15 0 84 KB
FAIDAH WAZAN AF’ALA أفعل Tambahan hamzah qotho’ di awal kalimah: 1. LIT-TA’DIYAH (memuta’addikan fi’il lazim), contoh:
أكرمت زيدا AKROMTU ZAIDAN = aku menghormati zaid. 2. LID-DUKHUULI FISY-SYAI’ (masuk pada sesuatu), contoh:
أمسى المسافر AMSA AL-MUSAAFIRU = Musafir itu/seorang yg dalam perjalanan itu sudah masuk sore. 3. LI QASHDIL-MAKAAN (hendak ke suatu tempat), contoh:
أحجز زيد AHJAZA ZAIDUN = Zaid hendak ke Hijaz
أعرق زيد A’ROQO ZAIDUN = Zaid hendak ke Iraq 4. LI WUJUUDI MAA USYTUQQA MINHU AL-FI’LU FIL-FAA’IL (untuk menunjukkan adanya suatu barang pada Fa’il, yg mana fi’ilnya dimusytaq dari nama berang tsb, contoh:
أثمر الطلح ATSMARO ATH-THOLHU = pohon itu telah berbuah
أورق الشجر AWROQO ASY-SYAJARU = pohon itu telah berdaun
5. LIL MUBAALAGHOH (mempersangat/melebihkan), contoh:
أشغلت عمرا ASYGHOLTU ‘AMRON = aku menyibukkan ‘Amar, yakni aku menjadikannya lebih sibuk. 6. LI WIJDAANI SY-SYAI’ FI SIFATIN (merasakan adanya sesuatu di dalam suatu sifat), contoh:
أعظمت زيدا A’ZHOMTU ZAIDAN = aku mendapati zaid seorang yg agung.
أحمدت زيدا AHMADTU ZAIDAH = aku mendapati zaid seorang yg terpuji. 7. LISH-SHAIRUURAH (menjadi), contoh:
أقفر البلد AQFARA AL-BALADU = Negeri itu menjadi gersang 8. LIT-TA’RIIDH (menampakkan/memajang), contoh:
أباع الثوب ABAA’A ATS-TSAUBA = aku memajang baju untuk dijual. sekitar sejam yang lalu 9. LIS-SALBI (menanggalkan), contoh:
أشفى المريض ASYFAA AL-MARIIDHU = orang sakit itu telah hilang kesembuhannya 10. LIL-HAINUUNAH (tiba masanya), contoh:
أحصد الزرع
AHSHODA AZ-ZAR’U = tanaman itu sudah waktunya panen.
WAZAN FAA’ALA فاعل 1. LI MUSYARAKAH BAINA ITSNAINI / persekutuan (interaksi) antara dua orang. Contoh:
ضارب زيد عمرا DHAARABA ZAIDUN ‘AMRAN “Zaid saling pukul pada ‘Amar” (yakni salah-satunya melakukan pekerjaan yg dilakukan oleh yg lainnya, sehingga masing-masih dari kedua orang menjadi subjek dan objek). 2. LI MA’NAA FA’-‘ALA “LITTAKTSIIR” /bermakna wazan fa”ala untuk memberbanyak. Contoh:
ضاعف الله DHAA’AFALLAAHU “Allah melipat gandakan” (yakni, satu arti dengan DHA’-‘AFA “melipatkan”) 3. LI MA’NAA AF’ALA “LITTA’DIYAH” /bermakna wazan af’ala untuk memuta’addikan fiil lazim. Contoh:
عافاك الله ‘AAFAA KA-LLAAHU “semoga Allah menyembuhkan kamu”. (yakni, se arti dengan A’FAA KA “menyembuhkan/menyehatkan kamu”) 4. LI MA’NAA FA’ALA MUJARROD /bermakna fa’ala (fi’il mujarrad) Contoh:
سافر زيد SAAFARA ZAIDUN “zaid bepergian”
قاتله الله QOOTALA HU-LLAAHU “semoga Allah membinasakannya”
بارك الله فيك BAAROKA-LLAAHU FIIK “semoga Allah memberkahimu”.
