Qur'an Tafsir Sharif 11 [11] [PDF]

  • 0 0 0
  • Suka dengan makalah ini dan mengunduhnya? Anda bisa menerbitkan file PDF Anda sendiri secara online secara gratis dalam beberapa menit saja! Sign Up
File loading please wait...
Citation preview

‫وزارت ﻣعارف‬



‫تفسﻴر شرﻳف‬ ‫صﻨف ﻳازدﻫﻢ‬



‫ﺳﺎل ﭼﺎپ‪ 1398 :‬ﻫـ ‪ .‬ش‬



‫سرود ملی‬ ‫دا وطن افغانســـتـــان دى‬



‫دا عــــزت د هـــر افـغـان دى‬



‫کور د سول‪ 3‬کور د تورې‬



‫هر بچی ي‪ 3‬قهرمـــــان دى‬



‫دا وطن د ټولـــو کـور دى‬



‫د بـــــلـوڅـــــــو د ازبـکــــــــو‬



‫د پښـــتــون او هـــــزاره وو‬



‫د تـــرکـمنـــــــو د تـــاجـکــــــو‬



‫ورســـره عرب‪ ،‬گوجــر دي‬



‫پــاميــريـــان‪ ،‬نـورســـتانيــــان‬



‫براهوي دي‪ ،‬قزلباش دي‬



‫هـــم ايمـــاق‪ ،‬هم پشـه ‪4‬ان‬



‫دا هيــــــواد به تل ځلي‪8‬ي‬



‫لـکـه لـمــر پـر شـــنـه آســـمـان‬



‫په ســـينــه ک‪ 3‬د آســـيـــا به‬



‫لـکــــه زړه وي جـــاويــــــدان‬



‫نوم د حق مـــو دى رهبـــر‬



‫وايـــو اهلل اکبر وايو اهلل اکبر‬



‫وزارت ﻣعارف‬



‫تفسﻴر شرﻳف‬ ‫صﻨف ﻳازدﻫﻢ‬



‫سال چاپ‪ 1398 :‬ﻫ ‪.‬ش‪.‬‬



‫اﻟﻒ‬



‫ﻣشخصات‌کتاب‬ ‫‪-----------------------------------------------------‬‬‫ﻣضﻤﻮن‪‌:‬تفسﻴر‬ ‫ﻣؤﻟفان‪‌:‬گروه مؤلفان کتابﻫاى درسﻰ دﻳپارتمﻨت تعلﻴم و تربﻴﺔ اسﻼمﻰ نصاب تعلﻴمﻰ‬ ‫وﻳراستاران‪‌:‬اعضاى دﻳپارتمﻨت وﻳراستارى و اﻳدﻳت زبان درى‬ ‫صﻨف‪ ‌:‬ﻳازدﻫم‬ ‫زبان‌ﻣتﻦ‪‌:‬درى‬ ‫اﻧکشاف‌دﻫﻨده‪‌:‬رﻳاست عمﻮمﻰ انکشاف نصاب تعلﻴمﻰ و تالﻴف کتب درسﻰ‬ ‫ﻧاشر‪‌:‬رﻳاست ارتباط و آگاﻫﻰ عامﺔ وزارت معارف‬ ‫سال‌چاپ‪ 1398‌:‬ﻫجرى شمسﻰ‬ ‫ﻣکان‌چاپ‪‌:‬کابل‬ ‫چاپ‌خاﻧﻪ‪‌:‬‬ ‫اﻳﻤﻴﻞ‌آدرس‪‌[email protected]‌‌:‬‬ ‫‪-----------------------------------------------------‬‬‫حق طبع‪ ،‬تﻮزﻳع و فروش کتابﻫاى درسﻰ براى وزارت معارف جمﻬﻮرى اسﻼمﻰ‬ ‫افغانستان محفﻮظ است‪ .‬خرﻳد و فروش آن در بازار ممﻨﻮع بﻮده و با متخلفان برخﻮرد‬ ‫قانﻮنﻰ صﻮرت مﻰگﻴرد‪‌ .‬‬



