyVayT. n¸yn ¬VSn IC_ maIl¬y dvyar” d_}h_m Í_h_ KRaV, kýa`g”r_, nUn, ¥üVIc, At”gT betIr_ s•©y Id_Van.
A±yas 1-
p}Ir_V t” h_]IC_V? Vus”r_vy P__agun d_up”jüUr_ Ar__”g
Vz_uK kýa~Z_”g`x_ gz_” pC_ p}t”r_ h_ur_vy Aa]kýÍ_h_ ‘a`d_un k `d_
79
na}r_vyVn s]`d_”r_ sIn ®Vtul na]z_ poS kýoPU r
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
2-
lP__”jü bd_la}IVV? m] pIjü pUjüa kýr_¬y.
3-
(m]) (t}Ims) (Itmn) (AIs) (©VIh_) (saIr_n”y) (pãbats) (Sams) (s`dvyakýals)
jVab Id_IyV? ta]Ù IC_Va Vagur_ br_an? su C_a Vz_uK br_an? h_vV C_a suIl ¸VTan? ºV C_a bRa`d_ IlVan? ‘a” C_Ka s}¬y Id_Van? Itm C_a x_U¬y ba}gr_an?
A}ºy IC_ Vagur_ br_an.
80
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
mS”k 1-
juml” k}ýr_IV pUr__”? h_er_ ”‘a Í_h_ Sams IC_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ br_an. (Vz_uký) Vz_”kýs IC_ ký`d_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . (Üaa_Van) pUjüaIy IVIjü IC_ S`K _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . (Vayan) AIm Í_h_ IC_ AK A}Ikýs mubar_ký _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _. (kýr_an) Sur_vyn C_u h_er_}‘a Kr__”c _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . (melan)
2-
sVal bna}IVV? Iy Iym h_vV h_um” Itm h_um Iy
k}ý³y”su`d_ S`K C_u? k}ýh_`jü” h_ar__” C]_? k}ý³ys”`jü k}ýh_`jü” kýs”`Ñ k}ýh_”`Ñ kýs”`jü
81
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
3-
jVab liIKV? Iy ¡yah_ C_]? Iy ¡yah_ C_u? Iym” ¡yah_ C_]? h_u ¡yah_ C_u? h_um ¡yah_ IC_? h_um” ¡yah_ C_]?
4-
(S`K) (d_up”) (h_ar__”) (k `d_) (poS) (mal”)
Iy C_u S`K.
jumln m`jü Vr_ta}IVV? kýoP Ur_ n}Vid_ slam
Ar__”g g`z_a h_ur_vy
x_U¬y mubar_K Aa}Z_m ¤¤¤
82
x_UµyIj Vz_uK r_iT
st”sos h_er_vT
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 14
gr__” t” gr_”V]Z_ m] C_u pnun gr__” ºyZ_a z_oZ_. AT IC_ jü” V}z_vy, ‘aor_ k_uZ_vy, kýa}ni t” jü” x_b”. AIm AlaV” C_u AT AK ba]x_ coký”, Ûaan” k_uZ_ t” AK ban” k_uZ_ It. ³yaIn maIj C_u coký” jan pa}Zv_y sjoVmut. ³ya}¬y ma}µy C_u AK Va]z_ pn”In Ka}tr__” Ta]Vmut. ³ya¬yV bayV IC_ jü” k_uýZ_vy r_}z_yIm©y. ³ya¬yV b]¬yV C_u AK k_uýZ_ r_a]z_mut. AIs C]_ d_a]yIms V}Iz_s bEZ_ký bna}Vm”‘a. bEZk C] str`Ij, k a}linV t” t}Ik yV s•©y sja}Vm”‘a. k_uýZ_vyn m`jü IC_ tl” Vg”¸y t” ptIj Üaa}IVT. Itmn ®yZ_ IC_ str_`Ij, nmd_”, gb” t” msn`d_” Vah_r_a}IVT. VT¾__ n It C_u AIs k_uýZ_vyn m`jü”y Ta]mut. VTr__”Ins m`jü IC_ A}ºy gb”, mz_r_s, kýr__”‘a, Sa`d_” g}¬x_vy, leP_ ” t” ‘aad_r_ ” w_Iºtmal kýr_an. kýa}ni ®yZ_ IC_ A}ºy r_vyt”kýals bsan. bRa}r_ ”y kýa}ni ®yZ_ IC_ ¦üyun, ba]Z_, µVbr_ t” baIC_ TVan. Z_ok_uýr_ k_uýZ_ C_u AIs d_a]yIms por_s ®yZ_. AImIc lb” IC_ mUIt&yV s•©y sja}IVT. sa}Ins Z_ok_uýr_ k_uýIZ_s m`jü C_u Z_ok_uýr_ sa}b It. AT IC_ Ipta ji subh_a}y d_vVh_Id_S pUjüa kýr_an. pUjüaIy Ka}tr__” C_] sa}r”y samgãi A}Ikýs jüa}In m`jü. yT m`jü z_]¡y ký‘aul, na}r_y ký‘aul, ‘a`d_un, ¡V`g, ºy}¬d_”r_, kýoPUr_, d_up”, g`z_a, S`K, d_r_Ib h_a]r_, 83
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
d_up”jüUr_, Pý`b, muSký” tuIj TVan IC_. ±yh_n” Ka}tr__” C_] ‘a”~Igj. ³yaIn maIj C_u coký” bx_” jan pa}Z_y sjoVmut. tIm IC_ gr_V`js ®yZ_ jü” n}z_vy t” AK gag”r_ A}Ikýs tr_P_ s k_uýn T}¸yIm©y. ban” It IC_n Almar_vyn m`jü t” SlP__n ®yZ_ SUIbd_ar_ pa}Z_y T}¸yIm©y. Alpl” AaIs AT cokýs m`jü ban” h_Ta. Iymn m`jü Tal, Ka}ºy, smaVar_, muIj k a]`x_, co`Ic, d_i¡yIc, C_o`P_ , x_ul, tu`b”, z_Ur_ t” Ir_Ikýb It Sa}Iml IC_. coký”Ikýs A}Ikýs tr_P_ s k_uýn IC_ SlP__n ®yZ_ msal” x_b”, ta]ml” x^m, Aa}z_vy z_in, £yV x_b” t” Aa`car_ mr_tban” Ih_¸y cijü. AIs C_u Ûaan” k_uýZ_ cokýs p}©yIký¬y bnoVmut. AT IC_ AIký tr_P_ ” gm& paIn Ka}tr__” m}z_ la}IgT. AIt IC_ AIs Itm sa}r_i cijü Iym Ûaan kýr_n” t” plV C_ln” Ka}tr__” jü¿ýr_i IC_.
A±yas 1-
lP__”jü bd_la}IVV? ³ya}¬y yar_n C_u AK mkýan” bnoVmut.
84
(mkýan”) (k_uýZ_) (Va]z_) (coký”)
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
³ya¬yV yar_V IC_ AkýSiT d_ukýan bna}¸yIm©y. (AkýSiT) (d_vVySiT) (Üa]ySiT) (–VySiT) (pa`‘aSiT) ³yaIn maIj C_u bt” r_a]nmut.
(bt”) (ºyun) (h_aK) (majü)
³ya¬yV kýor_yV IC_ S]ySiT x_u¬y g}¬jür_a}¸yIm©y. (S]ySiT) (st”SiT) (Ar_SiT) (k_uýn”nmT) (nmT) sa}¬y nokýr_n C_u kýa}lin ÜaoVmut.
85
(kýa}lin”) (Ibstr_”) (mz_r_s) (gb”)
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sa¬yV nokýr_V IC_ AkýnmT r_vVpIy Inm‘a”. (AkýnmT) (d_unmT) (ÜaunmT) (‘aunmT) (pa`‘anmT) sr_kýar_n IC_ h_oºz_ls SunmT kýmr__” bna}¸yIm©y. (SunmT) (st”nmT) (Ar_nmT) (nmnmT) (h_T) 2-
juml” bd_la}IVV?
³yaIn maIj r_a]n bt”. sa}¬y d_oºtn k}ýr_ kýa}m. ASoký jiyn k}ýr_ pUjüa. r_ad_aIy C_üa]z_ ta]mul. l}x_kýV ¢yV bt”. kýor_vyV na]‘a.
³yaIn maIj C_u bt” r_a]nmut. sa}¬y d_oºtn C_] kýa}m k}ýr_m”‘a. ASoký jiyn C_] pUjüa k}ýr_m”‘a. r_ad_aIy C_u ta]mul Cü_a]z_mut. l}xvV C_u bt” ¢yomut. kýor_vyV C_u na]‘amut.
86
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
3-
jVab Id_IyV? ³ya}¬y ma}j ¡ya IC_ smaVar_s m`jü bnaVan? (cay) ³ya}¬y ba}y ¡ya ¢yV Ir_kýIb m`jü? (bt”) caIn b]In ¡ya cV Ka}Iss m`jü? (Í_d_) ³ya}¬y ma}µy ¡ya C_u Ta]Vmut na}r_vy ký–aIls m`jü? (‘ar_n” Amr_vyt) nokýr_n kýIm s•©y C_] bEZ_ký sja}Vm”‘a? (kýa}linV)
4-
juml” b}x_r_a}IVV? ³yaIn ³yaIn maIj ³yaIn maIj C_u ³yaIn maIj C_u coký” ³yaIn maIj C_u coký” sjoVmut. ³ya¬yV ³ya¬yV bayV ³ya¬yV bayV IC_ ³ya¬yV bayV IC_ jü” k_uýZ_vy ³ya¬yV bayV IC_ jü” k_uýZ_vy r_}z_vyIm©y.
