Corpus scriptorum historiae Byzantinae: Volumen 1 [Reprint 2021 ed.]
 9783112451748, 9783112451731 [PDF]

  • 0 0 0
  • Suka dengan makalah ini dan mengunduhnya? Anda bisa menerbitkan file PDF Anda sendiri secara online secara gratis dalam beberapa menit saja! Sign Up
File loading please wait...
Citation preview

CORPUS



SCRIPTORUM HISTORIAE BYI K DI T l 0



ANTINAE.



EMENDATIOR



ET



COPIOSIOR,



CONSILIO



B. G. N I E B U H R 1 1 C. F. I N S T I T U T



A,



A U C T O R I T A T E



ACADEMIAE L I T T E R A R U M R E G I A E BORUSSICAE CONTINUATA.



GEORGIUS



PACHYMERES.



VOLUMEN



PRIUS.



BONNAE I M P E N S I S



ED.



MDCCCXXXV.



W E B E R I



GEORGII



PACHYMERIS



DE MICHAELE E T ANDRONICO P A L A E O L O GIS LIBRI



T R E D E C I M.



B E C O G H T O Y I T



IMMANUEL



BEKKERUS.



VOLUMEN



PRIUS.



BONNAE I M P E N S I S



ED.



W E B



MDCCCXXXV.



E



RI



P. POSSINI



DEDICATIO.



SANCTAE



U



R



B



A



S U M MI



GEORGIUS EIUS



MEMORIAE



N



I



V i l i .



PONTIFICIS



PACHYMERES



B E N E F I C I O REDIVIVUS I M M O R T A L E S GRATIAS.



S y n a g o g a e veteris pontificibus sacrae literae memorant singulari privilegio tributum, ut morte sua panderent reditum exulibus. plus posse novae legis et Christi ecclesiae ponlifices feliciter experior hodie a T e , cuius gratia dudum mortui iampridem et ipse mortuus lucem aspicio. propagasse m e putaram vitam brevem in posthumae immortalitatis perennitatem, scribenda dum viverem historia mei temporis, et actis non indignis cognita principatuum duorum, quibus et nos ali— quod nomenque decusque gesseramus, ex oculata notitia d u plici volumine vulgandis: sed quam sint incertae spes et providenliae humanae sero deprehendi, post cineres demum sentions ista duo a me longis elucubrata vigiliis, at parutn faustis auspiciis opera pro arce Minervae quam eis desponder a i n , nihil nisi carcerem Latonae reperisse, ubi tenebrosis constricta vinculis famain secum meam oblivionis quodam t u mulo conditam premerent. nempe ilia Othomanica tempestas, quae deleto imperio Orientali, subiugata Costantinopoli, opes literatae Graeciae funesto naufragio submersit, meae quoque liistoriae exempla barbaricis fluctibus absorpsit pleraque, tabulis duntaxat Iruncis, et reliquiis exilibus in quaedam velut littora ac porlus bibliolhecarum eiectis. harum in Augustana congestum cumuluin vidit olim W o l f i u s , sed velut ille evangelicus Levita in occursu Hiericuntini viatoris latronum iniuria saucii, cum esset secus locum et videret, pertransiit: quid eiiim aliud



VI



P. POSSINI DEDICATIO.



fuit, omisso edendi vertendique officio, lemmatum ac tituloruin exscriptione facili defungi ? aliquanto plus sacerdos fecit, eruditissiinus Petavius, qui qua via veterum monuinentorum scrutandorum descendebat, forte nactus narrationum mearum fragmenta nonnulla, qualia iiivenerat edidit Parisiensibus typis. verum et ipse praeterivit, merito detrectans iuterpretandi operam, in tarn corrupto, quale nactus erat, exemplari utique perdendam. equidem (fatendum enim est) peiori longo oco erarn quam vulneratus ab Hiericuntinum iter obsidentibus sicariis viator, ille siquidem utcuinque confossus spirabat adbuc tarnen, ego animam exhalaveram sensu plane cassus ac spirita, non minus quam ille memoratus in libris Regum, quem qui Immaturi exierant, instantium latrunculorum mein feslinantes in sepulcrum Elisaei coniecerunt, casu ipsi fortunato: etenim contactu ossium prophetae revixit mortuus. par mihi felicitas ex Te contigit. os luum et caro tua, Eminentissimus FJIXXCISCUS Cardinalis B A R B E R I N U S , me conclamatum depositum exanimem colligens tollens amplectens, tandem ut TÌverem effecit, tuis scilicet obsecutus votis et mandatis : Tu enim exemplum mei operis integrum accersitum e quodain angulo Graeciae illius fidei vivens commiseras, hortans instansque ut edendum aliquando curaret. in hoc ille nulli operae contention! sumptui pepercit, misit egit movit multa longo tempore, quoad longanimitate atque efficaci perseverantia obstaculis perruptis optati compos, mihi derelicto atque abiecto yerus beneficus Samaritanus sospitator extitit. ille humo me sublatum ac pulvere, isti a quo sum latinitate donatus interpreti yelut stabulario coinmendatum, denariis multo ultra quam duobus descriptionis et excusionis ab amanuensibus ac chalcographis necessaria mihi vulgando opera redempta, tum caeteris omnibus in lucem emergendi subsidiis non munifice solum sed rìiagnifice etiam instructum, in hunc literariae celebritatis meridiem protulit, ubi mea historia, tanquam illa Memnonis statua, insueti sibi solis percussa nunc primum radiis, erumpat in voces immortale Tuum ac Tuorum, SANCTISSIME PoirT I F E X , in me ac rem literariam meritum orbe late loto praedicaturas.



PETRUS L



E



C



T



PO SSINUS O



R



I



.



Q u o d nunc primum e Graecìae naufragiis emergit Georgius Pacbymeres, historicus non minus alioqui luce dignus Latina quam multi eius aequales ac posteri iam pridem typis et Uteris erulgati nostratibus, non sola infelicitas sed culpa eius quaedam fecit, retrusus et antiquarius scriptor, quem loqui cum vulgo quidquam piget, praeterea perplexus et hiantis sentenliae compositor, tot tenebris suas vigilias obvolvit, ut eruditissimorum, quibus innotuit, intërpretum a sui editione tentanda curas conatusque deterruerit; idem passus quod sepias aiunt atque torpedines, qui pisces quod rarius mensarum h o nore dignentur, caligini quam offundunt, torpori quein afilnnt, imputent, ilia oculos, boc manus et bracliia piscantium a nisu eos e natiyo gurgite tollendi soliti repellere. I I . Erattamen baud dubium operae pretium in eius publicatione bistoriae, quae res magnas ac meinorabiles per annos fere octoginta saeculi obscuri ac testium inopis gestas , si minus semper diserta, saltern prudenti diligenti morata et plerumque fideli narratione prosequatur ; quae postremae quasi scenae Orientalis imperii sub domo Palaeologa ita principia exhibet, ut in iis causas tragicae catastrophes, qua Turcis et Muhammedi Constantini regia succubuit , advertere prudens lector manifestas queat; quae plurima docet nusquam alibi notata; quae a Niceta et Acropolita.. ad Cantacuzenum, hiatum quendain explens publicae memoriae, viam quasi regiain insternit albis yelut quadrigis historicae veritatis, qua nostra usque ad tempora nuspiain haerente aut abrupta triumplù pompa invehatur; quae denique negotium omnis aevi maximum et cele-



Vili



P. POSSINI



berrirnum, conciliationis ecclesiarum Graecae cum Latina, sic a primis originibus evolvit, sic a deliberationum arcanis verisque rationibus, per anfractus inde fucosarum artium hinc fidei sincerae, ad suos exitus perducit, ut asserere non dubilein id argumentum ingens a nullo plus Graeco scriptore lucis accipere. III. Non me fugit intercedi adversus haec speciosa et plausibili exceptione posse a merito querentibus Pachyinerianain liane historiam non raro Graecorum sebismati favere, Latinorum res et iura deterere narrando, auctoris pronuin in partem sequiorem mullis inodis Studium ostendere. non nego, non excuso ; et ita factum, et large in lioc peccatum a nostro confiteor, tamen contendo utilem publico et ipsi quineliam in Iiis laesae veritati atque orthodoxae fidei optabilem talis libri evulgationem esse, neque ad lioc evincenduin utar praeiudiciis ecclesiae, historias Eusebii Caesariensis, Ariani a mullis habiti; Socratis et Sozomeni, palam Novatianorum; Nicephori Callisti e faece licet interdum haurientis liaeresum, et alias suspectorum pariter scriptorum, legi sinentis et probantis. aio, r e i si omnes quos nominavi exterminarentur; peculiari n o mine interesse Apostolicae sedis et Romanae communionis universae, subiici oculis et teri manibus cunctorum hoc P a cliyineris opus, quoniam in eo sanitas doctrinae de processione Spiritus Sancti ex patre filioque, de primatu Papae et iure provocationis ad Romanam sedem ex quocumque patriarcliatu ; sincera Caritas et vera sanctimonia Gregorii X aliorumque Romanorum per ea tempora pontificum; Ioannis Vecci Constai! tinopolitani patriarchae, partes Latinorum studiosissime ainplexi, constantissime tulli, eruditio maxima , liberrimum idemque perspicacissimum ingenium, veracitas intrepida, vita inculpala, mores satìcti, divinis etiam illustrationibus probati, palam magnificeque praedicantur, idque ab oculato teste, et quod caput e s t , domo adversantium producto, ipsoque haud dissimulanter adversariis studente, ut quod dicit nobis favens, expressum evidentia veritatis, quod contrariuin iminiscet, educationis vitio inolituin, subornatum adulalione, ambiliosis speb u s , obnoxiis a vi tyrannica timoribus contra officii conscientiam extorlum, merito debeat inteliigi. ausim dicere : si to-



PRAEFATIO.



IX



tus orthodoxus esset Pachymeres, minus iuvaret. sunt vejieno carentes et prorsus innoxii serpentes : seil ii theriacam non faciunt. viperis opus est exitiali succo turgidls , lethali dente iiifeslis, unde salutare alexipharmacum possit existere. adeo malis interdum etiam et pestibus sua inest utilitas ! habes cur non tolerabilis solum, sed etiam expetibilis schismatici scriptoris edilio sit. caeterum etsi non magis periculum esse video ne Calliolicua e Pachymeris lectione schisma discat, quam ne Christianus, deorum falsorum passim occurrenle in libris Veterum Graecis Latinisque vulgo tritis mentione, in idololatrìam pertrahatur, dedi tamen diligentem operam in No (is ad singula loca maculosa, ne calumniae ac mendacia impune auctori, fraudi lectori forent. IV. Quod superest, editionis huius Consilia causas facilitates totamque rationem edisserenti operam mihi ne, quaeso, gravere , lector, brevem commodare. sanctae memoriae URBANUS ponlifex eius nominis Octavus duo historica Pachymeris opera, totidem distinctis transmarìnae ac perantiquae manus exarata voluminibus , in suo thesauro librario servabat, integra et haud paulo saniora quam quae Augustanus Wolfio visus codex babuit. prior tomus in libros tributus sex Michaelis Palaeologi res gestas ante imperium et in imperio enarrat, alter libris septem magnam partem actorum longi principatus Andronici Senioris exhibet. utrumque illum a se perlectum commentarium, pro ea qua valebat Graecae linguae peritia doctissimus is pontifex, dignum qui Latine legeretur iudicabat; idque ut procuraret familiarissimo et fidissimo sibi capiti, Eminentissimo Cardinali FRANCISCO BARBERINO Fratris Filio, saepe impenseque commendavit. quam ad hoc ille per hos annos viginti, et quod excurrit, diligentiam adhibuerit, infinitum sit minute persequi. satis fuerit dixisse nihil in hoc genere quod utcumque tenlari posset, ab eo unquain uspiamve praetermissum. obtulit, invitavit, rogavit, promisit, voce coram, scriptis Uteris, per amicos conventis viris doctis : nihil denique non egit, quo Pachyineri Lalini alicunde interpretis suppeteret copia, missis etiam procul extra Italiani ipsis codicibus archetypis, quasi ut suam per se ipsi causam agerent et miserationem praesenles ac supplices moverent;



X



P. POSSINI



quos tali occasione mullis annis in viri doctissimi ¡acuisse scriniis multi sciunt. successus fuit, qualem comitiorum de regno arborum sacer apologus memorai, ut nimirum vite, oliva, ficu, cunctis pro se quaque plantis felicibus recusantibus, ad rhainnum res devolveretur. licét eram mihi conscius suppellectilis curiae, minoris facultatis, temporis diversissimis occupationibus addietissimi, tamen cognilis desideriis viri summi de me optime meriti, verecundiae nseae vim facientibus et imperiorum oecupantibus partes, audere supra vires non dubitavi, eiusqae onus negotii subire, in quo sustinendo defungendoque vice otii ingeniique omnis studium mihi esse deberet atque obsequium. V. Sic ad eum laborem aggrediens, in recensendo vertendoque fundum liabui Barbermum codicem, eum de quo multa dixi, omnium, opinor, qui extant uspiam integerrimum et optimum, in charter transmarina, vetustatis auctori Pachy— meri aequalis, maiius non speciosissimae quidem aut lectu f a tillimae, caeterum eruditae et exactae. duos consului alios in dubiis, Vaticanum et Allatianum. priori a bibliotheca Pontificia, ubi asservatur, nomen feci, fuit is quondam V. C. Aloysii Lollini episcopi Bellunensis, qui eum moriens cum aliis mss, quae multa collegerat, Vaticanae bibliothecae legavit. hunc ut inde domum auferrem, ibique ad continuum et liberiorem usum multis mensibus tenerem S. D. N. ALEXANDRI VII praestans benignitas concessit, tertium humanissime suppeditavit e privato peculio librario Illustrissimus Leo Allatius praefectus bibliothecae Vaticanae. praefert is antiquitatem quadringentorum facile annoruin chartae et scripturae specie ac itlvcp, sed est àxéqxtlos xal « t s l r j s , decern circiter capitibus primis mutilus, finem item lacunis interpellatum et iniuriis aevi ac tempestatum corruptum habens. Vaticanus longe recentioris est manus. in Barberino codice pertusis casu quodam foliis duobus, in capitibus 5 et 6 libri I hiatus totidem fuere, quos explere non potui ex Allatiano, qui primis, ut dixi, capitibus decern caret, nec ex Vaticano, qui non tam apographum historiae Pachymeris quam compendium est, diversis pleraque verbis exprimens, non paucis praetermissis. recurri ergo ad exemplar asservatum in bibliotheca



PRAEFATIO.



XI



regis Christianissimi Parìsiensi, undo meo rogatu R. P. Philippus Labbe, quod opus erat ambabus lacunis coaequandis, diligent er exscripsit et misit. VI. Interpretationis non anxie addictae, sed et in paraphrasim aliquando redundantis haec peculiaris excusatio est in hoc omnium, qui Graece historias ediderunt, obscurissimo scriptore. lectorum alii Graece sciunt, alii (quae maior turba est) non item. D e u t r o r u m accommodatam rationibus putabam versionem scrupulose sedulam, balbutientem et illautam, quae ieiuna squallidis, intricata perplexis, ambigua „confusioribus mularet. nam Graece quidem docti, si queis cupido insit indolem noscendi Pachymerianae dictionis, longe id assequentur facilius Graeco ipso contextu protinus visendo, quam male terso intuendo velut quodam speculo interpretamenti sesquibarbari, latinitatem ihvitissimam per omnia graecismi vestigia lutulento tramite raptantis. caeterorum. qui una freti Latinae linguae peritia historiam liane in manus sument, manifestum est non id yotum aut destinatum esse, noctium et labyrinthorum ambagiosi scripti experimentum praesens capere, potius quam absconditae defossaeque illic fidei gestarum vere rerum liquido lucidoque testimonio doceri. studui ergo, quo his obsecundarem, indagatum magno plerumque labore meo huius scriptoris sensum quam clarissime proponere, adeoque, ubi res posceret, distincta e confusis, ex horridis nitida, plana e pravis, aperta ex aenigmaticis reddere. VII. Erunt tamen (scio) quibus nec factum nec facti defensio probabitur. hi vero vel ostracismo me, licet, exterminent, modo testae causam adscribant: proscriptum te volumus, quod tenebricosissimum scriptorem primo aspectu intelligibilem feceris. sed meliora Venusinus auguretur, e diverso responsans solventur risu tabulae, tu missus abibis. enimvero si mentem scripti non asseejuitur, si fi (Tìngi t aliena, si non repraesentat quidquid subest, iure vapulet interpres : donec quidem latentia producit, involuta exerit, obruta eruit, dum nucleum, succum intimum, meram medullam sententiae abstrusae fracto extractam cortici, velut cibi cocti et conditi paratum Iegenti ferculum apponit, sinant isti morosi serviri



XII



P. POSSINI PRAEFATIO.



suis commodis, et vereantur id damnare unde, nisi dissimulant, se quoque ipsos iuvari sentiunt. nec eo tamen liaec trahi velim quasi nuspiam oil'endisse me arroganter asseverem, aut ubi meruerim, culpari abnuam. unum deprecor, ne iudicium praecipitetur, neve ad primam naevi speciem Teru ac nigrum thêta plagosus censor expédiât, cognoscere prius ne grayetur in Glossario et Notis, quae me ad sic interpretandum causae impulerint. Tel absolvet, yel ignoscet, vel mitius forte castigabit perspecto quid in re sit. typographi menda ne imputentur mihi cur postulem, quod ipsa ultro aequitas largitur? ne multa graviaque intervenirent, cura est non mediocri certatum: ne ulla yel levia irreperent vitare ultra humanam facultatem luit, index praecipuorum appensus ad calcem Obseryationum est, cuius adinonitu manu adiuvet qui adyerterit, et benefacti locum occupet. chronologicas controversias (nam erant et hic nodi eius generis digni vindice) in librum proprium seposuimus, cui ¿nî^istQOv superiectum est Specimen sapientiae Indorum veterum *). liber tertio succedentium invicem translationum gradu ex Indico Persico Arabico Graecus factus, et velut tune notissimus Constantinopoli, ab imperatore ibi apud liunc nostrum concionante laudatus, quaerendi sui necessitatem imposuit haud aliter intellecturis locum in quo memoratur. inventus in locuplete talium penu, museo Illustrissimi Allatii, eius benigna gratia visus a me Latineque redditus, eiusdem iudicio et hortatu editus hie integer est, non invenusta, ni fallor, peregriniate placiturus. vale.



* ) Eum libellum (Hitopadesa barbare vocatur) ncc tum fuisse incognitum et deinde plurimas in linguas conversum vulgo legi ostendunt Careius ( Hitopadesa or salutary instruction in the original Sanscrit, printed at Serampore p. IV et X ) et Iacobus Grimmius ( Jteinhart Fuchs p. CCLXXIII sqq. ). nihil igitur causae erat cur diutius adhaereret libro cum sua mole gravi turn a Possino beoignius quam oportebat ornato. I. B.



GEORGII PACI1YM. DE MICIIAELE PALAEOL. L . I . TÍov



11



ó nUTQtótQXyS"«í ntgl zmv TOV ßaailtag ¿xti. 25. atgi xai HÍQÍ TOV 'Icocívvov IOÍÍ ztovxa. 26. TÙ XATÙ TOV XOYÜÜTTRJV TOV yevixov Mov^áXcova. 27. omos I* Svoeais V7I¿azQiq>tv á RIOGCPVQOYÉVVTJZOS, xal RA HAZA TOV KOTUVÍZ£T¡V. 28. 9ávazog zrjg STr,7ioív7]S Avir¡g xal TU zóze avfißävza. 29. ¿XGTQUTÍLU Mi%arjX ßaaiXícog jigos Sáyyaqiv, xal zà yeyóvoza ixst. 30. TÚ xotzá zoig Jrpòs tòv núnav MagiIvov àitOMQiaictQÌovg. 31. mgl zmv SIA&rjxcòv TOV 5ia32. oirías ewtßjj zà uazà BMaygaäa. 33. &QÍaptQiKQXOv 'Imorjtp. ßos Tcàv ¿aXaxÓTtov xaià zà Búi.áyQCtda. 34. zà xa-roí TOV aQ%ovza zmv Aú£ ôiunçtipuç



xaì



ov Xoyovç



fiôvov,



lu8wv



uvcu&tv



aî&tç



yiyovùç



lì'xoaiv



&ìIm xaì



¿'^twfiaaiv



iç nçwztxôr/.ov



q fruaaç



tiç òixaiofvXay.a



tuomç) noXXâxiç



h Nix ai a ôi P 4



òè xuxaaxàç Ì'TÌJ



otofrtiç



i'wç xaì



î i i òè xaì tv àvaxxoçwv



%vvt'yçaipiv, nioitvwv



ino



fiiv TO àvlxa&tv,



tv Ktovaravrivov



z¡¡.irfiilg,



¿./.laçxvçovç



avf.iftu.tvu



iw



xuSt



, ovâ'



âxofj



fiovlofttvoj



yçci-



I. ( j i e o r g m s Constantinopolitanus g e n e r e , ortus e t enutritus Nicaeae, Constantinopolim ruraus t r ansia t u s , quando e a , sic deo annuente, sub Romanorum dominium r e d i i t , annos tune natus undeviginti, clero a d scriptus ac primis ecclesiae dignitatibus ornatus, adeo ut usque ad p r o tecdici honorem e v e h e r e t u r , in palatinis quoque officiis dicaeophylacis magistratu h o n o r a t u s , haec literis t r a d i d i t , non ruoiores longe petitos nulloque testimonio probatos excipiens, neque solum famae fidens, uti



B



12



GEORGII



qiiv,



TjV rig Ifyot



taiQaxwg



d' u^iolij rovg \oyovg, rà nlhìaia rò



àlloig



xqvmuv



xqvnxta&ai



ull'



navxa



eyvwfiarevotv.



yovxa'



wg av ng



moxovg aviónx^g



u(.iaQXvqa



wv



ak"kà



wg uv (xrj ó '§v/.tnag XQovog 5 xvxhxaìg



ntqióSoig



rfi nagaòqofijj



àvuyy.ijv



aotpwv tffri] xaì ulrftwg



'



¿y.Qifiwg nu.fi'



(51 ovx



avyyaìg



àq>avt ìjv tnoi (.irj infoi IXnlfyiv ngoiovxog xov 6 XQOVOV TU XttQU) xocl txi %v(.tßatviiv, tx TÜJV naqòvxmv xai i « P 5 taav&ig axo/a^ofthw, rj ixakXov ix xcüv avfißavxav XoyiCfi(.dvia xà av^ißria&fttva. noXkw yap 8i\nov tìg àxotjv ti'txlov &avfiaaiwTiQov ix TotavTTjg, Tjs S f j xai ytytvftt&a, rjavylag xai xuxaoxuatcog tìg züSt ^vfiq>OQÙg xà ngayfiaxa nQOtX&itv, rj xoiaixa (putti vivrà xai ovxwg xtjg nqoxiqug tv&aXttag òttvov /jt/ucóvog inticqjgqouvxog xarappcvaavva tig to àx/ud^ov xaxavav&rjvai, wars (.ti) onwQuv iv&aXtìv, ¿¿A ' ovài ^corixrjg TO nvtvfia naQunuv [itrtyeiv xivtjottog. 2. Tò yovv àvaxpfytiv ini rovg nQÓztQOv rj xa&* y/iùg B 15 affèavxag, xùvxtv&tv aQxto&ai xà ixtlvwv imóvxag, oncog àcscpaXwg xai (.itd' ort nktlaxtjg xijg tvßovXlag, ijg ovSiv U/ÀÌIVOV, Siwxovv rà nqayfiaxa, xrjv uQytjv Ivxtv&tv xaxo/vgovvxtg, xai xavxa ntQiyQaiptlaijg tìg [XIXQQV xavxtjg avxotg ini rqtaì xai /uóvaig imnoXa&voaig aQyjq&iv xaìg nókeoi, Nixala, ÜQOvarj xt C SO xai XQIXT} OikaStkiftla, xìjg naxpläog ixntoovotv 3>v aìxiwv ÌSfxtv fio.9-óvxtg, ov ftoi Soxtì, xav X/yeiv d-iXw/.itv, àvvaxà rw T£ noXXà xai fxeyäXa %v{ißrjvai FITXA^V XQUXOVVTIOV Ixtlvwv xai dinem: hìnc duplex oboritur ignoratio, homine scire se putante quod omnino nescit; quo sane nihil peius, verumenimvero nec ipse scribendi provinciam aggrederer, nisi futura ex praeteritis aestimans magnopere timerem difficiliora asperioraque imminere in posterum. multo enim videlicet auditu mirabilius est ex t a n t a , quam degustavimus, tranquillìtate in liane ultimam calamitatem decidisse r e s n o s t r a s , quam haec nunc ita composita quae cernimus, procella quadam nova i n g r u e n t e , ex hac p r o speritate deturbari in perturbationem adeo miserarli, ut ex specie ac flore omni prioris felicitata tempestas atrox ingruens vix tantum satis agrisque modo virentibus reliqui f a c i a t , quanto esset o p u s , non dicam p e r ducendis ad maturitatem f r u c t i b u s , sed vel ad vitam intus vegetabilem, cum spe proditurorum iterum quandoque germinimi, aegre ac misere tuendam. 2. Caeterum non facile opinor f u e r i t , vel si maxime cuperemus, recurrere ad priora tempora, et ab eorum qui ante nostrani aetatem r e bus praefuerunt principatibus actisque repetendis huius quam modo meditamur initium historiae d u c e r e , exponendo ut secure consultissimaque, qua nihil praestantius, prudentia rempublicam gubernaverint, Imperium ea maxime cura munientes, uteunque angustia illud ipsum circumclusum finibus, trium videlicet dumtaxat reliquaruin tum ipsis civitatum, N i caeae Prusae et tertiae Philadelphiae, in quas exclusi patria, iis q u a s didicimus causis, confugere ibique se continere coacti fuerant. magna sane ac scriptione nec brevi digna imperantibus illis evenerunt: verum,



14



GEORCII



noXXijg tlntiv zdxQtßtg



ftuhoia



tlSlrai



D aXXwg TC on



¿lofiiva



TI xal t(f'



xal allotg



vtj^itvovg,



oifiai,



lni%iortttg



xa&'



TO TOV



olov



TOV



tlniiv



txaazov,



XQOVOV



'Egfiov



lareov



cxonov



uXX1 uxrjißwg



TF] yttiToH,



t'^aywvta.



¿otpaliiag



xal



nXrjv ov xazu



fiev xal wg t%(>ijv ziXov/itvov 1



laooy



aXla



uXXwg



ravrov



Exiivoi



TOIVVV



Svoiv



xcu TO avwxazov



tail, xal



TOV 10



7iQoxit/.itvov



TOV



xal t'awg



xal Tfjg Trtg vvv



TOTE



uva-



ovzwg tyov , uXXa 15



uorpaXtiug,



¡.iiaov



TIQOOSOV



g



¿5 to) fttv IIIQOIZV ix dvatwg



nQaTTO(.itvwv



U/.IU



xal



tV Si xal /uovov TiwgXixTtov



P 6 TQonrjg xal avyyvatwg,



B



RJV,



f § luv 5



nquyßtvTWv



TJ xal (.lüXXov T-qv lxiivi]g avvoia



nenXaniOTtveiv



xal wg liSorag



xal TO, xax'



ort xal /uovov txtlvo



TWV nqayfiaxwv naQov



uga



ov



TriQi^aav txi tig TiXog UTIQUXTOV



txaaxa,



uorpaXwg



avri/iayo/.itvov



rjf.iiv wg ovx



ov ntqiTTOv,



£vvtmatv



1 jiijX&t ntql txilvwv,



[I^yuvrjua



ravT*



XQOVOV



xal iw (xrjd' q/uag ig



xal ware /.iiv oqiug tavroig



xal Sfta yQatff) StSof.itvwv, E avaxomovTog.



aayoViug,



o'luig raig ahiaig



int xwv ngay/xäTWV rjaav xal xal



PACHYMERIS



unbv Si xal uig



avyyvatcog. LY^Qoiv



ivanuXrmfilvot,



S' 'iTaXwv ov (.tovov TO ngog TFJ d~Axazaayovxwv,



xal



tig aztvov xo- 20



4. iilv] ut dixi, nobis perdifficilia narratu, tum quia rerum illius temporis haudquaquam exacta certaque ad nos est memoria perlata, consiliorum praesertim ac causarum, ex quibug quidque tunc gestorum contigit suscipi; tum quod istud argumentum praeoccupatum ab aliis iam est, noil mala, ut equidem arbitror, fide in eo versatis, Bed ex praesenti notitia eventug in ipsorum oculis tum viventium patratos fideli prosecutis historia, quae re«, prout gerebantur, ex visu et experientia statim in litteras mitteret, sic machinationes eludens temporis, conantis semper obumbrare veritatem, et suorum flexibus lapsuum involutam, quasi ne extet, obruere, commissis invicem videlicet ac iacula contra infesta minantibus, ut Graeci aiunt, Mercurio et Latona, aut illo potius huius artes ac vim praevertente, ac quasi machinam rumpente. quare acta eius temporis indicta intentataque nobis relinquantur, utique ad rem quam agimus non pertinentia. unum ex ilia tantum praeterita memoria resumendum hie nobis non inutiliter, ni fallor, est, propterea quod illud tale est, cui soli quidam adscribendam putant et securitatem tranquillitatemque quae tunc fuit rerum, et perversionem ac confusionem quae nunc cernitur, una causa contrarios effectus non eodem statu ac modo producente, sed tranquillitatem quidem operante quoad praesto fuit et praesens adhibita est, postquam vero (quod minime oportuit) neglecta eadem omissaque est, perturbationem inducente qua nunc laboratur. 3. Illi ergo duplici utrinque obsessi genere hostium, Persis quidem ab Oriente, ab Occasu Italis, non oram modo maritimam sed et supe-



DE



MICHAELE



fxtSfj àfiyoTiQùid-ev tua dai, (p&ìv



xaxuoxuvitg



r f j /.iiv 'IxaXixòv



rij Sè 2xv&ixbv



xovg



xaì



xò /nìv



àvanvtìv



tnrjtaav



(puvév



oxonòg



15



I.