‫ب‬



‫پﻴام وزﻳر ﻣعارف‬ ‫اﻗرأ باسﻢ ربﻚ‬ ‫سپاس و حﻤد بﻴﻜران آﻓرﻳدﮔار ﻳﻜتاﻳﻰ را ﻛﻪ بر ﻣا ﻫستﻰ بخشﻴد و ﻣا را از ﻧﻌﻤت بزرگ خﻮاﻧدن و‬ ‫ﻧﻮشتﻦ برخﻮردار ساخت‪ ،‬و درود بﻰپاﻳان بر رسﻮل خاتﻢ‪ -‬حضرت ﻣحﻤد ﻣصطﻔﻰ ﻛﻪ ﻧخستﻴﻦ‬ ‫پﻴام اﻟﻬﻰ بر اﻳشان «خﻮاﻧدن» است‪.‬‬ ‫چﻨاﻧچﻪ بر ﻫﻤﻪﮔان ﻫﻮﻳداست‪ ،‬سال ‪ 1397‬خﻮرشﻴدى‪ ،‬بﻪ ﻧام سال ﻣﻌارف ﻣسﻤﻰ ﮔردﻳد‪ .‬بدﻳﻦ ﻣﻠحﻮظ‬ ‫ﻧظام تﻌﻠﻴﻢ و تربﻴت در ﻛشﻮر ﻋزﻳز ﻣا شاﻫد تحﻮﻻت و تﻐﻴﻴرات بﻨﻴادﻳﻨﻰ در ﻋرصﻪﻫاى ﻣختﻠﻒ‬ ‫خﻮاﻫد بﻮد؛ ﻣﻌﻠﻢ‪ ،‬ﻣتﻌﻠﻢ‪ ،‬ﻛتاب‪ ،‬ﻣﻜتب‪ ،‬اداره و شﻮراﻫاى واﻟدﻳﻦ‪ ،‬از ﻋﻨاصر ششﮔاﻧﻪ و اساسﻰ ﻧظام‬ ‫ﻣﻌارف اﻓﻐاﻧستان بﻪ شﻤار ﻣﻰروﻧد ﻛﻪ در تﻮسﻌﻪ و اﻧﻜشاف آﻣﻮزش و پرورش ﻛشﻮر ﻧﻘش ﻣﻬﻤﻰ‬ ‫را اﻳﻔا ﻣﻰﻧﻤاﻳﻨد‪ .‬در چﻨﻴﻦ برﻫﻪ سرﻧﻮشتساز‪ ،‬رﻫبرى و خاﻧﻮادة بزرگ ﻣﻌارف اﻓﻐاﻧستان‪ ،‬ﻣتﻌﻬد بﻪ‬ ‫اﻳجاد تحﻮل بﻨﻴادى در روﻧد رشد و تﻮسﻌﻪ ﻧظام ﻣﻌاصر تﻌﻠﻴﻢ و تربﻴت ﻛشﻮر ﻣﻰباشد‪.‬‬ ‫از ﻫﻤﻴﻦرو‪ ،‬اصﻼح و اﻧﻜشاف ﻧصاب تﻌﻠﻴﻤﻰ از اوﻟﻮﻳتﻫاى ﻣﻬﻢ وزارت ﻣﻌارف پﻨداشتﻪ ﻣﻰشﻮد‪.‬‬ ‫در ﻫﻤﻴﻦ راستا‪ ،‬تﻮجﻪ بﻪ ﻛﻴﻔﻴت‪ ،‬ﻣحتﻮا و ﻓراﻳﻨد تﻮزﻳﻊ ﻛتابﻫاى درسﻰ در ﻣﻜاتب‪ ،‬ﻣدارس و ساﻳر‬ ‫ﻧﻬادﻫاى تﻌﻠﻴﻤﻰ دوﻟتﻰ و خصﻮصﻰ در صدر برﻧاﻣﻪﻫاى وزارت ﻣﻌارف ﻗرار دارد‪ .‬ﻣا باور دارﻳﻢ‪،‬‬ ‫بدون داشتﻦ ﻛتاب درسﻰ باﻛﻴﻔﻴت‪ ،‬بﻪ اﻫداف پاﻳدار تﻌﻠﻴﻤﻰ در ﻛشﻮر دست ﻧخﻮاﻫﻴﻢ ﻳاﻓت‪.