87
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
r_aIjIn r_aIjIn b]In r_aIjIn b]In C_u r_aIjIn b]In C_u bt” r_aIjIn b]It C_u bt” r_a]nmut. Sil”¬yV Sil”¬yV b]¬yV Sil”¬yV b]¬yV C_u Sil”¬yV b]¬yV C_u VT¾__ n ÜaoVmut. mkýann mkýann C_] mkýann C_] Var_yah_ mkýann C_] Var_yah_ jay mkýann C_] Var_yah_ jay r_}z_m”‘a.
88
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
mS”ký 1-
2-
Va}Ih_d/jmah_ liIKV? k_uýZ_ Va]z_ kýa}ni str_`x_ Sa`d_”ga]`x_ leP_ smaVar_ z_Ur_
bEZ_ký Ir_Ikýb
boy —aVul
nokýr_ ¡Vk_uýr_
nr_/mad_” bd_la}IVV? z_oZ_ gaV
3-
x_b Kos
ba]x_ Va]—
mol kýZ_
juml” r_la}IVV? (i)
³yaIn maIj C_u coký” sa}¬y nokýr_n C_u AK kýmr__” ³ya}¬y yar_n C_u AK µVk_uýz_ mkýan” AIs IC_ V}Iz_s m`jü bEZ_ký ItmV C_u msn`d_”
bnoVmut. Vah_r_oVmut. r_a]z_mut. sjoVmut. bna}Vm”‘a.
(ii)
r_ajn C_u bnoVmut r_ajn IC_ bna}¸yIm©y r_ajn IC_ bna}Vm”‘a r_ajn C_] bnaIVm‘a”
pnIn lIr_. pn”¬y l}r_. pn”¬y kýmr__”. pnun kýmr__”.
89
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
4-
jVab liIKV? cokýs m`jü kým kým Kas kýa}ISr_vy ban” IC_ Aasan? bEZ_ký kýIm s•©y IC_ sja}IVT Aasan? Z_ok_uýr_ k_uýIZ_s m`jü ¡ya ¡ya C_u Aasan? Ûaan” k_uýIZ_s m`jü kýIm Ka}tr__” C_] m}z_ Aasan? smaVar_s m`jü ¡ya IC_ bnaVan? Ka}Iss ¡ya IC_ kýr_an? VTr__”Ins m`jü ¡ya ¡ya C_u Aasan?
5-
juml” k}ýIr_V pUr__”? _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ IC pn”¬y gr__” ºyZ_a z_a}Z_y. ³yaIn maIj C_u coký” _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . kýa}ni ®yZ_ IC_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ r_ojüan. ³ya}¬y Ipta ji IC_ Z_ok_uýr_ sa}bs _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ kýr_an. b” C_us k]ý`Ijü Ka}Iss m`jü cay _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _. z_UIr_s m`jü IC_ A}ºy _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ TVan.
6-
jumln m`jü Vr_ta}IVV? kýa}r_igr_ tos” r_P_ l pSmin” Aa}r_ h_Ic kýa}m pepr_ma}Si kýaIn kýa}m k_ã_]`jul P a]t p}j pr_vyun ¸VKul kýaIj¸VZ_ Sup
7-
gã`d_ liIKV Sit” ®yZ_” hts tam. ¤¤¤ 90
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 15
AT” kýaIm Sil” : nsim” : Sil” : nsim” : Sil” : nsim” :
Sil” : nsim” : Sil” : nsim” :
nsimy ‘a” Aa}sKy r_aT numa}IyS VuIC_In ga}m”‘a? Ah_aIn. Ikýh_y Ikýh_y VuC_uT ‘a] tIt? m] h_y VuC_vy VaIr_yah_ cijü mgr_ sar_i Kot” VuIC_In layK Aas” kýa}ISIr_ AT” kýaIm. kýa}ISr_vyn AT”kýa³yn m`jü kým cijü VuIC_T ‘a]? £Vx_”¬yT”y h_y VuC_vy m] Sal. Ajü kýl h_y IC_ ký”s”mVar_ Sal bnan. sad_” t” kýaImd_ar_. r_P_ l”¡y Sal IC_ ºyZ_ah_ jan It t” sºt” It. mgr_ pSmin”¡y Sal IC_ ºyZ_ah_ dRa]£y. b]Iy ¡yah_ VuC_uT ‘a] tIt? m] h_}y VuC_ kýa}lin, gb” t” nmd_”. Iym k}ýr_vy m] ºyZ_ah_ ¢VS mgr_ kýa}P_ i dRo£y Aa}ºy. kýa}lin IkýT” pa}Z_vy C_u bnan? kýa}lin h_y IC_ Í_n ký”smn h_”`Ñ AK gV yus kýar_Kans m`jü bnan C_u t” da]Iym gV su yus AT” s•©y bnaVan IC_. 91
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
Sil” : nsim” : Sil” : nsim” : Sil” : nsim” : Sil” : nsim” : Sil” : nsim” :
Sil” : nsim” : Sil” : nsim” :
gb” I¡T” pa}Z_y C_u bnan? gb” Ka}tr__” gI— pa]z_ Aasun. AT p}Iz_s ®y]Z_ C_u kýa}r_igr_ AT” kýa}m kýr_an t” Iy C_u gb” bnan. nmd_” IkýT” pa}Z_y C_u bnan? nmd_” C_u kýtny yer_s bnan. Iy yer_ IC_ saP__ kýr_an t” pt” ImSinV s•©y d_baVan. Iy C_u nmd_” bnan. b]Iy Ikýh_y VuC_uT ‘a] tIt? m] h_y VuC_ l}ký”Ir_ h_”`jü kýa}m pepr_ ma}Si h_”`jü kýa}m t” P__r_ kýa}m It. l}ký”Ir_ h_”`Ijü kýaIm m`jü k_uýs k_uýs cijü VuC_uT ‘a]? m] h_y VuC_vy ký”s”mVar_ IKlon”, h_Vsboz_, ISkýaIr_, IsgãeZ_ x_b”, z_y x_b” t” kýµy¬x_r_. pepr_ ma}Si h_”`Ijü kýa}Im m`jü ¡ya ¡ya VuC_uT ‘a]? pepr_ ma}Si m`jü IC_ VaIr_yah_ ma}r_y ma]`dvy cijü bnan. msln sjaVz_”¡y cijü, sabIn x_b”, pox_r_” x_b”, guld_an, l³p Sex_, ®yal”, z_y keýs bet”Ir_. P__r_ kýaIm m`jü k_uýsuy k_uýsuy cijü C_u y]It mSh_Ur_? P__r_ kýaIm m`jü IC_ P__r_ z_oIp, P__r_ kýoZ_, P__r_ b}z_”V”, P__r_ bUZ_ t” P__r_ bEg ºyZ_a mSh_Ur_. ©y]Il h_y g—” b” It Iym sa}r_i cijü VuC_n” Ka}tr__” numa}yIS. Var__” kýar__”. 92
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
A±yas 1-
lP__”jü bd_la}IVV? kýa}ISr_vy kýa}lin IC_ mSh_Ur_. kýa}ISr_vy gb” IC_ mSh_Ur_. kýa}ISr_vy nmd_” IC_ mSh_Ur_.
(gb”) (nmd_”)
pepr_ ma}Si h_u`dvyn cijün m`jü IC_ ®yal” mSh_Ur_. (sabIn x_b”) (pox_r_ ” x_b”) (z_y keýs) l}ký”Ir h_u`Ijü kýaIm m`jü IC_ sjaVz_”¡y cijü mSh_Ur_. (IKlon”) (ISkýaIr_) (IsgãeZ_ x_b”) P__r_ kýaIm m`jü IC_ P__r_ z_oIp mSh_Ur_. (kýoZ_) (b}z_V”) (bUZ_) (j]¡yz_) 93
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
Sal IC_ Aasan sad_”. (kýaIm d_ar_) (pSmin”¡y) (r_P_ l”¡y) (b}x_vy) nmd_” Kot” C_u gb” dRog. (kýa}lin) (Sal) (d_us”) l}ký”Ir_ h_”`Id_ cijü” Kot” C_u pepr_ ma}Si h_u`d_ cijü dRog. (d_attuký) (kýakýjüuký) (kýpr__uký) saIr_V”y d_atV Kot” C_u ºVn dRog. (Üaam) (S]St”r_) (Iszi_l) 2-
jVab Id_IyV? ‘a] C_Ta numa}IyS VuC_m”‘a? k}ýSiIr_ m`jü ¡Vs” ¡Vs” AT” kýa}m C_]? 94
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
l}kýIr_ h_`dvyn cijün m`jü k_uýs k_uýs cijü C_u mSh_Ur_? n³d_}” t” gb” kýIt IC_ melan? kýa}ISIr_ l}kýIr_ h_”`jü kýa}m ¡yaIjü C_e ¦üyad_” mSh_Ur_? P__r_ kýami m`jü k_uýs k_uýs cijü C_u ¦üyad_” mSh_Ur_? x_U¬y l}ký”r_ kýIt C_e melan?