¿Xiv&iQiog



UQXI zóie



uXXut ?/ &aXaaat]



L.



av/.tf.iayixòv



'IxaXovg.



xam/yQOvv.



è%vQW/.iau



wg /.lyd'



ìyovxig



7iQoaXafió/.tevoi



¿vca&ovv



5 TO (.liaov



PALAEOLOGO



ts



IltQoaig,



y.aì



nQoaXq-



J* rtv txeivoig



npòg



àoqaXtot



&dXaaaav



xuxaorpaXl^io&ai



ovx



• ovài



tlyov



yàg



&aXuaaoxQaxovvxo)v



xuv 'IxaXwv



xaì nQoaxaztyóvxaiv



TU



ùaqiaXwg



iiófétiv'



òi



elyov



[ivoig







Xotnòv



re xaì òvajSaxoig







oqtwv,



ti



10 f n e i ovx tlyov a/.ia 7iQog ixdxepa



ngòg



tù) òyvQovv



nQoXufiottv.



/.layta&ai,



xaì



i'co oqij ff^XQi noXXov àvtyovxu



xaì xò àocpaXtg



fiuiotg , IleqcaXg



à(.nXov/.uva,



avxoTg



xaxaayùv



r?jg &aXairtjg



¿è wg tìnitv xdvxev&ev



fidget



ovx



15 XÌQOV rj xovg 'IxaXoiig IliQCaig



xaì



ixrjotov



xlXog



àvaxwy^v xa^avxeg,



'IxaXoTg oXaig ìnùyov axoig 20 xtiaig



noXlfxoig nuQanXtuv



àaipdXeiav



xaì



èx/SaXtìv, ìSÌSovv ÒQfxalg.



ìviÒQOvvxeg



IStSovv



avyyoìg



Ixilvovg



TtuQioyrjxóxig



[¿tv



TOJ ÀT



TIP nQog



f.iiv l%&oav,



xrtv &dXaooav



xaì



ngó-



tonévdovxo ìxeivovg,



ovyl /nixgov,



Si nóvoig



rotg



xfi * tavxòv



ovfind&eiav,



xal



Tofyiav



Tip ßaaiktX,



nQÒg yuytv



xaxtfuitdoi'fitvog



SvoamtX



uXkov



naxQiagytvoiv



ànoaxaaiag



Toìg o p x o i f (ig rijv



ovx tog tino vx a



Slofiiog,



ixtlvov



àq>iìg iìùXa



UQ-



SiaSiSqaaxuv,



x a i toc avxoqtavxovfitvov



a» ßaailtv,



TTJV TOV xaiaxgixov C ìòiav



fjv vntQ



ixùvog



tìorjyt,



[.tula



wg (.tovofia-



ovx i r / j Stoli-



ij.



xijg XÌ'£ÌM?



òrfkovv.



qi&onovtoxtQov tyivvwvxu



4. o r t ] otov P .



tip1 w órj



xaì onwg ànQoonxwg



'Pw[iaiwv



xrjv Xt^tv



ovxe



nQooyy.itv



TW QfooaXovixijg



xò av/.tßav



5



fiexa'^v



onwg xt oxu&itq



yòq ''Avué, fw/uaiW



yovai fti']xe xòv JvQQayJov C xoiavxag



ovx rjv.



loyi&o&ui



WV



xaì rà oroiyua



xtjv ßaoiltlav



MtyarfL



3-iov,



oxi



àxovaai



ov avv-tj&ovg,



ngooilihìv



TMQÌ



\iyixai



ìitQct. yXwaarj



x a t ànayytTkai



xotxo rj qcovri,



fióvag



/¿ed-'



¿ X X 1 tv xw



ULIU



xaì nkiov



iv&vg



rjv MavovrjX)



1polj.uoSlug



, ovy



XQÌXOV



Sì xaxà iv/àg



ò f j roxi



'>} /.iaaavRA TOV ¿(¡/ligia (0 ¿Jtovnaxog



xóxe



àXX1 ovótxivt



¡ir[v ov/ onwg 'EkXrjvtxrj,



uvxòg



xaì nQoxtXiaxixàg



vo-



ItaovQyi]-



OJ



Xé-



OeaaaXovixaì



negÌ20



Siaxvnovaiv tyvwxivui.



19. TOV] TOV P .



u t ì g i t u r illucescente die statas ac solemnes h o r a s p e r c u r r e r e , d i v i n a m f a c t u r u * rem, coepit, silentium indicit populo, solusque secuiu i p s e d e u m i n t e n t i s s i m e alloquens, quae ante sacrificìum r i t e f u n d i c o n s u e v e r u n t p r e c e s summa tranquiilitate recitabat. tum enimvero voceiu i n a u d i s s e t e r t i o e a n d e m interniigso tempore dicitur. erat autem vox i n s u e t a p l a n e , n u l lius affinis n o t a e l i n g u a e , nedum Graecae. MIRPOV nimirum p r o n u n t i a r i a u d i e b a t , e t nihil aliud, quod praesul a d m i r a t u s , statini T h e s s a l o n i c e n sem c o n v e n i t (ig e r a t Disypatus M a n u e l ) , eique n u n t i a t a g e n t i sibi cum d e o p e r s a c r a m p s a l m o d i a m , et ea mente versanti q u a e se c o g i t a s s e r e i e r e b a t , missam e t clare prolatam quam retulinius vocem. earn cum ill« diu a t t e n t e q u e c o n s i d e r a s s e t , aliquid in ea simile s u s p i c a t u s est ac d e p r e h e n s u m f u i s s e t alias in vocabulo divinitus p a r i t e r edito BBCLAS; u n d e s i n g u l a s e i u s i g n o t i nominis excutiens literas , pianissime a s s e r u i t R o m a n o r u m Imperium P a l a e o l o g o promitti. has enim hisce Uteris d e s i g n a r i voces : M i c h a e l A u g u s t u s Romanorum Palaeologus O c y u s Y o c a b i t u r . s u n t tarnen q u i d i c a n t liaec n e q u e a D y r r h a c h i e n s i audita n e q u e a T h e s s a l o nicensi f u i s s e d i c t a , sed h u n c ingenio a t q u e a r t e rem t o t a m commentum. e r a t nimirum T h e s s a j o n i c e n s i s mire d e d i t u s lectioni a c meditation! librormu qui a r t e m p r o f i t e n t u r diviuandi f u t u r a s q u o r u m d a m evectiones ad imperia, t o t o q u e i u isto q u a l i c u n q u e artificio p r u e o d o r a n d i e v e n t u r a p l u -



DE MICHAELE PALAEOLOGO L. I. xaì



ór)



y v t a p / a a i B-lXovra



yvuro



7iegluanri, a v z f ] t f j Qwfi



7i((>l i'/jtv



txttvw



5 àóijXoig xaì



(.dv



ròv



Xtyuv



X¿%tv.



txùvov



ftìv



/.ir)



ytjro.



a l l o nXqv



¿XX'



xófttjs



è



QtooaXovlxyg, TLaXawXóyov



tyvw



òiiXortjolag ì'xQivtv



19. ¿¿Ilios P . g e b a t , ei cuius memoria c e l e b r a b a t u r lande» q u a m scìtìssime c o n t e x e n s ornatissimo p r a e c o n i o ; quod tam liberal! largitione c u m u l a b a t , u t s p a r g e r e passim in quosvis a c paene p r o i i c e r e d o n a v i d e r e t u r . a d e o n o n p s u l l e n t e s , non d a n t e s c p e r a m c a n e n t i b u s , i n d o n a t o s r e l i n q u e b a t . seu quis in excubitorum o r d i n e , seu in satellitum et c o r p o r i s c u s t o d u m m u ñ e r e , seu alio quopiam aulico ministerio i m p e r a t o r i a p p a r e r e i , sive etiam a l i u n d e aliquis eo f o r t e veniens t u n c o c c u r r e r e t , in omnes ex a e q u o r e giain beneficientiam e x t e n d e b a t , milites p r a e s e r t i m e t l i t e r a r u m studiosos. n o n enim n o x , non d i e s , non t e m p u s m o e s t u m , non h o r a l a e t i o r , non oriens s o l , non occidens ipsum v a c a n t e m a b e n e f a c i e n d o r e p e r i r e i , vid e r e s audiresque circa eum semper a u t q u i m u n u s a c c i p e r e n t , a u t qui accepto r e c e d e r e n t , qui non f r u s t r a p e t e r e n t , q u i nacti quod v o l u e r a n t g r a t i a s a g e r e n t . a t q u e hie t a m e n talis cum esset i m p e r a t o r , g r a v i s e r a t primoribus p r o c e r u m , idcirco quod in d e m a n d a n d i s p r a e f e c t u r i s non p a tricii generis aut nccessitudinis cum p r i n c i p a l i domo r a t i o n e m h a b e r e t ; sed quemque viritim ex p r o p r i a p r a e s t a n t i a v e r i s q u e d o t i b u s aestimans, admovebat rei gerendae quam aptus e r a t , ac mentis dignitatibus orn a b a t . cognatis v e r o ac consanguineis suis c e n s e b a t s u f i i c e r e d e b e r e istuni natalium h o n o r e m , e t suam sortem a c c l a r i t u d i n e m prosapiae a b u n d e maxime dignitatis loco d u c e r e , id a u t e m e t iudicium et factum e r a t , si q u i s recto coiisideiwret, p r i n c i p i s v i r t u t e m p r o m o v e n t i s , et p r o vocantis subditos ud studium omnis v e r a e laudis. non enim auctoramenta i l i c i t i a e , sed vel stadia vel praemia lieroicae v i r t u t i s illustres esse m a g ' s t r a t u s ; q u o s i t a e t illis demum d e b e r e committi d e c e r n c b a t qui e t s e



D



38



GEORGII PACflYMERIS



S invidila



E



Xwç



frai,



noiovvxa



ov yùç



TTÎO&UI.



uXX'



ovftnaQaanüo&ai



xaì



xvxXov



xtvTQ(t),



nuf.tnuXXi]v



fiovTt,



t î XUTÙ ywçav



/.irjô'



bvofia



XaTeîv



ßaotkiiag



ùofpnXwç



aocpoQMv



i'ifiu



Si



XUTÙ



RTVTA



fttj



ßXinuv



fj¡.tlkti.



Toi naxqì vov



ôij



oniQ



oiov



nçoa^xov,



t'/cov,



wv



xvvTjyiov,



xaï



/.ir^è



ovfißaivov



xaì



ÌSi'uv.



TT[v



TÎJÇ



rtv,



ò'



¿fint/orijç



iôwv



nû&ii



nwç



naTQt.



f.dv



oçytjç



iv&twç àxaiçtlav



nçoç o&tv



(.tôvoç,



ov xoti



o/uo)ç



ixtïvoç



ìy.tìd~tv,



xaì



xaì



fiûXa



wvdäity.,



un



&aQQovvzwç



àXaoTyoaç xuì



ol



nQoaiôvzoç



nuTçô&tv xaì



dye-10 %QVavr~



nQ0 t'owg Sì fiixà



ívSoxlf.ir¡aiv



TWV i'£tw[.iáxwv



auviog



nutSivó-



iq>' oTg uv uv



JIÚVXÍQ



xit



TW



{¡aaikivpvTi,



Si



W(JTT



xai



ívóoxifiiTv



nQoQv¡.iiag,



oi'Sa/.av. Ixtlvov



(.MQXVQÍ]-



íóaxt xai xif.irft~¡vai



xaxivxQiywg



nQayftaxivioSat.



ovxe yuQ



TO



oi&tv tig



y.üv /.ir¡ uivr¡ zig,



ovxwg avTr¡v Xluv ìjyovfiid'u



Svvufitviú



fitya



t u ¡Aiyiaxa r¡v.



y.ul



fiuoiXtv-



tí yuQ r¡¡.i~v xa i 10



xoauvxu ; ofiwg



TOV XUIQOV



TOVXO TO



r¡Q%iv r¡±iTv %ìjg



xgnxvvttv



TIFII¡G,



xui



TU



r¡/.i{x(Q0v xaì



ig



ftlú-



avvetdóg.



f i e r a T a i r a 15



TO



TWV ulaylaxwv



IS¿ov f.IÍ¡v



• àvSgì



yùn



il xovg uXXovg nxtgvlfyi



vnofiòl-



ì'axiv oaxig ov Stxaiwg av



v(¡.uar¡-



TIULQ' UQ/OVXI,



ù).).à y ai xò [.lì] dwntia:g



7iotr¡ataiv vnoxQtyitv



TIQOV-



á%IM¡.iáxii¡v ?¡FITV,



TWV



vn¿Qyio&ai



Xwv xà /.ifj y.ii&i'yAovxa, ovx



¿Jó-5



ovx R¡v iq>' olg



xt> òè y. ai Ttfiàg Xafttin r¡¡.iñg



&i\ovxog



xui f¡/.iüg ini



/?r¡v nal



xowvxov



TO



nutQ o 7iQootdoxioi.uv



dianóxov,



r¡v iig t o &avf.taaxóv}



ouev.



u.rf¡y9i¡j.iív



r¡f.twv vq>T¡yf/.iovevot'xog xw



ov yuQ i¡v fj/.iàg üVko TI TQtnea&ai r¡ xadvnovQyttv



Iwg xw



P 24



(iaoiltwg



xai wg max wg vn7]QtxoT/.uv TiQoay.d¡.ttvoi,



fíoixí.



xaì



PACHYMERIS



xuv uqyovxa,



ùyivviai



xaì àvi);tv$i(iaig



y.ul nqòg tuvxoìg



vno-



iqtly.eo&ut



educatos e s s e , et in palatìnum paedagogium adscitos sub i m p e r a t o r e , qucm modo mortuum lugemus, rudimenta puerilis institutionis prima p o suisse. in eius obsequio sub p a t r e dumiiiaiitis a d o l e v i m u s ; e t q u a ei fide servierimus incumbentes ímpetu alfectuque tuto in e a quae i u b c b a t , aroorem cum metu roiscentes, testali potestis universi voá. numquam enim v e l tantillum defleximus a r e c t a fidelis obsequii v i a , n e c aliud s t u duimus quam sine fraude ac fuco sincere obedire d o m i n o , etiam in his u b i f o r t e , quod studio sunimo conabaniur, ad finem íIli placendi non p e r t i n g e r e t . s i c enim s t a t u e b a m u s , fìdem cum officiosa v o l ú n t a t e , l i c e t s u c c e s s u d e s t i t u t a m , p r a e f e r r i debere obsequio quod non studiose nec benevolo suscipitur aiTectu, licet prospere a c cum a g e n t i s laude p e r p e t r e t u r . quod autein honores admisimus et dignitates e x p e c t a t i o n e nostra m a i o r e s , a t q u e adeo maximas, imperante domino n o s t r o , voluntati eius imputandum e s t . quid enim nos egimus tam egregium ut tantum h o n o r a r i m e r e r e m u r ? tainen i t a imperanti visum, e t nos in diguitatibus s u m u s , non tamen ut a s t u t a malignitate immineamus occasionibus nocendi, e t in cuinsquam damnum potestate abutamur. testem in id damus c o n s c i e n t i a m nostrani, ñeque enim aut eiusmodi damnatae a r t e s viam nobis ad c r e s c e n d u m m u n i e r u n t ; aut conducere putamus ad fìrmandam nobis possessionem honorum turpissimum istud genus astutiae. Uomini quippc apud principem p o t e n t i , si conetur supplantare a l i o s , s u g g e r e n s quod i r r i t a r e a d v e r s u s i n n o x i o s regnaiitem possit, nemo est qui non iuste s u c c c u s e a t e t d i r a i m p r e c e t u r . sed ñeque nos adulationibus vilibus et libero iinlignis assentatiuncuìis circumvenisse facilitatem principia, et ita in eius iirepsisse g r a t i a m ut l o r e s eius bcnevolcntiae s u p r a nos attralieicnius



20



43



DE MICHAELE PALAEOLOGO L. I. rag



&i'Qag



'%av al



TR(g t/.dvov



noìAaì



7¡¡-iüg tyyiQiiv



TW



íjttwv



áyánr¡g



txuaTOV



5 ànodo/^v



TOVTo.



ÍO/.tévi] votg tx



oväiv



TOV tlxÓTog



r¡(xtig



tlev&fQot



15 t o yuQ



txdvov



jiQOoloTtto&ai 7iQoatjv



fir¡Siv



iawg.



7tQoartipe.



/.tip



vnorpluv nlr¡v



npòg



naviòg



xivdvvog



ti



ly. Sixatov,



j



o/i/.ta,



¿v^xeara.



xaì



w r¡



¿ p y l & t T O %ÍIQOVI.



FIR¡TT TU à^IWFIATU



C



ovrwg TU



lara/.Uvov,



¿váyxijg, ot



xaì



áipaixd¿inoifiiv)



XQITR¡g TO &tfov



ifinoöwv



r¡v



¿gd-wg



óvaxolía



yuQ xaxiav



ovvtßi]



i¡/.iüg ¡¿tylaxaig



naQaloyít,ia&ai.



uv TIAI



YUQ ßaaiktvg, detrai



txáarov



f i y S f v f/óvzwv



ntpifjv



WAN



(ov



ixtívqt



yivway.ovxug ov



ntQtßuk'ktiv



r¡v na&ñv



nghg



nag*



olfiat



R¡ yuta TOV xatgov



xoiovxwv,



(ir¡ xaì



ó¿ xaì



vf.HTt'(jav



B



noWw/.u;



S iy. al wg av iyxkr¡d-i]ao(.i¿vovg,



f¡(.üv òì



xwv



ímcog



TOV xaiqov



l'Stt-



wan



Ixnivovxtg,



y.ai o Ig ovx



xoXáCtiv



xQtlaawv



¿nt^vynvvzag,



inupoquí,



noWovg



f.ir¡ ùrvoifitv



ùnay.òg



ovfÀtpoQuv



og o?Se xaxtav



iitgotg



¡tai wg ttjv



lufuó¡.ie9-a,



xaì



y.ai %{Lv fiiyloTWV, ftiv



Tavra



ti'^ofiiv,



7iXr¡v t ¿ òvaxolov



y ai tovg



Ttg KQÍVOI,



Toig nkr¡ywv



/.taaztyovfitvovg.



ti St noi



vnoipiaig



ìxtlvov



TOV navTog



í£tmüv. olöa



tv¡.itvdag



TWV



anovSáaavxag



äi)



uxaiQÍu xaì ayiìv,



excludendis a l i ì s , s a t i s i n d i c a n t inflictae n o b i s a b i p s o l i b e r i s d i i t i s o f f e n s o multae nec leves p l a g a e , i t a u t a d m o r t i s s a e p e viciniam flagella nos eius a d m o v e r i n t . c a r o s autem n o b i s TOS o m n e s e s s e , e t u t v e s t r a m c u i u s q u e i n t r o d u c t i o n e m in eius g r a t i a m commodori!m e t i a m n o s t r o r u m a c f o r t u n a e damilo p r o c u r a v e r i m u s , niultos p u t o d i c t u r o s , q u i p r a e c l a r e noriiit. quodsi quid ex cuiuspiam v o t o i m p e t r a r e s u p p l i c a n d o n e q u i v i n i u s , non id imputandum n o b i s , u t i q u e consciis sincerissimi in eiusmodi officiis s t u d i i , sed t r i b u e n d u m d i f t i c u l t a t i b u s t e m p o r u m , s u g g e r e n t i b u s menti principis a c r e s suspiciones in q u o s d a m omnino i n c u l p a t o s , si r e c t e i u d i c a r e t u r . 1 quis enim morís h u m a n i s c i e n s non i t a e v e n i r e solere n o v i t ? t e m p o r u m , i n q u a m , c e r t i s momenti» c o n f u s a q u a e d a m m a l i g n e p e r p l e x ì t a s gummis etiam viris suspiciones iniquissimas a s p e r g i t , i m p o r t a t a n e calamitates iis qui m u l t a r i ex m e r i t o non p o t u e r a n t ; nobis autem faniiliaribus principis suspicionem verisimilem n o n v e r i t a m c n criminis i m p o n i t , quasi causis e t a u c t o r i b u s m a l o f u m q u a e p r a e v e r t e r e n e q u i v i m u s . c a e t e r u m huiusmodi omnium i u d e x s i t divinus o c u l u s , qui seit m a litiam p u n i r e ; nec ei f r a u s c u i u s q u a m v a l e t o b r e p e r e . i t a q u e si q u a e c o n t i g e r u n t t a l i a , nobis i n v i t i s e t p i a n e innoxiis c o n t i g e r u n t . e t q u a e p o e n a e innocentibus d e i n d e i r r e p a r a b i l e s sic i n f l i c t a e sunt, sine consensu, sine c u l p a s u n t n o s t r a i n f l i c t a e , sola et n o b i s i n e l u c t a b i l i r e g n a n t i s v o l ú n t a t e . dicet a l i q u i s , p o t u i t t a l i b u s p r a e s e n s o b i i c c r e se medium et i n i u r i a e o b s t a r e , p o t u i t , sed p a t i e n t i b u s i n u t i l i t e r , sibi noxie : suam enim sic f o r l u n a m p e r d e r e i , a l i e n a e non p r o d e s s e t . vis c o n t r a maior et i n v i d a necessitas r u e b a t , o b s t a n t i a q u a e q u e p e r r u p t u r a . p r a e v a l e t enim r e x , cum imbecillo i r a s c i t u r . h a e c d i c t a s i n t , u t demoiistretiir n e q u e q u o d d i g n i t a t e s , non studio q u a e s i t a s , a c c e p e r i m u s , n e q u e si q u a e i r a t u s p r i n c e p s s a e v e in quosd un o p t i m a t u m i n f e s t e q u e d e c r e v e r i t , crimini nobis i u s t e a q u o q u a m v e r t i posse, s e d vel his causam p r a e b u e r i t q u i s



D



44



GEORGII PACfiYMERIS Trtg



FIFJXE



tytiv



Tivag



INI



/.iiyiaxavwv



X(LV



f]ftäg uixtüo&ai



Tirag.



àW



ßnaiXtcog



TOV



ì\v fiiv lawg



r\v d' uXXoig xaì ova tv ¿yaO~oTg vnoxptu, not



&llrijj.a



&vfiw



xi/.tog ì'óo'fc E xatQog,



avy/.Qoxovf.tevov.



xaì nuQioqaxat,



ovrw



itlov



yÙQ ò xqaxuv



lityog uQ/jiv



fitÌQu^ TÌjg In5



hiug,



ovai



ìoxiv,



w g üv y.uì ngòg



ugwg



wv.



y.aì óiù



òù (pQovxldog,



%oig ìvxòg



xaì ngbg



xaì



t/u



xaì



ói/.aiov



(lèv



TIQÜXOV



vnoQvxTUv tófiiva



iq?



vi'aig



TO



niOTOTtQav



òeanóìlovxt, TÌJG



itpiXxovxóg xaì



ìotìxai



taxiv



TU rìjg ciyuntjg



u> rig vnriQixoirj,



8. noUoìs



irp' ìaviòv



tovg



noWrfi Sè lìjg



txxòg



u re cog



ovartg



(,iijòìv



/.IRJ àtiXiwvxt



ki'^co. xaì



¡.irjòtv



ìnovoovvxwv tavxiZ



onovSaTov,



avviaxwvrwv,



ànovxog



15



TTQUX-



xaì niQi



t o yÙQ



ffìjv ùyunijg



vnr^txtìv,



10 òè



vvv ì) %ò



Twv agyof-iiviov



ivvotav,



¡.ti» ¿nt/.ie-



àyQvnvùv



vnoonikd[.itvog



naqà



xaì



Ixtivov



ytvr^ut.



ìvSuxvva&ai.



i j &óvog oiSaivwv ßaqvg, rò



avvoXov



XUT' txdvov ßaaiXlwv Sì ou



xai



(18)



fj axrjipig



TJOAV



ßaaiXuä



xai vq>aQnül,iiv



avTov tfqovit,



Tijg



Ixd-



tuig nag* txdvwv



(5oyag avToìg



TOV



UQWTOV



ànoTnayf.iivwv,



y.aiovv tavToiig



nqówQog,



TtTi(xr[G&ui,



avTOV



Trjv uQyjjv /.iiXizü xai (.ittì^ov Ì}



TitQicfQovwv TOV ßaaiXiwg xat rrjv



ßaatXdav



Toìg óè TWV 'gevtxwv 'IzaXoig,



txdvwv oQitijg o.lzia/.iazu,



XUT1



xai fiüXXov trog



naQqrjaiag



uqa



TWV ànoQQ^zcav



cog xaxwg ànaXXu^ui



Si] xai ino ytlqu ttyiv ò [tiyug xovooTuvXog, 31



r\v òt



xai Sttvòg txpiignev



TOV ¡.dv on (xayyavdaig



voaolrj xai



tv7iQOütunug vnonotovfievog.



P



TWV ulliov 5



y^w/.ievog wg ¡.irfih



Toìg QQyit,Oj.iivoig wg ni&uvi' ' tò&xovv yu.Q xai vtiìq 10



fyfkovv,



E oxtvaa&daaig xafr'



InoitovTi.



Sykw-



TW



Taig ntql



tltv&iqw



I) vnetSoj-iivog tü (f Qovi'jtiaTi iq? oigi'ngaTTtv' v(0 pi]



ovx



tvtSiSooav.



ovv TiQWToßtoTiaQiog



qiQOVTi'atv rjv,



tnti



xai v7ioai]^aivta&ui,



divrt Xoyofrtzy TWV ayiXwv noitiv



na/.T-



NQOAIANÓF.ITVA



vnoat]f.idvaeig,



,



OTIQOIVZO



xai uXXa l'öi'



wg naoò.



wg Tijg nqòg ßaaiXta



eia^yijaeai Talg Ixdvov,



lìlovtyiXwvwv,



L,wvzog ßaaiXtwg



wg xuxuffqovotvTO wg dtifioivTO



ovglS axxa



TWV



tcp' olg



dg eöi-



unoxXdoivTO 20 TOV



nqwroßt-



1. neOTUTTOfliVU P . plurium scribarum diplomata numero quam m a x i m o , q u o r u m r u b r a s subs c r i p t i o n e s , q u a e manu i m p e r a t o r i s fieri d e b e b a n t , quoniam manum adhuc p e r aetatem puer i m p e r a t o r m o v e r e a d i d n e q u i b a t , m o d o m e m o r a t o l o g o t h e t a e a g e l a r u m f a c i e n d a e tradebantur. I n t e r i m p r o t o v e s t i a r i u s curandis aliis quae usus p o s c e b a t p r a e sens s e c u r e ac l i b e r e v a c a b a t , nullas suspicatus insidias in se c o m parati negotiis publicia intentum. (18) tumescebat autem gravis a t q u e a t r o x in eum i n v i d i a , clamque serpens e a d e m periculose gli— scebat, i p s o nihil p l a n e sentiente. et e r a t arcanae in ipsum ira e causa i n f e n s i s i l l i p r o b a b i l i s . v i d e b a t u r enim i p s i s , se z e l o fìdeli a g i e r g a i m p e r a t o r e s patrem ac filium, quorum illum quidem putabant p r o c u r a t o huius magicis maleficiis morbo consumptum et dira i m m a t u r e m o r t e s u b l a t u m , hunc v e r o miserabantur mox p r i v a n d u m i m p e r i o inius'.a istius v i e f f e r e n t i s s e i m p r o b e supra privatum inodum, e t haud dubie r e g n o i n h i a n t i s , c o n t e m p t a q u e Augusti p u e r i a e t a t e i m p e r i u m s i b i honestis p r a e t e x t i b u s parantis. auxiliaribus p o r r o I t a l i s p e c u l i a r i m a g n i c o nostauli s u b i e c t i s p r a e f e c t u r a e , p r a e t e r alias q u a s d a m , h a e veheroentior e s p r o p r i e e r a n t o d i i in eum et meditati impetus c a u s a e , quod se a M u z a l o n i b u s , e t p r a e s e r t i m ab hoc inter eos natu m a x i m o , privatos m e m i n e r a n t d o n a t i v i s e t stipendiis ipsis ab adhuc v i v e n t e i m p e r a t o r e d e c r e t i s , q u o d c o n t e m n e r e n t u r in iis quibus iuste se h o n o r a r i d e b e r e c o n t e n d e b a n t , q u o d aditu e t g r a t i a i m p e r a t o r i s suggestionibus huius e x c l u -



DE MICHAELE PALAEOLOGO L. I. CTMQIOV NQOATUAAOVTOG. re xaì aQiiftdviov ìxilvovg,



eì fióvov



5 voi; , og xal ndlui



xal toìg TotovToig



i'tot^toi tjoav



Tig 7iuQ0Q(.aórj.



wg o rwv noXXuv Xóyog ì'/jt, nkiov



rovzotg



ytvog fQe&i^uvoi



uhiav



fiiv wQfitjfievovg aviovg,



ibv fóvov



TO $uvdóv



xaiaafu.xniv tìg TOVTO, li



Si eayjv



è TOVTWV IRJG ydXayyog TOTÌ Ó'



àve&ivTug TOV (po/Sov xal SQaaeiovrag



f.tot rjot&iae



55



inaoXfiìjaai



iftjyovf.itifaip&évTag



TU àvrjxeoTa



xaiQÒv ì'yovtag.



if



exoi-



xal o Xóyog



ex TWV VOTIQOV (fiQti TO ni&avóv ' ovSi yàg av iróXftwv , ti ¡.ir/ t i v a g TiQojSifiaaug tl/ov, 10 xal



eì ovrwg



eì/ov



TOV ayovxa



xeifiévw naQtjv,



xaià



xò OVVTJ&tg.



vtjv,



oitov



fiaoiXéa



iyxeiTaXtXetnTO. ìSiav naqà



Stixvvfttvoi,



ixetoe.



oaov rjv vntjQertxòv



ftivTOi ye OTQaTiWTixbv ìx ngovolag 20 jjeaav,



iyófieva



wg yovv navoixì



ngov/ov-



Toìg xgarovai, xdzw



xaì oi



Sia ' olg iSéàoxio



TIQOFTIFIAO&RJVAI tov fttityva



¿XX' ùvziòo-



TU VIPIJXÓTSQA TWV B



uno TTJG IxxXijaiag



Sovxuv



inwj.it-



nXrtv àXX'



ot Si TWV fièv ìxtivwv



TOV u^iwjiazog



xaì dg (tiyav



wg (poQztov



TTJV TOV NUXQTUQXOV ooov



xa&taxwTO.



