Membaca Kitab Gundul Edisi 3 [PDF]

  • 0 0 0
  • Suka dengan makalah ini dan mengunduhnya? Anda bisa menerbitkan file PDF Anda sendiri secara online secara gratis dalam beberapa menit saja! Sign Up
File loading please wait...
Citation preview

‫ﺴ ﹺﻢ ﺍﻟ ﱠﻠ ِﻪ ﺍﻟ ﱠﺮ ْﺣ َﻤ ﹺﻦ ﺍﻟ ﱠﺮﺣِﻴ ﹺﻢ‬ ْ ‫ﹺﺑ‬



BELAJAR MEMBACA KITAB GUNDUL ‐ METODE AL‐ASRO’ A. SUSUNAN AKSARA GUNDUL



b.



Kalimat dalam bahasa Arab/aksara gundul tersusun oleh: 1. Kata Benda (Isim) 2. Kata Kerja (Fi’il) 3. Kata Sambung (Huruf)



2.



‫) ﻛﹶﺎ ﹶﻥ‬



Contoh



Isim



‫ﻛﹶﺎ ﹶﻥ ﺍﳌﺴﺠ ُﺪ‬



Dhomah/dhomatain



+



Amil



‫ﻛﹶﺎ ﹶﻥ‬



Huruf yang termasuk amil kana dkk yaitu:



B. ISIM 1.



Isim didahului Amil Kana (



Definisi Isim adalah kata benda atau yang dibendakan Jenis Isim



Ciri‐ciri



Contoh



Isim Nakiroh



Didepannya tidak ber‐Alif Lam dan ber‐tanwin



ٌ‫ﺠﺪ‬ ‫ﺴﹺ‬ ْ ‫َﻣ‬



Isim Makrifah



Di depannya terdapat Alif Lam



ُ‫ﺠﺪ‬ ‫ﺴﹺ‬ ْ ‫ﹶﺍﹾﻟ َﻤ‬



(‫ﺢ‬ َ ‫ﺻَﺒ‬ ْ ‫) ﹶﺃ‬



( ‫) ﺻَﺎ َﺭ‬



( ‫) ﹶﻇ ﱠﻞ‬



( ‫) ﹶﺃ ْﻣﺴَﻰ‬



(‫ﺲ‬ َ ‫) ﹶﻟ ْﻴ‬



( ‫) ﻛﹶﺎ ﹶﻥ‬



(‫ﺡ‬ َ ‫) ﻣَﺎَﺑ ﹺﺮ‬



(‫ﻚ‬ ‫) ﻣَﺎِﺍْﻧ ﹶﻔ ﱠ‬



( ‫) ﻣَﺎ ﹶﻓِﺘ ﹶﺊ‬



( ‫) ﻣَﺎﺯَﺍ ﹶﻝ‬



( ‫) ﻣَﺎﺩَﺍ َﻡ‬



(‫ﺕ‬ َ ‫) ﺑَﺎ‬



Latihan 3. Membaca isim yang diawali oleh amil nashob, amil jer, maupun rofa’



Harokat Isim Apabila Isim (baik Nakiroh maupun Makrifah) didahului Amil Nashob, maka Isim tersebut dibaca fathah/fathatain. Lihat tabel berikut: Contoh Isim + Amil Nashob Fathah/fathatain



‫ﺍﻟﻌﺮﺏ‬



‫ﹺﺇ ﱠﻥ ﺍﻹﺳﻠﻢ‬



‫َﻋ ﹶﻞ ﺍﻹﺳﻼﻡ‬



‫ﺍﻹﺳﻼﻡ‬



‫ِﻣ َﻦ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ‬



‫ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ‬



‫ﹶﻛﹶﺄ ﱠﻥ ﺍﻟﻌﺮﺏ‬



‫ِﻋ ْﻨ َﺪ ﺍﻟﻌﺮﺏ‬



‫ﹶﻟ ِﻜ ﱠﻦ ﺍﷲ‬



‫َﻭ ﺍﷲ‬



‫ﻛﺎﻥ ﺍﷲ‬



‫ﹶﺃ ﱠﻥ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ‬



‫ﹺﺇ ﱠﻥ ﻹﺳﻼ َﻡ‬



3.



Bertemunya Isim Makrifah dan Isim Nakiroh



Huruf yang termasuk Amil Nashob yaitu:



(‫ﺖ‬ َ ‫) ﹺﺇ ﱠﻥ ( ) ﹶﺃ ﱢﻥ ( ) ﻛﹶﺄ ﱠﻥ ( ) ﹶﻟ ِﻜ ﱠﻦ ( ) ﹶﻟ َﻌ ﱠﻞ ( ) ﹶﻟ ْﻴ‬ Latihan 1. Membaca Isim yang diawali huruf Nashob:



‫ﻟ ِﻜ ﱠﻦ ﺍﷲ‬



‫ﹶﺃ ﱠﻥ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ‬



‫ﹶﻛﹶﺄ ﱠﻥ ﺍﻟﻌﺮﺏ‬



‫ﹺﺇ ﱠﻥ ﺍﻹﺳﻼﻡ‬



‫ﹶﻛﹶﺄ ﱠﻥ ﺍﻟﺸﺮﻳﻌﺔ‬



‫ﹺﺇ ﱠﻥ ﺍﻟﻨﱯ‬



‫ﻟﻴﺖ ﺍﻹﺳﻼﻡ‬



‫ﻟﻌﻞ ﺍﷲ‬



‫ﻟﻴﺖ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ‬



‫ﹶﻟ َﻌ ﱠﻞ ﺍﳋﻼﻓﺔ‬



‫ﻟ ِﻜ ﱠﻦ ﺍﻟﻜﺘﺎﺏ‬



‫ﹶﺃ ﱠﻥ ﺍﻹﺳﻼﻡ‬



‫ﻟ ِﻜ ﱠﻦ ﺍﺍﻟِﺸﺮﻳﻌﺔ‬



‫ﺃ ﱠﻥ ﺍﻟﻨﱯ‬



‫ﹶﻛﹶﺄ ﱠﻥ ﺍﻹﺳﻼﻡ‬



‫ﹺﺇ ﱠﻥ ﺍﷲ‬



Apabila Isim (baik Nakiroh maupun Makrifah) didahului Amil Jer, maka Isim tersebut dibaca Kasroh/Kasrotain. Contoh



‫ ِﻣ ْﻦ ﺇﺳﻼ ﹴﻡ‬، ‫ِﻣ َﻦ ﺍﻹﺳﻼ ﹺﻡ‬



Kasroh/kasrotain



Amil Jer



Huruf yang termasuk Amil Jer adalah:



( ‫ﺏ ( ) ﹺﻝ‬ ‫) ِﻣ ْﻦ ( ) ﹺﺇﻟﹶﻰ ( ) َﻋ ْﻦ ( ) َﻋﻠﹶﻰ ( ) ﻓِﻲ ( ) ﹺ‬ (‫ﺖ‬ َ ‫ﺤ‬ ْ ‫ﻕ ( ) َﺗ‬ َ ‫ﻼ ( ) ﻋﺪَﺍ ( ) ﹶﺍﻣَﺎ َﻡ ( ) ﹶﻓ ْﻮ‬ ‫ﺏ ( ) َﺧ ﹶ‬ ‫) َﻙ ( ) ُﺭ ﱠ‬ ( ‫ﺐ ( ) َﺑ ْﻌ َﺪ ( ) ﹶﻗ ْﺒ ﹶﻞ ( ) َﻳ ْﻮ َﻡ ( ) ِﻋ ْﻨ َﺪ‬ َ ‫) َﻭﺭَﺍ َﺀ ( ) ﺟَﺎﹺﻧ‬ (‫ﺕ‬ َ ) ( ‫ﻒ ( ) َﺑ ْﻴ َﻦ ( ) َﺣ ْﻮ ﹶﻝ ( ) َﻭ‬ َ ‫) ﹶﻟﺪَﻯ ( ) ﹶﻟ ُﺪ ﹾﻥ ( ) َﻣ َﻊ ( ) َﺧ ﹾﻠ‬ Latihan 2. Membaca isim yang diawali Amil Jer



‫َﻭ ﺍﷲ‬



‫ِﻋ ْﻨ َﺪ ﺍﻟﻌﺮﺏ‬



‫ِﻣ ْﻦ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ‬



‫َﻋﻠﹶﻰ ﺍﻹﺳﻼﻡ‬



‫ﺏ ﺍﷲ‬ ‫ﹺ‬



‫ﻓِﻲ ﺍﳌﺴﺠﺪ‬



‫َﻋﻠﹶﻰ ﺍﻟﺪﻳﻦ‬



‫ﹺﺇﻟﹶﻰ ﺍﻹﺳﻼﻡ‬



‫ﻒ ﺍﳉﺒﻞ‬ َ ‫َﺧ ﹾﻠ‬



‫ﹶﺍﻣَﺎ َﻡ ﺍﻟﺒﻴﺖ‬



‫ﻛﹶﺎ ﻟﺸﻤﺲ‬



‫ﻟِﻠﺨﲑ‬



‫ﹶﻗ ْﺒ ﹶﻞ ﺍﳍﺠﺮﺓ‬



‫َﻣ َﻊ ﺍﻟﺮﺳﻮﻝ‬



‫ﺕ ﺍﷲ‬ َ



‫َﺑ ْﻴ َﻦ ﺍﳊﻖ‬



Apabila isim (baik Nakiroh maupun Makrifah) tanpa amil atau didahului amil kana, maka isim tersebut dibaca dhomah/dhomatain. Perhatikan contoh berikut: a.



Isim tanpa amil Contoh



‫ﺍﳌﺴﺠ ُﺪ‬ 1



ٌ‫ﷲ ﹶﻏﹺﻨﻲ‬ َ ‫ﹺﺇ ﱠﻥ ﺍ‬



+



Tanpa Amil



Dhomah/dhomatain



ٌ‫ﷲ ﹶﻏﹺﻨﻲ‬ ِ ‫ﹺﺇﻟﹶﻰ ﺍ‬



Dhomah



Tanpa amil



Fathah



Nashob



Kasroh



Jer



Apabila isim nakiroh bertemu dengan isim makrifah, maka makrifah dibaca kasroh/kasrotain, sedangkan nakiroh ada tiga cara membacanya sesuai amil yang mendahuluinya. Perhatikan tabel berikut: Contoh Makrifah Nakiroh Amil



‫ﺏ ﺍ ُﻷ ْﺳﺘَﺎ ِﺫ‬ ُ ‫ﻛﺘﺎ‬ ‫ﺏ ﺍ ُﻷ ْﺳﺘَﺎ ِﺫ‬ َ ‫ﹺﺇ ﱠﻥ ﻛﺘﺎ‬



Kasroh/kasrotain



Dhomah



Tanpa amil



Fathah



Nashob



Kasroh



Jer



Apabila isim makrifah bertemu dengan isim makrifah, maka makrifah 2 dibaca mengikuti harkat makrifah 1, sedangkan makrifah 1 ada 3 cara membacanya sesuai amil yang mendahuluinya. Perhatikan tabel berikut: Contoh Makrifah 2 Makrifah 1 Amil



ُ‫ﺍﹾﻟ ﹸﻘﺮْﺁ ﹸﻥ ﺍﹾﻟ ﹶﻜ ﹺﺮْﻳﻢ‬ ‫ﹺﺇ ﱠﻥ ﺍﹾﻟ ﹸﻘﺮْﺁ ﹶﻥ ﺍﹾﻟ ﹶﻜ ﹺﺮْﻳ َﻢ‬ ‫ِﻓ ْﻲ ﺍﹾﻟ ﹸﻘﺮْﺁ ِﻥ ﺍﹾﻟ ﹶﻜ ﹺﺮْﻳ ﹺﻢ‬



Mengikuti harakat Makrifah 1



Dhomah



Tanpa amil



Fathah



Nashob



Kasroh



Jer



Apabila isim nakiroh bertemu dengan isim nakiroh, maka nakiroh 2 dibaca kasroh/kasrotain. Sedangkan nakiroh 1 ada tiga cara membacanya, sesuai amil yang mendahuluinya. Perhatikan tabel berikut: Contoh Nakiroh 2 Nakiroh 1 Amil



‫ﺏ ﺃﲪ ٍﺪ‬ ُ ‫ﻛﺘﺎ‬ ‫ﺏ ﺃﲪ ٍﺪ‬ َ ‫ﹺﺇ ﱠﻥ ﻛﺘﺎ‬



Kasroh/kasrotain



‫ﺏ ﺃﲪ ٍﺪ‬ ‫ِﻓ ْﻰ ﻛﺘﺎ ﹺ‬



Dhomah



Tanpa amil



Fathah



Nashob



Kasroh



Jer



Apabila isim nakiroh bertemu dengan isim nakiroh shifat, maka nakiroh shifat dibaca mengikuti harokat nakiroh 1, sedangkan nakiroh 1 ada 3 cara membacanya sesuai amil yang mendahuluinya. Perhatikan tabel berikut: Contoh Nakiroh Shifat Nakiroh 1 Amil



ٌ‫ﺻ ِﻐ ْﻴﺮ‬ َ ٌ‫ﻛﺘﺎﺏ‬ ‫ﺻ ِﻐ ْﻴﺮًﺍ‬ َ ‫ﹺﺇ ﱠﻥ ﻛﺘﺎَﺑﺎ‬



Isim Dhomah/dhomatain



ٌ‫ﷲ ﹶﻏﹺﻨﻲ‬ ُ‫ﺍ‬



‫ﺏ ﺍ ُﻷ ْﺳﺘَﺎ ِﺫ‬ ‫ِﻓ ْﻰ ﻛﺘﺎ ﹺ‬



Isim +



Apabila isim makrifah bertemu dengan isim nakiroh, maka isim nakiroh selalu dibaca Rofa’ (Dhomah/dhomatain), sedangkan isim makrifah ada 3 cara membacanya sesuai amil yang mendahuluinya. Perhatikan tabel berikut: Contoh Nakiroh Makrifah Amil



‫ﺻ ِﻐ ْﻴ ﹴﺮ‬ َ ‫ﺏ‬ ‫ِﻓ ْﻰ ﻛﺘﺎ ﹴ‬



Mengikuti harakat Nakiroh 1



Dhomah



Tanpa amil



Fathah



Nashob



Kasroh



Jer



AAM 20100606



5.