mS”k 1-
juml” k}ýIr_V pUr__”? (h_ye, nay, m], h_y , Ikýh_y, Ah_aIn ,KUbsUr_T, sºt”, saIr_V”y, Sil”In Kot”) _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Sily ‘a” Aa}sK}y r_aT ºk_Uýl ga}m”‘a? h_ye Sily ‘a” Aa}s”Ky r_aT ºk_Uýl ga}m”‘a? _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ b” Aa}s”s ga}m”‘a. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ VuC_uT ‘a] tIt? m] _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ VuIC_vy l}x_ký”. ‘a” _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ¢y]K bt”. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ m] K]yoV. r_am”In _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ C_u Sam” ba]x_. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Kot” C_] r_ad_a b}x_. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ l}x_kýV h_”`Id_ Kot” C_u moh_n” cuºt. saIrV”y kýor_vyV h_”`Id_ Kot” C_e Sil” _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _. nmd_” Kot” C_u gb” _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _. ¤¤¤ 95
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 16
kýa}ISr_vy kýa}r_vygr_ ký}SiIr_ m`jü Iym kýa}r_vygr_ IC_ Itmn m`jü IC_ SalbaP__ , kýa}linbaP__, nmd_” g}r_vy jalkýd_Ujü t” gb” sajü ºyZ_a ma]h_SUr_. Itm IC_ ºyZ_a KUbsUr_t r_P_ l, tos” t” pSmin” Sal bnaVan. Iym Sal IC_ AmRikýa, w_`glE`x_, Pãýa`s, kýnax_a betIr_ jayn sojün” IyVan. kýa}ISr_vy kýa}lin IC_ AT” s•©y bnaVn” IyVan. Iym IC_ ºyZ_a jan, KUbsUr_t t” ký•mti Aasan. Iymn kýa}linn C_] sa}r_vys”y d_uInyah_s m`jü ºyZ_a m`g. nmd_” IC_ k]ýµy P`ýbs bnan. AT ®yZ_ IC_ AaIr_ s•©y nó¡S Inga}r_i kýr_n” IyVan. jalkýd_Ujü IC_ sojün kýa}r_i t” z_vVp” kýa}m kýr_an. Iy kýa}r_vyg}r_i C] ºyZa jüa}IVj Aasan. gb” sajü IC_ ‘aad_Ir_ ya p}Iz_s r_`g Id_Van. tIm pt” IC AT ®yZ_ AaIr_ kýa}m kýr_an. Iym gb” IC_ jaIy jaIy ps`d_ kýr_n” IyVan. h_Ic kýa}m, pepr_ ma}Si t” kýaIn kýa}m It IC_ b}Ix_s pymans ®yZ_ kýr_n” IyVan. h_Ic kýaIm m`jü IC_ x_ekýor_eSn pis, sajü Iïsgar_ x_b”, sabIn x_b”, kýlmd_an betIr_ dRuIºts mulkýs t” IVd_eSn m`jü ps`d_ kýr_n” IyVan. Iy kýa}m kýr_n Va}Ils IC_ ©Vr_ký” C_an Vnan. pepr_ ma}Si C_] kýa}Sr_vyn AT” kýa³yn m`jü ºyZ_a ba}r_iký, KUbsUr_t t” Id_lkýS AT” kýa}m. kýaIn kýa}m kýr_n Va}Ils IC_ kýa¬yul Vnan. 96
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
kýa¬yul C_u z_UkýIr_, jüa}n”, pIj, P a]©y t” kýa`gIr Vonan. kýa`g”r_ IC_ IsIr_P_ k}ýSiIr_ m`jü melan. jan kýa`g”r_ C_] ‘atji p`‘aah_ r_vVpIy tam ±yz_an. AIm AlaV” IC_ k}ýSiIr_ m`jü C_an, d_}Isl, VoV”rvy, k_ã_al, r`g”r_vy, ºVn”r_vy t” s”‘a It.
A±yas 1-
lP__”jü bd_la}IVV? ³yon yar_ C_u SalbaP__.
(SalbaP__) (kýa}lin baP__) (nmd_” ga]r_) (jalkýd_Ujü)
m] C_u VuC_mut nkýaS.
(nkýaS) (©Vr_ký” C_an) (kýa¬yul) (gb” sajü)
k}ýSiIr_ m`jü IC_ jaIy jaIy Kar_.
(Kar_) (ºVn”r_vy)
97
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
(C_an) (k_ã_al) kýa}ISr_vy r_P_ l Sal IC_ ma]h_SUr_.
(r_P_ l) (pSmin”) (tos”) (kýaIn)
pepr_ ma}Si m`jü C_u Iïsgar_ ±Vk_uýs ma]h_SUr_. (Iïsgar_ ±Vk_uýs) (x_ekýor_eSn pis) (sabIn x_b”) (kýlmd_an) 2-
jVab Id_IyV? k}ýSiIr_ m`jü kým kým kýa}r_igr_ IC_ ma]Sh_Ur_? Sal kýmn kýmn mulkýn IC_ sojün” IyVan? kýa}linbaP__ ¡ya kýa}m C_u kýr_an? h_Ic kýaIm m`jü ¡ya C_u ma]h_SUr_? kýa¬yul k}ýIms IC_ Vnan?
98
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
3-
juml” b}x_r_a}IVV? Sal” Sal” kýa}m Sal” kýa}m kýr_n Sal” kýa}m kýr_n Va}Ils Sal” kýa}m kýr_n Va}Ils IC_ SalbaP__ Vnan. ©Vr_ký” ©Vr_ký” C_an ©Vr_ký” C_an C_u ©Vr_ký” C_an C_u l}kýIr_ ©Vr_ký” C_an C_u l}kýIr_ nkýa}ýSi kýr_an. kýlmd_ans kýlmd_ans m`jü kýlmd_ans m`jü IC_ kýlmd_ans m`jü IC_ pa`— kýlmd_ans m`jü IC_ pa`— kýlm. Iïsgar_ Iïsgar_ x_bn Iïsgar_ x_bn m`jü Iïsgar_ x_bn m`jü ¡ya Iïsgar_ x_bn m`jü ¡ya C_u? 99
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
kýa`gr_vyn kýa`gr_vyn m`jü kýa`gr_vyn m`jü IC_ kýa`gr_vyn m`jü IC_ nar_ kýa`gr_vyn m`jü IC_ nar_ ld_an. 4-
juml” bd_la}IVV?
nmd_” g}Ir_s IC_n” jan nmd_”. gb” sajüs C_u pnun d_ukýan. kýoIr_ Id_IyV Iïsgar_ x_b”. kýaInIls h_]IyV kýa`g”r_ m}µy.
nmd_” gr_vyn IC_ n” jan nmd_”. gb” sajün IC_ pn”¬y d_ukýan. kýor_vyn Id_IyV Iïsgar_ x_b”. kýaInµyn h_]IyV kýa`gIr_ m}µy.
mS”ký 1-
Va}Ih_d_/jmah_ bd_la}IVV? zUký”r_ p}j kýlmd_an kýa}lin kýa¬yul jüa}n
P a]t ‘aad_r kýlmd_an kýa}m
100
kýa`g”r_ ºVnur_
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
2-
juml” r_la}IVV? kýa¬yul C_u kýa`gIr_ gb” sajü C_u ‘aad_Ir_ r_`g kýmr__” C_u ‘aijüV s•©y sjaVn” SalbaP__ C_u Sal ©Vr_ký” C_an C_u nkýa}Si
3-
bnaVan. kýr_an. IyVan. Vonan. Id_Van.
jVab liIKV? nmd_” kýT IC_ bnaVn” IyVan? nmd_” g}r_vy kýIt IC_ Aasan? nkýaS k}ýIms IC_ Vnan? jalkýd_Ujü ¡Vs” kýa}m C_u kýr_an? kýa`gIr_ ¡ya IC_ ld_an?
4-
juml” k}ýIr_V pUr__”? gb”sajü IC_ gb” bnaVan _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Vnan. r_`g”r_vy IC_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ r_`gan. ‘aaln IC_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ bnaVan. kýa}r_vygr_ C_u _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ®yZ_ kýa}m kýr_an. nar_ IC_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ m`jü ld_an.