(23)



xal nwg xaì ¿¡.itjyinij



ol nltìazoi.



u£t(o/j.u-



TW fiaotXtT xtjòefioviag



' TO di



p



[xilhrjoug ITOtflOV



avvaiviatv,



TÌJG ini



fiTjóiv



fiùXXov SvaxoXiag



TOV



TO yivófiivov



nqoaanaiztì.



xaì



TO ¡.itiQov



òè



(.ICZC/tiqi-



WQ UV Òi ¡.Itj ÒùXoit] Tip ̧



itflzu



f t « t w v t o xvQog ovx



Xóyow,



vnoa/Jatat,



(.lèv zìjv cfQOvztòa



naQÌ%ovoiv



JIUQUATIO&AI,



' naqiyu



ix TÌJG TOV XUIQOV



nìvr\g wv xaì /.irjòèv t'ywv xarà



TOff qnloZlf-lUZCQOV ÓlUÌflV '



$rtval



nqovfiaXXixo



TO NQUYF-ia notxù.wg



TWV a£IWFIUT(OV avvi/Sì]



6 TO TiQoitQov. y.azlvtvt,



Xtywv juvia



wg xàxiìvog



67



nqay/^dzuv



tur dicebanturque, admovisse clanculum arcanas artes corrogandis varia industria suffrages studiisque velificari eius ambitioni valentium, qualium multos putatur amplis sibi promissionibus adiunxisse, praesertim ex iis qui nuperis aulae tempestatibus iacturam dignitatum fecerant. et suberat causa cur occasionem non negligerei, sed curain intenderei ornili cunctatione omissa in rem sibi unice necessariam in statu praesentis fortunae, exhaustae atque inopis, egestate siquidem pecuniae summa laborabat, non habens omnino unde dignitatem tueretur, multo autem minus unde, quod naturaliter amabat, munifìce ac splendide viveret. porro ne bine quidem visus accipere ìiimis cupide oblaluoi honorem, obnuxium se ac gratiae debitoreni deferentibus constitueret, inde vero t'ormidare onus impositi olficii quasi cooscientia infirmitatis videretur, medium inter ilia extreuia viam tenens, primum petiit patriarcham auctorem rieri decretae sibi dignitatis, ideoque conclusione»! deliberationis ultimam in eius proximum, ut putabatur, adventum differri, non quod huius assensum ouinino necessarium, sed quod eo accedente securius transigendam fìrmiusque constituendam rem putaret. deinde rogavit ut sibi boni publici studio dillicilis et gravis procurationis subeunti pondus, in pretium operae ac solicitudinls legenda imperatoris pueritia exantlandae, annueie vellent excelsiorcs aulae dignitates. (23) quibus auditis congregati proceres inorem illi gerendum in utroque quaesito censuerunt : nam et ad auctoritatem ijumutabilitatemque rerum a se decretarum conducere putabant ratas eas ab ecclesia haberi, absque eo tamen ut iterum in dubiuiu ac deliberationem vocarentur; et aequum plerisque consentancumque visum est tutorem gubernandae tenerae principis aetati praepositum in subliuiiorem, quam in quo hactenus stetisset, dignitatis gradum attolli. quare id pluribus sul-



d



68



GEORGII PACHYMERIS



InlxQOnog nhv



fiiTarlfrtTai,



ò IlalatoXóyog



futyfKVOS



ngòg Taìg



ànagatTyiov E nag



óov§



qiQOvitat



TOV natòòg



Iwavvov



Q Ì O S W Q O V



Ivanixtno.



ovò*



f i a x a , àXXà r i j g TWV avfy&tig



nlovrog



ì'x



ÙXXOTQIWV



y.arà



'



¡xrt Stvòg



tìg Sóotig fièv



TOV f i t v



avviXtyov.



ÙVSQWV



TOV



yàp



nXìjv



ovx xaì



re



tu ytwnovlag ov/



wars



f i n l y o v t o g , ùXX '



x a ì p ó y a j xaì



cpiXoiifxlag



avXXtyìv



xaì



r ò yàg



nagà



Sanavra.iaxa, mvì]xwv



ovvayóftivov



byy.ov ,



ava)



i]TTOV



ovvtjyov,



TOV J '



¿7ioT£d"t]oavQiod-ai



òi yoQrt yiag,



al-



NQOFTRJD'ITAG xaì



ovXXtytig



xaì



aSi-



ì) yqvaòg



tìaqiopag



ì%atqovf.dvwv



10



vnoxooi'Qof-itvw



T a i r a ij twnqa'^tg



TU ì'dta



xaì



ìàiwg



tv Tip xaTÙ



^AGTVX'QIW



ovy



5



Ivanoxi&RJ-



fiaoiXuog.



txXoyaì



iiQoaivti-iv



fiaoihxwv



TWV



NIfjO-og



yluaxuqi



ntQÌ



xaì



TUVTU.



Ò.^iì}/ìi7]tÓv,



THVÌ)TMV



Tijg



q>tj~



iniTayf.iaxog



yntlag



xaì



OVTCO nwg



¡Slog



xaì



YQR^IATWV



avTUQXtg



nkyv



àv&Qwnaiv



?]v,



\oi-



xaì rò



tnhnonog



tv r t l t i Siwxu



Qaòuog



tìg [ìarsù.tlag



Siòóvxog,



fiaotXiwg



àvayxalag



TOV Jovxa



' ßovXtviTui



òì



VOVV



wv y.ai zà 5



ßuoikdug



rjG&tva zoìg y.u9~' avzò viaviy.tjv



nltiozag



xal T f j nóXti ngoo%wv ntgixaSlaui



vafiug



TÜV



y.aì TU y.axà òvatv



fityug



twv b(f$ulfiv (LÈV xavxa



rwv jàg



^¡.itQÜv



axolàg



hoifiwg



tv&éwg



xaxwg



ti



ixxkrjata



1. HQoaStSéx&cti P.



nqàxxtiv



t o oxtfifta,



Xtyóvttov.



t n ì g xaì nQoarjnttkovv



ulliog



xaì



rag



t ì / o v , xaì xovg



xtvutai



xiov É1 ixtìva



naQÌjv,



ivdvvxtg



ßaxaì



TCÙV ÒÉ yt



ópòiv t o naiòlov ßovXono.



it-



xaì Xóyot



11. tò] ò zèZ



tistitum sibi magis obnoxìis composuerat, clam ipsos conveniens, et facta indignum absurdumque affirmans puerulum rationis haud compotem Augusto diademate, ceremonia religiosissima, celebritate amplissima decorari, plaususque et acclamationum primas f e r r e , se vero aetatis perfectae virimi , tota vita gerendis negotiis maximis t r i t u m , asseclam larvati ornamento incongruo infantuli traduci regia pompa et piane triumphari. quibus illi se persuasos fassi, spoponderunt daturos operam u t patriarcha coronatione pueri in praesens supersederet, specie illius in tempus magis opportunum differendae. porro consequens hinc futurum u t , si puer ea die non ornaretur imperatoria corona, in honore acclamationis et cunctis id genus auspiciorum ac iurium praerogativis omnino ei subiungeretur cui soli ea celebritate diadema imperii augustis ritibus esset impositum. caeteruni addebant utendum arte ac gubernandum arcano Consilio negotium, nec prius de tali re hiscendum quam iain inclioata communis inaugurationis ceremonia, ne praemature quid strueretur sentiens is qui diadema erat impositiirus, totam soleinnitatem et ex aequo coronationem utriusque differendam in tempus aliud decerneret. 8. His in hunc inodum constitutis, adfuit dicta coronationi dies, cuncta erant ad ceremoniam p a r a t a , sacris induti vestibus praesules in procinctu religiosae functionis stabant et Augusto» expectabant, cum ecce inopinatissime proponitur quid Palaeologus aequum censeat. turbatur statini, et varie murmur gliscit, haec quorundam aliorum alia loquentinnì, auditae inter haec ininae nonnullorum e s e n a t u , vim puero inferendam et vitam adimendain, si obfirmarent aninium praesules in Consilio eius sic



P 65



102



CEORGII



B yovv



lyivovxo,



vla



xai



SiMfiXoviixovv.



, xai ovx flytv



ovfuptoviiv vtixlav



oi ¿Q/jiQitg



TovnlxXrjv



fióXig



nuvxig



5 rwv



lPctQÜ.g



I Sì naTQidgxtjg



oTg nQOOidhh],



ovx il/ov.



r o t lAvSgovixog



PACHYMER1S



naqi-Qyizo



ovv xuì ¡.nxà rfjv noXXtjv



nh)v



xivwv vnoxXivovoiv.



^uqSicov



xuì Aiovnaxog.



¿XX'



t f j xaxad-iati



noXtwg



reQi-iavov,



txt



lay y twv ICmvaxuvTÌVOV.



O Sly'



ov% vntvóii avvvntfyixo.



Ttjg ¿vayxyg



Tot zà ìyvtoafxiva, aav ,



fiijS'



ßaaiXtlag



dg



TtXovvxi E tioi/.iov



axQOig



TO vnoQvxxó^ttvov TOVX'



ntQiaxuarjg.



dai



uvxòg



iavxòv



lì'ì]



tnuayov



o nQoayytkXmv



Sfytodai



ùnXóxr^XI



aXXoi



noXXoi.



ovx tr/t Sì o TI TIQUITOI



ovS'



ìv



näai



x a i nij-inuv



TOV ßaaiklwg,



9. TOV ante 'Api.



COS ìv xai



Miwv 10



tvXaßi)g



àxovaxù



/.tiv xavx'



ovRJ- 15



xuxo.Styoi.uv LO • TOV YÙO TJJG



TIQWTOV rfeiov



nuQiìye



'AVSQIUVOV



xai Sfj xudvntyQaqov



ótgaafrai



int/.n/.tv^axexo,



tfivTog



TU noXXù OV/.T-



Nixijcpogog



TIV Si yt QtaaaXovlxijg



xXrtQovófiov



TO Maqnov Si&v



'Efloov



o5



a/.ta TW



ó TWV 2(IqSÌWV



NAZQTUQXYG- Ì'yvto ¡.liv anaxyfrelg,



D noXX^g



ov-



St f p ^ ' o p / o v TOV 'AyxvQag xai TOV



t,mv, x a i tv&vg Si



xai



SiarpiXo-



tjuav d'



TOV Tijg XUTU TTJV 'OgtoxiaSa



ÀVTJQ x a i tlfiiog



b



àfitj/a-



6 OtaouXovi'xqg



xuì MavovrjX



C TOV NATQMQ/RIV NIIA9^R\VAI xaì uvxòg ovvtnti&ixo, ßakofiivov



ìv



Tj rjfti^a,



ytyviodai.



wg òè



o ßaatXtvwv



xaxiovu-



xrjv ßaotXilav



ìxifrog



ìv ÌSiwxaig



x a ì nQoawftoXuyu,



Tt xaì axtQytiv,



tlnip



ìv



txi xaì 20 anaoi



deerat.



immature coronando. misrentur sermone«, ardescit contentio, aestuat patriarcha incertus animi quam in partem se adiungat. praeteribat dies, liec finis dissensionum erat, aegre tandem post multam contentionem antistites ad Palaeologi desiderium incHnantur omnes, paucis exceptis. erant hi Andronicus Sardensis, Manuel Thessalonicensis cognomento Psaras, et Disypatus. verum Sardensis, simul ac patriarcbae sententia plurìum persuasa est, et ipse accessit, multuin ad huius assensum eliciendum conferente Germano Adrianopolis ad Orestiadem episcopo, simul etiam Gregorio Ancyrae et Constantino Melangiorum. at Nicephorus Epbesinus, vir pius et honoratus, prae innata simplicitate non pervidit quid clam molirentur qui haec movebant, ideoque facile tractus in partes est, quod aliis item multis usuvenit. patriarcham porro fraudem fieri non latuit: sed facere aliud nequivit, urgente undique insuperabili necessitate, tamen hi omneg subscripserunt decreto communi, solo Thessalonicensi ne mentionem quidem r e i , quam iniquissimam putabat, vel primis admittente auribus. nam imperii heredi praerogativam principatus seryandam in omnibus contendebat. ac cum esset ei revocatuni in inentem vocabulum M a r p o v , quod ipse coelo missum audierat, et per missos Palaeologus exprobrasset baud consequenter ipsurn agere, qui cui alias privato, regnante adhuc huius pueri patre, Imperium praedixisset, nunc tam pertinaciter obsisteret necessariam tuendae dignitati rem petenti, recordari se ille ac probare, dixit, sed sic demum Palaeologi honori assentiri, si pri-



DE MICHAELE PALAEOLOGO L. II. nQorjyoÌTO



ò xaxà



xXtjQorofitav



TO naiSiov



xaì



ìxtivov,



xaì avTov



àyanùv,



(710XX0Ì y à p xaì



ymlXovv



nilixvfpóqov



Xaxrjv



ìnifrioiv



xaì



xax' /.laliaxa),



10 xiayitv



tig



%{kog



nQovxqlnovTO poh7.



TÓTÌ



nt&avìjv èf-ioiov 15 fijvtv



òoxovaav Ixùvog



èfioiov



noitjxfj



'



ìx



inoyqatpti



Tovxov ovx ¿XX'



xaì



avxòg



xàxttvog



nuvxwg



àvayxrjg ofioTog



xaì



xaì



nlaxti fiia



xaì



rcuv



óvXt~



ùì.^



àvxaì



ToaovToig



yai-



nXrjv



TOV



nortjxfj,



xaxoTQonov yuqixt ofioiov



Trjv



tfg TIQU0



ór/



y j j p a j TUI C



XtXtyaxut, yovv



axtff&tvxag



x à rijg jSaaiXiiov nqbg



xeXtxìjg



xò. UVUXXOQU,



ìjvvoTeti



B



tlg



nQoat&txo' Tip



TOV avvttSÓTog. xaì



P xarù avvd"rjxug XQUT^aag, xuì ù/.iu/tì TU nXttaiu, tìg (jifiov fityav XU&IOTRJOI TOV Seanórtjv xaì iv arevip xo/.u3fi. Tuie xaì ìyyiovog u^twv Tvy^g aizòv 10 o xqaxwv, n{(.iipag TU arfi/HoXa, oifiuoToy.quToqu xu&iara. ( 1 2 ) o Si ye Miya^X, [it&ò avy%qrjaaf.Uvov Tuìg Ino TOV ya/.i- B fiqov Maipqì avfi/.iayjaig TU XUTU TOV ICuiaaqu avviar] ntqì wv FIOI nqouvetay^r], votv Xafiùv ù\ovar)g Ttjg nóXtwg nif.inti nqèg fìaatXla %T\V Te ovtyyov QioSwquv xaì 'IwdwtjV TOV naiòu, txiliSvriv (.ùv Tàg eìqjjvixùg nqtoftivoovoav, TOV S' viòv loóf-tevov ofiijqov, tiXf/v èg óiTjVixtg, tq>' oaov Ijórj, à^ófievov xaì Ttjv avvoi- C xi'oovouv nQoaTjxófTwg, rtv Srj xaì òwoii ó /SaoiXeig.



TOTI yovv ixtXvog Stà Tu/ovg xaTaoTqiipu/.nvog TUXÙ ùquxoig rjyuvio/.ilvog, ftùXXov Sì xuì xaTaOTTjoag, (pqovqovg fftfiaSOXwv xuì (pvXaxàg ìnHSxrpag tjiavé£ev%e fitxà Xa/À.nqwv xuì ntqi-



piarum quibus erat succinctus optimarnm robar et numerus. cepit ergo mira celeritate arcem ad Canina, arcem aliam ad Bellagrada sitas, p r a e tcrea Pologum et Coloneam; subegit C a s t o r i a m , Pelagoniam, Duras, Tzernicum quoque et Diabolin et P r i l a p u m , Bodeena item et Bostrum insulam in lacu, Petram, P r e s p a m , S t e r i d o l a , Achridam et Illyriorum muniliones, Dyrrhachiuin usque armata progressus manu. aggressus edam Patram et Triccen, et cunctis per circuitum deditione potitus, plerisque sine admota vi solo terrore debeliatis, maximum incussit metum dominanti il'ic despotae, et in artas illuni angustias contrusit. quibus Palaeologus cognitis, tam strenuum fratrem dignum ratus qui suo ipsius principali fastigio propius admoveretur, illuni sebastocratorein missis eius praecelsae dignitatis insignibus creavit. ( 12 ) caeterum Michael post ea quae ipsi uso auxiliaribus copiis a Manfredo eius genero subniissis ad•versus Caesarem successcrant, de quibus antea dixinms, ad saniora tandem Consilia inclinans animimi, ubi deinde audivit urbein imperatoris potestati redditam, misit ad ipsum coniugem Theodoram et iilium Ioannem, illam ut de pace viri cura imperatore conveniret, hunc obsidis loco mausuruin in omne deinceps tempus in Augusti comitatu, et uxorem ibi d u cturuni, quamcumque ipsi dare imperator dignaretur. sed haec postea. T u n c porro Joannes Augusti f r a t e r domita brevissimo tempore tota illa regione, bello magno fortissime felicissimeque ac siinul velocissime confecto, qua Victoria rewipublicam illis partibus labantem egregie restituii , praesidia ubi opus erat collocans, idoneos virtute ac numero quaesilis conservandis custodes apponens. post quae tropaeis erectig illustri-



108



GEORG1I PACHYMERIS



cpavwv TCOV TQonalwv, xal Xe/av ovx oh'yyv neoifla).ó/.ievog. O D f'iV ovv fiaotXevg exùvov, ovv txelvio óè xal noXXovg iilXovg ¡.ieE yiaxaig òojgov/mvog ratg a'^c'aig, ( 1 3 ) tòv /.ùv ovv 'Itouvvrjv òtanóxrjv tyxa&ioxa, al 81 ye nQa'&ig ixiivov xai ¡.uyav &py/.ufyv, &aTigov dì TWV àÒihfiov Kwvaxavzìvov aefiaoxoxQaxoQa 5 P 70 jutrà KuiaaQU • uf.ia yàg xòv 'Iwuvvqv oeftaoxoxQuxoga xal xaiaaga àneòiixvv. xòv de ye ntv&eqov xov òtanóxov xòv Toqvixtov Kwvaxavxìvov ìx /xeyuXov nQi/nixijQÌov oeftaoxoxQaxoQa xal avxòv xa&iaxijoi, nXfjv ov XUTU ròv nputov xaì àòtltfóv' exeìvov yuQ xaì fiaoiXixoTg àtxoTg XUTU TO avvrfttg e¡.teyukwe, TOV- 10 TOV (IF J//A TWV OV/U/SÓ'ACOV exelvwv iv |uóvoig Toìg xvavoTg o t f i a axoxquxoQa i'ygacpev. il£edidov óè xal xrjv avxov Q-vyaTtQrt ti)V B /uexu T^V TiQoxlyav, rjv ò deanoxijg eì^e, xù xov òtanóxov vlip ix óvatcog 'Ioaavvjj, ov xai wg ofitjQov ni/.icf9fivat xw fi natiti naqà TOV naxgòg o Xóyog nqoéyQayev. \D\I'£tov òè xòv 15 yluxtjyónovXov ylgovxa ngovft altro Kaiaapa. xòv òè ytgovxa axaQiv TOV TOV T%aftavXOVQOV àóefapòv ( aviòg yàg vnédv xòv ftovayòv ) /.Uyav òovxa ¿(prjfti^tv. IWUVVTJV xe xòv 'PuovX viòv xov nQmxo^eaxiuqlov 'Paovk, xaì xòv xov nijgwfrivTog (DiXij C viòv 'AXQiov , xòv (lèv x f ) TOV ngwxo^eaxiaQtov MovCdXwvog, 20 7IQÒ fitxQov xqQW&efoy XQÓnov og ei'gijTai, QtodivQct, ¿StXtpidfj avxov yt ovari, Eì>).oylug ex Kavxaxovtyjvov dvyaxqì xijg avxov avxadÙ. rwv neoóvxwv



"v* tavxw



TOTt di rivtg



wg



ì'yvm



toh



xaì oixTiCpvro



àXX* unonifintiv



ìayvqoi, fiexà



ovv&qxag,



1poi wg xaì nuXiv



Xóyov



xaì xaì



afta.



wg i f j yvvaixl,



f.itj xaxanQa^ag,



D nXrjv ov xuxà E



ßdXXeiv



(piifirjg òiaytfritoì]g



xivóv,



Jó£ai viy.àv xaì



ßuXXofiivwv ware



òtà rrjv iyyvTTjju,



xaì u/.tu



ßaaikta



avvtX&ovoav



fiayyavoig,



|U7j &éXovreg



luvia



tavzb



Ix rov Tttyovg



C rwv ioßoXotg fiiyiaxoig vtvófitvoi,



TOV uvròv ini



owfyìvoi] fiovìjg,



xuì rovrov



xaì tig



neQifiXenóftivoi ùavf.id^ovxtg



rov



&to-



xuì ròv 15 dQififtu-



xaì xó



(r/oav



uvtoiv



non ovxoi



10. StpXoi1



cernentibus, se tam paucos ut prodire non auderent, ab ingruente undecunique innumerabili multìtudiae superari nequivisse, blandiente praeterea, si ad extremum invicti durarent, spe non vane gloriandi praesentem ipsum Augustum cum coactis in unum universis imperii viribus Latinorum parva manu debellato«, caeterum oppugnantium qnotidie plurimis, telis ingentibus catapultarum ex crebris muri fissuris assidue iaculantium, cadentibus, addebatur ludibrium damno, etiam illudentibus ex tuto libratoribus, et quem intra iactum per fenestellas cernebant, ex propinquo compellatum ironica misericordia timere vetantibus : baud enim sese ipsum utcunque contiguum telo petituros, ne tam bellus vir uxorculae suae perirei. super haec sparsa fama est mox affare a sede missas apostolica lectas validasque copias in auxilium obsessis. tunc demum imperator quasi fractus animo, quod praeter irritum laborem et tot strenuoruin militum iacturam etiam metueret ne magno suo probro per vim inde re infecta pelleretur, sponte obsidionem solvere et oppugnatione absistere cons t i t u i t , sed citra conventionem cum obsessis ullam , id ad qualeincumque valiturum excusationem autumans, quasi non tam omitteret inceptum quam in tempus opportunius differret, cum rei prosperius tentandae se offerret occasio. 21. Tempore istius obsidii quidam ex familia imperatoris circumqiiaque, ut fit , evagantes animi gratia devenerunt in theologi monasterium, in suburbio cui nomen Hebdomum situm. supererai nomen solum monaster«, forma eius omni ruinis deleta. illi templum quod ibi fuerat ingressi, destructum et ipsum et in stabulum armentorum mutatum, hue illucque circumferebant oculos, e miserabili specie reliquiarum, quanta fuisset illius cum adhuc staret aedis sacrae pulchritudo , non sine admi-



DE MICHAELÉ PALAEOLOGO L. II. ol negl



TÒV



'IaxgónovXov



Ar\fir\xqiov



>tal Xoyod-ixr¡v



xeiay.wv)



OQwaiv al'voóor¡f.ia



ipaXftoTg



atftaoxoxQaxoQi rt yQvooìg



OTQMfivijg &¿vxa



èxtT&iv àvaywQovvxwv



ixtìvog



B



C



xovg V¡uvonóXovg avv ovx òXlyotg UQ-



TW àòiXqiw



Tr¡v &r¡xr¡v,



jtttva %r¡g íxtlvov 20fUTaxofiioavTfg



Sr¡Xovvxag



&QffioXof.it-



lx ót£iwv jò



tv &r¡xr¡ Tifila ngòg xòv TaXaxav



riQoaxaxxH



axtjvfj



xifiij



Xnxpúvov



è BovXyaQoxxóvog xal



xttg



noiftivi-



olg t'/xtXe



tì'ij o mnr¡ywg



ègwatv



afflai ro &ta&ìv o (ìaoiXtvg,



ntnXa,



15 àvuxo¡.dettai



xaXú¡.ir¡v



/.tìv xr¡v rov



diT¡n¿Q0vv Sè ov Tivòg av xal



oì-



TÙJV



núlcu



¡jXofiiXtg , yv/xvòv



¿ni axófiaxog



t&av/iia^ov



TOTE



arSgòg



eie yXtvr¡v xivcov ovxco noir¡aávxo)v



ITI tig aw/ia ÌOovxog,



laxáfavov



125



ìvd-tìvat



vn'



xifiav



tig 2r¡Xv^qlav



vfivoig,



xf¡



àxotfirjxm Ivxlfiwg



xàoytxtpa



J Í V T I O I T O , XAQÚS



ánoStíxvv-



TOV SijQonozúftov



tr¡g txtívov



ÌSiaig



)JytTuf



TOVTO



xal



avvovaíuv



(p&ávtt



r¡ /.ir¡v xal txtìvog



Nixr¡xag



ÌÒOVTU



naqà



èvo(.iaì^ó(.itvog,



xuì



ÍcfíazaTai



tx



tIVÁ, xuv



yùg ¿1VQ-15



ÜQtyxínvav



n\itaxoig



r¡Òvg xuì yuqítig



T ( . i n X t ( o v ánuklÚTTtiv,



Tt&vr¡^o¡.iívov



¿ni



ai5-10



¡,iovr¡g



yttQOTOvíug



nQOTQonatg



tvXafif¡g



TOV XQÜTovvxog



2woúv-



XuXa^üv'Tuxw-



r o v ' I a u ú x , UVÒQU xuì



xal



5



tutg



ÍTÍQovg



t ò v òt ye



IxtTvov



xal



¡^¡.dvovxtg



TOVTWV



ò ìx TÍjg TOV TltXonog



o(Á.ikiav , wg fióvov



ooov ovnü)



Nvfitfutov,



¿XX.' ^ xvQÍa TOTí TOV &avúTOV



Qtoòòatog,



&etog



TO



NVLTAV) o ix Qtaaakovly.r¡g



t í o naTQiaqyivovTi,



Tìjg



¿ Qtaaulovíxr¡g



'Iwuvvixiov



TTJV àvaiv



zoaovTw



fiovaybg



vovg



Tuyu



Imi



ocf íatv



Qtooalovlxrfi,



o NUTQTÁ(iyr¡g,



Xoj tr¡v



nollü



avTtxufriOTÜ



tig vóaov



aaxr¡aag,



aiv



lig 1 p i j f o v 2^vpvr¡g



tx



Qayjov



NQO(F&aaúar¡g



TO ÚVOQ¡.IOVV.



NQOAYWQR¡AAVTU TW XQUTOVVTI 2úpdtcov



dè xai



B F¡vaia&r¡TU



C



ròv



TOV YTQAQOV, jitawv



St



óo'£u£ovot



t^ÁQYOVTU



¡Sov ix dvatwg otv.



TO tníxuva



T

iaov,



xàv xfi



XW



VNTQÓNTTJG,



xaxà



ìxitvov



òtaxo/id^exai npùg



23.



ISaoiXeiag ov/.tfiofat ay&og (flqav



iygrjTO, xux'



xai



xax*



avrà



&iQantla



Tfj /.lèv MuQ&a



olxov àvayovojj,



noXXov tivòg 20 Taqya.vtimxrtg),



d-Qvnxófitvog,



mg aviw



(fatiiarj



tijg



Turret



xfj xwv yv-



uìg xaì tig xazà



E



bXlyov



dq tu



xivóv ' wgiaxo yuQ xai



òtà xovxo tv àvay.ioyuìg rjv xaì ¿XQvipa ,



vatxwv avxaSlXffwv



óó£ug



xoaov ciaov



òtà yvwfiqg xaxwQ-



( t o y à p naidiov



7ittQ^QQtmo xai ija&ivti ngog rtjv ¿QX^V> 15 ànoftaXtìv)



avvì'j&tjg,



[itxaxt'&eodai.



