Periodisasi Kesusastraan Bali [PDF]

  • 0 0 0
  • Suka dengan makalah ini dan mengunduhnya? Anda bisa menerbitkan file PDF Anda sendiri secara online secara gratis dalam beberapa menit saja! Sign Up
File loading please wait...
Citation preview

Nama : Ni Putu Dea Ryastina Soka No



: 32



Kelas : XII IPA 8 Periodisasi Kasusastraan Bali: 1. Kasusastraan Bali Purwa Inggih punika kasusastraan sane pinih riin wenten ring Bali mewasta Adi utawi kesenian Sastra Prajana utawi rakyat sane nenten kasuratang kemaon kerambang turuntemurun maurip rauh mangkin. Kasusastraan Bali Purwa kakepah dados 3: a. Gancaran Inggih punika kekawian utawi karangan sane bebas sane nenten kaiket antuk uger-uger. Kassastraan Bali sane mawangun gancaran minakadi:  Satua-satua Bali sane kapupulang ring “Kembang Rampe Kasusastraan Bali Purwa” olih I Gusti Ngurah Bagus sareng I Ketut Ginarsa.  Mahabharata olih Bhagawan Byasa.  Satua Ni Dian Tantri olih I Made Pasek.  Tunjung Mekar olih I Ketut Sukrata.  Miwah sane lianan. b. Palawakya Inggih punika kekawian bebas sane nenten kaiket uger-uger sakewanten rikalaning ngawacen sane sekadi mairama umpami ngawacen parwa-parwa utawi tembangan. Kasusastraan Bali sane mawangun palawakya minakadi: Dharmagita olih Ida Ayu Made Pariamantari. c. Tembang Inggih punika kekawian sane kaiket antuk uger-uger tembangan. Pepalihan tembang manut pepalihan I Gusti Ketut Ranuh minakadi :  Gegendingan - Gending Rare upami : juru pencar, jenggot uban, made cenik, mati delod pasih, miwah sane lianan. - Gending Jejangeran upami : putri ayu, siap sangkur, majejangeran, miwah sane lianan. - Gending Sangiang upami : puspa panganjali, kukus arum, suaran kembang, miwah sane lianan.  Tembang Macapat, taler kawastanin sekar alit, tembang alit, utawi tembang sinom pangkur. Tembang macapat akehnyane wenten dasa soroh makadi : -



Pupuh Dangdang Gula.



-



Pupuh Sinom. Pupuh Durma. Pupuh Pangkur. Pupuh Mijil. Pupuh Semarandana. Pupuh Pucung. Pupuh Ginada. Pupuh Ginanti. Pupuh Maskumambang.



Tembang macapat punika sajeroning kasusastra prasida kaanggen ngwangun geguritan. Geguritan inggih punika kakawian utawi karangan sane kawangun antuk tembang macapat. Upami :  Geguritan Sampik Ingtai, ngangen tembang macapat campuran, olih Ida Ketut Sari.  Geguritan Jaya Prana, ngangen tembang macapat ginada kewanten, olih I Ketut Putra.  Geguritan Basur, ngangen tembang ginada kemanten, olih Ki Dalang Tangsub.  Geguritan Sucita miwah Subudi, ngangen tembang macapat campuran, olih Ida Bagus Ketut Jelantik.  Geguritan Tamtam, ngangen tembang macapat campuran, olih I Ketut Sangging.  Kidung utawi Tembang Tengahan utawi Sekar Madia, punika taler marupa kakawian utawi karangan sane kawangun antuk sekar madia makadi kidung Tantri, kidung Sri Tanjung, miwah sane lianan. Kidung punika yening tetesin malih wenten sane marupa :  Kidung sane ngangge tembang macapat. Basa sane kaanggen marupa basa tengahan sakewanten kawangun antuk tembang macapat makadi :     



Kidung Ranggalawe. Kidung Sri Tanjung. Kidung Pamancangah Dalem. Kidung Amad Muhamad. Kidung Kaki Tua, miwah sane lianan.



 Kidung sane nganggen kidung sujati makadi :    



Malat. Wargasari. Alis-alis Ijo. Tantri, miwah sane lianan.



 Kekawin utawi Tembang Gede utawi Sekar Agung utawi Wirama inggih punika kakawian utawi karangan sane kawangun antuk wirama makadi: -



Kekawin Ramayana olih Empu Yogi Swara. Kekawin Bharata Yudha olih Empu Sedah miwah Empu Panuluh. Kekawin Arjuna Wiwaha olih Empu Kanwa. Kekawin Sutasoma olih Empu Tantular. Kekawin Siwaratri Kalpa olih Empu Tanakung. Kekawin Semarandhana olih Empu Darmaja. Kekawin Gatotkaca Sraya olih Empu Panuluh. Kekawin Writtasancaya olih Empu Tanakung. Kekawin Negarakethagama olih Empu Prapanca. Kekawin Kresnayana olih Empu Triguna, miwah sane lianan



2. Kasusastraan Bali Anyar Inggih punika kasusastraan Bali sane Anyar.Kasusastraan Bali Anyar kakepah dados:



kawentenang



duk



masa



Bali



a. Gancaran(prosa) Inggih punika kekawian utawi karangan sane bebas sane nenten kaiket antuk uger-uger. Kasusastraan Bali Anyar sane mawangun gancaran minakadi:  Satua bawak: inggih punika satua bawak sane nenten mabladbadan sane madue kahanan sane padet, jelas lan singkat. Conto satua bawak:  



Tukang Gambar olih Made Sangra. Sekar Emas olih Made Sangra.



 Satua lantang: inggih punika satua sane lantang sane nyeritayang tokoh-tokohnyane saking alit kantos lingsir utawi padem. Conto satua lantang:  



Novel Nemu Karma olih I Wayan Gobiah. Ketemu Ring Tampak Siring olih Made Sangra.



 Lelampahan: Conto lelampahan minakadi “Asal-Usul Desa Cicang” olih Jiwa State. b. Puisi  Puisi Bali Anyar. Kasusastraan Bali Anyar sane mawangun puisi minakadi: -



Sasih Karo Ring Bali olih I Made Taro.



-



Galang Bulan olih K. Putra. Mati Nguda olih Putu Sedana. Idup Lan Mati olih Made Sanggra. Bali olih Ngurah Yupa. Pura Agung Jagat Natha olih Wayan Rugeg Nataran. Margarana olih I Wayan Rugeg Nataran. Pangubaktian Tan Payasa olih I Gusti Putu Antara. Denpasar Sane Mangkin olih Made Sanggra.