101
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
5-
jumln m`jü Vr_ta}IVV? ma]h_SUr_ Aa}r_ x_b” VoVur_
6-
KUbsUr_t jalkýd_Ujü ps`d_ r_vVpIy
s•©y ký•mti ©Vrk ”C_an pyman” nkýa}Si kýa¬yul
gã`d_ liIKV Ak ”ta}ji ®yZ_” SeZs tam? ¤¤¤
102
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 17
ll d]d_ po`p”r_s n}jüd_iK C_u AK gam. AT gams C_u naV ºym pUr_. d_pan ll d]d jüaIy A}ªy gams m`jü –Vd_}Ih_Ims S}tIls m`jü. A}³ysu`d_ mol Aos jümind_a}r_i kýr_an t” pnun h_aK bt” K]Van. ll d]d_ Aa}s Imjüajü” Iký¬y ºyZ_ah_ nr_m Id_l t” S}r_iP__. ºV Aa}s ¦üyad_”tr_ µVký”car__” ®yZ_y KlVK y—an Ibh_un. ll d]Id_ k a]¾_ _K µVký”car_s”y m`jü Ka`d_r_ po`p”r_ ”Ikýs A}Ikýs bRØns s”©y. t}³y s”`jü h_S Aa}s jüa}Ilm. ll d_]d_ Aa}s g¾__ ”c sa}¾_ _y kýa}m kýr_an. mgr_ toIt Aa}s”s n h_S ¢VS. ºV Aa}s A}Ims bt” It Aa]x_uy Id_Van. ll d]d_ Aa}s n kýa~Is It Iy sir_ Vnan t” bx_” sbr__” san Aa}s Iy so¾__ y br_daS kýr_an. AIm AlaV” Aa}s ll d]d_ h_”`jü h_S n]c”IVs lIl KlaP__ kýn br_an. yIm s•©y lIl h_”`Id_s r•Ins It lIl h_”`jü kýa}P_ i nP__r_t g}Iy. ¸Vny Aos AIký tr_P_ ” lIl h_”`d_ ¿ýn lIl staVan t” Í_IyIm tr_P_ ” lIl h_”`jü h_S. ll d]d_ y]Il Aa}K”r_ t`g AaIy tIm ÜaoV gr__”bar_ t” dRaIy pnun BgVan C_üa`x_n” Ka}tr__”. A}ªy d_or_ans m`jü g}Iy ºV po`pã”Ikýs A}Ikýs mSh_Ur_ bRa}Øns InS y]Ims ºyd_”boy naV Aos. ºyd_”boy Aos 103
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
ISVmtuký AK ba]x_bar__” Aa}Ilm. ll d]Id_ bnoV ºyd_”boy pnun £Vr_. ll d]d_ Aa}s BgVan bK”©y. A}³y s”`Ijü b”Kti ÜaoV lUkýn ®yZ_ Asr_ Ijü pãT kýa`h_ Aos A}³y su`d_ d_r_Sun k}ýIr_T pans ¢VS ký”smT jüanan. ll d]Id_ la]b ¿ýh_a}ni Tjür_. Iy ¿ýh_a}ni Tjür_ l}IbT V}¬y tIm Itm ba}T Iymn kýa}ISr_ pa}Z_y VaK Vnan IC_. Iymn VaKn m`jü C_u su ¿ýh_a}ni Tjür_ t” P__lsP__” y]³yuký jor__” VuIn It —un” kýa}ISIr_ Sa}Iyr_i m`jü melan. –Vd_}Ih_Im S}tIl ®yZ_” Ajütam Iym Sa}Iyr_ k} SiIr m`jü gujür_eIy Itmn m`jü C_e ll d]d_ sr_taj man”n” IyVan.
A±yas 1-
lP__”jü bd_la}IVV? VaK IC_ Ka¬d_r_n ®yZ_ £yVn” IyVan. (ItVh_ar_n) (¬y¬d_” x_Ur_vyn m`jü) (r_eIx_yo Isz_Sns ®yZ_”)
104
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
ll d]d_ Aa}s S}r_iP__ jünan. (BgVan b}K”©y) (nr__”m Id_l) (KamoS Imjüajü”c) Sil”¬y h_S Aa}s jüa}Ilm. (Üaa]S) (lxüaIy g}r_) (¡V`jUs) (kýT” bký”Va}ºy)
mS”ký 1-
juml” k}ýIr_V pUr__”? gam nP__r_T h_aK bt” kýa}m jüa}Ilm £Vr_
BgVan b}K”©y naV KlVK µVký”car_s”y m`jü VaK
po`pr_s n}jüd_iK C_u AK _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ gam. tT gams C_u _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ºympUr_. sa}r_i kýa}ISr_vy IC_ pnun _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ K]Van. µVkýcar_s m`jü Aa}s ll d]d_ It beyn kýor__”yn h_”`Ñ pa}Z_vy 105
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
gr__”c _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ kýr_an. ºV Aa}s µVký”car__” ®yZ_y _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ y—an Ibh_un. ll d]Id_ k a]¾_ _K _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ m`jü Ka`d_r_. ll d]Id_ bnoV ºyd_” boy pnun _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . ll d]Id_ IC_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ V}¬ym”©y. ll d]d_ Aa}s AK _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ jünan. t}Ims Aos ¿ýn It _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ kýr_an. 2-
jVab liIKV? ll d]d_ kýIt t” kýr_ C_e jüam”‘a? lIl IkýT” pa}Z_vy gujüa}r_ pn”¬y Ijü`d_gi? ll d]Id kýIm ký”sm”c Sa}Iyr_i C_] k}ýr_m‘a? ¤¤¤
106
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 18
Id_VIy t” ¸Vr_s” ký}SiIr_ m`jü IC_ Alg Alg mokýn ®yZ_ Alg Alg jayn Id_VIy t” ¸Vr_s” lgan. IymV Id_VyV t” ¸Vr_sV m`jü” kýr_V A}ºy ke `‘an Id_Vyn t” ¸Vr_sn h_”`jü kýT. jüeZ_” Aa}Z_”m Í_h_ IC_ tul”muIl Id_Vy lgan. AT Id_VIy ®yZ_ IC_ AIt b}K©yn h_u`d_ Ar_saT jma g—an. tr_P_ atV ®yZ_” IC_ b}K”©y Ûad_aIy san Aa]t Vatan. AIt Ûaan Ñan k}ýIr_T jügt mataIy h_”`jü pUjüa kýr_an. AIt C_u AK nag. yT A`d_r_ r_a}Ýa bgV}ti h_u`d_ s`Ig mr_m¾__ ký m`d_r_ C_u. Iy m`d_r_ C_u mh_ar_aja pr_tap Iïsg_n bnaVnoVmut. AIt IC_ k]ý`h_ boIn t” k]ý`h_ d_r_ ”msal” It. yaÜai IC_ Iymn d_r_ ”msaln m`jü ¿ýIjüT Ùkýan. h_]`dvyV AlaV IC_ mukýa}mi lUK It ¸yn”, poS t” Í_d_” naIr_ ÙT ta]t IyVan. baký”y rvytn h_”`jün jüUn” pC_ Aa}Z_mn It IC_ b}K”©y Aa]t lar_an Vatan. A}x_y IC_ bsn t” A}x_y IC_ x_U`gn m`jü Aa]t IyVan. ¸Vr_sV m`jü” C_u ‘aR¾_ _ký ¸V¾__ s ºyZ_a mSh_Ur_. Iy ¸V¾__ s C_u sor_V”In h__rvd_” mnaVn” IyVan. r_]S pr_³pr_aIy m`jü C_u nu¬d_” r_ya]S pnun mkýam TVan. Aa]t It IC_ A}kýid_t m`d_ pãT bRsVaIr_ h_a}jür_i Id_In IyVan. AT ma}ls m`jü IC_ A}Ikýs ¢Vt” AK jümi`d_a}r_i 107
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
saman” ta}yP__d_arn_ h_”`Id_ d_}ºy ysl” ký”nn” IyVan. ‘aRar__” kýa`Igr_ t” z_`g” h_Ic C_] A©yuký ta]b¾__ ký man”n IyVan. ‘aar_ C_u Ûain}gr__” ®yZ_” Iymy ‘aa]Vuh_ p”¬‘a”h_ Ikýlomiz_r_ d_Ur_. AIt IC_ nu¬d_”r_]S s”`Ñ mur_id_ r_ojüan, Iymn ‘aar__”¡y r_]S IC_ Vnan. nu¬d_” r_]S IC_ Ûau¡y V}¬y”m”©y Iym lUkýn jü]IV ®yZ_ IC_. jüala BgVti h_”`jü Id_Vy C_] h_ar__” –Vd_”S Í_h_ bx_” joIS san mnaVn” IyVan. AT A~dvy p}Kvy gamn h_”`dvy b}K”©y IC_ bsn t” z_a`gn ®yZ_ Aa]t IyVan. jüala d_iVi h_u`d_ Iy m`d_r_ C_u k a]h_ Tjür_s ®yZ_ bnaVn” Aamut. AIm bal”Ikýs d_amns m`jü C_u ba]x_ nag yT A~dvy A~dvy ®VKt” d_eVar__” C_u. jünann t” mr_d_n h_”`dvy Ûaan” k_uýZvy IC_ z_in” ‘aad_r V s•©y g`x_n” Aam”©y. d_pan k}ý³y” tam balk\_ »Nn IC_ ya]t IyT ±Vn” ®yZ_” Ùa]r_ tam kýInV h_er_ Ka}r_m”‘a. AIt Aos bRo`Z_ AK –a`d_n k_uýl It. ¸V¬y C_un” AIt A³yuký nam” InSany. IyTy pa}Z_y IC_ ±ya]n ±ya]n jayn ±ya]n ±ya]n r_vytn m`jü Id_VIy t” ¸Vr_s” lgan. ¦üyad_” tr_ IC_ Iym r_vyt”kýa}Ils Aasan.
108
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
A±yas 1-
juml” k} IrV pU r ”? bir__” baIr_ m`jü gI— tgun. (pk_uýn) _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ jüann kýa}©yah_ t” x_al jüaIn Kal kýa`h_. (n‘aun) _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ jüann kýa}©yah_ t” tal jüaIn Kal kýa`h_. (£yVun) _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ jüann kým kým t” d_al jüaIn Kal kýa`h_. (r_nun) _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ jüann sa}r_i t” nal jüaIn Kal kýa`h_. (suVun) ¢ya]n ca]n gI— k_uýIn _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _. (lgun)
2-
lP ”jü bdla}IVV? AIs pIjü n” Apujü Vnun.