'O ¡.dvxoi ye fiaaiXivg oaov ilyi jutjSivbg àvxtnQuxxovxog



d'coxug,



àvì~tQ xòv xcòv òt ye



ov Stà itjv ¡.uxu&taiv



10 t o ^wvxog naTQiuqyov yvqalov avxbv



D



xaì dì) i'g uv-



xacpcp òlòoxai,



naidiód-tv



ÀGIXTJV



dì Tore TO if noXXoTg inuyd-rjg,



ìntv-



àXXà xaì /Sa (dug



fiiov iuìv q>ojSiQÓg, À X U I U N X I ] X T o g ót roìg uQyovat, fo/ìtQwv



yovv



UÌQOIXO



àgytiQivg.



vixqòg



O



(ÌIJXQOJIOXÌI



Tore



il' nwg



óv&ijvai rà (.lovaywv ' 6 ¿ì ovy onwg ìrttladrj,



127



navx'



/.iqxtqu



xaì



TW ¡.ayuXw òn/uiaxixw lìg è/uó^vyov avo?], p 83



xtf.iwf.dvm xut /?uatXiì (o niqlnvoxog xfj JJ EvXoyla



ó' yv



ixitvog



mg xaì uvxjj xaXwg txovorj



xov



dig bonis moribund! p a t r i a r c h a e p r a e d i v i t i s , u t dictum e s t , p e c u n i a E p h e s o p o r t a t a , praepositus ab A u g u s t o e s t . h i e l a n g u e n t e m suae c u r a e c o m missuin t e n t a v i t , ecquid vellet monachi v e s t e m induere. a t i l l e a d e o non est assensiis, ut etiam istam mentionem m o l e s t e t u l e r i t , ostendens s e omnino v e l i e patriarcham mori, p o r r o l i u i u s , postquam m i g r a v i t e x hum a n i s , corpus celeriter deportatum E p h e s u m illic a p u d inetropolitanum templum sepulturae traditur. v i r f u i t v i t a s e v e r u s , i n t r e p i d u s in o b stando principibus , periculorum m i n a r u m q u e c o n t e n i p t o r , v i r t u t i a puero assuetus, visus autem turn multis intrusut in patriarclialein thronum, nun tani quod translatus e x Ephesina s e d e , quam q u o d l e g i t i m o adhuc v i v e n t e patriarcba translatus fuisset. 23. Succedebat p o r r o i m p e r a t o r i negotiuin t r a h e n d l ad se in solidum i m p e r i i , r e s q u e neimne iara q u i d q u a m contra moliente p r o c e d e b a t . puer enim paulatim reinovebatur a p r i n c i p a t u , nec i a m nisi tenuem e t e v a n i d a m eius s p e c i e ) » h a b e b a t , insignia r e g n i g e s t a n s i l l e q u i d e m a d h u c , sed t a n q u a m inane pondus; quae e t i p s a e i a u f e r e n d a i a m decretum erat. q u a r e M i c h a e l securo iam l i b e r o q u e animo se in quieterei deliciasque r e l a x a b a t , p r o l i x o in his indulgentique a d m i t t e n d o min'sterio sororum e e l t a l i ni Augustum fratrem obsequiis f o v e r e mollilius muliebri sedulitate s a t agentium. p o r r o i l l e germanarum o p e r a non in cura solum corporis, s e d in aliis a e q u e cunctis u t e b a t u r , plurimum u t r i q u e illarum in ornili g e n e r e fidens t r i b u e n s q u e , Mai'tham quidem studio fiduciaque filiali solitus a m p l e c t i , e x quo ab ea ut matre educatus amantissime f u e r a t , h a b e n t e ipsum secum in v i r i sui domo m a g n i d o m e s t i c i , ab i m p e r a t o r e tum r e g n a n t e multo in p r e t i o habiti. f u e r a t is i n c l j t u s i l l e T a r c h a n i o t a . altera



128



GEORGII



rj&ovg St



xaì



¿isfrò



ìj iy.HV7] zvofjaL^o/ittvri



TÒ vnozdvtiv



(iaaiXtX



B



nXtov



ti xaì



wg (dv



zavrijv



tvtXu),



Xtyovaa,



Se ì p ,



wg



IXnlòag



ì'du



Xv/.vw noti,



zw



xaì



wg zò



¡.laXaxwg



aav,



D naQovaaig Xivovaatg



2.



xaì



tvXaxug,



ßucpig %uv lìyt NAQU



TOV



o ßaoiXtvg



tìjg



voovat



¡Sóxu



TOV ßaatXiwg,



Si yt aovXzàv



ovfintQiúywv ovviaxlat,I



àatfuXdug



E ovvioyjifitvov



ngoohuzze, %Ò iv



üqyovxa



ovv



XuXaov



xaì



nQoar¡xovar¡



R¡v t W / . t ì v Soxeìv,



to



¿tqr¡vr¡v,



wg



àotpu-



ovzag



in'



ròv



Ti(.tj¡ zr¡v wg tìvui



xaì



àvaroX-r/giO



ylvoizo.



T7¡ ò' ¿Xr¡freía ói' nQOxaziXäfißave



5



itxva,



o vi ig • o vSè



urftitg



SiazQtßav



ÙAößnv rjytT-



p 87 od-ui >cai Stdiivat.



( 2 5 ) nQwrjV ftìv yàq o zlovxag



y.Xtog ¡.lóvov extivwv ijxovt,



'Iwavvrjg



xuì xaxwyvQov rù qt/rtovQia atrio xal



aQ/xaoiv, wv %òv /.lèv xal tig yQovovg ngoohurrtv



unozifrio&ai,



ßovXXaig /.loXvßäivaig ròv Ivóvru rotg Inoixmg GfpQayitfav, (ft- 5 (tot'rag ó' t^wStv tristi



ìntrarruiv



roig xrrjO0(.tiv0ig,



B voTtQttv.



oirlfyadai,



uig ixtlvav



rù dì xuì



àvayxaìa



nùv rò dg ntqiovolav bv



TiQoixoSorovvrag yà(> (itrà rìjv otßao/uiav tìxóva rà



OTiXa nQooharrt



xnrayQufftod ai • ¡.irfiì yùt) ì'xtiv dò ¿vai ri rò



t'^OQfiìjoav Twv o(pwv (fwXtùtv ì'&vog, xaì onoiotg rolg ìj&tot ygä- i o tai,



xuv iÌQfjvtviiv &iì.oi xav /uu/fofrat.



•core rò ì'&vog. òialraig



nagà



noVkoig



ànttprjfitvaig ìjxovovro ygw/ttvoi,



(paytìv IniOTtvovTO.



róoov rjv adtjXov ttag



tXiyovro xvvoxtqaXoi, ¿¡¡ort xaì



QtoSwgov Si ri)v àgyfjv



ßaoiktvaavrog,



C Inù tXtyovTO Sia TltqalSog ngòg ìxtlvov nQtoßtvtod'ui, yog aki]9ivóg, aiktvg rò



(poßog äi xaì ragayog r\v.



xaì ò lo- 1 5



t'yvto /.tatdoç



mazivuv.



yeçovolaç



ztjvixa



&taç



q>ofir¡-



ovvtX9-iîv,



xat zu&iç,



xai



iv noaotç aiSr¡Q(o , xat



wç tl-tnízi}-



ztç



naçayévotvzo,



xazucfçâxzovç



TO ài yt rijç



vnuvzjjaovzuç



TÛ /utj iiâtvat



(%¿vzwv



noXkà



tiza



ozi òva^wQwv



t'xav



D



¿/.wXoyovvztç



aiztjçtaïa.



zovç



ât'



oil za) nütauv



iviazûfxivoi



nûaiv



yvvai'Çi



nçoahazze,



otç tzoi(iwç (¡aaikla



inlzazzt



èjiha&ivzaç



èàtjyìjaai,



dvG/ûoçlav,



yrjv unoxQtveo&at, 10 Inù



xai nifixpuç



dtafîiftâÇitv



IntfinovTO.



ti xivôvvtvouv



ùvvnóazazov



oqitziçoiç



xat aavmv



nuvxag



axoXaìg



ovxwg



ànonéfXTiii



D piwy Toìg oSijyoTg tnavayofiivovg.



in*



¿ni



xai ùxovaai



óoxovvxa, oXiyov



xov ¡.ttxa-



wg (.tóvov



àcat r¡niwg návv



ìxetfrtv



S¿ 7iQ¿ofietg òiyto&at,



Se{itvoig, qtofiigov'



xaTua%óvTig



xaì loinoìg



xaì



òfjXoi rtaav



Ss ngòg t f j v Tijg ntjyrjg



svQQVTtg Xi&otg



xaì



àvdgixwg, txÌQOig.



r w òhi



ò (pófiog lòlSov



ìyyvg



wg 5



yt xaì TOV ànò



r o v g d-utgovg



tv&vg,



ì'zvyj



ovdè



xQaSatveo&ai,



TIZV



yàg



r ò Ttìyog



yàq ì'zi izól/Lia,



IxivSvvtvtv,



evrjzoi-



10



nv-



napwv



ex ztov Stlr^iazaQiiov



vnava/Haivti



ìjv nv-



xaze'ancov



Tovg M&ovg Sioòov z f ] organò,



xtTaanwat.



¿QInutov-



xaTianu&ii^ov,



onov



at nQo&vf.uai,



TWV IIQOÌF.TtvOJV 5 vlaxtQug,



vyfjv



ayyeXov



ev&vg



xaì acpiv ol ìmóvieg



QITITOVV, atfuTTOVTig zag



PACHYMERIS



wv



avvdf.ia xaì rj 15



onov ye xaì TO



wg xaì



y.azujiijiTiiv



gnaque vitandi strepitus c n r a , singillatim conscensis scalia, offendunt statini custodes dormientes ( I t a l i hi e r a n t ) et terribile illis «omnium p o r t a n t : subito enim eos nec sentientes corripiunt ac deturbant deorsum, iugulatos prius. socios vero quosdam ipsorum, qui tumultu exciti fugam e x p e d i e b a n t , praeoccupantes concidunt gladiis, ut nemo superesset qui n u n t i a r e t quae gerebantur. nempe iam me turn, quo moenia timide subeuntes a e s t u a v e r a n t , ne qua vi maiore ab incepto prohiberentur, nunc denique alacritate animorum ac fortitudine successu aucta vicerant extinx e r a n t q u e , planeque p r a e se ferebant se quemvis, qui adversaturus se o b i i c e r e t , armis ultro adoriri non dubitaturos. progressi ad portam font i » , e t hanc maceria retro obstructam reperientes, diruunt earn statim abstractis disiectisque lapidibus raptim congestis ac temere superstructis, quibus constabat, ingressum irrupturo inox exercitui latum et inoifensum e a o p e r a pandentes. deinde autcm cuneis aeneis cardines valvarum demolientes revellunt. forte praesens adfuit hoc illis agentibus sacerdos quidam nomine L a c e r a s , e gente et ipse voluntariorum ; qui ubi ad port a e demolitionem viriliter cooperatus ipsis esset, murum conscendit cum quodam Glabato nomine e t aliis reliquia, sed terror eum tantus constrinx e r a t ut vix expedire posset vocem; parumque aberat quin ea in faucibus metu extincta condictae acclamationis signum edere nequiret: nam etiam m u r u s , postquam in eum ascendit, tremere ipsi utique turbato videbatur et totus concuti, quare opportunus ei confirmando fuit coinitatus aliorum, qui misere formidantem n e , simul vocem attolleret in constitutain acclamationem Augustorum, de muro statim praeceps c a d e r e t , sic adhortationibus undique instantes animarunt, sicque amplexando tenendoque a vano periculo ruendi ex alto securum f e c e r u n t , ut conari tandem a u d e r e t , ac tremente quidem intermortuaque v o c e , solemnem formulam bene precandi Augustis utcunque pronuntiaret. responderunt statini qui



D E MICHAELE PALAEOLOGO L. II.



143



ròv fitya (pmvrjoovxa t i j v zwv XQUTOVVXMV ivqrnilav. o/.iwg naQuxQaTOVfitvog xoTg ìxigoig TQt(.toi'otj quvf] x-tjv /HaaiXixì]v ìntartLiaivtv, xaì avvij/ovv ol xazo) zoìg uvw, xaì f\ (pcovrj óu'joixo xa&óaov rjv vxfjyXóxtgov. TOTÌ xaì ol àf.iì xòv Kuloaga zip D 5 (ovijv xapaóoxovvxtg èxovaavxeg ixntjdwai TOV Xó/ov , xaì u/uu zdyn àmiQW ini xrjg nvXtjg ìyu>QOvv, xaì nQoxaxaXufìtivxtg tìaytovzai na/XTilìj&et. i'xt ò' in' avyuig xaìg npwxaig xìjg Tj/nigag ovarjg i'£aitpvTjg xtjv ywgav xaxt&tov xaì ÌtiÓq&OVV xò tiqoozvyòv omiltvovztg. xò Si yt 2xv&txòv tvavvixag f.iìj axtòavvviO/iivov t?Qyov TO TiQooytvójutvov ìx xfjg nólecog nXTjfrog, il'nov avoxaUv zivig [LU&ijoiiovzig zò yivófuvov ' 7iXda/.iuxi YÙQ xò TIQK- E y&iv iojy.u Xeyófiivov. o (xlvzoi yt Kataag axQaztlutg noXXdxig iayoXaxùg xal dàcòg zìi zwv àXuattov òvoyiQrj, StSiwg oyoXfj nQoaiftaXiv, l'(og zìjg ^¡xlqag vnuvyaaaaì]g tiXtov fidd-oi zrtv ìv15 toc Svvafuv àxQifiéaxiQov. /¿txaXttjujSavtt óè rrtv òtiklav zavxrp tziQog &QQvfiog, IxavcSv VzaXajv (favlvztav tv onXoig xaì ìayvQwg yaivo/tivuiv ì%av àfivvtiv. iyyvg ó' iXfriTv ixtvòvvtvt òià xavxa naXiv ZQanta&at re xaì ztjv TLQ"J.^IV àva/SaXio&at' ovài yàq tìg f.idyrtv ol lìniXSóvxtg uì-tóyQtu) ìvofilt/ovxò ol, /.tóXig tìg 20 neiQuv xaì Xóyov àqxiaovxtg. àXXà nQoazl&tvzai zovzoig xaì oc P 93 &tXt]/iiuzuQiot, xaì aXXwg fiiv &a.QQaXéoi ovxeg, '¿¡.mg òì xuì o 1. ì



Kutaugu



TOV



(pavtìtv,



ilaßaXovvTtg



vog,



àXX*



yfjg,



ópófiw



fttya



naXuuov,



xaì



XIVOVTA,



5.



riQog



xaì T«



wg



tìjg



(fuXayyog trig



SISÓVTTS



yvyqg



xaì



mg



ov



xijg èq>'



ÌYOWVTO



yt



rjv.



jfj



ngoaxaì



niXtv



xaì



ntgiwguTivtgiO



ßaaiXtvg



xuì



Ji



dfj^auv



ixiivwv tgw



Tavrijg xaì xaì



tm



¿.¡.ivvav



nXiov)



XUXVUTQUV



ol Trtg



unt&uqqovv



TÌjg



NOÒG TÌJ 1 5 àcptìg



vrft



xa&i'&iv



o



ytv6f.it-



Srj xaxaXinùv



avftßoXu,



avfißüXuig,



yt



5



Tuìg



xpawówv



óoxovoìjg



fitv



ßaaiXtlag ripiÌQag



ivi)a



àvióyv



(pgtvwv



daXüoaj]



àftìg



wntQ



VWTU



tnolovv,



òé



xui oXl-



xal



noXXaxig,



TWV



òvvaTìjg



yaQ



tl%tv,



òt



xaì



(pvytìv



t w



,



¿(FQOVQOVVTO,



o



àxovaag



avTOv



TTjv owTTjgiav.



InwTavTtg



Trjg y/utpag Tt



(tnloTtvt



%WQÙ



07id&t]v,



nicsTtvu



Ìj



oiov



àvó.xtoQa



BXU/JQVÖIV



Tàtv ofiwg



iiQo&v^wg.



txnXaytìg



axoTog



àjio&rjxaig



TOI



niQiijaav,



fj.èv 2xv9-ixòv



TO



ùvayxaiwv.



hpQovQovv



BuXòov'ivog, ovàtv



xaì TWV



xui



ÙVSQÌ-



iw



xaTiTQonovvxo



vjioóvvai



Toiyapovv



avvtXiyovTO



TOVTOV



àviùxov



óè xaì



TQaniad'Ui



tntßüXovTO, tvtrpoQOvvTO



ol 'haXoi.



XQUTOUV



ÙQTvvuvTtg



TOTS



7ialovxtg



TWV



uv



evixwv



owSthv.



TAYJ'Cpi.iivoi



C



taviovg



anoßaXovTtg,



(J.H



óióovTug uv



TOTE XO.Ì 7TCTQU TO ILXOG Gg yàq



xrjg naxqlSog



xxòg



ò xòv



( rtv ò* tyiò



bnó&tv vóovv



'^vvtßatvi



TÌjg nòXuog



trjg ]AXXà



äXwatv,



xaì



xal xtvmv



(paivwv



xoiovxov



ixttvoig), vns-



ovg ì'Xtyiv o



xaì o äoxwv



10



rd/a



LDXI%iov



uvxixqvg,



85 xaì xfjv ßovXrjv



tEyxovv



wg iìòóat



aXXwv,



'AXQiog



5



avyyqa-



vnò tXove(xovv



xal



àXXtjXotg,



Song



rà tiayyiXia.



ngòg



nQotp&uvti



Sé Tig xatà



av anov-



5. èióvTCg interpres. u r b e m , quidam velocissimi cursores tanta e gratulationis nuntii discurrerunt per omnem late t e r r a m , ubique p r o m u l g a t e s captain fuisse magnam urbem die insigni, sacra S. Annae deiparae virginis m a t r i , mense lulio, facile ac fere sine certamine, quo modo ne ìpsi quidem qui ceperant u n quam sperassent capi posse, ostentabant autem in signum veritatis nuntiatae rei sarissam cocco tinctam. ( 2 8 ) horum aliqui Nicomediam cum venissent quo die ibi celebrabatur panegyris S. Panteleemonis in martyribus maximi, fuit ibi forte Malus ille Sennacherib in primi a secrctis officio magnifìce se iactans. is audito n u n t i o , primum non credidit et tanquam figmentum reiecit. ut autem alio abeunti undique occurrerunt tot veri argumenta quae plane rem persuaderent, domum inoestus ingreditur pilos genarum utraque manu Vellens, " e t q u i d " inquiens " a u d i o ? hoc nostris diebus servabatur ! quid peccavimus u t vitam produceremus in hanc horam et tam acerba videremus? de caetero nihil boni speretur, Romanis iterum urbem calcantibus." sic est locutus ille, non dissimulans se molestissime ferre id ipsum quod passim populus admirans gratulansque praedicabat. quid ex his deinde secutum s i t , hìstoria nostra in loco memorabit. 29. Multi tunc incitato cursu ad imperatorem ferebantur Nymphaei tunc commorantem, contendebantque omni conatu se mutuo praevertere, gratiam primum aliati tam optati nuntii pro se quisque affectantes. prae-



GEORGII PACHYMERIS



150 jrapà



Srjv,



firjdì



¿nil



(xrjdéva



(xitvog



TOV Kalaaqog



ì'Sei uxoviiv



y^a/nf-iaxa



Trjg àyyiXtag



ànuyyùJku



xad-aqwg



r f j àdekyfi



TO Bv'QàvTiov.



i'w&tv xai naga vnvnvvTt



iw



t j j v ùyyth'uv



TO avvrj&tg fiaothiT.



if.iqxh nQog



xaì



xijg 'Pwfiaiwv,



¿QX>jg xaxtjvxtjxtaav.



15lPw[iai(ov



ftexij(.t f.irj xwv tjiiTfjôiûov



tytvovxo,



nXi]v T « £iva



vuwv



iqnxovxo.



ovrtç



xov I'Çwo&iivai



xwv fttj afflai



Xog liXXo xi eiç ytîçuç



TO ùXXôxçiov



nxtìv,



ovx av xuì xwv



y.oaiyovTtç,



ix



xuì uììv



nçoatjxovxwv,



xwv



&av/.iuaxwv tv



ôtiXia



Ì'OTUVÒOV



ì'ywv vnoonäv



Tt xaì



UX-



vnoxXt-5



wg tnì noXìi fit) t'Çwv. '0 ftiV olv



àniaxtXXt E uf.ta,



ßaoiXtvg



al).à



avyvovç



nXtioxûxiç



ravx'



TIQOÇ



l,rtxwv



x a ì xa&ioxâvut



avv



avxòv



roîç



àj.up'



xlaç'



(it]ôè



ixtïvoi



(.ùv



P 102 xuyfiivoiç 7içoGCû7ioiç



yùç ovv



xaì



tntaxâvxtç,



17. Kaïodç



iivat



a^laiç



TU'] K.



uXXuiç,



ü/.ia



ixûazwv,



wç ¡.UT' OV itoXv tvxçtniKtadui



10



xàxitvoç



yuQ xuì xù XWV



xuì uvxoì



xu&3



ßuotXtwg



tva oì-



xivi]9t'vxog.l5



ïxaaxoç



tiyt,



xoîç



xt 0itvtj.it



xovç



oïxovç



nçooqxôvxwç.



(.tìv



iïftu



Xe xuì Xr/xpo^iivovç xùç



ßgadvveiv



xa&wg



5 KuTouç



nqoatïyov. x a i xaïç



xàxtî,



wç aixyoovxuç av&tç



xuylwv nuvxuç



ntQÎ



ot Sé yt ftiyiaxilviç



•thv OÌXHOV unlartXXov



âià



oilxt xovç



tiXXovç tn'



(.tuv&ûviiv



tniòi](.iriau)v'



nçoahaxxtv.



xt xaì nçuÇuç



aviunu'Çtvu



y.u9~' Ìi/àIquv



ixtivov



J 5 inixûxxwv nufotxiwv



eìnwv



TOV Kuiaaga,



nçoç



¡¿/.ta âè xuì âià



nçoaxtxoTç xt anov-



Si?



ipsis facta, quietos illos ac securos reliqnissent. nam nisi ex crebris bellis penuria urgeret, continuissent utique a templis sanctissimis rapaces manus. verum esteri raptores magnae nec spe secura possessae incubantes praedae, utique assidue circumsonantibus minis insultibusque repetentium et ex urbe ipsos pellere conantium, feccrunt quod soient qui rerum alienarum brevem modo furtivamque nacti usuram iis non ut suis ac propriis parcunt, sed inox sibi extorquendas arbitrati, interim dum licet iis abutuntur veluti mox auferendis et profuturis hosti, quod praevertere subtrabendo ac pro se puisque diripiendo prudens consilium putabant. B i s dictis et actis Imperator misit ad Caesarem quam celerrime non unum semel aut omnes una, sed multos quotidie alios super alios, simul ut quam saepissime, mutuis expeditis ab eonuntiis, certior fieret de singulis quae ibi erant aut fiebant; simul ista mandatorum frequentia efficacius urgendum Caesarem ratus ad praeparanda in urbe, quod maxime volebat, cuncta preximae suae isthuc migrationi cum familia et comitatu imperatorio, quamobrem peculiariter praescripserat purgari adornarique palatia in quibus veteres imperatores habitassent, optimates pariter pro se quisque lamiliarem aliquem mittebant propria ibi cuiusque curaturos, petendo scilicet recipiendoque avitas ipsorum aedes et ad proximam habitationem instruendo, providentes baud sibi fas fore cunctaii differreque reditum in urbem, quando imperator, quod mox facturum cernebant, eo iter intendisset. porro qui publice aut privatim adornandis illic cunctis praefecti erant, strenue atque attente negotium curabant ; et Caesar dividebat domos personis et dignitatibus, prout cuique conveniebat. in quo urgendo, uti et caeteris simul eius loci ac temporis curis, ita occupata-



DE MICHAELE PALAEOLOGO L . II.



159



SijQ cvvtyovg ti%t, ftrtd' uvanveTv lw(.uvog raTg (pQovzlaiv, ¿¡(itC Pwftuiotg fttv moztvwv, Qug f.dv y.a&iaiüv TO nlrftog, 'Iialavi; ò' allwg xal ànólejuoi uvSptg, ratg %u()òg (Qyuoiuig ngocsfyovztg • öofiwg dè xaì zìjv TOVTÙÌV oQ/urjv wg ini&tjoofiivwv TO TOV ytvovg àllózQtov, To T' vnoyvov yvfxvwdrjrat ziuv VPZWV, B xal nqog TO vtwTiQt'oetv tzolfxwg uv tyiiv wg ov nollwv TWV àvTlOTIJOOfiivWV OfTWV, Uf



nQoatnotuxo,



yevovg



xe



vnexi/.ivixo.



àvtStjV,



uv tj 'EXXijvwv uiiXtiuv



o"wv



Toìg



àfitlvoaiv



xu^iv in'



al



TOOOV



TOV



ni/.t-



UQ%OVXI



avxwv, yXwaaa,



ò' ì'/jiv



5



üv



D' Iqaav rtvvovìxai



/ixQtatv



ovvrj&r]



TI TU xazà xaì



xaì gtif/ouv,



xaì xax'



avviSgiov tì'not



onwg aaxv,



xaì npooxaXovftivog



nóXtwg atfìaiv



TI



TWV iXnidwv



oìxuoTt]Tog



TTJV



avxwv



ig o



a f f l a i aorpwg xaì



TOV



(OVTOI



uv



ofrtv



x a i raìg



tìxÓTU,



t j j ì 7iQÒg Tovg o/.ioytvtZg xai



yùg



TO



aocpwg



avyxQoTUV



FIIYIOTA



fi») dtkovTag



iXQriLluzl&



yivwv



Jliaaatoi)



TQIXOI



ßovXatg,



cfQovgoìg



ÒYVQWOFI



xaì



ov



xaì



vófioig ¿Xiv&i-



an paulo ante Ss?



tim memore« calamitatimi recentis cladis, et peiora ex proclivi metuentes, alioqui guperbos animos. caeteruin consumpta tota ea die plausibus triumphalibus et festig canticis, per noctem sequentem valido praesidio palatium septum est. 32. Mane consecuto totum se imperator impendit consiliis et deli' berationibus de optima ratione constituendae ac praesidiis firmandae civitatis, deque vìa ac modo conciliandi atque in partes, quoad posset fieri, trabendi praecipuos quosque Italici generis ( h i erant Genuenses Veneti et tertii P i s a n i ) : nam si hos sibi devinxisset, spes erat vel pariter assensuros et quasi vi quadam, ve]lent nollent, attrahendos reliquos, vel si contumacia invicta in odio perstarent, exarmatos eorum discessione minus deinceps ad nocendum valituros et quieturos necessario caeteros. quare iis ad se vocatis alloquendis solidum sumpsit diem, idonea commemorans deliniendis ipsis, et spe commodorum cuique privatim oblatorum abducendis a communi universo Latinorum generi conspiratione in odium Graecorum. nec nihil proficiebat ista opera: sensim enim cicurabat feros, et saevos iratorum impetus benrficiis emolliendo frangebat. ipsis quippe indulgebat ut in bono urbis loco habitare secure poss e n t , tantum loci occupantes quantum sibi sufficere putarent, sua ipsorum propria utentes disciplina, sub cura praefecti a concilio gentis publico missi, quem Potestatem ipsi vocant, nomine significante praetorem aut magistratura rerum iudicandarum et administrandarum auctoritate praeditum, propriis item obtemperantes legibus ; praeterea ut essent im-



15



DE MICHAELE PALAEOLOGO L. II. Qi'av tcp' unaai glav



Ttx



[xa.ru, roìg



vavoi /QWf-ilvovg xaì /.LiiaynQiLovzug



BivixixoTg



(ÀÌV ino



5 Ihaaaioig T(tv re



xaì



TIQUYFLUTTT.



Òt xaì Jliaauioig



muoilw,



xovaovXw, TU UVTWV



uxwXvTtog,



ye ovai xaì ov xax'



itioTtvuv



ó' rjluTTiofxtvovg



óetxvvvxog



wg dióiti



yv



xaì



iniQ



¿(f)' vldi irjv tì/t



óióovg.



TO



o ò'



33.



IIQIOTOV



rog Tovg inoixovg 1. ¿[inogluv?



ivTÒg xnif'ywv



axóXov



TOV avvil-



ovx tjX(pihxwg



ràg OQ/itag,



xaì ¡.luXXov ori BaXXufjßuviov



OVVQXXUTre



xaì fitj t/pvTog nag'



C



¿VÒQÌ ao-



xut ol wg i'dva rrjv mhv



r/v ovx



ìxtivov,



ì'^aQxvaag.



yovv TiZv ixtlvov



ttaiiyiiv



B



rofg



à/.tg tig fiaviuv fulgora, xaxà zwv ntfiq>dtvxwv hi' alliens rrig TiQoSoolug, wg tniaxuvxag twQwvxo , ti/liwqiìv wnfir^TO. o&tv xal %bv (xtv Nixtjq>oQÌity]v xaxaayivxtg ix noäwv ig xi- C ¿(paXijv i^wvxu uvr^twg i'^tdiQov, xifiwpovvxtg ulxtua&tvxa, u/iu óè xaì irr' ¿Tifila rov m'f.iipuviog ' ò i'1/iXovßaQäijg npoyvovg TT]V tmßnvXrjt àvà xpilrog TI O



P lv



avvoißaoiXtvg



w xuya ¡.itj unoSgävai



npovowv



TWV tnnrjStlwv



TÌjg OüHpQoovvqg ntQiytvlad'ai. xal òt%iov[itvog àxovaaaav



xal v &uQQog, xal órj xaiag'€ü(.uvov Ttkttovv. «p/r;V g RI,



av ri na&tiv Taira



TO SOXOVVTO.



r^iag iv



y.ul ngoaixtrevot



TUVTU;



tqtaig,



TOV onovSutpj.itvov



cvvaQjiacd'iTaiv



TOV ßt/.oilta



xal unamv,



ovra



xa&' fiä)lov



inoxQiviTo&tu.



é/.affzov yovaav







uv ulrftr}



71ÜOI ¡¿tv f j TOV nXtlovog



ovv,



on



yt nQoSvpov/xtvoig



ti



15



xara-



( x a ì yaQ civ TOVTO



Ò' RJV



n£Qiyivo[iivoig?



gestìentibus pro aiQov/.umvg



¿QtzTjg'



7taQaxoi/.icó/.tivov



tjv d'



ywqav



y.azù



vnäqyovg



ròv



III.



Qiaaulovly.rj.



de ¿Vm



anovSat/avzog



¿Qxitod-ui



(iqdìyÙQ



Xr\v xal 15(17)



rotg



xXijgov



nXìjv rov



10 y.aTiiQi'ßovio,



L.



xal /.wvov ov% a'i'fiaai azu^ovzeg



¿.noäwT] • 'IiuXovg



fiaiovg,



rijaat



oQttp{iivovg TOTE



xal xXijgov xaztlmov



5 zov^trog



ovötv



xal



UQUZIQOV.