Ciri‐ciri nakiroh shifat adalah: Ciri‐ciri Nakiroh Shifat



Contoh



‫ﻡ‬



ُ‫ﺴ ِﻠﻢ‬ ْ ُ‫ ﻣ‬، ٌ‫ُﻣ ْﺆ ِﻣﻦ‬



‫ﺃ‬



ُ‫ ﹶﺃْﺑَﻴﺾ‬، ُ‫ِﺃ ْﺳ َﻮﺩ‬



Mim ( ) Huruf ke‐1



Hamzah ( ) yang bermakna warna



‫ﺍ‬



ٌ‫ ﺳَﺎِﻟﻢ‬، ٌ‫ﻣَﺎ ِﻫﺮ‬



Wau ( )



‫ﻭ‬



ُ‫ﺻﺒُ ْﻮﺭ‬ َ ، ‫ﹶﻏ ﹸﻔﻮْﺭ‬



‫)ﻱ‬



ٌ‫ﺼ ْﻴﺮ‬ ِ ‫ ﹶﻗ‬، ‫ﹶﻃ ﹺﻮْﻳﻞﹲ‬



‫)ﻱ‬



‫ﻼﻣِﻰ‬ ‫ﺇﹺﺳ ﹶ‬



Huruf ke‐2



Alif ( )



Huruf ke‐3



Ya (



Ya ( Huruf akhir



‫ﻳﺔ‬



4.



Apabila dalam sebuah hadits terdapat kata



‫ﷲ ْﺑ ُﻦ ﻣﺴﻌﻮﺩ‬ ِ ‫َﺣ َﺪﹶﺛﻨَﺎ َﻋ ْﺒﺪُ ﺍ‬ Yang termasuk



( ‫) َﺭﻭَﻯ‬



‫ﷲ‬ ِ ‫َﺳ ِﻤ ْﻌﺖُ ﺭﺳﻮ ﹶﻝ ﺍ‬ Yang termasuk



Contoh



Nama II



Bin/Bintun



‫ﺴ ُﻌ ْﻮ ٍﺩ‬ ْ ‫ﷲ ْﺑ ُﻦ َﻣ‬ ِ ‫َﻋ ْﺒﺪُ ﺍ‬



Jer



Mengikuti harokat Kata 1 Nama I



Kata 2



6.



Apabila bin/bintun terletak antara Nama dan bukan Nama, maka bukan nama dibaca dengan 3 cara sesuai amil yang mendahuluinya. Bin/bintun dibaca jer, sedang Nama II selalu dibaca Jer (Kasroh/kasrotain). Contoh Nama II Bin/Bintun Bukan Nama Sesuai amil yang Jer Jer mendahuluinya



‫ﺱ‬ ‫َﺣ ِﺪْﻳﺚﹸ ْﺑ ﹺﻦ َﻋﺒﱠﺎ ﹴ‬



Apabila bin/bintun terletak antara nama dan nama tertentu, maka nama tertentu dibaca dengan 2 cara (yaitu dibaca dhomah jika tanpa amil, dan dibaca fathah jika didahului amil nashob/amil jer). Bin/bintun dibaca mengikuti harokat nama tertentu, sedang nama II selalu dibaca jer (kasroh/kasrotain) Contoh Nama II Bin/Bintun Nama Tertentu Mengikuti Sesuai amil yang Jer harokat Nama mendahuluinya Tertentu Penjelasan:



‫ﺤ ﱠﻤ ٍﺪ‬ َ ُ‫ﺖ ﻣ‬ ُ ‫ﻓﹶﺎ ِﻃ َﻤﺔﹸ ﺑ ْﹺﻨ‬



‫ = ﻓﹶﺎ ِﻃ َﻤﺔﹸ‬nama tertentu didhomah karena tanpa amil



‫ﺣﻀﺮ ﻣﻮﺕ‬



Nama Perempuan



‫ َﺯْﻳﻨَﺐ‬، ‫ﻓﹶﺎ ِﻃ َﻤﺔﹸ‬



Nama kota yang tidak berawalan ‘Al’



‫ َﺑ ْﻐﺪَﺍ ُﺩ‬، ُ‫ﺼﺮ‬ ْ ‫ِﻣ‬



Nama Asing (selain berasal dari Bahasa Arab)



‫ ِﻓ ْﺮ َﻋ ْﻮ ﹸﻥ‬، ُ‫َﻣ ْﺮَﻳﻢ‬



‫ﺃ‬



‫ﻕ‬ ُ ‫ ﹺﺇ ْﺳﺤَﺎ‬، ‫ ﹺﺇ ْﺳﻤَﺎ ِﻋ ْﻴﻞﹸ‬، ‫ﹺﺇْﺑﺮَﺍ ِﻫ ْﻴ ُﻢ‬



‫)ﺍﻥ‬



‫ ُﺳ ﹶﻠ ْﻴﻤَﺎ ﹸﻥ‬، ‫ َﻣ ْﺮﻭَﺍ ﹸﻥ‬، ‫َﻋ ْﺪﻧَﺎ ﹸﻥ‬



Nama orang berakhiran Alif Nun (



‫ )ﹶﺍ ﹾﻓ َﻌ ﹶﻞ‬dan (‫)ﻓﹸ ِﻌﻞﹸ‬



Isim berwazan (



‫ )ﻣﻔﺎ ِﻋﻞﹸ‬dan (‫)ﻣﻔﺎﻋِﻴ ﹸﻞ‬



Isim berwazan (



‫)ﻯ‬



Isim berakhiran Alif Maqsuroh (



2



ُ‫ َﺳ ِﻤ ْﻌﺖ‬dkk. Yaitu:



7.



، ُ‫ ﹶﺃ ﹾﻛَﺒﺮُ ﻋُ َﻤﺮ‬، ُ‫ ﹶﺍ ْﺣ َﻤﺮ‬، ُ‫ﹶﺃ ْﺳ َﻮﺩ‬ ‫ﺯُ َﺣﻞﹸ‬ ُ‫ َﻣﺼَﺎﺑﹺﻴﺢ‬، ُ‫َﻣﺴَﺎ ﹺﺟﺪ‬



( ُ‫) َﺳ ِﻤ ْﻌﺖ‬



Isim berakhiran huruf alif, wau dan ya.