109
(pIjü n”) (VaIt n”) (lIg n”) (gI— n”) (bIn n”)
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
³yaIn d_}ºy IyIy n” Iy kýa}m kýr_n”. (caIn) (Ith_`Id d_}ºy) (tuh_`Id_ d_}ºy) (saIn d}ºy) (h_uh”`Id_ d_}ºy”) 3-
juml” r_la}IVV? ¡VIl maIj dvyar V SkýIl µVIt A`gãijüi
¢Vt”
C_u kýa}Sur_ pnun la]t gV nn”Vo¾__ y ¡Vl sr__”d_ k_Uýr_ b}x_ yar__”y jüan Ak ”l T}jü
110
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
mS”ký 1-
ju m l” k} IrV pU r ” ? C_an” s”`Id_ d}ºy _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ k_ã_al” s”`Id_ d_}ºy _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Kar__” s”`Id_ d_}ºy _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ VoVIr_ s”`Id_ d_}ºy _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ na}IVd_” s”`Id_ d_}ºy _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ x_a¡z_r_ ” s”`Id_ d_}ºy _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
2-
p}Ir V t” yad_ k}ýIr_V? VÙK ba}d_”r_ ®yT ma]`jh_or_ I‘aT”r_ h_¾_ _d_
3-
jüeZ_ ®Vh_ so`T V`d_”
h_ar_ Aa}ISd_ mag r_yt”kýol
ÛaaVun kýar_Itký P__agun V}h_r_aT
jumln m`jü Vr_ta}IVV? Id_Vy ¸V¾__ s so`T KR”V tul”mul ³V`Ij g}r_y lUIc (ta]lmut lVas” ÙuV) z_`g” h_Ic cüRar” kýa`g”r_ ¸yn”poS Ar__”g ‘a`d_un 111
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
4-
juml” bd_la}IVV? su C_u Id_VIy ga]mut.
su Aos Id_VIy ga]mut. su AaIs Id_VIy ga]mut.
su C_u pUjüa kýr_an. t}³y C_u bt” ¢ya]mut. tIm C_] ºV nal”mIt r_}z_m”‘a. h_u³y C_u sk_Uýz_r_ cloVmut. ¤¤¤
112
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 19
kýa}Sur_ luký” n‘aun bIc ngm” bIc ngm” C_u kýa}ISr__”yn h_u`d_ Aam t” mkýbUl n‘aun. bIc k a]z_ Cu C_kýIr_ ®yZ_ n‘aan. C_ký”r_ C]_ kýa}Sur_ luk_uý s`git. sajü`d_r_ IC_ sajü It Vayan t” £yVan It. na]z_, tu³bKna}r_, sa}r_n, r_bab t” h_ar_moInym IC_ C_kýIr_ h_”`dvy sajü. Iym C_kýIr_-g}y& t” bIc k }zvy_ IC peSeVr_an”, Aasan. V‘an, ba}T, gjül, njüm, luk_uý ba}T, ¬y`d_u ba}T, r_a]V ba}T t” VaK betIr_ IC_ £yVn” IyVan. y]Il n‘aun C_u Sa]¿ý g—an, bIc k a]z_ C_u pn”¬y tya}r_i h_aVan. ts C_u na}µy jam” yT peSVajü IC_ Vnan. Iy C_u nals, nr_vyn t” kýmr_s tam cuºt t” kýmr__” ®yZ_” £Vx_n tam Kulu gagr_a Ùu. k ls C_u jüa}IV¦y Va]Ix_¬y Id_Van. £Vx_n C_u £Vx_” k}ýy& lagan. t” Ta]d_ V}ITt”y C_u rvVIn Vayan t” jam” r}_Iz_T, C_kýIr_ dunn ®yZ_ n‘aan. bc” k a]z_ C_u k_uýIn It ba}t”c ya gjüIl h_u`d_ bol ºVr_s m`jü £yVan t” d_ah_Ir_ba}¦y IC_s saT Id_Van. bIc k a]z_ C_u ATV, A}C_V t” ³VK” mudRayV d_}ºy” £yVn ba}tn h_u`d_ m}P_ h_Um Ad_ah_V d_}ºy baVan. bIcngmu C_u ma~¦üyr_a}‘a r_IT Kar_an. 113
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
r_a]P_ r_a]P_ C_u £yVnuký t” n‘anuký AK Kas A`d_ajü. Va]d_ni ¿ýIjüT, AK A}¡y s”¬dy}V P]ý¡yV p}©y Iký¬y nIr_ r_la}IVT C_] kýoIr_ t” jüIn, AK kýd_m bRo`h_ t” AK kýd_m pT InT £yVan t” r a]P k ran. r_a]P_ £yVun”¡y tr_jü IC_ VaIr_yah_. yeIl r_a]P_ tijüi C_u lban teIl C_] ke`ýh_ k oIr_ d_y&n bRo`h_ niIr_T joIr mar_an. Itm” C] °yr_n” d_amn AIký AT” r_}Iz_T, ³VKu ³VKu ¿ýIjüT n‘aan, mo`g” mar_an t” Aa}Kr_s ®yZ_ AT” r_}Iz_T Ih_ký”z_ kýr_an t” Asan Asan r_a]P_ A`d_ VatnaVan. pT kýaIl Aa}ºy md_& ¡yo jünan” jüUn” gaSs m`jü w&jü r_a]P_ Alg Alg d_}y& g`Ix_T £yVan. mgr_ Va]¬y IC_ Iy IsIrP kýoIr_ t” jüIn £yVan . “ r_a]P_ h_y kýr_V k_uýZv_yn A`d_r_ IjüZ_vy h_y bojünaVoK ” Vi£y n‘aun y]Il kýa}ISrv bz” neIcIVs meKl IC_ Id_Van, Aa}Kr_s ICs ViIgs ®yZ_ poS C_kýan t” yar_bl k_uýn InVan. gIr_Ic mas”, ®VP__”, b]In, ba}y kýakýIn, ma}¦y t” na¬y” betIr_ IC_ ViIgs ®yZ_ n‘aan t” Kas kýºm”¡y ba}T £yVan. sar]y C_] maµyun bjr””c t” r__”‘ar”c kýamna kýr_an. Iym IC_ AIký AIký Aar_s m`jü A‘aan t” AK A}Ikýs poS lagan t” n‘aan. “ h_uIm Va]Tum t” VeIg Ka]tum tot” Va]Tum yar_bl ”
114
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
d_ma}µy ký}SiIr_ A`d_r_ IC_ d_j&n Kot” ‘ay&n gamn m`jü d_maIl (P]ýkýir_) r_ojüan. Iym IC_ ke`ý‘an Va]r_sn t” Astann (mjüar_n) ®yZ_ d_ma}µy kýr_an. saIr_V”y Ka]t” ba]x_ Va]r_s” C_u ¸yIjbRaIr_ mw&-jUns m`jü puInm ®yZ_ lgan. Aa]t IC_ ký}SiIr_ h_u`d_y sa}r_i d_ma}µy Vatan. Va]r_s” kýal” IC_ IsIr_P_ jüolU-VaTVor_¡vy d_ma}µy Aa]t Vatan t” Ijüyar_}‘a Aa`gns m`jü d_ma}µy kýr_an. Va]r_s”¡y d_a]h_ IC_ m`Id_¬yn AIký AIký ±yon ±yon jma}cü Alg Alg jayn sa}Ir_s”y Ijü”ya}r_‘a h_u`Id_s Ah_ats m`jü d_ma}µy kýr_an. d_ma}µy g}Iy d_m r_}Iz_T Va]z_” tulIn t” naIm Aµlah_ ºV¿ýn”. X_ol, Tal”j t” X_P_ IC_ sajü Iym d_maIl ³VKu IC_ Vayn” IyVan. sa}r_i d_ma}µy IC_ A}Ikýs d_a}yr_s m`jü d_m r_}Iz_T Va]z_u tulan t” bRo`h_ pkýan. pt” g}Iy ck_ã _ ” d_ma} µ y, AT m`jü IC_ kýlm tal bd_lan. d_ma}µy IC ckýr_ Id_T Va]z” tulan t” bRo`h_ pkýan t” Aa}Kr_s ®yZ_ IC_ Iym loIr_ j`g ya r_as Iïgd_an yT d_maIl r_as IC_ Vnan. Va] z _” d_ma} µ y, ck_ã _ d_ma} µ y t” d_maIl r_as C_u Aags btoIr_ Aküýidtuk njür_an” peS IyVan kýr_n”.