PALAEOLOGO



äij



ey&Qotg wart uvzovg /.ia%o(.u-



duis ab se reposcendis cogitaret. nec porro ìstam r e m , quam dixisset omnino praevertendam, facilem aut brevi transigendam apparere : Italos enim tarn proeul esse a reddenda Romanis imperii metropoli, ut etiam Epe non prorsus vana maioribus inhient, e t adeo non contenmendis sint viribus ut eorum ditio aegre Thessalonica finiatur. b a c , inquam, eiua omni, qua prius se iactaverat, oratione nunc sublata, illud modo pro se allegabat, regìonem se obtinere quam patres sui laboribus sudoribus ac tantum non fuso stillatila proprio sanguine parassent. hanc hereditatem ab ipsis ad filios trausmissam possidere sesc iure quain optimo. quorsum ergo ipse illam inique repetentibus r e l a x a r e t ? sane si reddenda esset, iis potius reddi oporteret quibus erepta sit. non autem Komanis, sed Italis prius iure belli obtinentibus terras illas vi extorsisse maiores suos, quorum se posteros ac sobolem f r u ì , quam legitime crevissent, heredit a t e ac patrimonio virtutis, quis non fas et aequum esse fateatur? vere siquidem dictum illud f e r r i , nihil cuiusquain meliori iure proprium censeri quam quod satagens quisque ac periclitans manu sibi ac Marte quaesierit. inter has utrinque in longum procedentes sua iura hinc atque inde allegantium altercationes copiae Ioannis despotae ductu militantes tempus rem gerendi contriverunt. at sebastocrator JVlouembasiam et circumposita obsidens loca quotidie cum principe pugnabat: non enim ea quam R o mani iam occupaverant Peloponnesi parte contentus, universam subiugare affectabat, ad id ipsi pro virili cooperantibus quos sub se habebat duces, Phile praesertim magno domestico et Macreno sacri cubiculi praefecto. ( 1 7 ) in his sacri cubiculi praefecti p r e c i p u a erat gloria, iain apud hostes Celebris fama peritiae rerum bellicarum et eo nomine ipsis formidati. unde sebastocratore illinc postea recedente, is ibi cum Phile est relictus, ut exercitui praeessent. qua in praefectura cum saepe prospere pugnai-



0 E



208



GEORGII



PACHYMERIS



vovg noXXuxig /.iiv evaxo/jTv, /.tlav Si yt oqiaXtvTag y.Qaxrj&rjvat xaxà noXijiov xaì ujirpoxifiovg. xóxt xolvvv in oXiyov xaxeP 139 xofiivtov ¿v qvXaxalg o /.iiv f-iiyag Soj.uoTty.og àno&v^ay.it, -rj 6' ixtlvov ntv&enu Evloytu Savu ino Ut TOJ (ìaaiXti nqoaayylXXovoa tog TIQOSWT] ¡.dv o 7iaQaxoifiw/.uvog xbv ixelvrjg yafijUgov, 5 xaì dug Inhrjdig y.Quxr\d-tlri xaì ovxog tig noXtjiov, OQVGOIOV ¡36&QOV TOJ avaxQaxrjyio, xai cog àXtj&wg ini Tovxotg xaTtjyoqtXxat, Xóyovg ì'%wv y.aì avfUptovlag nQÒg TOV IlQivT^tjv Xa/.tfiavitv xijv TOV ytua/.uQi OÌOÓOIQOV TOV (iaoiklwg &vya.TtQa ( y.T/IJ()WTO yù(t TOV ùvSgòg) ìxtTot Stdyovaav, xaì /.UT' avxwv ¿¡vai naQaóóvxa 10 B TTjv yj'iQav, xaì àvTMQuTTtiv xw ¡SaoiXiì. xavxa Xiyovaa y.aì ys jtQoaTi&tìaa, ^ EvXoyia ngbg %bv uStXybv md-avì) ìdòy.u' ìp yuQ ir. noiXXov xoiavxa àxovaag nigì ly.dvov xaì o fiaotXtvg. avvlaxa Sì xàg y.axtjyoglag xaì TU TOV àvópòg xaropdwfiaTa, cìig dy.òg eìvai ovxwg evSoxiftovvxa vntX&tìv ixiìvov xòv TIOIVT'^V xaì 15 rotavxu IUT1 ai TOV avaxiva^ta&at. xb Si yi 7tQÒg TI]V &vyaxiga TOV fiaaiXicog xìjSog xaì Xlav txavbv oìó/.ttvog niid-tiv txeTC vov wg (.uyiaxoig lmya/.ifiQivav[.ievov, xaì h'av naqiy.viì^tv tìg OQyfiv Stù Trjv TOV (iloovg TÌjg yvvaixbg inoxpluv. ofriv y.aì wg àXij&ivà TU nid~avà St^ufxtvog, xifiWQtiv naqavxixa rftiì.t xaì 20 serft, semel offendennit, ita ut praelio infausto ambo capti hostium custodia detinerentur, in qua magnus domesticus et mortuus. huius socrus Kulogia cum istum nnntium dolore suo maxiino auditum imperatori referr e t , proditum ab sacri cubiculi praefecto suum generum questa est, asserens volentem Macrenum bello victum fuisse, et ex composito inductum . ab ipso in provisas insidias magnum domesticum. et revera quaedam increbuerat non prorsus inverisimilis talis pertìdiae opinio, multis ex suspicione affirmantibus egisse clam et convenisse cum Principe Macrenuin, promissa buie ab ilio Theodori Lascaris imperatoris nuperi filia: baec enim ibi nupta, ut diximus, viro deinde mortuo apud Principem vidua perstabat. pollicitum autem tali mercede Macrenum aiebant traditurum sese Principi quae Romani in Peloponneso ceperant, et imperatori quantum posset obstiturum. Jiaec Eulogia fratri dicens verisimilia loqui visa e s t , eo quod iamdudum talia de Macreno imperator audisset. addebant autem accusationi fidem fortia viri facta, ex quibus credibile apparebat conatum fuisse Principem delinire tam inclytum bello ducem et in suas eum partes attrahere. quod porro addebatur de coniuge ipsi destinata filia imperatoris Theodori, id et efficacissimum incentivum quidvis audendi Macreno futurum videbat, utique summe expetibiles tales nuptias sibi credituro propter affinitatem quam per eas cum maximis iniret domibus. et quia idem matrimonium periculosissimum rebus suis futurum intelligebat, idcirco quod eam mulierem utpote sororem excaecati a se Ioannis sibi esse infensam suspicabatur, concitatus in vehementem iram, et quae tantum verisimiliter narrabantur, pro veris et omnino certis habens, atrociter ulcisci vel primam istius invisi sibi connubi! cogitationem in



DE naga



MICHAELE



To'g iyßQotg



nfyixpag



aviòv



naquoyiÒbv



Iv 7F¡ yvlaxf]



àvxaÙ.ù.iTu



ytvvalwg



y.ut ravia



óé yt leyofttvovg 10 ngoaht



o y.Qarwv,



t/wv



Tovrovg



vrjffovg xaì TOV TWV LYßQÜV 18. xxu 15 í « .



Ov (,tr¡v ukV



tìyt



yàg



raìg



TÜV nánav



núvcag



xaxtQQa&vfiti,



ukr¡9-tiaig



ót* aiv xaì Tùxud-t



òt^iwatai



), (xirug E



oì'xot xad-qfiivog



r¡nQu-



fié&tv;



ye



nollov



i(.uTv ixtTvov tl'a avvuòug ' TO yaQ TOWVTOIG Sto/ioTg avvòtSla&ut ì'aa xal TO ¡xrjStv filo vai iTtfret. TW rot xal ftqxe TOUOV ¿ 7 w k o y l a g t'yjav fiyx' Inlvotav tov TTjv dixijv àno&lad-ai, in* àfx-^yavtag Ini fitalxag nv tv ¡.taxi £wvrag xal avvfóitg reo ituxQMQyrj txqintio, xal xaTijvrißoktt Q(iäg TOV Seofiov TOV Ixlrrtv ùvtivai, xal F.uxtyvwxóxi TTJV &t- C (¡amlav Inaytiv, rjv ixiTvog ßovktxai • tivat yaQ txoifiov TZQUT15 Tiiv 0 t« TtQooraoooi, to /.itvxoi yt yiyovòg ànoirpov Stivai (tri Svvaxov e k a g tlvat. ol óè naqà TOV naxQtaQ^Tjv IQ/6(UVOI à n y y ytkkov fièv xaì xà TOV ßaaiktwg, xaì àtp' avxwv òè nktìoxa nQoaixi&avv XOJ ßaaikü YAQIÌJ>(itvoi. B d ' vntQtwQa t r j v ¿«7ntQioTtQÙv yuQ ß aktiv tig TOV xók- D atv xaì ovò' okwg nqoatXyt. est Myltza, ut dicetur, dedente Mesembrea, magna civitas, cum qua et Anchialus in potestatem nostrorum venit. porro quae circum has urbe» oppida pagique erant, gustu semel mutationis accepto malentes imperatori subesse, certatim a Bulgaro deiiciebant. urebant haec intime Constantinum imparem tunc resistendo et iacturis ac cladibus toties repetitis attonitum. ringens ergo ac fremens ( n a m aliud in praesentia non poter a i ) expectabat, et inhianter captabat ultionis opportunitatem, quam animala negotiorum quidam non immerito dixerunt. 19. Haec agentis imperatoris cura ingens agebat ferebatque anxiis cogitationibus perturbatuin animum. non enim ilium quietis partem ullam capere sinebat morsus intimus conscientiae; adeoque frnetum nullum praesentis felicitatis sentiebat, dum se diri anathematis constrictum vinculis memincrat, ut tali statu esse ac nihil esse paria putaret. itaque cum nec probubilem ullam criminis depulsionem nec viam aut rationem excutiendae iustae poenae, multum licet cogitans, comminisci posset, inops expeditions consilii vertit sese ad interpretes ac conciliatores pacis pro se ad patriarcham allegandos. quam ad rem ratus idoneos quosdam vitae sanctioris professores, assiduos et familiares patriarchae, per hog preces suas ad ilium detulit, vehementer orans ut se supplicem nodo quo stringebatur solveret, ac poenitenti satisfactionem quam vellet imperaret: se quippe promptum paratum ad exequendum quodeumque praeciperet. hoc restare unum: nam quod factum sit infectum reddi arte aut conatu ullo non posse, ea illi patriarcham adeuntes copiose accurateque imperatoris nomine egerunt, mu'itaque adiunxerunt studio proprio, magnopere satagentes persuadendo ac placando patriarcha imperatori gratificali, at patriarchi talia precantes repulit, et ne audire quidero sustinens columbam



212 nov



GEOKGil t'cpi],



vaxov



Y.ày.tlrr^



vov.



'¿vu,



navzu xuv



E naxQiûçxov yovGi



(roiro



tyvta



ytvoixo



avxvv



xat



çantiav xaxxe,



xov



jtitV çtjxwç



xal



yàç



tatç



ovx



tlvat



B qiavtçwç 71010Vvxa fttydiiov



xal



àXV



ini



ïXeye xàv



xal



¿(¿uçxijfxâxcov



/xtyâXtjv



ròv



y.oultavxhç



i^oftoloyoj'fiivoç



o /.ùv iÇifxti nçâxxeiv



nçoat-



xal



xàv



that



ôû xal



5



Xiyoi,



xul ô t'Ço- 15



xà qsûçpaxa,



;"



&t-



xal



o xi xal



" x al xlç olôtv



10



xijv



xal ùcpavwç.



" no ht xi)v &tqandav



xov. ôtÇaoSai



5 xov



âi>xiipâç[.iaxov



nço&vf.iwç



(¿èv itflxti



w;



xul xù



ivtßaXov



xr/v Xvtriv



àoçioxcûç



ßaatlta



xal



xal xrp> jToçycô),



xò noiitv



ixtîvoç



tïntlv



ov nçood-qat]



xovxwv,



o ôè xà tîjç 9-içantlaç



« n i çqxoïç



àoçiaxaivwv ,



nktiaxr]v



noXkuxiç,



av-



naçttxuÇôfiiy.iìv nçoaamdf]



xà avxonçôawnov



loivvv



ôè noXkûxiç



tXtytv



nXtlto Ivane,



vnovoiuiç



Qâ-



Lfâwv xàv



ol ô'vnovooxovvxiç



ivxvyy&vttv



î Ç ï J t î î /.la&eîv







xal



àaXtv,



nkr¡9og



Ufi* avrai



vnoxtxá/aro



ixtlvov



xai nnXui



¡.UTaxaktttai uvTovofiov



anoxwv



rf¡v



ßaaiXta



111.



yvvutxag



ZÜV ßaaüJa



iòv



L.



rr¡v t*£oäov



di xa!



f.itv



vno&r¡Hag



ovreg



tu







,



10 f? tml-ioitv



fxxiapij&eìg



uftt'g,



fii¡riga,



&tig fretog Ixtlvov



n/fiipag



oovlràv



yor^iáxiov



xal



PALAEOLOGO



avv



Slxrpt



t ò xtjóog



ravra



ini



vó&o)



ffitXXe



OVVIOTÙV.



C



ìxflxvvwv







7igòg



&vyargì % avi



'



cessa uti f a c ú l t a t e , sed statim, pecuniae magna vi opumque caeterarum, uxoribus praeterea liberiique cum sorore a c matre Constantinopoli r e lictis, itineri se dedit. tantorum pignorum ibi dimittendorum causa ¡Ili fuit partim cura celandi quae coquebat animo, et omnem a se suspicionem amoliendi, partim prudens metus ne non satis expeditus esset ad ea quae meditabatur, si tantis carorum capitum affectibus et pretiosarum sarcinarum impediments implicaretur. ita ¡Ile cum familiari comitatu egressus urbe ad imperatorem festinabat. interim autein eius patruus p r o fectus ad Constantinum Bulgarorum r e g e m , cum ei, tum potissimum eius coniugi Consilia sibi suggesta imperatoris invadendi communicavit; et fac i l e , olim videlicet eo propendentes, quo volebat perpulit. ipse statim certis hominibus subinissis magnum ad se Tocharorum numerum evoeavit. nec difficile fuit pellicere spe ostentanda ingentis ac parati l u c r i , si coniuneti Bulgaris praedatum in Romanorum terras exirent. Tocharorum numerosa gens tunc adhuc sui iuris erat : nondum enim eam sibi piene Noga subiecerat. hie videlicet Noga rebellare tunc primum et dominorum iugum excutere ineipiebat, amici familiaritate cum militibus suis Tocharis et aequalitate civili vivens, socios tunc illos defectionis habere contentus : nam cum ipsis missus, opera illorum subactas bello regiones lion Cani (principem illi sic vocant) a c q u i r e b a t , sed uberes atque opimas illas esse terras animadvertens suo proprio atque illorum obtinebat nomine, hi tunc audita, quam diximus, invitatione ad praedam accurrerunt quali canes ad saginain ruunt i m p e t u , fertiles et opulentas devoraturi regiones, nondum foedus affinitatis vínculo adstrictum Nogam imperatori coniunxerat, quod ille filia notha Euphrosyne Nogae in uxorem danda deinde contraxit. tunc porro eodein proisus articulo temporis et



232



GEORGII



PACHYMERIS



UQU XAL U/J.A ILÈV Ò ßACTKIVG NGÒG RRJV NOL.IV t « XAXÀ SVATV D D-WV HHIIVI



RAG ODOVG,



AVV KTOVARAVRIRTO RÙG ày/.ia



vneQ/Holiig



na-10 oaov



nooaSoxia,



ug



tirai



Sfyo/itvoig



xoTg



Si /.ti] xóaov



o Xoyog zoTg /.uiQiotg xoìg



nXi)v xaXòv xoìg



&itwv



e{¡Sot-iuSog



(incog av(.i^air\,



motivai,



q>aivtadai. ifmivtiv



Xoyov



Xtyó(.avov



tì'tolh yùq t'



KQOVIOV,



rn-it(/a xijg SivxtQag



ix 7iapaaiviov.



o yàg



fiaoiXtvg nag yiyvóftivog nQÒg



t o niiaut avidi Tt -rjniiog nqoatvty-



xua&ai



imi



xaì zòv òiaftòv Xvttv,



noXìg r/v oQiyvéfitvog Ix navtòg



àntyvwozó



% qonov



5 od-tv xai noXXaxtg Tovg uq/jìqìTg avyxaXwv xrTV, (5g dlov ov ayovza ovza



%ov



xal ¿vat^uvvara



ol rà TOV



èxtìvov



ifxaqivQiio rtjv àvuy-



nQoaxontXv,



o óì xàxiivoig IvttXovfitvog B



wg fxtya TI xal TOV ¿nò



òtofiov hpoXxiov



¿XQVV



ovTog



tw



Imavqtzai.



ifi lìs io ¿Q/atov



X&fiivog.



à'



ov%



TOV



zcuv nQay/xazwv



wg



TO [lèv yaQ àòvvaiov,



aXXà



fttj o"ov t'



lnavaxàf.T%pu ì'guXij-



zarzófievog dvotv &azeqog



Ciytv àvTunaiTwv



nuiQtaQ-



ovzwg,



nQayfiari vtfteouv, ti nXmnitXr^iazog



XlfSai o nqbg TO StQunivtiv ij TU ngóiega



axonov,



ànoaxtvaoao&ui.



T&V ìiXXwv A/oXtjti TU zìjg ¿Q'/rfi noXXà



àvayXTjg ànugaurfiov,



10xaì avzovg



P



, tj Ttjv Stqandav TO òè nuvzwg



15 xaì Séov ov naqaiviìv xaì TÌJV TOV (xtzayvwvai



nguxxot, àvufial-



ùvoixovófii]TOV.



Stixvvitv óSùv



xaì



IV. H ine incipiunt res adversus patriarcham Arsenium gestae, cum enìm imperator totus hactenua fuisset in deliniendo p a t r i a r c h a , omnibusque officiis eblandiendo ut mitius agere secum yellet et anathematis inietti vinculum solvere, postquam animadvertit se nihil proficere desperavitque plane meliorem in posteruin successum petitionis istius suae, conversa velificatione vehementer in consilium incubuit eius ornili ratione amovendi. ei rei praemnniendae, saepius convocatis sacrorum praesidibus, contestans exponebat angustias quibus conflictaretur, inter hinc quidem urgentes ineluctabili necessitate curas imperii, tales omnino quae solutum a caeteria animum requirerent, ac vel sic vix a satagente cunniteuteque prcut oportebat expedirentur, inde autem obstantem duritiam patriarchao impedientis se ac quasi constrictum trahentis diris vinculis anathematis infandi. considerarent b a e n , et viderent an non esset aequius venire ipsos secum in partem solicitudinis publicae, improbanda ista intempestiva pertinacia, patriarcham, cuius essent partes adhibere curationem lapsis, obfirmasse inflexibiliter animum in prosecutione alterius harum duarum r e r u m , aut u t reponatur in priorem statum id quod meo peccato mutatum est ; aut ni hoc fiat, mihi omnes spes redeundi unquam ad communionem ecclesiae inexorabili severitate praecidatur. atqui, ut vos pro vestra prudentia videtis, alterum quidem istorum fieri non potest: aiterum perquam inhumanum est et ab ecclesiae materna in suos indulgenti»



C



252



GEORGII PACHYMERIS



•xiZ /.irjdìv rov nlyftfiili'/iaiog Ix nqoaiqiaicog,



aìod-0/.itvip



ò di xaì



¡.itxayvmvat,



xòv



¿'£ avxov



xaì rtjv H-tqamtav



ixxoncog



xavaxtjqatv



oiy.ovo/.iotxo,



ìxtìvog



D t o àjioyvwvat



avviiqti,



wg xqtTxxov



vai ¡.uxayvóvxa' Xuav



t o tìv yùq



uìitìviCovouv. xaì



onwg



laj.ißüvttv



ùklà



bXko



nvv&dvia&ai



xaì



nXrjv



a&at



f.iì]div



lovTog



to



fxtìvog



ytvofifoov, [tai.



tlóóxa



"



ùWà



ai'aXa/tßdvwv



o TOÌg ¿x&ofUvotg nqooioixojig òrfkoi r¡aav ià nqòg /?uaikta TOV naTqiáq/ov avvóXwg ovx ànoÓIX¿fiivoi, xaì Sia TOVTO noXXà xaì avTOÌ TiqoTi&Ù'Tig xaì A/LI a 1 5 avvtlqovTtg &tquntvtiv ìj&iXov TOV XQUTOVVXU. ov /.ir¡v Si àXXà B xaì xad-vmaxvovvTO /.livov xaì aviov ftaaikitog nqoanifixpaviog avToì TU fityúXu avVkr¡\fjtaúut, ( 2 ) ò yovv fiaoi'ktvg xaì uk- P Xovg fi tv xa9' iva nXiiaiovg ànlaztiltv u£iw v jòv tiqáq/rjv Amp u t a n t e s , aequum e s t , p a t r e s ,



d a r e TOS operBm



ut ìmperialis d i g n i t a t i s ,



prout fas piumque e s t , ratio



habeatur,



negligere nog t a n t o iam



tempore misere



suspensos atque



y e r o ? an non a b nonne



neque



destilantes inopia consiiii.



ecclesia poenitentiam



dar!



hoc olim eius leges divinae sanxerunt ?



quisque vestrum praescribendis sunt?



quoscunque opus



e s t (plurimi



satisfactionibus c u r a t i s ?



an illos



an



non i u x t a eas autem



peiori



unos ecclesia ab universali



ceptos exclusosque v i l l i ,



quid



enim-



poscentibus definitum



est?



quotidio



offeruntur



conditione



tales)



principes



sua in filios indulgentia e x -



nec legum omnibus latarum



fruì benefìcio p a t i -



t u r ? respóndete nuin ita s i t ; d e c l a r a t e , i n q u a m , non e s s e apud vos poenitentiae locum, nec excipi a vobis resipiscentem qui purgando iniungi salutares p e t a t : e t alibi qiiaerere rem aliis



in



consequar. relinquo,



necessariam cuius hie copia



locis ecclesiae s u n t :



poenas



sibi sceleri



turn meae p a r t e s e r u n t mihi consulere,



eas adibo,



a b iis



non suppetit.



aliao



poenitentiam petam e t



exposui vobis sensus íntimos animi mei : considerandum vobis et



cum



ipso



p a t r i a r c h a consultandum,



non enim amplius patiar pro



deposito



me



quid



abiici.



fieri



iam,



conveniat.



inquam,



mihi



piane decretum est aut a c c i p e r e curationis moduin a vobis aut alibi q u a e rere.



talia episcopi« locuto i m p e r a t o r e ,



tionc auspicato praelium, ficato , d e c l a r a r u n t ,



quae severe



a g e r e t , sibi minime p r o b a r i ; disceptataque ut



ac



ac



promitterent



p a t r i a r c h a e r g a imperatorem



ad



post



multa



offerendam



invicem



collata



Augusto poenitenti



non tamen tunc adhuc ulterius processerunt quam



se intercessuros



p o s s e n t , suadentes ut



q u a e dicta f u e r a n t dolore signi-



dure



propterea



paratos se ostenderunt



reconciliationis viam.



a c p e r h a e c quasi prima velita-



iili ad singula



pro se



apud



patriarchain



i p s e de novo



allegaret



quam ad



efficacissime eum oratore»



supplices, quibus ad iropetrandum quod r o g a r e n t ipsi se pro virili c o o p e r a t u r o s recipiebant.



( 2 ) igitur



i m p e r a t o r cum



alios singillatim allegavit



256



GEORGII



PACHYMERIS



'



xuì TIQOOTI- 10



è òi xaì fiàXXov rjyQt'aive xaì



a v r à ! òrj Tip 'Iwarjcp yivvulwg



D &tv tXv&t]



TerayfttVov



TOV ÓÌO/LIÒV Xveag



wg xuì



dvaóoyrjg



TO



(pavtQWTiQov



i f j v nQtoßilav



ixvcivo^itvog,



trtg yvw^irjg,



TU Tìjg ßuatXiwg rixòg



ót/ja&at



ùXX' o nargiag/^g



TOV ßaaiktwg



F.IWRJ TW ßuotXti y.aì



y.aì tig naxtqa



y.axr^iiß'jXti



TOV nvtv(.ioiTiy.ov



tt/e



u'jg ixtXvog vma/vnio,



TOOOVTOV TW inni ¡.dio avvioyiod-ai,



C w Trjv naiòilav Ta&ÌTwg



ovri,



og òr] y.uì raXyoiov



nvtv/.tazty.òv



j f j u$itooei.



¿O/ITQÌIOF in(Q naQà



'Iworjtp,



'¿noazi'XXwv



xuravtvtiv



tTolf.i(o



TOX^WVTÌ wg Sù.^oiv, tcp' iu [lyäs



ófjd-tv



uiyiì



Si



nvtvfia-



ìj ¿(pvXuyfrrj ì] xuì xav firj ytyovog



ùfie-



ìmnXrjXTitv



ìfr^do&i],



15



naqußawg



plurimo«, suppliciter orans patriarcham ut se cura moestitiaquc liberare d i g n a r e t u r , offerers l e paratum ad quidvis exequendnm quod iuberet. tandem e t Iosephum ad id uiisit monasterio Galesii praepositum, coenobii quod r e g e b a t nomine quam suo ipsius vulgo notiorem, virum spiritualem e t qui imperatori patria loco e s s e t , quippe audiendis eìus confessionibus p r a e f e c t a s . faune ergo pro se supplicem allegans, obsecrare obtestarique patriarcham institit uti tandem inflexus induceret in animum non amplius a s p e r n a r i prece« suas^ vehementer id ipsum ab eodem episcopi contend e r m i orante«, argument» etiam adhibitis, et indignuin videri contestant e s principem tanto tempore isto quasi ergastulo diri anathematis constrictum detineri. urgebat pro se quoque ardenter rem eandem spiritual i p a t e r supplici«, i l l e , quem dixi, vir reverendus, deraississiine deprecans suscepti sui nomine u t castigationem quam aequam iudicasset praes c r i b e r e t , et ea perfunctum miseratus anathematis vinculo solverei, surdo haec canebantur. o b d u r u i t , quinetiam exasperatus efferatusque magis est audiens ista patriarcha. adeoque inflexibiliter haesit in proposito, ut etiam e a rogantes o b i u r g a r e t , et ipsum Iosephum acriter coérceret, eo scilicet nomine quasi is imperatorem absolvere ausus esset contra p a t r i a r c h a e volontatem. fama certe increbuit per multos vulgata, prohibitum interdicto Josepho a patriarcha fuisse ne deinceps ipse confessiones, u t s o l e b a t , eins privata« acciperet eumque absolveret. quod interdictum, si v e r e c o n t i g i t , an observatum s i t , an id transgressus Iosephus transgressionis istius venia impetrata restitutus in integrum f u e r i t , an postremo crimen istud contumaciae contra interdictum et revera consciverit Iosephus et inexpiatum id m a n s e r i t , in medio relinquam. fama quippe illi priori contraria sparsa quoque e s t , asserens nunquam perlatum a patriarcha t a l e interdictum. et hac defensione Iosephus i p s e , factus



DE MICHAELE PALAEOLOGO L. IV. xul o ^Iwatjf naTQtaQ'/ivaag òtiay_VQiL,iTQ, ojxwg



xh^xa



naxQia.Qxtvao.vTog



5



3.



vrtGTUWv



Stg



bvofxai^uv,



xtlovfxtvwv,



'AgatviaTÜv



xax'



aifivvvovTtg



fa'yitv,



roinixXtjv



nlrjQTj avv&tfiivog



ovx i]v xaxavtvcai 1 5 TWV xt(paXaiwv o TOV klßtXXov t o (xixQia,



ùo/uivw



è ßaaikii)s



zw



Sitnvv&uvtxo tyyuQlaag.



àywvag tv&vg



SO à n p ì i ; il'yjxo TWV y^ttfiftdxwv oxétfjewg.



,



xai



otg òè



1. TOvTQ P .



xiipahaioig



ßaaikii,



txnl^Qwaiv.



b



a/ta



ojiot'ug ¿IRJ TIJG



xuì



àmXoyovvto, xai



XtßtXXog



10. ¿(¡¡livens P .



wg



ó'



nigi



te



ovvitòóxag



TOV c tytiv



TOV



Xlovxa,



xijg JIÌQÌ



xovxwv



avyxsxQÓxrjxo.



xdà*



hi&tt



17. ixvoiyxTj ?



postea p a t r i a r c h a , u t e b a t u r , asseverantìssime affìrmans nequaquam id sib! prohibitum unquam a p a t r i a r c h a , contradicentibus mhilominus et in asserto perseverantibus auctoribus oppositi r u m o r i s , qui in satis magnam inde celebritatem abiit. adeoque id unum et potissimum e r a t in criminib u s , quae Arseniani obiectabant I o s e p h o , ab eo schisinate discissi. 3 . T u n c igitur sub initiuiu A p r i l i s , solemnis ieiunii t e m p o r e , dum festum ageretur quod Acathistum vulgo nominant, quidam e x clero E p s e topulus cognomento, in ordine notariorum patriarchae i n s e r v i e n s , post ipsorum primicerium, quem Megitéh sive mediatorem plerique solent ampio nomine vocare, libellum a se digestum accusationibus plenum sponte imperatori tradidit, noctu post finem bymnodiae. iinperator convocatis qui forte praesentes adfuerunt e c l e r o , simul omnes interrogabat ecquid consensu et conscientia ipsorum Epsetopulus id egisset. cum autem nemo annueret audientium praeter unum aut alterum , de capitulis percontabat u r , simulque cuius esset existimationis qui libellum obtulerat. ad ea clericis datori quidem libelli mediocre testimonium r e d d e n t i b u s , crimina vero excusantibus, opinatus statim fieri non posse quin haberet conscios qui tantum se in certamen d a r e t , cupide scriptum oblatum tenuit, occasi onem inde sibi nascituram augurans leoni», cuius tantam experiretur saevitiam , in potestate habendi, mox diem praescripsit examini. capitula libello comprehensa haec ferme e r a n t , primum , e x principio matuti-



G corgius Pachymcres I.



17



b



òiòóvxi



àvayxtjv *Xtlv



ti(



xaì xaiQÒv o



xovg







yQwxa



iuoXytpewg



tvòg ij xai ötvxtQov,



ànoòvad/uivov



oìq&tlg,



TAT



TU o t 7IQA/ß~IVTA.



'Eipr}Tonov\w



àxovovxag



n(QÌ òè TWV xt(puXaicov



tig ToiovTovg



iy-



TWV avvrj-



xai



'Eipijxónovlog,



ix TWV TOV xXrjgov



ti x a i avxol avvoiöaai



ixxhj-



txtivov



o v xai ¡Atolxrjv ttwdaatv



TIQI/UIX^QIOV ,



TOTE ovarjg (.tira Ttjv rijg vfivwäiag 7ia(taxv/óvxag



ifj



tOQxrjS àyo/.iévrjg ìjv axd&iaxov



TWV zig TOV XI^QOV iv voxuQÌoig



1 0 xaxriyoQr^iaxwv vvxxhg



xlvàcuv



ayttp^iivwv.



TOV 0(püv



/nxu



7IoXXoi



TWV



TOVTOV



vntQ



àvtQodyrj



T o m TOIVVV BORJÒQOJ.UWTOG iaxa/nivov



&wv



Tikwv



ànoXoyov^itvog



iVTtv&iv



WS IO/VQÒV nqoTtivóvTwv



clu,



lovg



vaxtQov



noXvg



257



258



GEORGII



yoav,



wg tìntìv



vrjg iftvioóiug



xml t w in



TW XOVTQW irjg



GOVXTUV



xaì



XUFITIQÜG



xal



fiovayw



ov £? rtp &ii(p



wg o avròg rijg



ov&t



i w ìòko



roig



txtlae àfiv^TOIG'



ó Jf



yuQtv. P 175 xovg



àyvotiv



XOVTQW ÌTiXto&Tjoav,



/utyaXyg xvQiaxijg



ye ßaaiktvg



xal drj nQovTtivt TO J f a (pia I 7iQuyi*u XQWV



TI)V



èoxovv



NQBG



TO



7IQÒS ùnokoylav wg aviòg



TI'TJ Ó



di &tw



axixjjiv



onwg



TOV



ìli



NATQTUQYIJV



TU£ag xovio



notoirt.



