LKPD 3 (Praktikum Kalorimeter) [PDF]

Citation preview

PERSAMAAN KIMIA DAN PERUBAHAN ENTALPI KEGIATAN 1. MENENTUKAN PERUBAHAN ENTALPI DENGAN KALORIMETER SEDERHAA



Kantong Penyeka Pada pertandingan sepak bola kadang-kadang terjadi tackling oleh pemain lawan sehingga pemain yang terkena tackling kesakitan. Pada saat itu, petugas kesehatan tim akan segera masuk ke lapangan dan menyeka bagian yang sakit dengan kantong penyeka (kantong penyeka portable). Kantong penyeka portable digunakan untuk mengantisipasi terjadinya kram atau terkilir. Cara kerja kantong penyeka portable dengan memanfaatkan reaksi endoterm dan eksoterm secara langsung. Kantong penyeka portable padat dapat berupa kantong penyeka dingin dan kantong penyeka panas. Begitu pula dengan reaksi kimia yang kita dilakukan, tentu akan disertai reaksi eksoterm atau endoterm. Jika di dalam sebuah percobaan kimia seorang siswa melakukan reaksi netralsasi antara NaOH dan HCl, Bagaimana cara kalian menentukan jenis perubahan energy yang terjadi? Dan bagaimana perubahan tersebut dapat terjadi? Apakah jenis reaksi yang terjadi pada reaksi netralisasi tersebut? Untuk menjawab pertanyaan tersebut, mari kita lakukan percobaan berikut!



Percobaan Menentukan Perubahan Entalpi Reaksi dengan Kalorimeter



Tujuan



: Menentukan Perubahan Entalpi Reaksi dengan Kalorimeter Sederhana dan Kalorimeter



a. Alat dan bahan 1. Kalorimeter sederhana 1 2. Kalorimeter 1 3. Gelas ukur 25 mL 2 buah 4. Gelas kimia 50 mL 2 buah 5. Pipet 2 6. Corong 1



1. 20 mL Larutan NaOH 1 M 2. 20 mL Larutan HCl 1M



b. Langkah kerja 1. Masukan 20 mL larutan NaOH 1 M ke dalam calorimeter, ukur dan catat suhunya 2. Masukan 20 mL larutan HCl 1 M ke dalam gelas kimia, ukur dan catat suhunya 3. Masukan larutan HCl 1 M ke dalam Kalorimeter 4. Mengaduk campuran larutan tersebut dan perhatikan temperature yang ditunjukan oleh thermometer hingga diperoleh temperature tetap (temperature terakhir) 5. Mencatat data dari suhu dan mencatat ke dalam tabel pengamatan c. Tabel Pengamatan Hasil Pengamatan Suhu awal NaOH Suhu awal HCl Suhu awal (rata-rata) Suhu tertinggi (akhir) Perubahan suhu



d. Pertanyaan dan bahan diskusi 1. Hitunglah jumlah mol NaOH dalam 20 mL larutan NaOH 1 M dan jumlah mol HCl dalam 20 mL larutan HCl 1 M ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................



2. Hitunglah perubahan entalpi (∆H) per mol H2O yang terbentuk dalam reaksi! ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................



3. Tuliskan persamaan termokimianya! ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................



e. Kesimpulan Setelah kalian Mengumpulkan Data. Buatlah Kesimpulan yang mampu menjawab hipotesis yang telah Kalian susun sebelumnya. ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................