115
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
mS”k 1-
jVab liIKV? luk ” ncüun ¡ya gV? ii k a}Sur ku s ku s luk ” ncüun Cu mShUr? iii k a}ISrvy sajü k m k m IC? i
¤¤¤
116
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
sbK - 20
r_a¦üa” lltaId_t r_ajü” lIltaId_©y muÁ _apix_ Aos ký}SiIr_ h_u`d_ saIrV”y Kot” ba]x_ r_ajü”. A}³y r_ajün k a]r_ 695-732 w&ºVi tam kýSiIr_ ®yZ_ r_aj. A}Ims r_ajüs IC_ kýa}ISrvy lltaId_t na}¸y VuIn yad_ kýr_an. A}³y r_ajün bna}V pn”¬y r_ajüd_a}ni A}Ikýs Vux_”r_ ®yZ_ yT naV kýa]¿ýn pIr_h_aspur_. Ajü kýl IC_ AT pr_spor_ (kýInSh_r_) Vnan. AIt bna}¸y A}³y r_ajün b}x_y m`d_r_ t” boD IVh_ar_ Iymn h_”¬d_y Aasar_ t” K¨x_h_r_ VuIn IC_ mSh_Ur_. Iym VuIC_T C_u nnan Ijü Iym” Ama}r_”‘a ký•‘a” KUbsUr_t t” Aa}liSan Aas”h_a}n. A}³y r_ajün bsoV pn”Ins naVs ®yZ_ ±yaK ng”r_ yT lIlpur_ Aa}ºy Vnan. Ajü IC_s µyt”pur_ Vnan. Iy C_u po³pr_ Vux_”r_ InS ¸yIT b}IZs ®yZ_ jr_na}li sx_Iký ®yZ_ Vakýa. mz_n Vux_ur_ ®yZ_, mz_n AIC_bl sx_Iký ®yZ_ IC_ Aalmi Soh_r_ ”‘a h_u~d_ maÜa&¨x_ m`d_r_. Iy Aos ga~Dar_ tr_Ijü ta}mir__”c Sand_ar_ Imsal. Ajü It C_u Iy K¨x_h_r_ may&ma]`d_ t” SUIbd_ar_. Iy C_u C_I‘a s`Igmr_mr_cn bjn Sa}ln h_u`d_ Aamut bnaVn”. IsIy& mUIt& C_n” Ajü k_uýni. m`d_r_s tam Aa}s maÜa¨x_&-kýnal po¬y VatnaVan. m`dr_”Ikýs Ah_ats m`jü Aos kýo¨x_ t” ke `h_ loký”z_”y m`d_r. A¬d_r_ A‘ans Aa}s”s Sand_ar_ x_ix_vy. 117
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
lltaId_t Aos ba]x_ P__ateh_. A}³y k a]r_ k}ýr_ibn sa}Ilm Bar_t P__th_ mgr_ kýa`h_ r_ajü” t” r_ajVar_ bnoVun n d_as. kýÀaojI¡s r_ajü” ySoV& mns It Id_‘a”n ISkýºt. A}³y b}x_r_oV saIr_n”y r_ajün t” h_msaIy d_iSn s•©y” d_oºti h_u`d Ir_¹t”. A}Ims Aos AK cini boD It V}jüir_ y]Ims naV Aos Icnk_uýn. t}³y bnoV pr_ºpor__” AK ba]x_ IVh_ar_. r_ajü” lltaId_t ¿ýd_ VaIr_yah_n V}Ir_yn kýo`kýn malabar_s nK” kýr_naz_kýs m`jü. A}³y A}¬y gox_ sar_ºVt bRØn tor_. A}³y TaVna}¸y l³bUd_r_i bRaØn k}ýSiIr_ h”¬d_yn mnd_r_n h`dvy pujüay&. IyTu ký”¬y Va]tloVun kýomi ykýjh_ti h_u`d_ jjüb”. A}³y A}¬y ¸yd_Van t” Aacay& k}ýSiIr_ Iymn m`jü tIfISlah_uký sV&Ý ImÜa t” q__jEni h_u`d_ BVBUIt It Aa]s. A}³y A}¬y ºyZ_a d_aElt, ºVn t” r_vVP__ k}ýSiIr_. A}³ys”`d_y Iský” IC_ mdypRd_eS ¡yn ke `‘an jayn Kud_aIy pt” dRam”©y. r_ajü” lltaId_t Aos b]h_tr_in ¸yVºTapký, yoË_a, blVir_, gaz_ul, Aa}Ilm t” P__nn h_u`d_ sr_pr_ºt. ta}mir_ t” n}g”r_ bsaVnuký Sokýin. lUkýn h_u`d_ h_mdrvd_, d_eSBÁ t” r_ajü”niti m`jü taK r_ajü”. Iy gV muluk gir_i h_u`d_ h_Vs TVan Acank mdvy-[¹ya¡yn Sin” s}h_r_aVn m`jü Kt”m.
118
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
mS”k 1-
jVab liIKV? i lltaIdt ku s Aos? ii lltaIdt¬y rajüda}ni ¡Vsu Aa}s? iii A}³y ku s m}ShUr m`dr Cu bnoVmut? iv lltaIdt su¬d A`t k It spud? ¤¤¤
119
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
lP jüü” raS A
A}
Aahn sa} h_a` ji AT” kýa}m h_ºt ISµp Ar__”g A«y& AK [ký Anar_ d_a}n Anar_ dana ASud_ lgun [ký IVSeF pãkýar_ kýi bUz_i Amr_naT ji kýi yaÜaa keý smy yh_ Aa}Ko` kýo lgti hE_. An”gã}h_ d_ya Apa}r_vy q__Dr_ se Ar_d_ah_ AZ_ar_h_ Alma}r_vy Almar_i AlaV” AItIr_Á Ar_saT AIDký s`¢ya AT” kýaIm h_ºt ISµp A`d_r_ A‘aun A¬d_r_ Aana
A}³y w_sne A}Ims w_skýo A}kýid_t m`d_ ÛaË_alu A}Ikýs ¢Vt” AK [ký se bx_kýr_ [ký A}h_r_ ” A‘aun kýa`pna (muh_aVr_a) A}¬jü h_`s A}¬d_vy A}¬d_vy w&d_& Igd_&
Aa} Aa}ºy Aa}SnaV Aa}r_k_uýl Aa}lIc k_uýl Aa}liSan Aa}Ilm Aa}l Aa}Kr_s ®yZ_
Aa Ah_ani h_a} (ºÜai-Iïlg) Aasar_ AVSeF Aalmi Sa]h_r_T IVSV pãIºË_ AaIr_ kýa}m Aar_i se bel bUz_e kýax_na
Te Ir_¹ted_ar_ AalU buKar kýa pex_ AalUce` kýa pex_ Sand_ar_ IVd_Van wlaci A`t me`
A• A•IZm
120
AaZVa`
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V k}ýd_”l pul kým kýOn kýa`d_ur_ nanVaw& kýa`d_”r_vy ‘aa]z_ tnd_Ur_i r_oz_i ký”n”ký geh_u` k_uýlIc k_uýlca k_uýZ_vy kýmr_e kýa}ni Qýpr_li m`Ijül kýajVZ_ sµlaz_a kýsab” ký¹mir_i muºlmani kýa ISr_aVeF. kýaIm dar_ Sal Sal Ijs pr_ kýx_aw& kýi gw& h_o. k_uýZ_ Í_sr_i m`Ijül kýa sja sjaya kýmr_a. kýa}lin kýalin kýa}¬Z_ g`x_ gugl DUp k_Uýr_ lx_kýi k_uýIn k_uýIn kýBi kýBi k_uýnVuh_ q__Àais k_uýx_ur_ kýIZ_n, muSIkýl k_ã_uh_un kýala kýah_ £yar_h_ k_ã_UZ_ s¢t, kýIZ_n, k_ã_Ur_ kýa}m kýam kýn br__”¬y Bx_kýana ký”nun becna kýInV h_er_ p©Tr_o` se bnaw& gw& six_i kýar__”bar_ ¸yVsay kýaIn b`et kýosr_ nag p`cal pVt& keý q__Üar_i Dor_ pr_ bh_ut q__`caw& pr_ IsITt Jil.
Qý Q tr”
prso`
Aa] Aa]x_
AaDa
ký kýT bat, k hani kýr_ kýb kýa`g”r_ kýa`gx_i k_ã_al k_uý³h_ar_ kýa¬yul SaKsajü, be`t kýa kýam kýr_ne Vala. kýa}©yah_ Ikýtne kýmIl ký³bl (keý, kýo) kýa}rvygr_ kýar_igr_ kýa}linbaP__ kýalin bunne Vala k]ýµy P__³b keýl-bkýr_i keý bal kýaIn kýa}m be`t kýa kýam kýs”`jü Ikýskýi kýºm” ký”ºm” nana pãkýar_ keý ¡Vs” ¡Vs” kýOn kýOn kýa}SIr_ kýSmir_i kýr_el” kýr_ela kýya ¡ya k}ý³y” s”`jü Ikýskýi Ikýn” Iký nh_i` ¡yah_ ¡ya ký¾__ n kýr_na k}ýIms Ikýskýo k_uýs kýOn kýIt kýh_a` 121
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V
g
c
gaV gay gur_ Gox_a gomut gya £VgIj Slgüm g—un jana gox_”¬yuký ph_la gb”sajü gba bnane Vala g`z_” G`z_a gr_V`j gx_V`ji £Vx_ [x_i £Vx_ k}ýr_vy pajüeb £yVun gana Iïgd_un Kelna £yVan gana guld_an PU ld_an gz_” pC_ k\_ »N pf gr__” Gr_ £VP__ guP_ a, guh_a Iglas Iglas kýa pex_ gulab gulab £Vlab gulab kýa kýlm ga}r_ mulkýi IVd_eSi gur_vy Gox_e £Vr_ gu¾_ _ gujü¾_ _n mr_ jana ggIr_bl x_l Jil keý Ikýnar_e IsITt [ký mnoh_r_ ºTan. gax_” mC_li ga}rv_y IïsGax_a
coký” r_sow& co`Ic lkýx_i kýi kýx_C_i car_ Icnar_i x_l Jil keý [ký tr_P_ kýa C_or jh_a~ bxe_, pur_ane Aar_ moz_e Icnar_o` keý car_ pex_ü h_`E.