TO



nàv



ùntkoytìio



TO TIQWIOV



,



òmlrr



y.uv ovx ixitrog



tnuXrlf.tf.tivqg



15



¡niavvrjyt, ixotvovvntQttio&AI iòoxtt



àno-



yuQ y.ul



, TO ¡.tiv TOV wg xoig



to ¿¡OV-



ÌTIITQÌJIWV



ov yuQ rtv



io



laavivovji



TU yQUf.tf.taxu,



TW oxonw, ÒÌSI'&GSUI.



xaXovftivog



TOVToig, OQOQIVOV



TWV uQyitgtwv



tig yvwatv



GI'fißukXtoSut



TO



ye ntxTQiuQyjj



TWV yQUf.tfA.UTWv unu'§



ft tv txtlvotg



vltaiv xthvoutv,



u /uìv TW hßiXXw



t f j Kwvoiavitvov



iniSrj(iovvTag



jotg



TO ini



xaiu



• tw /.itvioi



5



iyxtyuQuyf.it-



nuTQiu^ytj



TW



xaì



ofiwg



xaì



UVTOV



wg



iXkovtoQ-ai,



wg xal



TQÌTOV



avv Tolg aaxqunatg



ovx r\v,



nQooifiiu^itvfitvwg,



TWV aytuaj.iu.Twv



(.ittadiòóvai



¿QSQI-



/.lóvip Si



xthvoai OOVXTUV



%otg /itu()f.iuQotg



f/«TO , T a i r a it x a ì t o i a v & ' tripa naQunav



TOV



ixx"kr\aio.g ovyvuxig



T i xaì ovlXnavtvotie.



avvth&oi



uQyJ] t i j g



1pulfxbv iyxotpui,



(.ivr^ioavvw



i(peivai



vwv , IdyuQt]votg



E udtjlov



ait(3



OTUVQOV



t o iv



nQÜtxov



ßuadtwg



t ò TiQOOxiìa&ai



yuQaxxrjQiov



txtlvov



rov



òtvxtQov



xaiotpiv Tifiiwv



txacrov,



TOV vntQ



D TW r-Qioayup o&ai'



xud*



PACHYMERIS



fiovuyotg



FIT)



tpalftov, avvij-



4. TOV deerat. nae hymnodiae psalmum pro imperatore recisam a patriarcha, iubente solo trigagio et super eo commeruoratiune prooemiuin absolvi. secundum, nimium se propensum et familiarem Sultani praebuisse, adeo ut ei et comitibus permiserit saepius lavari in lavacro ecclesiae, ubi sunt signa venerandae crucis marmoribus insculpta, cum isti essent Agaren! et Christi mysteriorum expertes. tertium, quod filiis eius coinmunicari per suum monachum sacras eucharistiae reliquias iussisset, cum non constaret an sacro baptismo initiati fuissent. praetereaque ipse Sultan cum suis satrapis per matutinum spleodidae magnaeque dominicae patriarchae litanias celebranti adfuisset et siinul litanias recitasset. baec et id genus alia libello inerant. porro patriarchae baud usquequaque ignotum erat quid gereretur: tamen is totum deo permittens quiescebat. at imperator admissa semel delatione scriptisque accusatoriis receptis, congregavit episcopos aliarum urbium qui tunc Costantinopoli sunt reperti, eisque ad notitiam scripta sibi tradita protulit, et ut communiter secum considerarent quid sibi esset faciendum petiit. non enim erat cur differretur negotium quo dudum aspirabat viam pandens, etsi non videbatur sufficiens ad terrendum patriarcbam. ¡Ile quippe, utcumque nondum citatus ad pro se dicenduin, respondebat obiectis, ad primum quidem de psalmo, aiens se auctorem fuisse istius psalmi tali tempore cantandi, et cum antea solis a monacbis id fieri consuevisset, primum se in ecclcsiae usum in-



20



DE Seg



ov,



MICHAELE



xùv



r f j ixxXìjaia



wg avtuQxovg iiyjijg



óoxovvzog



ixnl^Qiüotv



reloii]



ztXtiaùui, rov



• xul



xal



zgttjuyiov



Stxalmg



TOV navróg;



Xovta&ai



avròv



av ìxxXtioivzo ixxXtjolag, tìxóvwv



navztov



ixuvoi



nwg



zwv



ovaiv,



àylwv.



eìg rt



(figtad'ai



ùyx'iptwg



Si zùXXa



fxìv /.laQzvgovvzog tyovzig,



ovx ifiòv



àXX' ovy



15 TOV ßaaiXiu



iSóxovv



avvoóov



ìj9iXt



ivrav&a



xal



xal



nuzqiaQyJLv



TOV IdvTioytlag



¡.itztariXXtzo



20 togzìjg



ràg ivfrvvag



avyxgorsTv



ZOVGÀPXIIQTÌG



ttwneQ&¿rag



ànoxQijaovotjg



àio,



nQog naQaìvqoiv.



Ixavà



ij-eX/o&ai zwv



tov



TI



o&ev xal



navzayó&TV,



anavzüv



"zécag



òixaiwg



)) TOV zijg



TOV GTUVQOV xul ccplaiv



àvitzai



nuviag, u/.ia



xal



nQoOuvtv&vvov



(xóvov,



zavza



¿XV



rotg



rat nazQiuf/yrj, uQ/iiQt'wv, 'AXt^AVÒQITAG ßuatXtxatg waze



yovv



àfxqà ¿XXà



naQovzwv NtxoXdov avXXaßatg



TIUQWYRJXVIUG



(.lyde/niüg



C



xal



ìxòitoyd-rj-



wg XfiiCTiavoìg ixtlvov



undvzwv



Ev&vftiov.



ini zw XOVTQM



TOV TltaatSlag



oìftut • il d ' aXXwg IXlyyoivzo TO 7iXrn.t/.iéXrj/.ia. "



tyxaXotzo



XovzQwvog



xal zotg vltaiv



B



iìg



ti xal TOVZO



XOÌTQCOV, OV/ tjzzov tì



nuXiv



uv Sty.alwg



xtktvtiv.



TOV zijg ixxXtjaiag



; t o ¿È TÙÌ aovXzàv



à'àiioiì]



TOV aovXzàv



(itjzt



259



ZOJ /¿vq/iwovvip



wg zwv UXXWV nqòg zotg ya.qay(.MÜI tvixoiQovvrwv



10 uaißiaiv



tiölvat



IV.



uv ànoXoyì]aó(.uvog



TO óc zovg



/.lèv (.tyT'



L.



aiiog



avv



OVTCÜ TOV ßuaiXt eng l'yovzog,



5 xa&v(ffìg



aovxat



PALAEOLOGO



TIJG



1iQotfàatwg



ZTXITI» rjgt



amrr



duxisse. verum eundem se id postea improbasse revocasseque, quod sufficere videretur trisagium cum commemoratione ad orationis expletionem. praeterea si alia facti huius defensio deesset, illa se uti iusta potuisse quam suggereret praesens status imperatoria ; qui quo iure queri posset exclusuiu se particula quadam ecclesiasticarum precum, postquam patient e r et demisse acquievisset excommunicationi, qua omnium sacrorum p a r t i c i p a t i o n arceretur? ad Sultanis comites quod attineret, lotos eos ecclesiae balneo nescire s e , neque id iussisse. caeterum si allegata ratio v a leret, excludendos eos esse cunctis pariter urbis balneis, non ìr.inus quam ilio quod ad ecclesiam p e r t ì n e r e t , cum aliae quoque thermae , p r a e t e r quara signis crucis insculptae s i n t , sacris etiam imaginibus ornentur. si autem id non obstat quominus iis, quantumvis verae religionis expertibus, usus permittatur aliorum lavacrorum, quid est cur repellantur ab ecclesiae balneo? denique cum Sultane et eius filiis tanquam cuin Cbristianis egisse irreprehensibile videri, quoniam id auctore idoneo fecerit, episcopo \idelicet Pisidiae tales illos esse testante, quodsi iam ostendatur nequaquam ipsos fuisse Christianos, i 1 lì soli ascribenda, non mihi eius facti culpa fuerit. sed hae defensiones imperatori non videbantur sufficientes ad purgandum patriarcham: verum decrevìt congregare synodum omnium antistitum, cui interessent duo patriarchae, Alexandrinus Nicolaus et Antiochenus Euthymius. itaque regiis literis convocavit undique praesules ut post festum sine mora convenirent, nullo praetextu ad recusatio-



D



260



GEÒRGII



'/orto,



PACHYMERIS



y.uì xà y.uxà xhv naxqiaQyjiv



j j ìxtrtTxo.



fsvvay&ùatv



tnif-tfliaxtgov



( 4 ) xónog Sì xfjg avxwv ovvóòov ò @aoihy.òg^4Xt'£ia-



xòg XQÌxfovog ìjv,



"va y.aì nQovy.u&tjxo ¡.itv ò



,



XQUTIOV



avyxadt-



tflvxo Sì xuì ol (.ttytaxuvig y.aì oaov tv u^tw^aaiv rtv, P 176 £ov è'



ol àg/ngiìg,



ovvrjGav òè xaì



xaì nuv



uno naawv



xò Tijg cvyxXrtxov



xwv



avvufia xoìg oywv npoeaxcuatv. rjv niQiqavìg



tÒv



nuQiùv xaì iniì g



xaì



XQiig Sì xwv



aiv (¿tv (ifj nagatxtTo&at, /.tiv yuQ xglvto&at VOÌV



xaì xoafiixajy,



ovxcog ìyovxog



ùoifultiug tira



ol J 1



xaìg ànoaxtiXaoi,



ndftnuv,



xaì



wg aita3ai ' UUQÓVXWV



Sì /.itywru- 15



vnoaxQttfovxig



fiuoiXiwg



ovx a'S,iov ovSì



T a i r a ngòg xovg



yQatffjìSiSovxo



àniaxaXfiivovg



xà 'kiyó(.uva, wg /.irj ìSr^.ovv navxa f.nx' 20



xuì ovX'/.oyog



xaì xqìg ytyovog t'x xivuv



nazQMQy^v



xuì xavxa xaì



nQotilr^tf.dvov,



C t w v Stxulcov tlvai rò ox>(xnav. TI pvxoqiavxij&tii].



XQI-



(tìv (iaoiXiwg



xaì eìg ufivvav



navxwv.



nif-movxig 10 y.aì ye



xaì tv àvaxxógoig,



TOV nuTQiuQxov iiyovzog,



ini



Sì xglaiwg xuì Tonov



xaì Stxaiwg,



nagóvxo;



ooov



nQoatxulovv



XITIQIXÙV



6 S' uvlvivt



xgónov



5



dv xaxTjyoQÙiv ìg /.itaov



xaì xòv nuxgiuQyrjv,



npòg ànóXoyov.



ngóaiOTia v Q'/.ttXe



nem suffectqro. pieno ìgitur yere convenerunt, et causa patriarchae ventilari a congregati« est coepta. ( 4 ) locus sinodi regium Alexiacum triclinium fuìt, ad id delectus ut praesidere posset imperator. assidebant e t aulae magnates, ac quotquot in dignitatibus e r a n t , simul cum episcopis. aderat et senatus universus, et ex cunctis monasteriis praecipui Qionachorum cum suis quique praepositis; nec aberant clariorcs iilustrioresque civium. et accusator quidem in medium prodiens libellum obtulit. is cunctis audientibus recitatus est. tunc cum esset visum citari debere patriarcham, mittentes tres episcopos et tres clericos ipsum vocarunt ad csusara dicendam. ille autem omnino venire renuit, cum diceret iudicium quidem band se recusare, modum autem et locum iudicii personasque f u g e r e ; a qua exceptione iuris species non aberat. nam iudicari patriarcham praesente imperatore, praesentibus optimatibus et saecularibus personis , idque in palatio, praesertiin imperatore sic constituto et palam occasionem vindictae captante, indignum videbatur, et tota res inique comparata, e a porro loquente patriarcha missis a synodo, excepta sunt scripto verba eiiis, ne quid calumniae interveniret. inde qui missi f u e rant redeuntes a d synodum cuncta ex fide retulerunt ad eos qui miserant, et coetus solutus est. idem iterum et tertio est factum, certis intervallis tempori« interpositis : studebant enim qui haec agebant, nihil omitterc eoruin quae canonea in eo genere praescribunt. caeterum nihil aliud ex



DE MICHAELE PALAEOLOGO L. IV.



261



yr/.p xaì xavovwv ixtlvotg Toiavxa nQaxxovoiv) ovdiv rtv nliov ix oxi FIRJ xòv NAXQIAQYIPT na^aixtTad-at xòv XQonov xìjg XQ!oitlog, xovg Ò* àvxtmaxtXXtiv ìxtlvtù, wg Inusxr^iova^ypv TOV ßamliüig thai óixaiovfitvov ev TOTg ìxxì.tjaiuaxixotg nQuy/nuai, 5firj Sixaiov tìvai fiijd' tvloyav xà Toiavxa ftiytav' orza ót'/a ßaatktxìji tmaxaalag xivtto&ai. TOVXWV



1)



5 . 'Ev oau) óè ravz' Ingaxtixo, ivvoqoag è naxpiag- E yyg, o xaì ulijdìg rtv, wg oidév iaxtv aXlo xò xtvovv Totavta ij TÒ TOV xQUTovviog nqùg avxòv àftvvxtxóv, oft xaì xivSvvtvoi 10 xayjZ xò xaxòv iäafrai, Tfi Tov naTQiagyov xaradixf] TÒ nQÒg txdvov ànty&ìg xaì òylwòtg 7 cuoTf xaì àntaxtvaa&ai Tavxa jSovleo&at, naQtóùv nüoav /uixqoipvyjav, "nnov xt inißdg, ftfj TiQuTtQov rfw&iòg °v xfjv IiwvoTavxlvov xuxllaßt, xaì ßaötktT npéouoiv. fi(.i(Qa i ' rjv xafr1 ìjv Tavx* ìnqaxxtxo xvQiwvv/xog. P 177 15 5 yovv ßaüdtvg xaigòv ìxtìvov oìtj&fìg imoxrjvai ov xaì Itfìxti naXai, TOV Ttjg àvioiwg (Jnit&t yÙQ ivvoetv zoiavx' ¿xttvov TO T* imßijvai "nnov TOV •naXQiuQyr^V xaì rtagà xò OVVRJ&IG TIQU^UI, TU TÌ xivovfitva wg iv %QW xaxadtxyg xaì avxòv ytyevrjod-at), Xaì wg IxftuXl^aa&ai nagaylvono, qiXorpQovwg vreodtytxai nqoaióvxa, xaì nXttoxov oaov òf.uXtt xà ya^ltvxa. wg yovv x a i p ò g xfjg tiQug XuxovQylag intaxi] xaì rjórj TJV ò xpaxcuv npòg TO xai vaili liuaxrivai, niutyag ixttvó; xiva TWV avxov xovg ini Trjg XtixovQ- B iis missitationibus e t responsis elici potnit nisi displicere p a t r i a r c h a e iudicii m o d u m , e t ob id comparere recosare, ad q u a e h o c e r a t p a t r u m r e sponsum p a t r i a r c h a e per retniasos ad ipsum v o c a t o r e s r e d d i t u m , cum s i t oìini existimatum aequum imperatori t r i b u i principem locum in cognitione r e r u m e c c l e s i a s t i c a r u m , n e c iustum n e c rationi consentaneum e s s e , q u a e e x eo g e n e r e negotia nunc a g i t a r e n t u r , maximi u t i q u e m o m e n t i , a l i b i a u t a l i t e r quam praesente a c praesidente principe moveri. 5 . Dum autem h a e c ita g e r e r e n t u r , intelligens p a t r i a r c h y , quod v e rum e r a t , non esse aliam horum motuum causam quam i r a m in s e i m p e r a t o r i a ultionem e x p e t e n t i s , in q u a prosecutione periculum e r a t n e i s malo aliud malum pro remedio a p p o n e r e t , suo videlicet in p a t r i a r c h a m odio et rancori p a t r i a r c h a e ipsius damnatione p r o c u r a n d a mederi a u t p o tius obsequi s a t a g e n s , speravit uno sui cum infenso i m p e r a t o r e congressu istud praeverti discrimen posse, q u a r e pusillanimitate p o s t h a b i t a equum i n s c e n d i t , desuetus id f a c e r e iam e x quo Constantinopolim ad v e n e r a t , e t imperatorem adit, dies qua h a e c g e s t a Sunt dominica e r a t , i g i t u r i m p e r a t o r ratus optatam diu sibi remissione!» a n a t h e m a t i s ad s e ultro d e f e r r i ( s u a d e b a t hoc enim equitatio illa insolita p a t r i a r c h a e adventusque i n o p i n a t u s , e t verisimilis c o n i e c t u r a , impulsum itluin inetu intentati iudicii e t periculo damnationis imminentis ad hunc conatum sui deliniendi) p e r h u m a n i t e r o c c u r r i t v e n i e n t i , e t cum benevole accedentem atque hilar i t e r e x c i p i t , tum blandii perdiu sermonibu» d e t i n e t . ut ergo s a c r a e l i -



262 ylng



GEORGII PACHYMERIS y.atrtaf



ntgif-itrtiv vijaovzog



alleno,



xal t/.tlivtv



rrjv npòg Tag àylag



yaloq>wrwg



TOV ligia TOVTO



C Qtto,



TO tvXoyqaov,



xarà



t o avvrj&tg,



S' rtv nuvTwg



TO ròv Uoa()/w7]v up



TIV&tv



eixóvag nqoolltvaiv



(irtT7 a).).o ti ntQiagyovvTag



(pcoviTv (.lìv TOV Stdxovov yta&ai.



a/.ia 9-iaoa/.iivovg



aiMmjXwg



avTov



(.irjTt



avTov



nqooxv-



UQUTTUV, o.l'L1 iv&ìg



ix-



tvXoytTv Sì TOV &tòv



/.te-



xal rijc liaovgyiug



ngog



o TUVT*



avTÙ in'



ixxlrjoiag



ànuQ- 5



ixiivog



naQioxivu-



avvuyayiTv,



y.uv-



Ttjv TOV 3ÌO/.IOV Xvoiv 7igay/naTtvaa/.ttvov



tyuv. •/.al



nag



f.UTaaxivaaa[ttvog



Toig tìxóai



xagaSoxovvrtg



oaov oilno) à(fi%ò[.itvnv ntgiifxtvov. Svov



TOV TtaTQiu.Qyrtv



D «¡uoc (.lèv laTUfxivog wg Si noTt



YTTO.



i&flètt ÓÓ%IO



xaziywv,



¿¡¡.ilXti, TOV



o Si ftaaiktvg TOV Itgov yard



int^rj



vXinztig



7io$ wv, rà"



ov ¿tov



rrjv



tvloyrjoig,



tvXoylav,



xal



"xal



"TI"



Itywv



TW naqa"ovrro



TO &tTov agyuv



15



y.al Tijg



Si y.al "y.alu



ye fiaoù.ù tvvóftwg



nQonrr tvXóyrjaov



TO



ìxanàiai



xal nuQaloylfaj



ov ovSi avfifeQOvhi



JIQOaovuStLfav,



y.al o Staxovog



fiav-



Siuoii^uuTu,



xaì TOV SóXov avvtlg avTi'xa uviionu



XTIGÒG TOV XQAT0VVT0G t£wha&t, Itqwg



Tiva noaù



a/.ia Si xaì wg ini TOV vaòv



ovSov



xal tvd*vg fi ix TOV ttgiwg o itaTQiaQyjqg,



TOV fiaoilia 10



òo-



uvQ-qhiyt



Tav-



ngoaigov-



20



turgiae terapus adfuit, imperator iam in procinctu adeundi templi misit certum e suis qui praemuniret, prout oportebat, sacrificii ministros, iubens eos, simul imperatorem ingredientem viderent, statim, nan expectato dura ille, ad sacras imagines adoraturus accederei, nullaque omnino alia quacunque ex causa mora interposita, protinus inchoare functionem sacram, diacono versiculum benedic pronuntiaute, et dei benedictionem •olemnem sacerdote pariter proferente voce contenta, ac consilium in bis imperatoria hoc e r a t : se una simul cum patriarcha intra temptum stante missae sacrum rite peragi, tacita quaedam futura ipsi videbatur sui a dudum iniecto anathematis vinculo solutio. atquc ita compendio quodam opportunae occasionis consecuturum se sperabat quod tanto iampridem circuitu captatum iverat. succedebatque illi hactenus dolus egregie. nam cleru universus praemonitus, ut dixi, ad inchoandum missae sacrificium proxime instructus omni convenienti apparatu et ornatu, cxpectabat dum apparerei adventans imperator. qui astute ad quod intendebat sacram penulam comitantis secum patriarchae tenebat manu incedens u n a , et per intervalla urbane interposita consistens, confabulansque plane familiariter, donee eum intra templum simul ingrediens induxit. supergresso autem ipso limen, statim diaconus benedic inclamavit; quam vocem secuta continuo est sacerdotis benedictio. perculsus inopinato facto patriarcha, et dolum subito intelligens, proripuit se, ac manui tenentis imperatoria elapsus est, " c u r " inquiens "dolose furaris benedictionem, et decipere deum conaris, homo cum sis? quod nec oportebat nec expediebat a te tentari." addidit praeterea baud molliter exprobrans "pulchrane haec putas et convenientia imperatori magnifico piolesso se iuxta leges



DE MICIIAELE PALAEOLOGO L. IV. /.(¿vM TTQinovxa, tnaivtiv,



"



nxafitvog,



roTg äXXotg àxovaai,



xaì S I À xijg aiSrjQäg xov



xaxtXäfißavt



xà oìxtta.



TÙJ



"AXt^taxw



ovv o/.icog xò



/uexaaxeiXa/.tsvog,



xaì



xaì nap'



qvyyavtiv



ijftüg àtpìxxut;



nQay/.iaxevófj.ivog,



TTQÒg Ttjv àtxrjv. TOVTO



tXad-ev iavxòv



(ti/ yovv



¿Xka i(itv J'



, xaì



yt fitXriau



if.wv àvafhxtov



&tlt].n



xaìix'



20 evfitfródwg,



ti



/LIÌV



ini



nXiov



axaTZOQUXV-



ìntvtx&ku



rw na-



ànnvxyati,



¿(pary,



rovg iXtyyovg ovvtod-tfoag



(fevyoätxmv



ftyvvfta,



P 178



,



Stu-



xtpdaivhw, ti S'



/xextXivcia&e.



oncng uv wg ìxtlvw ßovXijxov



xaxà



fidXioxa



avvayß-IVTMV



XQIVIO&U)



nwg av qivyoätxovvxa



d-fà),



fieyaXóipvyov.



fì;tXfrcuv,



xaì ti Xvnyotov



¿XX' wg ì'oixe,



1 5 ¿XX' I M I TO XQIXOV IvaitoXlXumal ofrw xaì



vtwg



"L'óttf. " Xiymv " 07lù>g ¿/Ua&Wg 0VTÙI



xwv fi^itxlqwv yetQwv àntSiÒQaoxe. xlyt



E



àfi-



vßptona-



xovg re xwv ìiQaQywv



TQIXX(VW,



1 0 TQUUQXI] oxXijQÓxqxa,



xaì



ó fitvxoi ye ß no il tig



xaì imi xtlog xtjv ItQav XtixoVQyiav ¿Xüpßavtv, yóvxag xaì rovg %ov xh'pov



xaì



nvXrtg wg Z A / o c



XQIXXIVOV



fj -noò'wv tlytv lywQH npòg &ulunaav,



Ortaag oTov xaì aìòio&ttg nQoonoitìiai &eìg tv



wax e xaì



tv&vg àexòg ijv Xtnwv txttvov xaxaiäea&^vxa



nttfj óta&iuiv, 5 tmßag



xat SvarpoQijrù



263



ytviovv, xò



oìxoro/trj-



tinoiv xaì npoa&ttg xaxd xiva nQÓXtjrf/iv xaxttvu



oxi xaì xò xoviovg



noXXaxig àvaÌQ(ov tx (prjfiTjg wg avyxoivtovol-t] xaxa TI xotg 'Aqfitvlotg, TOT e òtà t o ì t « xaì nQoaantSlytxo rò ixnoàùv ìxttvov ytria&ai xaì D 20 avvfjvti yvwfioSoxwv. o ò' lAì.t^avSgtlag NtxóXaog toaovxov avvaivitv ISfyatv waxt xaì xa&dna'i xwv xaxaipr]q ÌQTftdug ydxova



yò.Q av&uóei rò



t o tvyaqt.



ovx rtv av%dvttv



àXXà TO TOV (iv&ov



ddr]Tt. t'pqae



xaì



rtv-



ivoöa,



onov yt xaì H



ngòg ròv yQ^ovra,



ovx i'n-tcöv TIQOG t o tv TIQUXTHV ànomyvxóxcov, E (if(ia&r\xa(itv,



ìmy.Qv-



ov&' fftiTv ( i f j tcciq' ixdvov



TWV ótói'Twv,



ovx uv txvyyuvt



Xtyw,



or



¿¡(ttztgor



TWV 7iQoai]xorxwv Ix ßantXixffi



ot'xt



xu>Xvovai]g t i j g uniyß i0ov,



PACHYMERJS



TI)V av9uòeiuv y.ùvxtv&tv £vfißaivet. v/iTv



iìtv i](uxépav



* TITI



ÌQrt(ito- 15 Tt



yovv



nQoaßuXXovyvw(it]v



IntQ-



strum omnium iuvari nnquam et beneficio affici con tigi t? quem etiam dolens indignansque recolo fructum nostrae in yos pronae ac paratae in necessitatibus quae inciderant liberalitatis intervenisse, poenitens hoc, inquam, et me rcprehendens reputo: quin idcirco vos bue convocavi, ut me ipse accusarem apud vos benignitatis rarius ac parcius exercitae. simul tarnen d a r e dicam eius errati causam, nec dissimulabo amplius impedimento fuisse patriarcham ne qui ex vobis egerent a nostra liberalitate quo opus habebant consequerentur. etenim cum nec ille ventitaret ad n o s , prohibente odio quo a nobis imraaniter abhorret, nec nos ad ilium accedere possemus, quippe qui sciremus haud admissum iri, nulla restabat nobis via cognoscendi legitimo et consueto patris communis indicio necessitates panperum, iisque providendi. quamquam (fatebor enim) neque si maxime indicaret ille rogaretque, idoneus interveniret deprecator nobis ad misericordiam flectendis, aut quidquam impetraret, non quod natura duri simus et a dando aversi, sed quod in summa ilia dignitate ingratissimum erga nos se praebens indignum se reddiderit, cui gratificar! tanti duceremus. gratia quippe, ut saepe dici audivimus, gignit gratiam, nec potest amor natus adolescere, quin paribus assurgat incrementis alius post priorein genitus, limtuus amor, Anteros, vocatus. haec me loquentem parum aberit quin fabulatorem opinemini. caeterum fabula, ut in scopum veritatis recta collineans, non raro utilis et laudaliilis habetur. non male quidam externorum dixit solitudini finitimam superbiam esse, idcirco quod superbum nemo curat, nemo adit, unde necesse fit eum semotam a consuetudine hominum et solitariam vitani degere. quid autein in posternm? aio et confirmo vobis: mutationem in melius magnani expericmini. pervenient ad vos benigni radii nobis innatae bencficentiae, nulla iam interccpti nube patriarchalis offeusionis :



DE RHOIG



UICIIAELE



277



IV.



YT'POV,



UVIITV OXONWV XU) ¡XÓVOV TV OV NUIXXOIG



I*R¡ ¿'



OVX IN'



ÀVVATOIG ANOVDAÌ^TIBI.



ÓXIA9-R¡F.IUXU TF.INMXS.AI



QAOVVU&TG,



XUL TUTG A/JA¡.IUAIV



IIQOD'VFJ.OV^.IVOT, XQTÍUG



UKV



THA



NA-



NOXXOL AUXXOY O-



OV% ONWG Ì'F.ITV TV YTVR¡XUI



ONWG UV AVXOTG NUP'



AXONOVVXTG.



XAL IVÒG



(PTVYEXE XOÍVVV TUG



UNTY^AVTA^T.



QOL %AÌG OIXIUIG V¡.IWV NUQTIAÒVAOVXAT,



P



NATICI-



TU YUQ Y.UT}' TXUOZOV



NQUYF.MX(AV XÀG NÉXTIG,



5 TÚVOVXOG NOXXOL TWV XUXWV ÁNR¡VQ(IIV.



XUTÙ



L.



/.WVOV FA'¡ ZIG TVDÍP 7TQ¿G t ¿



FITATXTT'AG XGÓNOTG.



F.IR¡ÓÍ XIG IÒ TÍO,



PALAEOLOGO



IFIÙV



XUXR¡YO^R¡AOVAI



NOQIA9TÍR¡ (TIV



TÚ B



¡SAATXÍAJV,



10 XAIVÙ ÙT XOTG NUXUTOTG F.IL^AVXEG ¡,IR¡ XAXWG F/TIV XÀ XR¡G IXXXT¡OIAG INOÍAOVAI, D-MAIV



XAL Ó LÀ XOVXO XAL AVXOVG XÚ/A



(OVIW



YUQ



ÙNOXAQUDOXOVRXAG.



