Materi Bahasa Jawa Kelas 5 SD Semester 2 [PDF]

  • 0 0 0
  • Suka dengan makalah ini dan mengunduhnya? Anda bisa menerbitkan file PDF Anda sendiri secara online secara gratis dalam beberapa menit saja! Sign Up
File loading please wait...
Citation preview

Materi Bahasa Jawa Kelas 5 SD Semester 2 1. Kerata Basa Kerata basa; Kerata basa yaiku negesi tembung saka wandane( mengartikan kata dilihat dari suku katanya). Contone Gelas; yen tugel ara bisa dilas. Piring = sepine yen miring. Tebu = antebing kalbu. Cengkir = kencenging pikir. Gedhang = digeged bubar (lebar) madhang. Guru; digugu lan ditiru. Tandur; ditata kanti mundhur Wanita; wani ing tata. 2. Jenising Layang a. Jenising layang;      



Layang biwara (surat kabar, surat laporan) Layang iber-iber (surat kiriman) Layang dhawuh (surat perintah) Layang lelayu (surat kematian) Layang kitir (surat singkat / cekak aos) Layang ulem (surat undangan)



b. Perangane layang         



Adangiyah /adawiyah / salam taklim Papan lan titi mangsa Salam pambuka Pambuka layang Surasa layang Panutup layang Peprenah Tapak asma Asma cetha



Conto panutup layang/wasana basa; Wasana cekap semanten menawi wonten kelepatan atur kuala nyuwun pangapunten. Cukup semene dhisik layangku, aku nunggu layang balesanmu. Matur nuwun.



3. Macapat Macapat; artine maca papat-papat. Macapat ana 11:



1. Mijil: tresna marang pepadha, prihatin, pituthur 2. Kinanthi: seneng, tresna 3. Sinom: ethes 4. Asmaradana: susah, seneng 5. Dhandhanggula: luwes 6. Gambuh: sumanak, sumadulur 7. Maskumambang: nelangsa 8. Durma: nesu, mangkel 9. Pangkur: kereng, nepsu 10. Megatruh: susah, prihatin, getun 11. Pocung: gregetan, kendho Guru Gatra, Guru Wilangan lan Guru lagu tembang-tembang macapat 1. Maskumambang : 12i, 6a, 8i, 8a 2. Pucung: 12u, 6a, 8i, 12a. 3. Gambuh: 7u, 10u, 12i, 8u, 8o 4. Megatruh: 12u, 8i, 8u, 8i, 8o 5. Mijil: 10i, 6o, 10e, 10i, 6i, 6u 6. Kinanthi: 8u, 8i, 8a, 8i 7. Durma: 12a, 7i, 6a, 7a, 8i, 5a, 7i. 8. Pangkur: 8a, 11i, 8u, 7a, 12u, 8a, 8i 9. Asmaradana: 8i, 8a, 8e, 8a, 7a,8u, 8a 10. Sinom: 8a, 8i,8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a 11. Dhandanggula: 10i, 10a, 8e, 7u, 9i, 7a, 6u, 8a, 12i, 7a 4. Paribasan Paribasan utawa peribahasa bahasa jawa:      



Anak molah bapa kepradhah = wong tuwa melu repot amarga tumindake anake Polahe anteng kitiran; bocah akeh polahe. Becik ketitik ala ketara = sing becik bakal tinemu, sing ala bakale ketara Bathok bolu isi madu = dianggep wong lumrah nanging sugih kepinteran Sadumuk bathuk sanyari bumi = pasulayan dilabuhi toh pati Kejugrukan gunung madu = nemu kanugrahan.



5. Arane Turunan, Arane Anak Wong         



Kendahana-kendhani : anak 2 lanang, wadon Kendhini, kendhaha : anak 2 wadon, lanang Ontang-anting : anak 1 lanang Unting-unting : anak 1 wadon Uger-uger lawang : anak 2 lanang Kembang sepasang : anak 2 wadon Cukil dulit : anak 3 lanang Gotong mayit : anak 3 wadon Saramba : anak 4 lanang



  



Sarampi : anak 4 wadon Pandhawa : anak 5 lanang Pancagati : anak 5 wadon



6. Ngudal ukara Comil



adus



kali



Jejer



wasesa



lesan



Wily



linggih



jejer



Jejer



wasesa



lesan



bolong.



7. Artine tembung    



Dhuwur kenchur; cendhek banget. Nglemah bengkah; nela-nela/nyela-nyela. Gemi, nestiti lan ngati-ati. Welas asih.



--Sumber: damaruta.blogspot.com dari Edi Purnomo



Email ThisBlogThis!Share to TwitterShare to FacebookShare to Pinterest Labels: 5jawa Newer Post Older Post Home