‫ ﺍ‬، ‫ ﻭ‬، ‫) ﻱ‬, maka cara contoh



‫ﺍ‬



Fathah/fathatain



‫ِﻛﺘَﺎﺑًﺎ‬



‫ﻭﺍ‬



Dhomah



‫ﹶﻛَﺘﺒُﻮﺍ‬



‫ﻱ‬



Kasroh



‫ ﹸﻛﺮﱠﺍ َﺳﺘِﻲ‬، ‫َﻣ ﹾﻜَﺘﺌِﻲ‬



‫ﻯ‬



Fathah



‫ ﹺﺇ ْﺣﺪَﻯ‬، ‫ َﻣ ْﻮﺳَﻰ‬، ‫ﹸﻛ ْﺒﺮَﻯ‬



‫ﻭ‬



dhomah



‫ ﹶﺃﺑُﻮ‬، ‫ َﻋ ْﻤﺮُﻭ‬، ‫ﹶﺍﹾﻟ َﻌﺪُﻭ‬



Isim Mabni Isim mabni adalah isim yang harokatnya tidak berubah. Jika ada isim seperti ini dalam kalimat (tanpa harokat), maka cara membacanya adalah sebagaimana tabel berikut:



‫ﻚ‬ َ ‫ ﹶﺫِﻟ‬، ‫ﻚ‬ َ ‫ ﺗَﺎﹺﻧ‬، ‫ﻚ‬ َ ‫ ﺫﹶﺍﹺﻧ‬، ‫ َﻫﺘَﺎ ِﻥ‬، ‫ َﻫﺬﹶﺍ ِﻥ‬، ‫ َﻫ ِﺬ ِﻩ‬، ‫َﻫﺬﹶﺍ‬ ‫ َﻫﺆُ ﹶﻻ ِﺀ‬، ‫ﻚ‬ َ ‫ ﺃﹸﻭﹶﻟِﺌ‬، ‫ﻚ‬ َ ‫ ِﺗ ﹾﻠ‬،



Isim Isyaroh



A



Isim Dhomir Munfashil



B



Isim Maushul



C



Zhorof Makan



D



Isim Syarat



E



Isim Istifham



F



، ‫ ﹶﺃْﻧُﺘﻤَﺎ‬، ‫ﺖ‬ َ ‫ ﹶﺃْﻧ‬، ‫ ُﻫ ﱠﻦ‬، ‫ ُﻫﻤَﺎ‬، ‫ ِﻫ َﻲ‬، ‫ ُﻫ ْﻢ‬، ‫ ُﻫﻤَﺎ‬، ‫ﻫُ َﻮ‬ ‫ ﹺﺇﻳﱠﺎ ُﻩ‬، ُ‫ﺤﻦ‬ ْ ‫ َﻧ‬، ‫ ﹶﺃﻧَﺎ‬، ‫ ﹶﺃُﺗ ﱠﻦ‬، ‫ ﹶﺃْﻧُﺘﻤَﺎ‬، ‫ ﹶﺃْﻧُﺘﻤَﺎ‬، ‫ﺖ‬ ِ ‫ ﹶﺃْﻧ‬، ‫ﹶﺃْﻧُﺘ ْﻢ‬ ،‫ﻱ‬ َ ‫ ﹺﺇﻳﱠﺎ‬، ‫ ﹺﺇﻳﱠﺎ ﹸﻛ ﱠﻦ‬، ‫ ﹺﺇﻳﱠﺎ ﹸﻛﻤَﺎ‬، ‫ ﹺﺇﻳﱠﺎ َﻙ‬، ‫ ﺇﻳﱠﺎ ﹸﻛ ْﻢ‬، ‫ﹺﺇﻳﱠﺎ ﹸﻛﻤَﺎ‬



Contoh



( ‫) َﺣ ﱠﺪﹶﺛﻨَﺎ‬



ُ‫ َﺳ ِﻤ ْﻌﺖ‬dkk.



+



، ‫ ﹺﺇﻳﱠﺎ َﻙ‬، ‫ ﹺﺇﻳﱠﺎ ُﻫ ﱠﻦ‬، ‫ ﹺﺇﻳﱠﺎ ُﻫﻤَﺎ‬، ‫ ﹺﺇﻳّﺎﻫَﺎ‬، ‫ ﹺﺇﻳﱠﺎ ُﻫ ْﻢ‬، ‫ ﹺﺇﻳﱠﺎ ُﻫﻤَﺎ‬،



‫ﺖ‬ ُ ‫ = ﺑ ْﹺﻨ‬didhomah mengikuti harokat nama tertentu Isim yang termasuk Nama Tertentu adalah: Macam‐macam



Isim Nashob



membacanya adalah sebagai berikut: Huruf Sebelumnya diberi Huruf Akhir harokat



Sesuai amil yang mendahuluinya



‫ = َﺣ ِﺪْﻳﺚﹸ‬bukan nama didhomah karena tanpa amil.



( ‫) َﺣ ﱠﺪﹶﺛﻨﹺﻰ‬



ُ‫ َﺳ ِﻤ ْﻌﺖ‬dkk. Sebagaimana pada tabel,



Apabila isim dengan huruf akhir alif, wau dan ya (



Nama I Kata 1



Jer



( ‫) ﹶﺃ ْﺧَﺒ َﺮﻧَﺎ‬



( ُ‫) َﺭﹶﺃْﻳﺖ‬



Perhatikan tabel berikut:



Nama orang berawalan Hamzah ( )



( ‫) ﹶﺃ ْﺧَﺒ َﺮﻧﹺﻰ‬



Perhatikan tabel berikut: Contoh



‫ﺱ‬ ‫ﺤ ﱠﻤﺪُ ْﺑ ُﻦ َﻋﺒﱠﺎ ﹴ‬ َ ُ‫ﻣ‬



Ungkapan



‫ َﺣ َﺪﹶﺛﻨَﺎ‬dkk. Yaitu:



maka isim setelahnya dibaca fathah/fathatain.



Apabila bin/bintun terletak antara 2 nama, maka nama I dibaca dengan 3 cara sesuai amil yang mendahuluinya sebagaimana yang telah kita pelajari. Bin/bintun dibaca mengikuti harakat nama I, sedang nama II selalu dibaca Jer (Kasroh/kasrotain). Contoh Nama II Bin/Bintun Nama I Mengikuti harokat Sesuai amil yang Jer Nama I mendahuluinya



Keterangan:



( ‫) ﻗﹶﺎ ﹶﻝ‬



‫ َﺣ َﺪﹶﺛﻨَﺎ‬dkk.