‬‬ ‫براى دستﻴابﻰ بﻪ اﻫداف ذﻛرشده و ﻧﻴﻞ بﻪ ﻳﻚ ﻧظام آﻣﻮزشﻰ ﻛارآﻣد‪ ،‬از آﻣﻮزﮔاران و ﻣدرسان‬ ‫دﻟسﻮز و ﻣدﻳران ﻓرﻫﻴختﻪ بﻪﻋﻨﻮان تربﻴت ﻛﻨﻨدهﮔان ﻧسﻞ آﻳﻨده‪ ،‬در سراسر ﻛشﻮر احتراﻣاﻧﻪ تﻘاضا‬ ‫ﻣﻰﮔردد تا در روﻧد آﻣﻮزش اﻳﻦ ﻛتاب درسﻰ و اﻧتﻘال ﻣحتﻮاى آن بﻪ ﻓرزﻧدان ﻋزﻳز ﻣا‪ ،‬از ﻫر ﻧﻮع‬ ‫تﻼشﻰ درﻳﻎ ﻧﻮرزﻳده و در تربﻴت و پرورش ﻧسﻞ ﻓﻌال و آﮔاه با ارزشﻫاى دﻳﻨﻰ‪ ،‬ﻣﻠﻰ و تﻔﻜر اﻧتﻘادى‬ ‫بﻜﻮشﻨد‪ .‬ﻫر روز ﻋﻼوه بر تجدﻳد تﻌﻬد و حس ﻣسؤوﻟﻴت پذﻳرى‪ ،‬با اﻳﻦ ﻧﻴت تدرﻳس راآﻏاز ﻛﻨﻨد‪ ،‬ﻛﻪ‬ ‫در آﻳﻨدة ﻧزدﻳﻚ شاﮔردان ﻋزﻳز‪ ،‬شﻬروﻧدان ﻣؤثر‪ ،‬ﻣتﻤدن و ﻣﻌﻤاران اﻓﻐاﻧستان تﻮسﻌﻪ ﻳاﻓتﻪ و شﻜﻮﻓا‬ ‫خﻮاﻫﻨد شد‪.‬‬ ‫ﻫﻤچﻨﻴﻦ از داﻧش آﻣﻮزان خﻮب و دوست داشتﻨﻰ بﻪ ﻣثابﻪ ارزشﻤﻨدترﻳﻦ سرﻣاﻳﻪﻫاى ﻓرداى ﻛشﻮر‬ ‫ﻣﻰخﻮاﻫﻢ تا از ﻓرصتﻫا ﻏاﻓﻞ ﻧبﻮده و در ﻛﻤال ادب‪ ،‬احترام و اﻟبتﻪ ﻛﻨجﻜاوى ﻋﻠﻤﻰ از درس ﻣﻌﻠﻤان‬ ‫ﮔراﻣﻰ استﻔادة بﻬتر ﻛﻨﻨد و خﻮشﻪ چﻴﻦ داﻧش و ﻋﻠﻢ استادان ﮔراﻣﻰ خﻮد باشﻨد‪.‬‬ ‫در پاﻳان‪ ،‬از تﻤام ﻛارشﻨاسان آﻣﻮزشﻰ‪ ،‬داﻧشﻤﻨدان تﻌﻠﻴﻢ و تربﻴت و ﻫﻤﻜاران ﻓﻨﻰ بخش ﻧصاب‬ ‫تﻌﻠﻴﻤﻰ ﻛشﻮر ﻛﻪ در تﻬﻴﻪ و تدوﻳﻦ اﻳﻦ ﻛتاب درسﻰ ﻣجداﻧﻪ شباﻧﻪ روز تﻼش ﻧﻤﻮدﻧد‪ ،‬ابراز ﻗدرداﻧﻰ‬ ‫ﻛرده و از بارﮔاه اﻟﻬﻰ براى آنﻫا در اﻳﻦ راه ﻣﻘدس و اﻧسانساز ﻣﻮﻓﻘﻴت استدﻋا دارم‪.‬‬ ‫با آرزوى دستﻴابﻰ بﻪ ﻳﻚ ﻧظام ﻣﻌارف ﻣﻌﻴارى و تﻮسﻌﻪ ﻳاﻓتﻪ‪ ،‬و ﻧﻴﻞ بﻪ ﻳﻚ اﻓﻐاﻧستان آباد و ﻣترﻗﻰ‬ ‫داراى شﻬروﻧدان آزاد‪ ،‬آﮔاه و ﻣرﻓﻪ‪.‬‬ ‫دﻛتﻮر ﻣحﻤد ﻣﻴروﻳس بﻠخﻰ‬ ‫وزﻳر ﻣﻌارف‬