C_ C_an C_ký”r_ C_Ikýr_ gy&
tr_Kan C_kýr_i gayký
j j^`g jl jl jald_Ujü
z_a`g jld_i jld_i bel-bUz_e kýax_ne Vala
‘a ‘aIr_ ‘aad_r_ ‘aa]z_ –VIc I‘aT”r ‘aa]x_ ‘a”Sun c`dRm ‘aor_ cüer_} k_uý¦y –Vd_ah_ cüU`Z_vc k_uýl –Vpa}r_y 122
IcIx_ya` gm& lUw& r_oz_i, nanVaw& kýi r_oz_i r_oIz_ya` ceÜa C_oz_a gx_a cUsna c`dRma, ca~d_ car_ Kobani kýa pex_ cOdh seb kýa pex_ car_o` Aor_
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V ‘aer_ g—un d_er_i h_ona –Vd_a}Ih_m cod_h_Va` ‘a\ar_” kýa`g”r_ [ký IVSeF pãkýar_ kýi kýa`gx_i jo ‘a\ar_ AOr_ w_skeý Aas pas Vale w_lakeý me` bnti h_E`. yh_ A¬y kýa`gIx_yo` se mh_`gi h_oti h_E`.
jüa}Ilm kRUýr_, jüaIlm jüala BgVti ¦Vala mata jüeZ_ Aa}Z_m jüe»z_ Sukýl pf kýa AaZ_Va` Id_n. w_s Id_n tulmula paVn ºTl pr_ mata r_aÝa BVani keý d_&Sn h_ote hE`_. jüUn pC_ Aa}Z_m Sukýl pf kýa AaZ_Va` Id_n. jübr_ Vn Jil x_l keý pUV& me` [ký pãIºË_ Vn jo ph_ax_o` keý d_amn me` h_E`. jüiZ_ya}r_ InSat bag keý njüd_iký ph_ax_i pr_ d_eVi ºTl. ¦üyUZ_ l`ba
‘a\ar_ bx_gam Ijüle kýa [ký su`d_r_ kýsba jya~ pãIºË_ sUP_ i s`t SeK nU¾_ _Ê_in q__P_ & nu`d_ |òýIF kýi d_r_gah_ h_E`.
— —aV”Ij Í_d C_üunun Cüa]z_ —a`x_un
bkýr_i kýa dU«a ph_nna C_oz_a X_U`X_na
z_ z_Uký”r_ z_okýr_i z_oZ_ Ipãy z_`g k_uýl naSpati kýa pex_ z_`g” h_Ic sUKe naSpati z_U®y z_opi z_akýa}¬y [ký pãkýar_ kýi sUti z_opi jo muslman lx_Ikýya` ph_nti Ti.
jü jü” jü” d_o do ¦üyV ji²a jüban jüa}¸yul bar_iký ¦üyun baln ¦üyeZ_ ¦ye»Z_ jüU¦y yh_ jalid_ar_ mlml keý kýpx_e kýi bni h_uw& h_oti h_E`. yh_ lgBg X_aw& Pu z_ l`bi Aor_ [ký Pu z_ cOx_i h_oti h_E. w_skeý Ikýnar_o` pr_ jür_i kýi kýX_aw& h_oti h_E. jü} d_o ¦üyad_” AIDký ¦üya]n j¬m lena, q__©tpn h_ona
Z_ Z_ok_uýr_ k_uýZ_
pUja Gr_ (Z_ak_uýr_ C_ar_)
x_ x_b x_l ba]Z_
123
x_alan x_l Jil kýa Ikýnar_a
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V Tjür_s Tjür_
t tP__ buKar_ t•r_ sr_d_i ta]rký” C_an tr_Kan ta]Úa Aap tuh_u`d_ Aapkýa t³y”su`d q__skýa Ith_”`Ñ q__nkeý tIm q__sne t}³y q__sne It Bi telV}r_vy Itl Vale k_uýlce Itm Ve ta]`dr__” t`dUr_ ta]t gm& ©Vr_el tur_ela tl nice tpun se`¡na, tapna tu`b” t`bi tr_`g” ký¹mir_i p`x_tani kýa ISr_aVeF tel Itl t³b”r_ w_mli tr_P_ at caro` tr_P_ ta}yP__”d_ar_ kýamgar_, Ikýsan AaId_ ta]bruKý pãSad_ tar_sr t” mar_sr kýaP__i Q~ýcaw& pr_ IsITt d_o C_oz_e Jil jo pas pas h_i h_E`.
d_ Í_d_ d_ad_ d_lil d_od_ d_}Isl d_ma}µy Id_Vy d_baVun d_up” d_IC_k_uý¦y d_}h_ d_iS d_upor_ d_pun dvyun d_r_ ”msal d_Vd_” naIr_ d_a]Iym
d_UD pRS`sa bat, kýh_ani, mamla pix_a, tkýliP__ r_aj ImºÜai d_mµy cokýx_i mela, q__©tsV d_bana DUp A`gUr_ kýi bel d_s d_eS d_um`Ijüla kýh_na d_ena Dm& Sala d_UD se Br_e gx_x_e d_Usr_a
n n}r_ nar_ nar_ ta]t nmd_”ga]r nkýaS numa}IyS nmd_” na]z_ ¬VS
T T”¾_ _n Tal
Qý`caw& pr_ Qý`caw&
bnana Tali 124
bajüU Aag Aabla (Aag se Julsa h_uAa) nmd_a bnane Vala nkýaSi kýr_ne Vala pãd_S&ni nmd_a GX_a bh_U
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V ne¾_ _n Inkýlna nu`d_ r_ya]S ¥aOd_h_Vi` Sta±d_i kýa pãIsË_ sUP_ i kýIV tTa s¬t nu`d_ |òýIF Ijskýi d_r_gah_ ‘a\ar_ me` IsITt h_E`. nd”r_vy kýml nal, nd_¾_ _ nK” njüd_iký naV nakýa njüIr_ y”n Id_Kaw& d_ena InIlj [ký pfi InSat InSat bag n‘aun nacna naV ký¾__ n nam kýr_N
pn pÙke ppun pkýna poh_ poF pSmin” pSmina pepr_ma}Si pepr_maSi ®yal” ®yala pC_ pKVax_a pxüaV px_aV p`d_ah_ p`dRah_ p¾__ s IpC_le sal ph_a}xv_y ph_ax_i puInm pUnm, pUIN& ma pUjüa pUja, Ac&na po¬y pani, jl ®yZ_ Qýpr_ pujüa}r_y pujar_i po`pr_ Vux_”r_ pa`por_ ga~V keý Inkýz_ pZ_ar_ jo kýesr_ keý Il[ IVSV me` pãIsË_ h_E`. p”`‘a”h_ p¥cis kýi s`¢ya ®VKt” p¡kýa p`bC_ kýml bij ®a}®y [ký Kas pãkýar_ kýi l³bi Gas Ijs se c_z_aw& bnti h_E`. p}IC_n Ka[ jane Vala pfi pir_ p`cal pir_ p`cal pV&t mala pãon pur_ana pãT Vr_i h_r_ sal
p po`jü pan pgah_ (C_e) ptah_ pa]z_ ®ytur_ pe¥y¬y Iptur_ pn”¬y ps`d_ plV pa}Ir_m p¾__ n ®yZ_ pnun gr__” pS pt”j
Vanr_ Sr_ir_ kýl malUm (h_E`) Qýni kýpx_a caca, taQý caci, taw& ccer_a Apne, Apni ps`d_ kýpx_e p`jabi pX_na Qýpr_, pr_ Apna Gr_ C_t Dan keý Gas se bni cz_aw&
P__ P a]t
125
bx_i z_okýr_i
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V P__yr_n IP__r_n, ký¹mir_i IVSeF Qýni cola P__r_ kýa}m P__r_ kýa kýam P__agun P__agun mas
bsaVun bsana Ibh_un bEZ_na b}K”©y Ûad_alU BÁ jn ±ya]n ±ya]n Alg Alg bx_Sah_ mh_an r_aja, p`dRh_Vi` Stabd_i kýa lokýIpRy r_aja jün-q__l-Aabud_in Ijse ®yar_ se bx_Sah_ keý nam se pukýar_te Te. bapa}r_y ¸yapar_i bal” d_amn pV&t kýa d_amn
b betIr_ AaId_ b]z_an, b]z_un Imlna bir_ bix_ b]Iy AOr_ buIT samne, Aage ber_ mu¬x_er_ b” me` b}Ix_V cIlye ba}Igr_ Ka}¬y bakýr_ Kani ba]mVar_ m`glVar_ beItIr_ w&©yaId_ ±Vd_Var_ buDVar_ bRsVar_ bRh_ºpItVar_ bz_”Var_ SInVar_ bt” Bat bRa}r_y kýa}ni mk an k i sbse Q pr Vali m`Ijül ba]Z_ sUKa gobr_ baIC_ kýa»Z_ banu k_uýZ_ ºz_or_ ban” br_tn ba}dR®yT Bad_o` ba}T git b}z_V” bz_uAa ±yl p}t”r_ bel pÜa ±yaK d_Usr_a bnaVun bnana
m ³Vo`Ij mr_‘a”Va`gn mamtur_ boy mam¬y mam mol ma}¦y ³Vgµy cay mcü& m`jü muj m`gun m”T”r_ mkýan m] mz_r_s muIjk a]`x_ ma]`Ijh_or_ mkýbUl m`Id_¬yn mInkýamn 126
kýx_m (ga`Z_ goBi) Imr_ce` mmer_a Baw& mami mama Ipta mata, ma` kýh_Va, cay kýaliIm&c A`d_r_, me` mUli ma`gna mUÜa mkýan me` (ne) mz_r_s kýd_u kýS mag& SiF pãy d_oph_r_ keý bad_ k a smy mno kýamna, w&¥C_a
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V mz_n Vux_”r_ mat&¨x_ tiT& ºTl jo sUy& m`Id_r_ keý Il[ IpãºË_ h_E`. ma}r_vyma]`d_ luBaVna ³yon mer_a melun Imlna manun manna mur_id_ IS»y mansbl ký¹mir_ kýa [ký pãIºË_ py&z_n ºTl jh_a` [ký Jil Bi h_E Ijse mansbl Jil kýh_te h_E`. mlr_ lh_r_e`
r_n”-®yV IVSeF Kana AaEr_ nana pR k ar ¸y`jn bnana. r_]Vaj pr_`pr_a r__”‘ar_ k_uýSlta ¾__ Vun bina r_VP__ ca~d_i r_ajü” r_aja r_ojüan r_h_na r_vytkýol gãi»m |òýtU ¿ýn pIt ¿ýh_a}ni Aa«yaI©mký r_vya]S |òýIF
y yer_ ylaj yun ysl” ya]d_Vy
r_]¹ynam” nu`d_ |òýIF Í_ar_a r_Ict kýIVta[~ r_Vp”la}nký Jil Volur_ kýa [ký z_apU.