+



Rofa’



Apabla dalam sebuah hadits terdapat kata



Isim Bin‐Bintun dan Isim nama orang



Apabila bin/bintun terletak antara 2 nama, sedang Nama I terdiri dari 2 suku kata, maka suku kata 1 dibaca dengan 3 cara sesuai amil yang mendahuluinya, suku kata 2 selalu dibaca jer (kasroh/kasrotain), bin/bintun dibaca mengikuti harokat Kata 1 Nama I, sedang Nama II selalu dibaca Jer (kasroh/kasrotain)



‫ َﺣ َﺪﹶﺛﻨَﺎ‬dkk. Sebagaimana pada tabel,



maka isim setelahnya dibaca dhomah/dhomatain. Contoh Isim



‫ﻼ ِﻣﱠﻴﺔﹲ‬ ‫ﹺﺇ ْﺳ ﹶ‬



Ya Ta marbuthoh ( )



Membaca sanad hadits



‫ﹺﺇﻳﱠﺎﻧَﺎ‬ ، ‫ ﹶﺍﱠﻟ ِﺬْﻳ َﻦ‬، ‫ ﺍﱠﻟﺘَﺎ ِﻥ‬، ‫ ﺍﱠﻟﺬﹶﺍ ِﻥ‬، ‫ ﹶﺍﱠﻟﺘِﻲ‬، ‫ﹶﺍﱠﻟﺬِﻱ‬ ‫ﻼِﺋ ْﻲ‬ ‫ﺍﻟ ﱠ‬/‫ﻼِﺗ ْﻲ‬ ‫ﺍﻟ ﱠ‬ ‫ﺐ‬ َ ‫ ﺟَﺎﹺﻧ‬، ‫ ِﻋ ْﻨ َﺪ‬، ‫ﺖ‬ َ ‫ﺤ‬ ْ ‫ َﺗ‬، ‫ﻕ‬ َ ‫ ﹶﻓ ْﻮ‬، ‫ﻒ‬ َ ‫ َﺧ ﹾﻠ‬، ‫ َﻭﺭَﺍ َﺀ‬، ‫ﹶﺃﻣَﺎ َﻡ‬ ‫ﻂ‬ ‫ َﻭ َﺳ ﹶ‬، ‫ َﺣ ْﻮ ﹶﻝ‬، ‫ َﺑ ْﻴ َﻦ‬، ‫ َﺣﺪَﺍ َﺀ‬، ‫ ﹸﺛ ﱠﻢ‬، ‫ ُﻫﻨُﺎ َﻙ‬، ‫ ُﻫﻨَﺎ‬، ‫َﻳ ِﻤ ْﻴ َﻦ‬ ، ‫ ﹶﻛ ْﻴ ﹶﻔﻤَﺎ‬، ‫ﻱ‬ ‫ ﹶﺃ ﱡ‬، ‫ ﹶﺃﻧﱠﻰ‬، ‫ ﹶﺃﻳﱠﺎ ﹶﻥ‬، ‫ ﹶﺃْﻳ َﻦ‬، ‫ َﻣﺘَﻰ‬، ‫ ﻣَﺎ‬، ‫ِﻣ ْﻦ‬ ‫َﻣ ْﻬﻤَﺎ‬ ،‫ﻒ‬ َ ‫ ﹶﻛ ْﻴ‬، ‫ﻱ‬ ‫ ﹶﺃ ﱡ‬، ‫ ﹶﺃﻧﱠﻰ‬، ‫ ﹶﺃﻳﱠﺎ ﹶﻥ‬، ‫ ﹶﺃْﻳ َﻦ‬، ‫ َﻣﺘَﻰ‬، ‫ ﻣَﺎ‬، ‫ِﻣ ْﻦ‬ ‫ ِﻟﻤَﺎﺫﹶﺍ‬، ‫ ِﻟﻤَﺎ‬، ‫ ﻣَﺎﺫﹶﺍ‬، ‫ َﻫ ﹾﻞ‬، ‫ﹶﻛ ْﻢ‬



‫ َﻳ ْﻌﻠﹶﻰ‬، ‫ُﻫ ْﺒﻠﹶﻰ‬



AAM 20100606



Latihan 4. Latihan memberi harokat bin/bintun



‫ﻓﺎﻃﻤﺔ ﺑﻨﺖ ﳏﻤﺪ‬



‫ﻋﺒﺪ ﺍﷲ ﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮﺩ‬



‫ﳏﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ ﺍﷲ‬



‫ﻣﻦ ﻓﺎﻃﻤﺔ ﺑﻨﺖ ﳏﻤﺪ‬



‫ﻣﻦ ﻋﺒﺪ ﺍﷲ ﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮﺩ‬



‫ﻣﻦ ﳏﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ ﺍﷲ‬



‫ﺇﻥ ﻓﺎﻃﻤﺔ ﺑﻨﺖ ﳏﻤﺪ‬



‫ﺇﻥ ﻋﺒﺪ ﺍﷲ ﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮﺩ‬



‫ﺇﻥ ﳏﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ ﺍﷲ‬



‫ﺃﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ‬



‫ﺍﻟﺰﺑﲑ ﺑﻦ ﺍﻟﻌﻮﺍﻡ‬



‫ﻋﻤﺮ ﺑﻦ ﺍﳋﻄﺎﺏ‬



‫ﻣﻦ ﺃﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ‬



‫ﻣﻦ ﺍﻟﺰﺑﲑ ﺑﻦ ﺍﻟﻌﻮﺍﻡ‬



‫ﺇﻥ ﺃﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ‬



‫ﺇﻥ ﺍﻟﺰﺑﲑ ﺑﻦ ﺍﻟﻌﻮﺍﻡ‬



C.



FIIL



1.



Definisi Fi’il adalah kata kerja



2.



Jenis fi’il Fi’il dibagi menjadi 3 macam yaitu: No Jenis Definisi Adalah kata kerja yang telah terjadi 1 Fi’il Madhi (lampau) 2



Fi’il Mudhore



Adalah kata kerja yang terjadi sekarang dan akan datang



‫ﺇﱃ ﻋﻤﺮ ﺑﻦ ﺍﳋﻄﺎﺏ‬



3



Fi’il Amr



Adalah kata kerja perintah



‫ﻛﺄﻥ ﻋﻤﺮ ﺑﻦ ﺍﳋﻄﺎﺏ‬



a.



Setelah mempelajari tentang isim, sekarang kita sudah dapat membedakan kalimat aksara gundul yang termasuk isim dan memberi harokatnya dengan teks bergaris bawah sebagai berikut:



‫ﺤﻴَﻰ ْﺑ ُﻦ َﺳﻌِﻴ ٍﺪ‬ ْ ‫ﻱ َﻋ ْﺒﺪُ ﺍﻟ ﱠﻠ ِﻪ ْﺑ ُﻦ ﺍﻟ ﱡﺰَﺑ ْﻴ ﹺﺮ ﻗﹶﺎ ﹶﻝ َﺣ ﱠﺪﹶﺛﻨَﺎ ُﺳ ﹾﻔﻴَﺎ ﹸﻥ ﻗﹶﺎ ﹶﻝ َﺣ ﱠﺪﹶﺛﻨَﺎ َﻳ‬ ‫َﺣ ﱠﺪﹶﺛﻨَﺎ ﺍﹾﻟﺤُ َﻤ ْﻴ ِﺪ ﱡ‬ ‫ﺍﹾﻟﹶﺄْﻧﺼَﺎ ﹺﺭ ﱡ‬ ‫ﺹ ﺍﻟ ﱠﻠ ْﻴِﺜ ﱠﻲ‬ ‫ﺤ ﱠﻤﺪُ ْﺑ ُﻦ ﹺﺇْﺑﺮَﺍﻫِﻴ َﻢ ﺍﻟﱠﺘ ْﻴ ِﻤ ﱡﻲ ﹶﺃﱠﻧﻪُ َﺳ ِﻤ َﻊ َﻋ ﹾﻠ ﹶﻘ َﻤ ﹶﺔ ْﺑ َﻦ َﻭﻗﱠﺎ ﹴ‬ َ ُ‫ﻱ ﻗﹶﺎ ﹶﻝ ﹶﺃ ْﺧَﺒ َﺮﻧﹺﻲ ﻣ‬ ‫ﺿ َﻲ ﺍﻟ ﱠﻠ ُﻪ َﻋ ْﻨﻪُ َﻋﻠﹶﻰ ﺍﹾﻟ ِﻤ ْﻨَﺒ ﹺﺮ‬ ِ ‫ﺏ َﺭ‬ ‫ﺨﻄﱠﺎ ﹺ‬ َ ‫َﻳﻘﹸﻮ ﹸﻝ َﺳ ِﻤ ْﻌﺖُ ﻋُ َﻤ َﺮ ْﺑ َﻦ ﺍﹾﻟ‬ ‫ﺕ َﻭﹺﺇﱠﻧﻤَﺎ‬ ِ ‫ﺻﻠﱠﻰ ﺍﻟ ﱠﻠ ُﻪ َﻋ ﹶﻠ ْﻴ ِﻪ َﻭ َﺳ ﱠﻠ َﻢ َﻳﻘﹸﻮ ﹸﻝ ﹺﺇﱠﻧﻤَﺎ ﺍﹾﻟﹶﺄ ْﻋﻤَﺎ ﹸﻝ ﺑﹺﺎﻟﱢﻨﻴﱠﺎ‬ َ ‫ﻗﹶﺎ ﹶﻝ َﺳ ِﻤ ْﻌﺖُ َﺭﺳُﻮ ﹶﻝ ﺍﻟ ﱠﻠ ِﻪ‬ ‫ﺤﻬَﺎ‬ ُ ‫ﺠ َﺮﺗُ ُﻪ ﹺﺇﻟﹶﻰ ُﺩْﻧﻴَﺎ ُﻳﺼِﻴُﺒﻬَﺎ ﹶﺃ ْﻭ ﹺﺇﻟﹶﻰ ﺍ ْﻣ َﺮﹶﺃ ٍﺓ َﻳ ْﻨ ِﻜ‬ ْ ‫ﺖ ِﻫ‬ ْ ‫ﺉ ﻣَﺎ َﻧﻮَﻯ ﹶﻓ َﻤ ْﻦ ﻛﹶﺎَﻧ‬ ‫ِﻟ ﹸﻜ ﱢﻞ ﺍ ْﻣ ﹺﺮ ﹴ‬ ْ ‫ﹶﻓ ﹺﻬ‬ ‫ﺠ َﺮﺗُ ُﻪ ﹺﺇﻟﹶﻰ ﻣَﺎ ﻫَﺎ َﺟ َﺮ ﹺﺇﹶﻟ ْﻴ ِﻪ‬



6 Dhomi r (pelak u)



‫ﺤﻴَﻰ ْﺑ ُﻦ َﺳﻌِﻴ ٍﺪ‬ ْ ‫ﻱ َﻋ ْﺒﺪُ ﺍﻟ ﱠﻠ ِﻪ ْﺑ ُﻦ ﺍﻟ ﱡﺰَﺑ ْﻴ ﹺﺮ ﻗﹶﺎ ﹶﻝ َﺣ ﱠﺪﹶﺛﻨَﺎ ُﺳ ﹾﻔﻴَﺎ ﹸﻥ ﻗﹶﺎ ﹶﻝ َﺣ ﱠﺪﹶﺛﻨَﺎ َﻳ‬ ‫َﺣ ﱠﺪﹶﺛﻨَﺎ ﺍﹾﻟﺤُ َﻤ ْﻴ ِﺪ ﱡ‬ َ ُ‫ﻱ ﻗﹶﺎ ﹶﻝ ﹶﺃ ْﺧَﺒ َﺮﻧﹺﻲ ﻣ‬ ‫ﺍﹾﻟﹶﺄْﻧﺼَﺎ ﹺﺭ ﱡ‬ ‫ﺹ ﺍﻟ ﱠﻠ ْﻴِﺜ ﱠﻲ‬ ‫ﺤ ﱠﻤﺪُ ْﺑ ُﻦ ﹺﺇْﺑﺮَﺍﻫِﻴ َﻢ ﺍﻟﱠﺘ ْﻴ ِﻤ ﱡﻲ ﹶﺃﱠﻧﻪُ َﺳ ِﻤ َﻊ َﻋ ﹾﻠ ﹶﻘ َﻤ ﹶﺔ ْﺑ َﻦ َﻭﻗﱠﺎ ﹴ‬ ِ ‫ﺏ َﺭ‬ ‫ﺨﻄﱠﺎ ﹺ‬ َ ‫َﻳﻘﹸﻮ ﹸﻝ َﺳ ِﻤ ْﻌﺖُ ﻋُ َﻤ َﺮ ْﺑ َﻦ ﺍﹾﻟ‬ ‫ﺿ َﻲ ﺍﻟ ﱠﻠ ُﻪ َﻋ ْﻨﻪُ َﻋﻠﹶﻰ ﺍﹾﻟ ِﻤ ْﻨَﺒ ﹺﺮ‬ َ ‫ﻗﹶﺎ ﹶﻝ َﺳ ِﻤ ْﻌﺖُ َﺭﺳُﻮ ﹶﻝ ﺍﻟ ﱠﻠ ِﻪ‬ ‫ﺕ َﻭﹺﺇﱠﻧﻤَﺎ‬ ِ ‫ﺻﻠﱠﻰ ﺍﻟ ﱠﻠ ُﻪ َﻋ ﹶﻠ ْﻴ ِﻪ َﻭ َﺳ ﱠﻠ َﻢ َﻳﻘﹸﻮ ﹸﻝ ﹺﺇﱠﻧﻤَﺎ ﺍﹾﻟﹶﺄ ْﻋﻤَﺎ ﹸﻝ ﺑﹺﺎﻟﱢﻨﻴﱠﺎ‬ ‫ِﻟ ﹸﻜ ﱢﻞ ﺍ ْﻣ ﹺﺮ ﹴ‬ ‫ﺤﻬَﺎ‬ ُ ‫ﺠ َﺮﺗُ ُﻪ ﹺﺇﻟﹶﻰ ُﺩْﻧﻴَﺎ ُﻳﺼِﻴُﺒﻬَﺎ ﹶﺃ ْﻭ ﹺﺇﻟﹶﻰ ﺍ ْﻣ َﺮﹶﺃ ٍﺓ َﻳ ْﻨ ِﻜ‬ ْ ‫ﺖ ِﻫ‬ ْ ‫ﺉ ﻣَﺎ َﻧﻮَﻯ ﹶﻓ َﻤ ْﻦ ﻛﹶﺎَﻧ‬ ْ ‫ﹶﻓ ﹺﻬ‬ ‫ﺠ َﺮﺗُ ُﻪ ﹺﺇﻟﹶﻰ ﻣَﺎ ﻫَﺎ َﺟ َﺮ ﹺﺇﹶﻟ ْﻴ ِﻪ‬