‫ج‬



1 ......................................................... (1)



:



5 .........................................................(2)



:



10 ...................................................................



:



16 ........................................................................... 21 ...........................................................................



: «



»:



26 .........................................................................................



:



30 ................................................................



:



35 ................................................................................



:



40 .....................................................................



:



45 ...........................................................................



:



49 ....................................................................................................



:



57 ...............................................................................



:



62 ...................................................................................



:



65 .............................................................



:



69 .................................................................................. 74 ...........................................................................



: :



78 .........................................................................



:



83 .............................................................................



:



88 ................................................................



:



92 ...................................................................................



:



(1)



:



[



:



]



:



. :



.



:



.



:



.



:



. .



:



.



: :



.



:



.



:



.



(



)



(



)



(



)



.



( 1



)



. .1 . (



)



: .



:



[12 :



]



. .2



. : [ -



:



:



]



...



. .



. 2



.3 . .



. .4 . : . . : (



)



:



[97 :



]



.



.



3



: . . . .



.



.



.1 .2 . (



)



.3 . .4 .5 .6 .7



4



(2)



:



[



:



] .5



. . . .6 . .



:



5



: .



(



[5 :



]



) .7



. . : . . :



. .8 .



.



6



. .



.



. . . -



":



.



7



(1)



". .



-



»: ...



»:



(2)



.



«



. .



. : . .



. .







8



/



/



-



.



.



.1 .2 .3 .



.4 .5 . .6



. .



9



: [14-12 :



]



:



. .



:



:



. .



:



.



:



.



(



)



.



.



10



.



:



. . :



. .



:



. . .



.



: . 14 12



: . . . (



: . :



.



: .



.



11



)



.



: !



:



.



(



.



) .



. . . : . ": (2)



:



) .(



(



) : ( [2 :



)



:



]



. . . .



-



12



.



! . .. .



: .



[6 :



:



]



:



. »:



[8-6 :



]



«. ( )



-



". -



. »: :



(1)



42



(2 )



:



.



( .



13



«



.



)



-



:



. .



.



.



.



:



. :



[3:



]



.



: . . .



14



.



. .



.



.1 .2



.



.3 . .4 . .5 .



.



15



: [70 :



(



]



) .



. .



. . "



" .



.



16



. . : .1 . . :



[4 :



:



]



. .



. . -



»: (1)



«. .2



. . .



17



( )



: :



[34-32 :



]



»:



.



.(



) . .3 . .



.



. .4 . . 18



: . . . .



:



. . .5 . . . . »: : (1)







. . . .



( )



19



. . . : . . . .



.



. .



.



(



)



«



.1 .2 .3 .4 » .5 .6



.



20



«



» :



[



:



]



.



:



.



: :



. .



:



.(



)



(



)



(



.



. . : 21



)



(2)



1



.



.



: . . . . . . .