فلعع ل WAZAN FA’-‘ALA ل 1. LIT-TA’DIYAH /memuta’addikan fi’il lazim. Contoh:
ح زيد عمرا فلعر ل
FARROHA ZAIDUN ‘AMRON “Zaid MENGGEMBIRAKAN ‘Amar”. (bentuk asal fi’il lazim FAROHA = gembira) 2. LIT-TAKTSIR /menunjukkan memperbanyak. Contoh :
ق ط ط ع زيد الحبل QOTHTHO’A ZAIDUN AL-HABLA “Zaid memotong-motong tali” (menjadiakannya banyak potongan. Bentuk asal fi’il QOTHO’A=memotong 1 potongan) 3. LIN-NISBAH /menisbatkan maf’uul (objek) pada bentuk asal fi’il. Contoh:
كفر زيد عمرا KAFFARO ZAIDUN ‘AMRON “Zaid mengkafirkan ‘Amar” (menisbatkannya pada bentuk asal fiil KAFARO=kafir) 4. LI SALBI /membuang bentuk asal fi’il dari objeknya (maf’ulnya) Contoh:
قشر زيد الرمان QOSYSYARO ZAIDU AR-RUMMAANA “zaid menguliti buah delima” (yakni membuang kulitnya, bentuk asal fi’il QOSYIRO=berkulit) 5. LI ITTIKHAD LIL-FI’LI MINAL-ISMI /menjadikan fi’il dari isim. Contoh:
خيم القوم KHOYYAMA AL-QOUMU “Kaum itu berkemah” (yakni, mereka mendirikan dan tinggal di kemah, asal bentuknya kalimah isim yaitu KHIYAAM=kemah)
FAEDAH WAZAN TAFAA’ALA تفاعل 1. Lil-Musyaarokati baina itsnaini fa aktsaro (persekutuan timbal balik antara dua orang atau lebih), contoh:
تصالح القوم TASHOOLAHA AL-QOUMU = Kaum saling damai/rukun.
تضارب زيد وعمرو TADHOOROBA ZAIDUN WA ‘AMRUN = Zaid dan Amar saling pukul. 2. Li Izhhaari maa laisa fiil-waaqi’i (mempertunjukkan sesuatu yg sebenarnya tidak terjadi/pura-pura), contoh:
تمارض زيد TAMAARODHO ZAIDUN = Zaid pura-pura sakit. 3. Lil-wuquu’i tadriijan (menunjukkan pekerjaan secara berangsur-angsur).
توارد القوم TAWAARODA AL-QOUMU = Kaum datang satu-persatu. 4. Li ta’diyati ma’naa al-mujarrad (berlaku seperti makna mujarradnya), contoh:
تعالى و تسامى TA’AALAA WA TASAAMAA = tinggi (sebagaimana makna ALAA dan SAMAA) 5. Li Muthowa’ah “Faa’ala” (sebagai Muthowa’ah dari fi’il wazan “Faa’ala) Muthowa’ah adalah peristiwa terjadi oleh sebab pekerjaan Fi’il Muta’addi, contoh:
باعدته فتباعد BAA’ADTU HUU, FA TABAA’ADA = aku menjauhinya, maka menjadi jauhlah dia.