IXTÍVOI



NXAVÜO&AI



I'AWG UV XUL XL^TIAV



15 JIOVXIXCU TOVTO. IXTIVOIG



t o DI XOTG XÓYOTG UVIWV



NXAVÜADAT



UOCPUXLG.



t o FTIV (.ITXU-



IL YOVV NOIR¡X¿OV ¿/.ITV LAXL;



Ó ID OVAI XUL XOIG LÍXXOIG XWV OVXTOV OV " XUÎMÇ av " i-'lr/iv (¡at'vùvTtç,



if.ifiçid'toç, diov,



t ï j ç txiivov



iniyitçOVVTÎÇ zavzrj



xav ixtîvoç



ânôlivai." t'çiviyy.wv,



T (Ti fiaatkû TU ) &a).aaaa vavv,



n)Âov,



xaTafiaivovTQç rfloifitd-a



o xlvSoiv



QOVXIÇ



"ktyovai, olfiat



o ôïj xal 2. xal]



¡.ttyâXoiç ixiïue



(po/jiçoîç



/.itv



ïxaoroç



xal a ? an xal Tl.



avxlxu, Tîjç TOÏÇ 15



tniaxinroutvovç y.ai



wôivev



[tôhç nçooayôvTiç



zi)v



nuçucf&ii-



tvizvyo/.uv,



ànoXvdijvai



ùvà /¿¿(¡oç,



10



xal



xal '¿GOV i]v TU



ÎÔIWTIXWÇ ol tmywQioi



TOV /.ifj ¿tifi 3 tvloyi'aç



xal av-



nçoaoveiâti']fiiîç ôè



(.dyiazoç inrflitQizo,



y.ai TW TaX^vohixivi



tiç



Tavxa



ôià TWV xazà ôvoiv



nXtuv



5



Xificp



TU ¡.dv



TOV hftivoç



àquoç[.iovfitv



o ¿i) xal



P 195 nça'Çtv



àntniftntr.



i]/.itQuç nçooil&ôvzfç,



7iQ0(Juvuxi/f(eva







nuQaQQicp&tvTtç fhov



ipvyjiç iy.tTtvof.iiv, y.ai nixçi'a



in'



tieça



t]ntixal



qtôvov TW (¡aatXtT avvv-



TNI-/LÎAÇ OJÇ xaxaSixovç



ôlxjjfi



nQoarj-



O?MÇ.



iv ôâvvrj ipvyjjç



xal



TOtavd-'



nçoatyuv,



olrnç



il firj xal ftiyaXwç



" i)Q/jtçaTtvaaj.uv,



(a ôi) y.aì ir iayaziâ



y.uAov tnttlîjfp&at



¿¡'¿¡tov



ti'ntQ àvHptçov



xaz'



TOV



(5ç vaziQov



11. èitsvxrqeâfisvos



tia-



nazoiânyov.20 ¿¡¡.lolóyovv P.



quae pateretnr. et non solum ad ea quae ipsi denuntiabantur non attendit: sed neque qui eum alloquebantur audivissent oninino ab eo quidquam de negotio proposito, quod ad gynodnm referrent, nisi eum expedire se ab ipsis MIIBOopere conantem t ì rnaiori utique tenerent, et graves intentareot a deo minas, si persisteret in contumacia, tandem summis conatibus responsum exprìmere qualecunque satagentium T Ì S U S cedere " e n " i n q u i t , " u t bene patriarcbatum geisimus, necem imperatori machinantes! cui videlicet etiam proiecti e rebus huinanis io hoc extreuium desertae insulae deum propitiare non cessamus, obsecrantes ut eius animae bene consulens misereatur, utcunque ille fame ac siti nos veUit morte damnatos in hac solitudine interficiat. " haec et eiusmodi alia summo dolore atque amaritudine animi profatus, multa simul imperatori, simul in thronum intruso exprobrans aut potius imprecans, dimisit ad se missos. nos autem ilio iterum postridie convento, et omni eo quod sperari potuit eft'ecto, e portu confestim solvimus, et valido ingruente Borea in Occiduam insulae oram, satius duximus navigare protegentibus montibus. at vehemens coorta procella est, intuinuitque cominotum amplius mare, quare navim aegre applicuimus ad locum Galenoliinena nuncupatum, quasi portimi serenuin diceres. accolae lingua vulgari, corrupto vetere vocabulo, Galilolimen appellant, magnis ibi periculis sumus exerciti, in poenaro, opinor, non petitae et acceptae a patriarcha in digressu benedictionis. quod facere unusquisque singillatim voluerat, ut postea in mali sensu sero



DE MICHAELE PALAEOLOGO L. IV. 7TQÒ( àXXijXovg fi(Ta/i().ófiivoi t'cpoQtoftivot fingvg, 5 nar'



xaréxXvai, aìyiaXòv



¡.dvovxag.



nn.Q'



re xaì



ìxdvov,



nuv



ylav, txiìvov



fm&v



15 vo/tbftoujiv



enffi-q/iKv,



rijg



TIQÓXÌQOV



ànayytXlag



nttQta/i



war'



rijv







¿710X0-



/.itj &ÉXovxa



Si



óè xaì TO xaxona&uv



C



ìxrplng



IxtTvav re xaì rovg ittQì ìxtTvov xa&txavovv,



vntQa-



xaì &g nag'



ixitvov



dùg xaì



(.itj &é\ovra



Sè xaì av&tg òtòióxa rrjv yjóqtjylav,



16. fattagli P.



OQXOV



lmxul-ai



ngbg



rgiaxoaloig



xaì (.ie&*



avxlx'



(iiv



B



if^tovfitda



S' ùxovó/.iijrai



ìxtlvovg,



Stivbv



npooiX&ój>-



ofov



Siayvójvai



Inioyiiv Oiyuv,



ngnuì'gxatòi-



ini^tXioSai



ovrw



¿¡ax' àxovaavra



ifttpavlfyiv



/¿ijvòg



&iQ(.irjv u^lwaiv



XvnijQov



7zoXoyoif.itvov



dionoivfi



ixuas



fjfiug xuxuy.Xvofrrjvai



xaì ti ri XiXtxxai.



yyrjOua&at,



ròv



àXXù fióXtg noXXù r f j d-alaaajj



ort xaì iìxbg àxovaavra xu&3



rovg



tneioninxn



tìg d-uXaaaav



xaì r w naxQtaQyovvxi



Tigòg /SaniXia,



róxt



riwg



xnì mabv



xaì tò Ttuv àvayytiXavxig



10 fiuoiXtu Xiyovxag,



zaxìjyoQi'av



yd.Q ¡.tla^g aitarvi



xìjg Kwvaxuvxlvov



TLoauònovog,



rtg



vvxxùg



òóxijolv



TnlamrjWrjOavxeg xaTjj



• oftwg ¿è xfjv ¿y'riv&fv



xaxq/,it'Xovv.



xaì %o ogog 9gava&èv



vónov



289



TIQÓXÌQOV



àlyia&ai



onmg Séyoiro, i)V un* (.UT*



txxXrjoiug



XXT\QOv



ìtQOj.ióvuyog



TIVÙ



Stanoivuv



TU vof.ilaf.iaTU.



y.aì unooTÌXkovTui



TÌjg'Itqùg



y.axà



rtjv



rtfitaxog,



5 Ohuiióiìjg, livdgtg



Tìjg



tx



xaÌTQÌxogòS



nuXuiov



òtonoivrjg



tfiXoi



TU tig



txtivio



yqtiuv



avva-



maTtXXovTO. To" E



¿XXù



TUVT'



ìnquxxtxo.



a&ijvui, P



ftìv



òìjg,



ìi&tXt



nuTQiuQyov



f'ytiv xuì



xuì



TOVTO òià



rfv



tv



fiìv xuì



òó^oi



¡SuffiXtT



TO



nXtov



ovx



ijv



tg



unogla ovv



fiìv



dià



TOV nwg



TIJV TOV Stofiov



nuayg



uXvTa



Xvwv



T?jg



fiàXXov tv anovófj av



TOV



TOV ngòg



ìxiivov



txeivfp



TU



Tov



xuì



Xvauvxa



10



«vv-



TIUQU naqu



TÌvog. TI



TOV



vifWQuxo



TOV Xuòv



nXt]Qoq>oqiìa&ui,



TOV &QQVQV ¡.axà&taiv.



anov-



ov yuqiv



ìxiivov



yivta&ui óì



Trtg



óè xuì



¿vvofretì]



Xvoiv



avvodov,



ix



TO ¡.irj in*



eftfuiv0f.iivt]v



TOOOVXOV



nqoatniC^xtt,



TO xaì



xaì nd&tiv



xà xaì



xal yt ovdèv ovStvì



Sià xavia



unrtinmrfir^-



/.ùv nQÒg xò SoxtTv Ixava,



Sia xìjv fxtxaStaiv,



¿£ eavxov naQavxlxa



naqà



wg yovv



rtv,



'IwotjCf,



Sì xaì xw



wg ov Ivoovxog,



ixelvca ntnlrßoijoQrjxo



iv hvoìatg



tìg avxòv



Inixitve



xov to



xtxayf-ilvog



qv



(ig xòv vntQxaxov



ixti'vov tìvai



Talr^iov



291



oaov xcö rtfifxavm



/.lèv ixüvog,



niqì



yò.Q Ixavbv



àv&Qtonoig



nléov



u dijlwthig 'Agatvlov



L. I V .



ìjv iìg



xaì wg av



fti) ovfi-



TOVTO TÒ



oÌTj&tlrj



Tig



suggestor huiusmodi solicitudinum Augusto fuit supra memoratus Ioseph Galesii praefectus, non tam ille (juidem in hoc miseratione in Arsenium quadam inotus ' quam indulgens minime dissimulato adversus Germanum odio, quem palam culpabat quasi e sede bumìliori in supremam saltu ambitioso nec per sacras leges concesso transcendisset. unde cum se ipse ab eius communione segregaVit, tum istas quas dixi adversas Germano cogitationes atque formidines imperatoris animo subiecit, metuendum denuntians ne non idoneam ille haberet solvendi potestatem, ac quod erat inde consequens, si a tali absolutus fuisset imperator, nec apud deum nec apud homines vere liber a diro vinculo censeretur. quae Augustus audiens ab eo quem patris habebat loco, cui et ut conscientiae suae a r bitro et ut omnium quae ad procurationem spectarent animarum consultissimo passim habito fidei piurimum venerationisque tribuebat, anxietate constrictus est maxima, quam subinde magis magisque intendebat augescens in dies schisma multorum ob invidiam translations Germani cummunionem aversantium, ipso secure nimis indormiente iniuriae suae tantae, nec purgare aut delinire omnino gliscentem invidiam ulla re conante, nam tametsi omnes illi nuntiarent quae contra ilium dicebantur et iìebant, nemini succensuit, nullum compescuit, nullum vel minimum, ut oportuit, nascenti et augescenti malo remedium obiecit. mutata igitur sententia imperator multus iam erat in disquirendo secum qua maxime ratione posset consequi ut e throno Germanus amoveretur. cupiebat consilium ultro inde recedendi per se illum capere, quod cum ei suggerere pudor suus non sineret, optabat alicunde aliquem existere liberum monitorem, qui suadere homini auderet ut quod omnes desiderarent occuparet volens f a cere ac vim arbitrio praeverteret. commodum adfuit in id officii paratus ipse primus tricarum artifex talium Iosephus, monitus tamen, et inslinctu pronus in idem, periculo velut proprio tentandum id sumere, nec



292



GEORGII



àyvoovvxoç P 1S7 Tuvxijv



xov ßnaikhog'



âitqvlûxxtio.



unoQQtjTOtç



xi)v naxQiaç/i'av



j a p ITVNI TOV xagnyov, t/.iivov



fjnv



bnóant



QtoSoalav



xai xt



xai uviov



yùç



xai iç îAoç



nonnuìiv



xov ßaatltwg



ßuailtu



xai xbv avxâôtifnv



trav ; ov ßktntig



ùôiXqijv



avxijç uvxwv



xovç (tovayovç



ànoìtQOVQ ìnoltt ^nQoaßälltiv ' TW yàp nXrj&u negtrjauv, xaì XUTÌifiiKovv duimovxiq^ nQoavndmtvtv ànavTwv xaTaXrj-S •



àvTayaìv



xuì \l



¿¡v



tt¡s



ivyyç tò



ùvetaa



yuQ ;



toa



xuì



fli-



uçyni,



xal



axonbç uQyoìv



liüyßi]



a/.onoç



to (iiv



tlç



òvoyiQtg Xvnrjv, ovç



òìj



a v f t f i û a t j ç xal nzfçùv txtîvo uXXoiç xaxa^avtlv



D



v.ivSvvtvQvzu



;



ôtï.



naçuXôyov



¿¡s



'¿v Tçvtpwvitç



nçocpvXù%T]iui,



(A.r¡ nçoxivâvvipoi xuì



f.tûXXov



noaovaOai



izuyßrj



xal



wç tó?¡-



nui



x a i à uQytiv



Ixiï-



xal



fiVQiûôvç



ntnyçol



t'âtt-



yàç



i'xouv.



ntiQÜo&ui



wv



ntçiayyiXXtt



â'



xaì



ntoov(*tvov.



xaxt7iir¡yú%wv, Myexui*



tiç



i o n



ovyiotwç,



avvtatv



nXovrovvTiç



yQr¡



èlXXwv,



yt



nlfjv



r¡v



y&tç



yàç



y ti



oil • noXXoS



vnoXtXtififttvwv



ty&(>mç



xal



lantivol



iwv



oix•



xal



r¡ tvxXtwç



oî uvtìg 7tQoatXu/.i/Savt



,j.ùv TCÙV m/iiipuvTMv



àlòa xaì i'vävfia xaì avzf¡v ¡jaijv naga ttüv rf¡g yvvaixwviudog tyovrag, avzovg Si no).tf.iovyzag zu twv aiJkwv tytiv, 5 (irfi tv noXvnQayuovovvzag. zavza tov vofio&hov Tfyyxiaxavt P (vvv Y«P ¿vtftvrjo&ijv zovvo/ta ' Ttjyxìg yàg TO opofta, ò Si Kúvig ßaaiXtvg) %à nagayyiXftaxa iv uailozt/.ttìzo yàg xaì zavza nQoaanoazlXXwv b ßaaiktvg ) uq>W(ttrog Taìg ytqaìv ¿w¡(idra tov òiuxo20(tiaú(UP0P, il XQi¡oi(tivoi ngòg xiav Inmov



OTjXovfitvot TOIÇ TÎJÇ X,' ov órj xaì vavayia) %(>i]oü(xivoi nag' oXlyov rjX&ov 15 TOV ßv&ia&rjvai. wg Sì juóXig noXXà nudóvtig anißaivov, tw fitv gtjyì ìv àggtoorla ìivri %aXinfi ngoatX&óvrtg TU ßaoiXixu (veytlqiì^ov ygafifiara ' b g iv nkij20 Qoqìoqla (ìxiiufiévov &tovxtg xaì (¡Qdo/xaot Xtcurandae. per has moras feriebantur oculì quotidie nostrorum gpectaculo luctuoso atrocium et cruentorum Latinos inter Agarenosque certaminum. aliquantum a littore fossam Itali longam duxerant, et quod earn inter ac mare patebat spatii tenebant. Aethiopes Cartilagine pro arce usi ad r e ceptaculum t u t a , eius fiducia erumpebant audacius in hostes. hinc quotiuianae velitationes et pugnae conserebantur, plurimis utrinque cadentibus. grassabatnr interim perniciosa pestis, densabanturque mortes, adeo ut funerihus Libitina deesset, superstitibus ad cadaverum sepulturam non suffìcientibus. unum scilicet illud ad tragicam Iliacoruin malorum faciem d e e r a t , quod pyrae mortuorum non a r d e r e n t , sed fossa eadem ilia p r o funda et lata, quae vivos t u e b a t u r , defunctos h a u r i r e t , tanto iam numero , ut brevi complenda videretur et ad aequalitatem attollenda campi : tam in earn multi quotidie partim hostili caesi f e r r o , partim lue pestifera extincti devolvebantur. vigebant tamen animis reliqui; et sibi consci! pro crucis gloria periclitari gese, ardorem audaciamque a causa belli trabentes, fortissime adversus quantamvis fortunae iniquitatem nitebantur. rex interim morbo invalescente in eum redactus statum ut de vita eius desperaretur, allocutus tamen legatos e s t , magnam ostendens p r o pensionein ad pacem inter imperatorem fratremque procurandam. eamque conciliationem pro viribus se promoturum, si vita suppeteret, promis i t , expectare interea ipsos et quiescere iubens. ab bis diclis posterà ei dies suprema illuxit. rege mortuo, qui ei adstabant, defuncti cadaver, p r o merito animae, quain deo esse carissimam persuasìssimum habebant, unguenti« delibutum et ahenis ferventibus incoctum pretiosis condiderunt



364



GEORGI! PACHYMERIS



ßrjttav



ivtyovxtg,



ziftlotg yrfi-oti



Ttòv vjita/^fiivo)v



vniaxQtfpov



f\(plti nQoo/UTjyaväo&at Xotg ìtIqotg



xà rov



xùv



ìx xov



ngòg nditav



axonov



àfttXwg,



P 248 oio&at,



(ìig ixtì&IV



àXXà x a ì aiiòg



anuvxog



Koinòv xoìg iwkixatg àvxinaqé^ovaiv %otg nolhaig äaxe



napitytv



atpaxxttv



òfxa



xaì



QÌyr\ i r à xotvw tpvXuxxeiv, B ntXQoßoka, ìjxot(.iaty. at^aag



ònXox/yvaig xaì xò vavxtxòv



nXtlovug



to



nQog d-alaaaav



xaì



Xaòv nkitoTov



xaì



yevij-



(10)



eìaaya-



xw nAij&ii,



xaì avxovg



xaì illiTnov



ànoxiQ$alvovxag



xov 10 av&tg



¿nififyt^e



Ixdaxa



xà ivxóo&ia



óidovg, xà



xa-



ort ha rt (IVQIa xaì ói'tr xovg xaì ogyava xaì



(.itjyavtxpTg



i'iygxvev



iniaidxag '



iìyt



àno/Quvxwg



nlriQwoai



oXag ùy/Xag,



xaì nklov



avxovg



ini-5



tìg (pvXaxrjv dg xaxà xaiQov



, xaì yoiqwv àvà



noX-



ìntiQÙxo.



napeaxtvd^fxo.



nvgyovg



«Aia



xaxiQ(iu&vf.ir]fitvwg



(A-óvov nQoaSoxwv



maxt



Qyyóg,



ovx



(y yò.Q xov IiagovXov



diavi uv



wg iìyt



ycùv yovv igùt&ev attor



wg x f j



ukV ò ßaatlivg



Ov /.irjv òè xaì xcuv tig napaaxivàg xaì



xà Xtlipafa



raig ytqalv.



àfiaQxùv



f.itrto'kußovai



&totg in afre)



ivantxtàovv



xò yàg



uitav.



tàtòv/nov



xò ixavòv



oìxoòó/.iovg x' xò xiìyog



xijg



nqbg xijV ytjv òiàmloixo



xaì fxcly/fiov,



oaov ànoyjjwvxu



15



naQtywv, im~



nóltojg ndvxmg.



xoiavxy



na-20



locali«, venerandas illas seenni in patriam reliquiag relaturì. legati vero nihil itisi vacuas, quod dicìtur, manus ex tantig promissis reportarunt domum. caetenim imperator per regis mortem ape frustratila sua, non tamen destitit alia ad destinatum via grassari, sed multis aliis apud papain intercessoribus adhibitis (nam ingeng a Carolo nietus omnia experiri suadebat) impetrare ab eo ut Caroli expeditionein impedirei conabatur. Nec porro idem his conatibug arte Martern avertendi adeo confidendum putavit tanquam haud dubie successimi optatum habituris, ut apparatus negligerei bellico» : simul enim providendis in omneui eventum quae ad vim arcendam opus eggent, cliligentem impendit operam. (10) primum omnium frumentoni invexit in urbem tanta copia, ut quod ab horreig publicis et turribus expletig multum adhuc supererai, deponeret apud cives signato numero, repraesentandum ab ipsis pari mensura, quando repeterentur. induxit et numerosissimos suum greges, quos item civibus d i s t r i b u i t d e c e r n cuique plus minusve porcig assignatis. hos qui accipiebant, occidere confestim iubebantur, et intestina quidem sìbi habere, membra solida salita publico servare, immensam ad haec comportari curavit armorum omnis forroae copiam, iaculorum praesertim, sagittarum ac telorum cuiusvis generis, ballista« praeterea et machinas eiaculandis saxig fieri plurimas iussit, fabris earum artificibus iusta mercede numerata. classem in primis expedivit suam, ennetisque necessariig instruxit. architectis item et structoribus uno tempore adhibitis pluribus, murura urbis qua mare spectat geminavit alio adstructo : nam qui partibus civitatis ad terrain versis praetendebatur duplicatila ubique duduin fuerat.



D E MICHAELE P A L A E O L O G O Qaaxtvfj



rtoX^iov



¿¡ito,



tìaay9ttjao/.ihovg



a/i'



/.LÈV TWV xaz* cztkXi. 5



X«T«



I



xaì



naqiyov



(Xtyw



va vai



ovy



TOV VÌWQIOV



frukaooav



thai xaì



wg



tvtgyixov



vavoìv



oaov xaì Taìg TWV ìydgwv



SiSóvxog.



uXV



vwxov



yivopivag



xvxXw



xónov,



vyQÌv yvzov ànoxQwvxa, nézqatg



i/.t/ìa&vvai ¿fj/SaXóvza, nvXag



tlolfyirj



TÒ ngòg Si



Ivzbg



,



akXà



XO TOV



'Pw/.taiwv



tìówg



TO



ftèv



D



xaxà



àvópdoiv KovxooxéXtov



ntiQatg



&u\aaaav,



xe xaì axiytj



ÙQaQvlag tx atS^gov



wo&' a/.ia /.dv àoq>alwg



ylaxìvoi



Taìg



(tiv fityiaxatg



inoixoSoftìjaal



S' int&tìvat



i%o)9-tv,



ZTJV



wg



wg navxwg



zòv BXayxa



¿¡are yvQwaai



C



vtcop/w



nQU>r\v



oaov &aQQaX(uizi()ov



Si n^uy^iaot, ìj&tXiv,



xovg



Ò' avi-



àvztazazovaag



XQIOZOV



wvofiaofiivtj) xavxòv



àcHfaklaziQov



xovg



T

y&ig xaì



ixtT&tv



tìg



nifxnwv



oix



Tqònov



Si nalawv



wg



365



nQog rag zcòv ìy&gw v xtjv



évaytQÌg



ofioiov



TW TlQÒg x f j fiovfj



ÌXQWVTO,



10 ngòg x f j nvXt]



xaì



VÌWQIOV



taig



iia%i xaì aXXug ì'^cpdut



5. o v t o g ?



D



VTKQFTA/uv



ngoaiaravo



tlvai



xaì àva/fpwg



rove



oil reo t otg



ì'/jiv xaì ftlj



T a i r a ¿tavoovfitvog



1. xaì post 'AvSfj. deerat.



xat



ndnuv



t w KaQovXm



iyt~ TOVTO,



vvv 6' unoßu-



TIQUITOI"



lAyaQijvavg



Xvoecog Intayi&rivai



ov,



nQOvmvt



xat



àacpaXtog rovg 'Paifiaiovg



TQÌTijg fióytg ÌSivrag



aviotg



là avrà



äXXwg T'xttv ML&ttv



tÌQTjmxtov anovSwv



ngòg



t o VVV tj t o UQOIIQOV , oaw



tl (IRJ TUVTU llyoi



(.uti/av ¿¡QUO.



367



xaì Ta%' av



ovv ixiivo



to /¿ij nay*



xivSvvtvovat,



/¿TJÖI YUQ



%a>v rQatxwv,



tlqtaxwv



rjntifovTO



Iv Xl9at



iltìvià



Ttw^ytog,



IxtXvoi xanòt/ovTo)—avyxyivwv



xut àvayxuauxwxiQov



L. V .



poXvg T}V xaì 12. r o v ]



Toìg



NAXQTAQ-



TOVTOV?



Sardensis Andronicus et Cyzicenus Georgius. fecissentque nostri quod offerebant, si illi propositam conditionem acceptare voluissent. in hac recordatione Celebris facti comparans imperator ambo tempora, reperiebat magis nunc necessariam id consilium videri, siquidem tunc ista maiores nostri paciscebantur ad recuperandum quod non tenebant : modo auteni agi de non amittendo quod in manu esset, solet autem maius putari malum perdere quod possideas, quam non acquirere quod tibi debitum existimes. si ergo recte ac prudenter tunc nostri pro spe recuperandi u r bem talia promittere potuerunt, quidni nos easdem sine iusta vituperat o n e paciscamur in praesenti metu eiusdem urbis amittendae; cuius nempe iacturam vitare aliter non possumus? manifestum autem esse non posse ullti ratione agi cum papa spe inducendi eum ad favendum Graecis, nisi prima in fronte tractationis talium rerum promissio certa collocetur: quamdiu eaim concilialo ecclesiarum non ostenditur, perstat scandalum vetus, et conventions òmnis viam obstruit lapis quidam antiquae offensionis, inveterataque Latinis consuetudo Graecos existimandi vocandique Saracenos albos; qui sensus quoad in ipsorum viguerit animis, frustra speretur ullam unquam processuram cuiusvis cum iis concordiae ineundae rationem, quare suo servieris tempori omnino constituit hoc aeternorum dissidiorum semen et necessariae conciliationis unicum obicem tollere, pace conditionìbus memoratis paciscenda: scandalo porro amoto, prouum deinde speratu erat non aegre impetrandum ut expeditio maritima Caroli, quae praesertim timebatur, inde impediretur. qua ex re Romanis praesens idemque quantivis pretii fructus existeret, nempe ut firmarentur in secura possessione nuper tanto vix labore recuperatae patriae, neu cogerentur, quod mìserrimum idemque non vitabile aliter esset, quam ab beri aut nudius fere tertius revisere coepissent ex tam diuturna tamque dira Servitute summa vi receptam dulcissiinaro patriam, relinquere iterum et in longinqua exilia redire, talia imperator assidue secum reputans, et apud familiare« dùserens com continua inculcatione periculi extreuii aeque



368



GEORGII PACHYMERIS ntl&wv



xai



ovvoSov.



Xaiwg uxovovxtg oav.



t o TOV Xóyov,



ov yap fjv avxutg



Xtov, P 250 voi,



nxegoj,



àXXà ¡xtvtiv xa&wg



xai ¿p/fj&ev



xai ßavavecov,



iv ¿xapti



TtXto&ijvai noXXuxtg



àvaxvmovawv



àviiaxìjvai



xai av&ig



xQÌvta&ai wg xai



ot 6' ùqxooiwfihwg



fiìv



t o n a p « tov



alxiwv



ovx



xivòvvtvtivS



ovv



ov óuaxavxo,



ovxwg



xtvovfttvov,



àXX'



xà ntqi



tovxwv



ytvio&ai



ftiv



ti~



ijyovfie-



xai tixt,



( i f j av ovxwg ¿Q&ijvai



iv tovxoig



Xgioxtavovg



xunyXwv



ulkiav



ovxm



iwx&-



xai anoXiyttv



il%ov tig vovv



ßaatXlwg



q>Q(Qtoig [itv xai XomoTg 'IxaXoTg ¿yanijxixwg B ooov ¿¡V t o xaxu



Imito-



rf}v ixxXtjolav



ßuaiXlwv



ixwXvtTO,



fiij ytvotxo,



fi(.iäg axuvduXov.



TIQÙJXOV



t?%e, xai /uq naqu TIQWXOV



/ xai



TU una xviaj-dvotg



tv x f j xvgla



xivrjaavxav



xtQov di dug ti xai



to



OVTOJ



Òtvftéya t o i o



xà ixtivmv.



xai



nqoat(fÌQOvxo,



xai



ini



Si xw



nXiort



cunctis impendentis, cuius haec una praevertendi offerretur via, molto» item erat in suadendo ista tum patriarchae tum synodo. illi autem etsi obiter haec potius ac perfunctorie quam libenter audiebant, prae se tarnen tunc tulerunt gratam earn sibi iucundamque inferri mentionem, velut ea ipsorum demulcerentur aures; quod falso simulabatur, longe ab arcante discrepans sensibus. verum illis ut non placebat negotium, ita nec suppetebat praesens animus ad obstandum coram in os principi contra nitenti, cuius gratia ac verecundia obnoxie constrict! acqoiescentium speciem praebebant. utcunque illis certuni erat perstare dcinceps quoque in semel adita possessione auctoritatis independentis, qua ecclesiam, ut priu», ab omni absolutam alieni primatus subiectione se iixum babebant tuituros, ne cauponum et illiberalis sortis homuncionum subiici unquam ipsos (quod abominabantur) iudicio contingcret. dissimulare autein in istis initiis tuto se putarunt posse, primuin quia nunquam ipsis in mentem venit uno sic momento conguminandam rem, quam movere incipiebat imperator, verum eventurum nunc quoque confidebant quod saepe aliis alias imperatoribus idem aggressis usu venerat, nempe ut distui baretur per sese negotium, sponte natia, ut f i t , in ipso tractationis decursu offensionibus collidentium sese votorum studiorumque inter partes longe diversis utrinque praeoccupatas affectibus et sensibus ; unde in plenum eifectum sincerae concordiae perduci tractatio nunquam posset, deinde quia vel si forte conventio partium assensu coalesceret in pacta utrinque stipulata, haud secuturam tarnen unquam opinabantur ex parte Graecorum executionem propter alte impressain animis nationis illius universae aversionem a ritibus moribusque, ac praesertim imperio spirituali auctoritateque in rebus ecclesiasticis superiori agnoscenda Latinorum ; ex qua iras odiaque in tantum exarsisse dissidiorum aeternorum incendium videbant, cui bona fide restinguendo nullam suffecturam apparerei qualiscunque conciliationis inter capita partium, quantavis sancitae religione, reverentiam. ei fiduciae ecclesiae tunc nostrae principe* indormientes, praeterquam, ut dixi, placide admiserunt primam illatam ab imperatore mentionem subiectionis papae profitendae, ultro etiam, quasi auspicantes concordiam, Frerios et reliquos Italos, qui tunc Costantinopoli versabantur, benevolenza non Tulgari amplecti deinceps affectarunt, coininunionem sine discrimine adniittentes eorum in omnibus quae Christianam religione«! attinebant; et si



DE MICHAELE PALAEOLOGO L. V. ovô'



êyvtoaifidxovv,



âvaiad-TjTùiç



TCÙV



/ua/Ltâxov&ol nvtç nçaixo/uiviov



%ttv xui àvTtanâv



ßaaiklwç



twv



xaxrjfdlovv



xaì wç ovôiv



11. 10 ßorjfxhov



Tlkoç



lov



êfiovoiaç,



Trjv ini 'Pwfiijç



(rjxovOTO yàç nânav 15 oikéa,



ixtlvw



wç xrtv fiçrjvijv







xàx



twv



rçtiyoçlov,



trjç àç^alaç



tiç TO nanixòv



o



u C



naçà



xivovfitvov)



tov







nçwra



ylvnal



fiaaiXiwç ixiîvov



tovto



xaì



P 251



Siaßt-



à'Çlwfia of



eïxaì



ìv&vfiiov



ftTjvvfidrwv nlfxxpai



àanâaaad-ai,



xaì wç tijç tiçijvijç



xav ßovXoizo



avâçoç



TWV ÌXXXTJOIWV



Tiçoaxlrj&tvTOÇ



¿VVOVTOÇ,



twv ixxXrjmwv aiçoTto)



xal ô^Xwaat ttjv xXfjoiv, ciwv èçéyoïro,



Svçiav



tyjkmov



ix 2vçiaç



xaì (ptkixwç ftiv



xa&'



xaì xivovfilvwv



hçlfiiTO



xrjv



ivéfiiÇov. xarà



sîç ¿Qiirjv xaì



çrjvrjç xal ijâij



noXv yàç



ti'ntQ



ixiïvoi



wç nQCilçrjXai,



, Tjov/u^ov,



TotovTcov [ini



Int-



xav O TI yivoiro,



olóftifoi,



xaì nqaê,oi vofiiad^iv avficplçov



;)



aQ/rj&tv



TO rtXovfifvov.



ivôftiÇov



t'xttv iv àacpaXû



(ij rt av ù'noifii



i'ôti yàç



fitj xaxaSt/oftivovç,



•fwv omîjyoçevfiéviûv 5 ixxXtjalav



ovxtç



tyovTtç.