.



. . . .



. .



.



.



22



.



.



.



.



-



.



. . . . . : (



":



)



[



:



]



. " . .



: :



. . »: (1)



(



)



!



«



:



»: .



23



( )



(2)







. ! !



.



.



.



:



«



»



. . .



24



( )



. .



. .



. .



:



.1



.



.2 .3 .4



«



» .



25



: [17-15 :



] :



. :



.



:



.



:



. :



.



(



)



.



(



) (



(



)



(



. . . 26



)



)



. ... . :



. . «



» .



.



. .



.



. 27



.



. ( «



»



)



.



: ... ...(



%1



... %21)



%78



...



...



...



...



. . «



»



.



!



!



. 28



: .



-1 -2 . -3 . -4 .



-



-5 .



:



.1 «



»



.2



. .



.3 .4 .



«



» .5



. «



»



.6 .



.



29



: [32-31 :



]



:( :



)



.



.



:



: :



. .



:



: : . (1)



.



.



30



-



. »:



(1)



:



(2)



«.



«



»: .



(



)



: ... ... !



: . . ":



(3)



."



.



. .



31



.



-



. « :



[80 :



»



:



]



. ": ( 1)



"...



. . . :



. .



. »:



(2)



«



.



.



.



32



.



-



: .



: : : (1)



.



.



-



-



.



-



: ": :



"



. . . .



33



.



.1 . -



-



.2



. .3 .



.4 .5



.



34



:



[61-60 :



]



.



:



. .



(



) ( .



( : (



.



) ) .



)



... .



-



: (



)



– . (



) 35



-



: :



. : . : ! .



« (1)



:



(



.



(



» )



)



.



:



. :



.



.



. .



36



-



: :



[59 :



]



.



: [65 :



]



: ) .



(



. . :



[19 :



:



]



.



( :



.



37



[85 :



]



)



. . :



[



:



:



]



. : [



:



:



] ...



.



.



: . . . . .



38



«



» .



«



.



«



»



»



.1 .2 .3 .4



. .



.5 . .6 .7



.



39



:



[104-101 :



]



.



: : :



. :



.



:



.



:



.



(



) (



) (



)



(



)



. (



40



)



. . (



) .



.



(



)



(



) .



[



]



. [3 :



] ...



:



.



.



. "



" . . . !



. :



41



.1 . .2 . .3



. .4 . .5 . . .6 .



.



42



. (



)



.



.



.



:



.



.



. . 43



.



: (



-



-



.1 -



-



.



44



) .2 .3 .4 .5



:



[41-39 :



] :



.



:



.



:



.



:



. :



.



:



. :



. :



.



. . (



)



(



(



) :



)



.



( (



)



) (



). 45



.



.



: . :



. .



.



. . .



.



46



. .



.



. : . . . . .



:



47



: (



-



-



-



-



.



.1 ) .2 .3



. .



.4 .5



.



.



48



:



[



-



:



]



:



.



:



:



:



: : :



.



. (



49



)



.



. (



(



)



(



)



)



.



. .



.



. .



. .



: .



.



50



. ( )



":



.



" : .



.



": :



.(2) "



.



: . . . .



.



51



.



-



"



"



"



"



. . "



": (1)



. .



: .[ :



:



]



:



.



.



.[



: "



:



:



]



": 2



. .



)



(3)



(



. .



52



./ /



-



: .



(1)



:



«...



»:



»



(2)



«...



(3)



»: (4)



«... : .



.



:



.



.



53



. . .



-



. : (



) -



( )



-



(1)



.



. (2)



]



: [



: .



(



:



) .



: (



)



(



:



)



. . ": .



54



.



-



(1)



(2)



".



. .



:



": (3)



" ."



":



. (4)



"



":



":



. (5)



:



"...



.



:



.



(



)



.



.



.



.



/



/



.



55



. /



.



/



-



: . . . . .



.



.1 .2 .3 .4 .5 .6 .7



.



. .



.



56



:



[30-26 :



]



:



.