Qýn w_laj Aana AIDký Agr_Ic
l leP_ r_jüaw& (Ilh_aP__) lgun jm jana layK A¥C_a, yo£y l}kýIr_ kýa}m lkýx_i kýa kýam IlV” x_”V Ilpaw& lP__”jü S±d_ lU`£y yh_ ký¹mir_i p`Ix_t mIh_la[~ ph_nti h_`E. yh_ r_`gd_ar_ h_oti h_E Aar_ sUt kýi bni h_uw& h_oti h_E. yh_ mIh_la[~ kýmr_b`d_ kýi tr_h_ ph_nti h_E`.
r_ r_at”³Vgul r_`gur_ r_~±y r_T r_a]n r_nun r_yt”kýol Ir_Ikýb r_`jünaVun r_a]P_
q__µlU r_`gr_ejü r_`³bi r¡t pkýaya pkýna gãi»m kýal Ir_kýabi pãsn kýr_na rPU
127
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V l`gr_ Iïlg
l`gr_ ISV Iïlg Iïlgakýar_ ISV kýi mUti&, Amr_naT guP_ a me` Ih_mIïlg kýi pUja kýi jati h_E`. µVk_uýz_ C_oz_a l]d_ur_ pila llta Id_©y pãacin kýSmir_ kýa SIÁ man r_aja Ijskýa pUr_a nam llta IÍ_Ity muÁ a pix_ Ta. leKun IlKna µVkýcar_ bcpn lbun pana lar_an lar_an Vatun d_aEx_ keý Aana, ÛaË_a BaVna se Aana.
Vayun bjana Va]z” tulIn q__C_l k_Uýd_ Va]r_s” ItVh_ar_, q__©tsV Var_yah_ Aneký Vz_ký pUjüa ISVr_aIÜa keý Id_n ký¹mir_i p`Ix_to` keý Íar_a kýi jane Vali pUja. IVSký” jO V}h_”rv_y V}Ir_ys sal Br_ Vuh_ bis ¸Vjüul lal Vux_r_ pZ_ar_ ¸yIT ba]Z_ IVtºta kýa Ikýnar_a VguV IVSeF pRk ar k i ¥azaW Va]z_ Incli m`Ijül kýa kýmr_a Vatun ph_u`cna Vnun bolna ¸yn” d_eVi d_eVtaAo` pr_ PU lo` keý saT cX_aw& jane Vali [ký IVSeF KuSbUd_ar_ VnºpIt. Va]lur_ [¹ya kýi sb se bx_i Jil jo sopor_ Sh_r_ keý Inkýz_ IsITt h_E`. V]SV kýO`sr_ nag Jil se Inkýlne Vali nd_i jo Ah_r_bl se h_ote h_u[ Aage k_uýlgaV~ kýi AOr_ bhti hE. ¸VTun q__Z_na IVIj VaV IVj pVt& se Aane Vali tejü VayU.
V Va]Vur_ Va}Ir_V Van Va}r_ ¸V¬y Var__” Var__” VuC_ Va`gn VuIn Var_y Var__” kýar__” VSn}¸y ¸VKul V}hr_aT V¬d_” Va]d_ni VaIr_yah_
julah_a susr_al d_ukýan baxüi, VaIz_kýa Ab Dir_e Dir_e d_eK bE`gn ABi k_uýSl pUV&ký k_uýSl se VFnVi AoKli br_sat Jaxüa, Sit kýal Kx_a h_ona bh_ut 128
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V sojünkýa}r_i sUw& Dage kýa kýam sas” ba]d_ h_jüar_o` so`T bs`t sajü`d_r_ Vad_ký sar_n sar_ngi saIr_V”y Kot” sbse (AIDký) sjaVZ_ sjaVz_ sabn sabun slam ISVr_aIÜa kýa d_Usr_a Id_n sT sat sd_ah_ star_ah_ ºVn sona IsIy& sUy& sa}Ilm sar_e kýa sar_a ºV`d_r_ su¬d_r_ sir_ r_h_ºy sr_taj sV& Ûae»z_ sr Jil s¬yr_ gh_r_aw& ºy`d_ IïsDU nd_i ºVn la}¬K Volur_ Jil me` IsITt [ký z_apU sa}r_ BRmN sa}la}¬y py& z_ký s}r_yÔar_ Ûaingr_ keý Inkýz_ [ký pIVÜa ºTl. sa}r_ab Iïscaw&
S SalbaP__ Sal bunne Vala Sir_vy cay d_UD Vali cay Ijs me` sox_a-nmký x_ala h_o. ISSr_ ga}Z_ Ih_ml‘b Sin bP__& Sal Sal Sur_vy b¥ce ISkýa}r_y ISkýar_i Sur_ah_ solh_ Se C_e SvV`gun sona S}©yul Sta±d_i Sa}Iyr_ kýIV S`kýr_acar_ AaId_gu¾_ _ S`kýr_cay& keý nam [ký ph_ax_i jo Ûaingr_ Sh_r_ keý [ký tr_P_ h_E. w_s ph_ax_i pr_ S`kýr_ ji kýa [ký pur_ana AOr_ pãIºË_ mI¬d_r_ h_`E. SeFnag Q~ýcaw& pr_ IºTt [ký pIVÜa Jil. Sal”mar_ Salimar_ bag jo IVSV IV¢yat h_`E.
s IsIr_P_ stT sUr_ ºVnur_ s”‘a
h_
keýVl s©tr_ r_aK sunar_ d_jüi&
h_apT h_Ickýa}m h_T h_t”ba]d_ 129
BalU lkýx_i kýa kýam sO sE`kýx_o`
V}IlV kýa}Sur_ h_]C_V h_¾_ _d_ Sr_d_, ptjx_ h_aVus boz_ h_aq__s boz_ h_er_T ISVr_aIÜa h_er_‘a Kr__”c ISVr_aIÜa keý AVsr_ pr_ b¥co` kýo d_i jane Vali jeb Kc&. h_aK bt” ¢ya]n gujüar_a kýr_na (muh_aVr_a) h_S sas h_a}jür_i Id_In yun maTa z_ekýna h_ar__” ¥üVd_”S AaFaX_ Su¡l pf kýa cOd_Va` Id_n w_s Id_n IKRV tiT& ºTl pr_ mata ¦Vala keý d_S&n h_ote h_E`. Ih_s” Bag h_¾_ _d_” kýal p©tJx_ keý Id_n h_r_³VK Ûaingr_ keý d_IfN pUV& me` Va`mT keý Inkýz_ IºTt pVt& jo [ký tiT& ºTan Bi h_E`. yh_a~ se h_r_moK g`ga Bi Inkýlti h_E. jo IïsDU nd_i keý saT Iml jati h_E`. h_jür_tbl yh_ Ûaingr_ keý pas x_l Jil keý Ikýnar_e IºTt h_E AOr_ muºlmano` kýi [ký paVn d_r_gah_ keý Il[ pãIºË_ hE`_. h_aIr_ P}ýµy kýoIx_ya~ h_vymT sah_s, Ih_³mt
Ûaan ký¾__ n nh_ana Ûau¡y nu`d_ |òýIF kýi kýIVtaAo` kýo Ûau¡y kýh_te h_`E. yh_ ¹loký S±d_ kýa Ibgax_a ºV¾__ p h_E`. Ûaan” k_uýZ_ ºnangãh_
Üa ÜauVah_ Üa] ÜaaVun
ter_h_ tin C_oxna, ©yag d_ena ¤¤¤
_
Ûa Ûad_a ÛaË_a, IVÔaas Ûaandvyan ºnan kýr_keý BgVan kýa «yan kýr_na nh_akýr_ w&Ôar_ kýa Icntn kýr_na. 130