369



nçoç



nçoç



ßa-



cifia ôè B



ixr¿nwç



TWV lxxkr\-



à ßaaiXtvg,



ovx av iv



13. xàx ] xal P. quid plu« exigeretar, hand se praefracte repugnaturoi prae se ferebant, nimium simplices quidam ac stulti (quid enim dicam lenius?) qui non sentirent quid ageretur, et quem in exitum ab his principiis pronus lapsus esset, prae mentis hebetudine non prospexerint. oportuerat enim a primis iam tum initiis obstitisse acriter ac clare reclamasse, denunciando neutiquam se accepturos aut ratam unquam habituros conventionem ullam, qua dudum apud ipsos sancita de praerogativa suae sedis deque aliis dogmatibns ac ritibus, ab usu sensuque Latinorum abhorrentibus, rescindi Tel infirmar! quoquomodo viderentur. illi autem in tuto mansuram salvia luis privilegiis ac iuribus ecclesiam, quidquid imperator istis molitionibug utilitatis intuitu praesentis efficeret, arbitrati, ut dictum est, quieverunt, vel ipso ilio quodain tacito silenti! suffragio coinprobare visi quae imperator movere de talibus inceptabat. neç processu ipso negotii per lentas tracti moras excitati sunt, stolide securi per opinionem falsam, qua coepta eiusmodi nunquam ad finem provehenda persuasimi habebant. 11. Dura haec agitantur, Gregorio qui erat in Syria, viro late celebrato fama virtutis et insigniter studioso antiquae ecclesiarum pacis atque concordiae, tandem in papalem dignitatem vocato et e Syria Romam iain ad hoc proficiscenti, venit in mentem mittere ad imperatorem certos homines cum Uteris, qui eum primum a se benevolentissime salutarent, indicarentque sui vocationem ad papatum, denique declararent ingenti se ardere desiderio procurandae pacis ecclesiarum et firmae inter eas conciliandae concordiae. quocirca significarent, si pari studio teneretur imperator (audierat enim Gregorius quid ab ipso moveri coeptum de hoc genere fuisset, quidque iam super ea re decessori suo papae Clementi nuntiandum a se curasset), nunquam -ei fore commodius tempus eius neGregortus Pachymere» I. 24



370



GEORGII PACHYMERIS 1



aXXw ytvia&ai



xuXXiov rj avzov



Taira lov R@i]yo()iov Sia. C wg ó /.lèv xquzùiv vrjv ifyrjta, nwnofi, xuXòv



xaxà



ye zijv nantxrjv



dug aviijf



zfjv



xaì



Ttjv zùjv



àótXtpoìg,



ixxX?jaiwv



t'&vi] zotavza



rj ànoòov/Atvov



X&ó-via&at



it' l'viooiv.



yàq



wv t o zéXog ànwXtia, X Q I O T O V



jòv



xal to ànozvyy/tvtiv tj'iev tig



noXvg B ntvzixwg



to



vniQ/^ì-uvag



lÌQ-qvrjiS



¡tr/di yaQ äixaiov



fiTjò*



óiuqitQtad'ui,



àXX ' %otg or&'



tyav



xal àxijpvxzwg



àXX^Xoig ujit-



¿x&qovg zOV



ànoxQWvzcog (¡¡¿Qovxag ovovia



aconjpiov,



z f j avv¿òca vnoxXivuv



io



oravQov,



/ N D / t o & u t , onov xal LÒ vtxäv ì'qym zìjv nqodvfiiav ßuaiXtvg



jiQoata ztjv ytiQoxovlav



rjv ivztv&tv



ixtlvyv



zò zìjg



tÌQijvtvttv



rtv



zrjv iÌQtj~



nuqtyuv



ovTw ¿lèv ovv 7iQog ¿XXtjXovg t/ovTtg (xiv



zovzo



àf.i(poTiQoig zovg



nQug txtlvovg



KUQOVXOV



ò(poì Ttjv



xaì òó'£av Ixtivotg



T t j v Ì'QIV ixTtiviod-ai ToXg nktovutyvatv nkrjv TO xai yfiäg



jo



ovy fj/.iTv



TOVTO



(uraßakkttv



nwg ìyovnkrjv



yàg tòv xivävvov "xaì



wv 5



àvvruv'



tìvat,



xtqiakyg



Xqiaiov • tìvat



àfiaQrdvovat.



nt(tì TOVTUÌV kakrjauvitg



¿¡¿ATTJOAV.



at g,



ravx*



ngtoßig



&lkw



St xai



/.àv



Tol/.i?]fia,



mg xaì ah lav l'yeiv TOV T e



xaì



¿H*



ixtTrog



TtjV iìfirpriv



votavi



WQTI



ix naTQog



nuQanXijxTÌ&iv



TO nQioßivofitvov



ixxkyoiatg



Toìg bnovòtjnoTt



ficv'



%t, v/täg



Tip ovpßoko)



navxòg



yò,Q ov ; xai ftSkkov



vlov



Tiaguxvmovxag.



TO ini



/.lùkkov



òlxaiov



ixnoQevta&ai,



(xvairjQtu



avaxta^mv



x a i n(¡ovQyov



tx nutQog



ayiov



TO



&iov



i j j nQQod-qxrj



TOV



À^IA&ìg rrp



/.UTQÌOV



aXkwg



nQoo&Tjxijv



Sì?



reiecta compositione, invicta utrinqne pertinacia, in contentione perstare yellent, vociferante» hinc qui dem ex patre filioque illinc autem ex patre per filium procedere spiritum sanctum, nullo iurgiorum fine, eos, quicunque essent, insanire pariter aiebat, et inverecundos scrutatore» mysteriorum d e i , ultra quam fas esset humanae infìrmitati, curiosos in*profunda divinitatis immittere oculos. hac ille ancipiti ambas in partes orat i o n e , minuere obumbrando tegereqwe conabatur invidiam temere attentatae additionis ad synibolum , pro suo videlicet legati, hoc est sequestri mediatorisque inter invicem adversos, officio a munere; in quo sane fungendo fide optima diligentiaque summa versabatur, nihil non experiens, nihil tanti d u e t n s , quod pro spe assequendi legationis suae scopi libenter pacisci recusaret. ad ea porro ecclesiae nostrae proceres in hunc modum respondebant. "honestam sane ac expetibilem pacem esse, quis hoc quideui lieget ? praesertiiu inter ecclesias adeo conspicuas, quaeque haud dubie capitum instar haberent aestimatione universorum, qui ubiris terrarum degunt, discipulurum Christi priocipis pacis. verum pacem istam secure ac t u t o , non autem quomodocumque conciliandam. magnum enim impendere periculum a recto in utramvis partem aberrantibus. quod ad hanc conventionem mutarì a nobis vultis, non recens aut nunc primum iqstitui contigit a nobis, quibus ideo iure impingatur crimen aut usurpatae audaci novitate rei quam nemo prius attentaverit, aut obstinatae r e cusations eo redeundi ubi antea eramus : sed viri magni virtute, doctrina sapiente«, ista multum inter se tractata constituerunt in hunc modum, et dogmatis summa constantia tenendi eis aùctoritatem indiderunt. quod autem inde secutum e s t , ut contentio in rixas immodicas erumperet, nec ipsi voluerunt, e t culpa eius omnis imperiti« et audacibus ultra fas hac



15



DE MICHAELE PALAEOLOGO L. V. 7tQ0(flgtiv



VFUV TOT' av yutqav



Svaaffitlag



rftSg



iyQaaXta(ilvoig Slxaiov



zò ytiQiazov,



òvtiSt^ot'/iit&a,



wg òf.iotbjg xaì y/nwv àatpovvrwv



YTjv TÙ ofioia. 5n6/.ie&a,



tl/e xaì Simla;



373



ìxtivotg



èfiagxTjfia."



wg Ovòìv



àxov-



xaì tì'ytTÙ(.U-



in parte excedentibus ìmputanda est. caeterum quod queriminl culpari vos a nobis ob additameritum symbol!, tone querela haec locum haberet, et ¡uste id nobis exprobraretur, si alienae a u t , quod pessimum, falsae impiaeque doctrinae vos propter istam additionem accusaremus. tunc enim iure causaremini nos doguiate per additionem indicato rendendo ì s t u d , quod vobis falso impingeremus, iinpietatis crimen vere consciscere. cum autem non dogma in additione reprehendamus, sed contendamus tantum universim nec probabilis nec securi exempli rem esse, immutati praelicenter aliquid aut adiungi scriptis prius editis et cum summa consideratione tum aeterna firmitate stabilitis, quantumnumque quod mutatur aut additar intra recti fines sistat, eoque dumtaxat nomine vestram istam additionem reprobemus, quo iure in hoc quidem causari potestis p a n a nos in hoc genere peccare, cum a nemine, quod sciatur, nostrum fando unquam sit auditum professionem fidei cum ulla tali adiectione recitatam. bonum igitur conveniensque fuerit te conciliare pacem ecclesiarum sincero, quemadmodum prae te f e r s , studio conantem earn potissimum eo perveniendi viam insistere quae rectissima ad scopum istum est, nempe ut Italos pro tua et sapientia et auctoritate gratiaque apud ipsos satagas adducere ad scandalum amovendum, positum utique ab i p s i s u t e u m q u e id factum a nobis falso criminentur. nam si penes nos scandali obiecti vere culpa resideret, merito nos obiurgares et patienter reprehensionem exciperemus, quod sumus parati tacere quoties erimus nobis conscii meruisse reprehertdi. si vero scandalum ab illis ortum e s t , oportet t e , cum spirit u a l s sis et tractator pacis, amovere ab illis conari crimen temere praesumptae novitatis in immutatione symboli." sic loquebantur ecclesiae proceres; et sic comparati erant, ut imperatorem audituri non essent, quidquid circa haec iuberet, etiamsi gravissima quaeque minaretur.



E



374



GEORGI! PACHYMERIS



IdXX' oßaatXtvg anali rov roiovde axonov ytvófxevog, ovx olòa ti &éXwv Ìj xaì nQoaßiatpfxtvog, o òrj xàxelvoig ¡.lèv vntxqvnrtro , •rifiiv lvt6ßovg naqanXéxwv xal noXifiovg xaì xt&tjaóiÀtva « 7 / u « t « , à/.ttra&ÌTwg tl/t xuv o ri rtg ì'Xeys. P 254 ( 1 2 ) /¿tag yovv avvióvrwv ntQÌ ròv ßaatXia rov ri narqiàqyov 5 xaì rwv Ò.Q%UQI(ÙV xal rtvwv Ix rov xXtjQov, if.ißQt&ioreQov aq>(oi JIIQÌ rwv nQoxtt(xlv(ùv o XQUTÜV SieXéyero , avvtlqwv (.tìv xal rovi foßovg ovvq&wg, ov firjv Si àXX* ovSi nafinav intocpaXèg ìòtlxvv t ò yivtjaófitvov. tlyt yàq xal rovg vnoßaXXovrag, rovg à(I(pì rbv àgxtdiaxovov Xlyw M.tXtTijviwrijv, rovg À/.I' Ixtlvov uQ^it'qtig xaì ròv 15 narQiaQ/jjv atpwv MuvovqX, oncog IvtSlSov àntX&òvrag uQ/ttQtìg Xtnovgytiv re xaì fivr^iovtvttv , ti fióvov ò nanag rtjg nQog C rovg tv r f j nóXti ßoij&tlag ànóa/oiTO. xaì afta fitv rò xwSlxiov rtjg ìxxXtjolag tig nlartv 7iQotxofil^tro, apa òè xaì ràj ßaaiXti TU róre xal vvv nqày^iara ovvtxQlvtro. jiQovßuXXtxo dè xaì rag 20 9. roùg] zòv P.



10. rowg] tìv P,



Perstabat ille tamen fixus irrevocabiliter in prosecutione istius coepti, haud scio an volens an coactus; quod illis quidem abscondebat, nobis autem indicabat, sermone perplexo praeferens solicitudinem anxiam bellorum irapendentium plurìmique sanguinis fundendi; quibus malis praevertendis, immutabiliter haerebat fiixus in proposito negotii quod coeperat urgendi, quidquid contra quivis allegaret. ( 12) quadam igitur die cum convenissent apud imperatorem patriarcha antistite» et ex clero quidam, ìnstantius iis eftìcaciusque imperator de pacis negotio disseruit, intexcns, ut solebat, orationi suae formidines atrocium malorum, quae vitandi ratio baec una offerretur. adiungebat nihil esse periculi in assentiendo Latini® quod cuperent, mnltis id rationibus demonstrans : babebat enim qui talium ei argumentorum copiam suggererent, auctores studioso« eius pacis, archidiaconum Meliteniotem, protapostolarium Georgium Cyprium, et tertium (quamquam minus ardenter, sed fere dicis causa et superficiarie rem eiusmodi amplectentem) rbetorem ecclesiae Holoboium. proferebat ergo e penu ab iis historiae deprompta memoriae veteris exempla, maxime illud imperatoria Ioannis Ducae et antistitum qui tunc erant simul cum patriarcha Manuele ; ut consenserint, proiniserintque , missis etiam episcopis qui in haec paciscerentur, communicaturos se Latinis in sacra liturgia et papae mentionem in ea facturos, si modo ille abstineret ab auxilio iuvandis Latinis qui urbem obtinebant. ad cuius rei fidem codex ecclesiae, in quo ea praescripta erant, prolatus in medium est. circa id vero factum disserebat imperator, comparali« statum rerum qui tunc erat



D E MICHAELE PALAEOLOGO L. V.



375



xar' ixeîvov wç âîj&ev oquv yçayâç, nwç /LIT) xazrjyoçovvztç oXwç âae/Seiaç TOVÇ 'haXovç rfêlovv naçaiçovvzaç zr/v nçoa&r/xijv TOV avftfioXov, iv Tafff Xoinaîç yçatpaîç àvdyçaTiTOv t/ovzaç, avvSuivat %oTç ntfpçaofitvotç àvayivutaxovzaç. nqovztivt âi xaì rçaixoi S iq>* oooiç zwv [xeyloKov (.tvatrjçiuv ov ôiaoz&lovzat xoivœvtîv 'ItaXoTs ovâ' ¿nwoziovv, à\"kà xai zijv ixilvmv nçbç p 255 TOVÇ fjfttziçovç fietajSaaiv ofiolav tivat fi yXûaaav ylwoaqç ijfiuc fiov, E)dtjvixTjv ztjç aquTlçaç. TIva J' ì'/ei âvztxavov/av q in' ixxXtjoiaç àvaqoçà TOV ¿rôfiazoç, oitov yt xai f x f j ncinaç ovzaç 10 TOVÇ aXkovç àvâyxTj FIETTYTTV %oiâaôe zfjç xotvwvlaç TOÎÇ ixxXtjaidÇovaiv ovvioza/xtvnvç, ItiTovçyovvzoç TOV IÎQIWÇ xaì Trjv zîjç Tçiûôoç /(igiv naot âtâôvroç xoivwç ; àâtî.(fòv âi xukeîv xaì nçû- B TOV ixeîvov ¡xtloiv alxla, onov xaì nazlça TOV IdjSçixàfi ixaku 0 iv TJJ ipXoyi nlovatoç, tôaov uni/mv TOVÇ zçûnovç baov xaì TO iSfiloov ixetvmv /¿afta Ttjç ixtlvtov ôtaozctoewç rjv f*açTvçiov. ti di ôiôoî/.uv xaì exxkijTov, oyoXfj zivà TOOIJV rifivovT« &alaaaav TWV âixatwv ¿/.«ftofhjzttv. zavza xaì zotavza TOV ftaotXtwç yovzoç, 0 7iazçiaQyTjç naçwv ixeîae xaì %à mazà * w xar'



twv 'IxaXwv.



tvd-tv fiiv Tea TOV ßaoiXiwg



uqioQWfiov tvXaßda, nu&og,



PACHYMERIS



qiQovtiv.



xaì 0 yaQXOffvXa^ im



iqyoXußovvxi



TOV ßXaxpai.



og-15



xqivovrt,



xaì



ßaDI'



13. & v f a P . felleret, intelligens eum , ne quod promiserat facere änderet, imperatorig contrarium palam sensum studiumque demonstrantis verecundia constringi, tandem invitus licet in necessarium consilium trahitar imperandi ei sub anathematis, si recuset, incurrendi poena, ut quid iudicaret de Italia proferret. hoc imperio perturbatila Veccus est, inter hinc quidein baud molliter urgentem praesentis Augusti metum , inde auteni contra stimulantem consciscendi anathematis scrupulum medius in arto deprehensus. itaque huius ipsius confessione angustiae orationem ingressus, ei exordio subiecit ses§, cum hinc a saeculari potestate, cuius vis in corpus est, inde a spiritali, quae in animam valet, in diversa propellatur, potius animae consulere velie quam corpori. tum usus partitione sic dixit: "quidam et sunt et dicuntur haeretici ; nonnulli neque sunt neque dicuntur ; alii dicuntur quidem, sed non sunt; postremo aliqui vice versa sunt, licet non dicantur, tale«, in hanc ultimam classem redigendos puto Italos, quippe qui cum haereseos non dicantur rei, revera tamen eo crimine tenentur." ea libera vox magnani adiecit patriarchae confitientiam, perculitque ea(lem imperatorem, qui non leviter indignans sic obduetum consiliis suis ostium, conventum subito abrupit, cum non haberet in promptu quid reponeret inopinato dicto , cui necessitas ipsa ilia, qua fuerat expressum, veracitatis auctoritatem adiungeret. verum arcbidiaconus et protapostolarius instar irritatorum in trivio crabronuin coorti acriter in Veccum in os iIli vehementer obsistebant ut male iniqueque iudicanti, quamvis caetera sapiens esset et praestare multis doctrina videretur. 13. In hunc modum transacta eo die res infixum imperatoria animo reliquit gravi« in Veccum indignationis aculeum, quo ille stimulante cau-



D E MICHAELE P A L A E O L O G O L. V .



377



vniQpolriv opyije ròv Xovfxvov n^oazijaa/xivog 'Iwavvrjv wg naqanQiofltvzfjv ìxtfaov óiwxovrog ì'xQivtv. eìauyti ze ZTJV xaztjyoqlav o Xovftvog ini avvóòov, xai o xazrlyopov/.ii*og rrjv iinó&tatv naQiyydqtzo xai zrjv xazyyoQÌav wg vne^/ntpov naqtxQovtro, 6 xaTijyoQÌav Xiytov zavztjv xai fióvov rov fiaoiAÌuig, avzov ò' B ov% oióv ri tirai f.iezà ótanóiov v.Qlvia&at. zavz' ÌXiyev ini avvóòov aza&iìg in' avzov rov zónov ov zò nQOztQOV ìxa&titzo, rov Xovf.ivov [itoov tozafitvov xai xazyyoQovvzog, ZOJV ói tsvyxXtjzixwv 10 zov loyofrizov ztov oìxuaxwv zov 'IazQonovXov xai uXlwv, ovveÒQiatflvxwv zfi avvèSa xai dtkóvzwv xQivetv wg ex npoocunov rov /SaoiMwg nifup&tvzwv. zózi zotvvv ot fiiv ¿pzitytig nuqrjzovvzo C tijv xQiaiv, ;urj i%eiv XQT'vtiv Xtyovrtg xXrjQtxòv nazQia.Q/ov, ti ¡.ir) avzòg ìmzQtyitiv. b ói nazQiuQxijg ovó' ohtog ióiàov, «XV 15 ÌVQMV ovvfQyòv VRtQ(.ia/tiv ìj&titv. angaria ó' ivzev&tv Y.azTjxoXovd-ei xai avvóSw xai UQ/OVOIV, wg tintìv zòv (ilyav Xoyo&tzTfV rórt xazaiptpófttvov rfjg avvóòov wg una Qtvòg tkxu 5 %apToV xai (iñXXov TWV N Q laß twv.



17. 'íig yavv xaì eri ávr¡QTR¡vxo Ta TOV nQuyuaxog, xaì IO r¡v àvàyxrj ligiaßtig n ¿/.meo d'ai t(p5 w nag' ìxtivwv to aoqiultg ytvio&ai, mg tvnv&tv (ir¡ vnonxevciv TOV xlvòvvov ìnoruyivxag if¡ T&V ¿xxXtjatüv 7iQ(úTtoTT¡ xai I¡ST¡ yvr¡otovg ixtívr¡g vofit^ofiévovg , e£iXtyovxo ¡XÍV oi ngiaßeig, ol à'r¡aav b N(ionaxtJiuQX,tvB crcig reg/uavòg xaì o Nixulag Qio uXXwç ixçivynifxiv. 12. x9V a opévnv P.



avxòv



t o naçtaxâ/.ttvov. yàç



tçcoxcl-



totf



tolvvv xuxa-



yjiîjvai



ix xwv



avxovç



fttv



/.itj



17. tfauv S ' o ï ] oï d'qaav



yçtwv



/.trj àvti-



ìq>' w uxtvôvvwç



rtaav ò ' oï xaì nçwxtïov



âè



nçoxéçwv



xòv ài yt xçuxovvxa



ijxóvxiov,



C



nço-



TOVXWV



xaì ¡.tôvM,



S âtj oqtïç



xlvôvvoç,



nXtjv jurtv xoîi tvyto&ai, xwv tiç ft^çi/xvav



Iòta xa&'



tnia&ai,



%r\ç orjç ftaotXtiuç tiç ¡3ovh)v



xaì xoTç òipt yevijaofttrotç tl d'



xaì èqatXovaiv



xaì %à xçtu * ft^âè



uloiç xrjv ¿xxXqaiav



ótaxTjçûv



iç S n



xovxo



B



Xo-



ôi iitçi xwv nçoxu^iivwv



ÙXX' i'xaoxoç



ovôiiç



10 tid-tioqç iù nQoy.tlj.avov, lufitïv



xai



ov naàXXà



TlÇÙjlOV f.lèv àç OV fltXOV {¡(.lïv XÎjç 7IIQÌ XOVXWV OXt-



ix xuvéviov,



içwxwf.itvwv



àyanyauv,



Ixxçtnôfitvov,



/¿txaxhvonivav



nçâxxav.



à'iç nioxivofitv.



%l XÇV **



xXtjolug



tìoi



o xai



XQtlav B xav ygafoy



tov



TQ ngòg



fi. ioxovvrt]



xai



xòv



i'/ovxa



ino&laug



ij/iiaf yptìg,



"va



òo^ui



(iiv



nqoaikmaqu



IxiXtviv aytìv



%5n> xìjg



xòv 'AjUQuùfi Soxtìv



t i P.



ixtlvrjq,



imo/ùv TU TÌjg



u ¿tj&tv oxonèv



ovx



ixxXijotag



4 . ij* P .



fttjdi



tìg^vivoaiftiv.



xófiov



TOV &IOV ,



xai



nQoatntvouV



naQaòlytxai



TO J t a q i o g o v tlyov.



di



xjj nQÒg 5



àvu/arti%iiv



wg iv xXvdwvt



vnoygdtfttv,



o



oxa&tig



i¡ota&v'



f¡ ó'



r¡v,



*Iwávvr¡v xaì ßaatkia



ti¡-



oi dè nepi %ov ßaaiXia



ó ßaoiXtvg



no&tv



wg ór¡¿fov



ixnijórjaavTtg



B



wg tóti^tv VOTÍQOV.



¿Qyr¡v vnonxtvwv



tvvoovv-



diaanüv



wg ór¡&tv qtXuv&qumtvó(.uvog



a i i f f i }¡Xntty owtyo&ai.



xaì



ìvTivdtv.



ó¿4j¡ xaiaif (¡ovT¡atuig &v[*òv



ahlav



TOV natia



15 i f ? tig yuQtv uXXog uklo&lv fiiov.



xaì



TT¡V TÍjg notvíjg



Xtyitv,



xaì



utì xaì Tip ' ótj xaì fhpaiu&ivrts



(itv



xuf aXatwv,



i^uXt] Tavia



xa-



,



xaì TOVTCOV ini tpiXoTg ti S'ovv,



B



avTÌxa



nXrjQTjg ¡u/y



Ig xiyatar



nqt-



xa&oouóotwg,



OQXÙIV naXu/.ivatozuzwv



T£UV TQIWV



xaì fiv^fioavvov,



ol



XinuQOvv-



Ò /HuotXtvg



firj òtanga'^aa&at,



fti/Qi



uv



/gvao/SovXXftog,



ÒI xaì



¿varai



nnXXà



¡SaaiXia



wg di



xaì TU (POFITQIUZIQA vnoa/iìv. ngooiu



TQiaaffl-



ftixQt



NQOAFITAAD^vai,



¿xzi&tzai



fiaXitv



naQuyuytìv,



TFJ ìxxXrtala



yuTjX.



"trfi ngòg



nXr^qg nXt'ov,



xaT* oìxovoftlav,



yguipag, nti



lìg vovv



xa&ijo&ai,



TtXoìtv.



TOV /my t i xaì nXiov



tir* ovv x ò v xlvSvvov



TOV XQazovvta



' àXX' ov mt&ov



ÌXQÌVOVTO



ìjv (ITI yt Ttt trjg vnoygaq^g THftvyov



fitxaXXa%artog,



ol di TOV xXygov



395



nifiMc-



xaì f ò i e t i -



«ex priog diebus quam ea fierent in insala mortuo: suprema enìm illl dies fuit trigesima mensis Septembris. porro clerici tali edito specimine irae imperatoria, proprii baud vana imagine -periculi territi, rogarunt imperatorem breves inducias, et ne in ipsos aut decerneret illiquid gravius aut ramino u r g e r e t , quoad qui Romam nùssi fuerant inde legati rediifsent. sed nihil impetrarunt, quantumvis ardenter orarent. cjuin eis s e vere denuntiatum est inexorabiliter dainnandum laesae maiestatis, quicumque ipsoruin non statim subscriberet capitulis concordiae quae tractabatur. quarnm terror minarum cum quosdam in fugam egisset, veritos n e vi maiori cogerentur facere quod a v e r s a b a n t u r , iussu imperatoria vulgatiim statim eius diploma e s t , aurea munitum b u l l a , quo sub imprecationibus dirissiinis et iuramentis horrificis contestabatur baud in animo sibi esse, ac ne prima qnidem cogitatone tenus venisse in mentem, adìgere ulterius quemquam aut urgere inducereve ad adinittendam vcl unius iota minutissimique apicis adiectionem ad symbolum. contentuin se omnino fore assensu cunctorum in tria dumtaxat capitula primatus provocationis et commemorationis, quae et ipsa nomine solum t e n u s , necessaria quieti ac securitati publicae accommodatione, concedi cuperet. in haec ni obtemperarent, perniciosissima sibi quaeque ac prorsus exitialia mox a se ipsis eventura ccrtum haberent. quas minas quam exaggeratissime atque asseverantissime inculcali» intentabat in ilio diplomate, quod scriptum et subscriptum, et aurea praeterea munitum bulla, mittit ecclesiae per p r i inum a secretis Neocaesariensem Michaélem. eo plerique persuasi securique eifecti subscripsere, quibusdam tamen adbuc tunc quoque id facere recusantibus; qui propterea in exiliuni inissi, post aliquod tempus resi-



D



396 vwv,



GEORGII PACHYMERIS o'tSfj xaì i%o()ia&tvitQ,



túyovzui



xui ívavvTui



¡.mit xaigòv



tf¡ ixxXt¡oía,



ovónos



avymiuúl¡.uvoi,



xa-



TWV luv xXijpov ¿X-



Xtlipaviog. P 269



21. 7iapà



'Allá



vuvalv ¿{(ßdvTfg



( Kqoviov



ùntnXtov)



(f úyov y.uXttv liw&aot, CTti/.t¿vrj tutt



tcut r a rtüv ngiaßtatv.



qt¡tÍov



xaiQuv vXicoavitg



tiqüq avito



B



avv



(.iiv ovx axtà qcüv.



(xtyukr¡ ní¡.imr¡ Sí vtqttat ovQavó&tv



yr¡g xat ovvtt¡>r¡g,



ianlqag



tv aiTttìg



ovx



tìyov



yuQ Tip xv/.iaTi



¿yQiwg xat (fÍQot. loyod



vavayíip



xul xaiißaivtv



ov xat %vXoxai t f j



xqwvtui



ht-



òttvài.



'EXh¡rj7iovTÍuí



nXr¡v ía¿Xr¡vúg tí xul uka^nr¡g t£



xul 10



xuì avyyvotg to èaviv t