:



.



:



.



:



. :



.



:



.



:



.



:



.



(



)



( (



) )



. . 57



)



(



)



. (



.(



) (



)



. .



.



.



: .



. : !



:



.



. . (1)



.



"



": ./



58



-



. . . . )



"(



" . .



. . (1)



.



»:



«



»:



)



:



(2)



«



( .



. .



59



.







: . .



. :



.



. .



.



: . . . 60



. . .



: (



-



.1 -



-



-



-



) .2 .3



. .



.4 .5



.



61



:



[39-36 :



] :



. :



. :



.



:



. :



. :



:



.



:



.



:



.



.( ) .



)



. ( 62



. .



!



. . : . : [



.



.



. . . . .



.



:



.



63



:



]



: . ! : . . . . . . .



{



-







.



:



-



-



. .



.



64



.1 } .2 .3 .4 .5



: [



-



:



]



:



.



: :



. :



.



:



. :



.



:



.



. ( .



65



)



.



.



. . . : . : . [ :



! . .



66



]



.



. . « . . ": " ."



: ."



. . .



67



:



»



:



.1



{



} .2 (



)



.3 .



.



.4 .5 .6



.



68



:



[



-



:



]



:



.



:



. :



. :



.



:



.



:



. :



. :



.



:



. .



. 69



:



. . ( (



)



) .



.



...



: .«



»



»: (1)



.«!



:



. .



.



70



-



.



:



. .



.



.



.



. (1)



:



"...



": .



.



.



71



-



":



( )



:



"



. . . ! . .



.



: . . . . :



."



": . .



72



-



:



."



" .



: {



-



.1 -



-



- -



} .2 .3 .4 .5 » .6 .7



. . .



-



«



. . .



.8 .



.



.9



73



:



[15-13 :



]



:



.



:



. :



.



:



.



:



.



:



.



(



) :



: .(



(



)



.



)



: .



. . 74



. . .



. ":



. (1)



:



«



" .



» »: »



(2)



.



« . (3)



.



«



»



. !



75



. (



)-



.



. : : . : . . (



)



! .



.



. 76



. .



. . .



: . . . . . . .



.



.1 .2 .3 .4



. .



.5 .6



. 77



:



[67-63 :



]



:



. :



. :



.



:



. :



.



:



.



:



.



:



.



.



: .



:



(



)



. . .



78



! «



»



. .



. : . .. .



.



.. .



79



.



:



: : (



[37 :



)



]



(



) .



. . .



:



:



1



. . .



.



. .



80



-



. : . .



. (



)



.



.



: . 81



. . . .



: {



-



-



-



-



. . .



(



) .



82



-



-



} .1 .2 .3 .4 .5



:



[31-30 :



]



:



. :



. :



.



:



.



:



.



:



.



(



)



. (



) .



83



(



) . .



. .



. : .. .



. .



.



. . 84



.



: .



.



. . .



. .



. .



85



. : . : . !



: . .



.



.



.



. 86



:



. .



:



. . . .



: {



-



-



-



. 87



-



} .1 .2 .3 .4 .5 .6



:



[16-1 :



]



. . . .



. : :



. . . . .



.



.



. !



!



. .



. .



(



)



. .



.



:



88



: : : :



:



:



. : . . .



.



. .



. . . .



. . . .



{ .



89



}



. : . :







-



! !



. -



.



"



:



": .



. " . .



90



"



.



. . : . .



. -



-



. .



{



-



: -



-



-



-



-



.1 } .2 .3 .4



.



"



" "



.5 .6 .7



" . 91



:



[105-102 :



]



:



. :



.



:



. :



.



:



. :



.



. . .



92



. . . .



: .



.



. .



. ": .". . "



. (1)



.



" .



93



-



.



.



.



. . .



:



: . .



94



. . : . (1)



.



.



. "



" .



. . . . .(



95



)



-



.



.



:



.1 {



-



-



-



-



} .2



. .3 . .4 .5 ...



.



96



.6