‫ﺐ‬ َ ‫ﹶﻛَﺘ‬ ُ‫َﻳ ﹾﻜﺘُﺐ‬ ‫ﺐ‬ ْ ‫ﹸﺍ ﹾﻛُﺘ‬



3



2



1



Makna (Telah Mengerjakan)



Tambahan huruf belakang



Harokat



Huruf yang tetap



Wazan Fi’il Madhi



‫ﻫُ َﻮ‬



Dia 1 orang laki‐laki



Fathah



‫ﹶﻓ َﻌﻊ‬



‫ﹶﻓ َﻌ ﹶﻞ‬



‫ُﻫﻤَﺎ‬



Dia 2 orang laki‐laki



‐ ‫ﺍ‬



Fathah



‫ﹶﻓ َﻌﻊ‬



‫ﻼ‬ ‫ﹶﻓ َﻌ ﹶ‬



‫ُﻫ ْﻢ‬



Mereka orang laki‐laki



‫ﻭْﺍ‬



Dhomah



‫ﹶﻓ َﻌﻊ‬



‫ﹶﻓ َﻌ ﹸﻠﻮْﺍ‬



‫ِﻫ َﻲ‬



Dia 1 orang perempuan



‫ﺕ‬ ْ



Fathah



‫ﹶﻓ َﻌﻊ‬



‫ﺖ‬ ْ ‫ﹶﻓ َﻌ ﹶﻠ‬



‫ُﻫﻤَﺎ‬



Dia 2 orang perempuan



‫ﺗَﺎ‬



Fathah



‫ﹶﻓ َﻌﻊ‬



‫ﹶﻓ َﻌ ﹶﻠﺘَﺎ‬



‫ُﻫ ﱠﻦ‬



Mereka orang perempuan



‫ﹶﻥ‬



Sukun/ mati



‫ﹶﻓ َﻌﻊ‬



‫ﹶﻓ َﻌ ﹾﻠ َﻦ‬



‫ﺖ‬ َ ‫ﹶﺃْﻧ‬



Kamu 1 orang laki‐laki



‫ﺕ‬ َ



Sukun/ mati



‫ﹶﻓ َﻌﻊ‬



‫ﺖ‬ َ ‫ﹶﻓ َﻌ ﹾﻠ‬



‫ﹶﺃْﻧُﺘﻤَﺎ‬



Kamu 2 orang laki‐laki Kalian 3 orang atau lebih laki‐ laki Kamu 1 orang perempuan



‫ُﺗﻤَﺎ‬



Sukun/ mati



‫ﹶﻓ َﻌﻊ‬



‫ﹶﻓ َﻌ ﹾﻠُﺘﻤَﺎ‬



‫ُﺗ ْﻢ‬



Sukun/ mati



‫ﹶﻓ َﻌﻊ‬



‫ﹶﻓ َﻌ ﹾﻠُﺘ ْﻢ‬



‫ﺕ‬ ِ



Sukun/ mati



‫ﹶﻓ َﻌﻊ‬



‫ﺖ‬ ِ ‫ﹶﻓ َﻌ ﹾﻠ‬



Kamu 2 orang perempuan Kalian 3 orang atau lebih perempuan



‫ُﺗﻤَﺎ‬



Sukun/ mati



‫ﹶﻓ َﻌﻊ‬



‫ﹶﻓ َﻌ ﹾﻠُﺘﻤَﺎ‬



‫ُﺗ ﱠﻦ‬



Sukun/ mati



‫ﹶﻓ َﻌﻊ‬



‫ﹶﻓ َﻌ ﹾﻠﺘُ ﱠﻦ‬



‫ﹶﺃْﻧُﺘ ْﻢ‬ ‫ﺖ‬ ِ ‫ﹶﺃْﻧ‬



Dan kalimat yang temasuk isim mabni ditunjukkan dengan teks bergaris bawah sebagai berikut:



Fi’il Madhi Tabel wazan Fi’il madhi 3 huruf (Tsulasi) 5 4



Contoh



‫ﹶﺃْﻧُﺘﻤَﺎ‬ ‫ﹶﺃْﻧُﺘ ﱠﻦ‬



‫ﻝ‬



‫ﹶﺃﻧَﺎ‬



Saya 1 orang



‫ﺕ‬ ُ



Sukun/ mati



‫ﹶﻓ َﻌﻊ‬



ُ‫ﹶﻓ َﻌ ﹾﻠﺖ‬



ُ‫ﺤﻦ‬ ْ ‫َﻧ‬



Kami 2 orang atau lebih



‫ﻧَﺎ‬



Sukun/ mati



‫ﹶﻓ َﻌﻊ‬



‫ﹶﻓ َﻌ ﹾﻠﻨَﺎ‬



Penjelasan: Tabel di atas jika dibaca dari kanan (berfungsi untuk mengetahui dhomir/pelaku dari sebuah fi’il) dan jika dibaca dari kiri (berfungsi untuk membuat fi’il baru dengan dhomir tertentu). Contoh 1 Dhomir



Fi’il



‫ﻫُ َﻮ‬



Dia 1 orang laki‐laki



‫ﹶﻓ َﻌ ﹶﻞ‬



‫ُﻫﻤَﺎ‬



Dia 2 orang laki‐laki



‫ﻼ‬ ‫ﹶﻓ َﻌ ﹶ‬



Jika dibaca dari kiri: Fi’il berdhomir



‫ ﻫُ َﻮ‬adalah ‫ ﹶﻓ َﻌ ﹶﻞ‬, jika dhomirnya ‫ ُﻫﻤَﺎ‬maka menjadi fi’il baru



‫ﻼ‬ ‫ ﹶﻓ َﻌ ﹶ‬berasal dari ‫ ﹶﻓ َﻌ ﹶﻞ‬dengan tambahan huruf alif ( ‫)ﺍ‬. Contoh 2 Dhomir



Fi’il



‫ﻫُ َﻮ‬



Dia 1 orang laki‐laki



‫ﹶﻓ َﻌ ﹶﻞ‬



‫ُﻫ ْﻢ‬



Mereka orang laki‐laki



‫ﹶﻓ َﻌﻠﹸﻮﺍ‬



Jika dibaca dari kanan: Perhatikan tabel



‫ ﹶﻓ َﻌﻠﹸﻮﺍ‬, jika dibandingkan dengan kata ‫ ﹶﻓ َﻌ ﹶﻞ‬maka terdapat ‫)ﻭﺍ‬, berarti kata itu berdhomir ‫ ُﻫ ْﻢ‬.



tambahan huruf wau dan alif (



Begitulah cara mencari dhomir dan merubah fi’il berlaku untuk fi’il madhi lainnya.