FAIDAH WAZAN TAFA”ALA عل تف ع 1. Li Muthawa’ah “Fa”ala” (sebagai Muthowa’ah dari fi’il wazan “Fa”ala) Muthowa’ah adalah peristiwa terjadi oleh sebab pekerjaan Fi’il Muta’addi, contoh:
فتكسر,كسرت الزجاج KASSARTU AZ-ZUJAAJA FA TAKASSARO = aku memecahkan kaca, maka kaca menjadi pecah. 2. Lit-Takalluf (berdaya upaya dalam pekerjaan untuk menghasilkan), contoh:
تشج ع زيد TASYAJJA’A ZAIDUN = Zaid memberanikan diri. 3. Li ittikhaadil-faa’il ashlal-fi’li maf’uulan (menjadikan asal bentuk Fi’il sebagai Maf’ul), contoh:
تبنيت يوسف TABANNAITU YUUSUFA = aku mengambil Yusuf sebagai anak. 4. Lid-dalaalati ‘alaa mujaanabatil-fi’li (untuk menunjukkan keengganan), contoh:
تذمم زيد TADZAMMAMA ZAIDUN = Zaid menghindari celaan. 5. Lis-Shoiruuroh (menjadi),contoh:
تأيمت المرأت TA’AYYAMAT AL-MAR’ATU = perempuan itu menjadi janda. 6. Lid-dalaalati ‘alaa hushuuli ashlil-fi’li marrotan ba’da ukhroo (menunjukkan pekerjaan terjadi satu demi satu), contoh:
تجرع زيد TAJARRO’A ZIDUN = Zaid minum seteguk demi seteguk. 7. Lit-Tolab (mengharap), contoh:
تعجل الشيء TA’AJJALA ASY-SYAI’A = dia mengharap sesuatu dg segera
تبين الشيء TABAYYANA ASY-SYAI’A = dia mengharap kejelasan sesuatu.
افع ع FAIDAH WAZAN ل Bentuk kata kerja ini memiliki 2 (dua) kemungkinan makna: 1. Masuknya fa’il (subjek) pada suatu sifat Contoh:
سرر ا س معر سالب ر س ح ل Artinya: Buah kurma itu memerah 2. Penekanan terhadap sifat yang dimiliki fa’il (subjek) Contoh:
سولد ع ال عي س ر ل ا س Artinya: Malam ini sangat pekat
FAIDAH WAZAN استفعل Bentuk kata kerja ini memiliki 6 (enam) kemungkinan makna: 1. Fa’il (Subjek) meminta maf’ul (objek) melakukan suatu pekerjaan. Contoh:
ل ه ست لغس ف أ س فرر الل ل Artinya : Saya meminta Alloh mengampuni saya (Saya memohon ampun kepada Alloh) 2. Menemukan suatu sifat yang dimiliki oleh maf’ul Contoh:
دا م د م ل اف س ح ع ت ر م ر ست لعسظ ل س Artinya: Saya menemukan keagungan dari diri Muhammad 3. Perubahan keadaan fa’il kepada asal fi’il Contoh:
ن ح ل ست ل س اف س جلر الط طي س ر Artinya: Tanah ini membatu 4. Takalluf, maksudnya pelaku berusaha lebih untuk menampakkan sesuatu dari dalam dirinya Contoh:
ل مد د م ل ست ل س اف س ح ع جلرأ ر Artinya: Muhammad memberanikan diri فلعل لMujarrod 5. Semakna dengan wazan ل Contoh:
ق رأ ل اف س ست ل س ل Artinya: Tetap (Semakna dengan ) قلعر لفاع ل لdan ل أ لفسعل ل 6. Menjadi muthow’ah-nya wazan ل Contoh:
ل م ست ل س أ س لفا س,ه حك ل ل مت ر ر حك ل س
Artinya: Saya telah mengukuhkannya, maka jadilah ia kukuh FAIDAH WAZAN افتعل 1. lil Muthowa’ah fi’il فعل Contoh :
جمعت البل فاجتم ع Arti : aku mengumpulkan onta, maka terkumpullah 2. Lil ittikhodz Contoh :
إختبز زيد أى إتخذه خبز Arti : zaid membuat roti 3. Li ziyadah mubalaghoh fil amal Contoh : إكتسب زيد أى بالغ فى الكسب Arti : zaid bekerja keras 4. untuk makna فعل Contoh :
إجتذب بمعنى جذب Arti : 5.untuk makna تفاعل Contoh :
إختصم زيد بمعنى تخاصم
FAIDAH WAZAN
1. Lil muthowa’ah fi’il فعل Contoh : كسرت الزجاج فانكسر Arti : aku memecahkan kaca, maka terpecahlah