3



AAM 20100606



Catatan: pada tabel wazan fi’il madhi, terdapat fi’il yang serupa yaitu berdhomir



‫ﻓﻌﻠﺖ‬



c.



Fi’il Amar Fi’il amar adalah kata kerja perintah yang memiliki ciri khusus yang secara



‫ﻫﻲ‬, ‫ﺖ‬ َ ‫ ﹶﺍْﻧ‬, ‫ﺖ‬ ِ ‫ ﹶﺍْﻧ‬, ‫( ﹶﺍﻧَﺎ‬tabel warna abu‐abu), cara



umum telah masuk pada pembahasan huruf berakhiran alif, wau dan ya (



‫ﻱ‬،‫)ﻭ‬



membedakan harokatnya sebagai berikut: Tabel Wazan



‫ﻓﻌﻠﺖ‬



Cara membacanya perhatikan tabel bentuk fi’il amar berikut:



‫ﻓﻌﻠﺖ‬



b. 6 Dhimir /pelaku



‫ﻫُ َﻮ‬



3



2



Contoh



Dibaca



‫ﺖ‬ ْ ‫ﻓﹶﺎ ِﻃ َﻤﺔﹸ ﹶﻛَﺘَﺒ‬



‫ﺖ‬ ْ ‫ﹶﻓ َﻌ ﹶﻠ‬



‫ ﻫﻲ‬/ ‫ﺓ‬



‫ﺖ ﺍﹾﻟ ﹸﻘﺮْﺁ ﹸﻥ‬ َ ‫ﺖ ﹶﻛَﺘ ْﺒ‬ َ ‫ﹶﺍْﻧ‬



‫ﺖ‬ َ ‫ﹶﻓ َﻌ ﹾﻠ‬



‫ َﻙ‬/ ‫ﺖ‬ َ ‫ﹶﺍْﻧ‬



‫ﺖ‬ ِ ‫ﻚ ﹶﻛَﺘ ْﺒ‬ ِ ‫ﹺﺇﱠﻧ‬



‫ﺖ‬ ِ ‫ﹶﻓ َﻌ ﹾﻠ‬



‫ ِﻙ‬/ ‫ﺖ‬ ِ ‫ﹶﺍْﻧ‬



ُ‫ﹶﺍﻧَﺎ ﹶﻛَﺘ ْﺒﺖ‬



ُ‫ﹶﻓ َﻌ ﹾﻠﺖ‬



‫ ِﺍﻧﱠﻰ‬/ ‫ﹶﺍﻧَﺎ‬



Fi’il Mudhore Tabel wazan fi’il mudhore 3 huruf 5 4 Makna Tambahan (Telah huruf Mengerjakan) belakang Dia 1 orang ‐ laki‐laki



1 Jika diawali atau diakhiri



3



1 Wazan Fi’il Madhi



Dhomah



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌﻊ‬



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌﻞﹸ‬



‫ﻝ‬



Dia 2 orang laki‐laki



‫ﻱ – ﺍ ِﻥ‬ َ



Fathah



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌﻊ‬



‫ﻼ ِﻥ‬ ‫َﻳ ﹾﻔ َﻌ ﹶ‬



‫ُﻫ ْﻢ‬



Mereka orang laki‐laki



‫ﻱ – ْﻭ ِﻥ‬



Dhomah



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌﻊ‬



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌ ﹸﻠ ْﻮ ﹶﻥ‬



‫ِﻫ َﻲ‬



Dia 1 orang perempuan



... - ‫ﺕ‬ َ



Dhomah



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌﻊ‬



‫َﺗ ﹾﻔ َﻌﻞﹸ‬



‫ُﻫﻤَﺎ‬



Dia 2 orang perempuan



‫ ﺍﻥ‬- ‫ﺕ‬ َ



Fathah



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌﻊ‬



‫ُﻫ ﱠﻦ‬



Mereka orang perempuan



‫ ﹶﻥ‬- ‫ﻱ‬ َ



Sukun/mati



‫ﺖ‬ َ ‫ﹶﺃْﻧ‬



Kamu 1 orang laki‐laki



... - ‫ﺕ‬



‫ﹶﺃْﻧُﺘﻤَﺎ‬



Kamu 2 orang laki‐laki Kalian 3 orang atau lebih laki‐ laki Kamu 1 orang perempuan



‫ﺖ‬ ِ ‫ﹶﺃْﻧ‬ ‫ﹶﺃْﻧُﺘﻤَﺎ‬ ‫ﹶﺃْﻧُﺘ ﱠﻦ‬



Kamu 2 orang perempuan Kalian 3 orang atau lebih perempuan



‫ﺖ‬ َ ‫ﹶﺃْﻧ‬



Kamu 1 orang laki‐laki



‫ﹶﺃْﻧُﺘﻤَﺎ‬



Kamu 2 orang laki‐laki Kalian 3 orang atau lebih laki‐laki Kamu 1 orang perempuan



‫ﺖ‬ ِ ‫ﹶﺃْﻧ‬



2 Huruf yang tetap



Harokat



Tabel wazan fi’il amar 5 Makna Dhomir (Telah (pelaku) Mengerjakan) 6



‫ﹶﺃْﻧُﺘ ْﻢ‬



‫ُﻫﻤَﺎ‬



‫ﹶﺃْﻧُﺘ ْﻢ‬



،‫ﺍ‬



‫ﹶﺃْﻧُﺘﻤَﺎ‬ ‫ﹶﺃْﻧُﺘ ﱠﻦ‬



Kamu 2 orang perempuan Kalian 3 orang atau lebih perempuan



4 Tambahan huruf belakang



3 Harokat



2 Huruf yang tetap



1 Wazan Fi’il Madhi



‐ ‫ﺍ‬



Sukun



‫ﺍ ﹾﻓﻌَﻊ‬



‫ﺍ ﹾﻓ َﻌ ﹾﻞ‬



fathah



‫ﺍ ﹾﻓﻌَﻊ‬



‫ﻼ‬ ‫ﺍ ﹾﻓ َﻌ ﹶ‬



‫ﻭْﺍ‬



Dhomah



‫ﺍ ﹾﻓﻌَﻊ‬



‫ﺍ ﹾﻓ َﻌ ﹸﻠﻮْﺍ‬



‫ﻱ‬



Kasroh



‫ﺍ ﹾﻓﻌَﻊ‬



‫ﺍ ﹾﻓ َﻌﻠِﻲ‬



‫ﺍ‬



fathah



‫ﺍ ﹾﻓﻌَﻊ‬



‫ﻼ‬ ‫ﺍ ﹾﻓ َﻌ ﹶ‬



‫ﹾﻟ َﻦ‬



Sukun



‫ﺍ ﹾﻓﻌَﻊ‬



‫ﺍ ﹾﻓ َﻌ ﹾﻠ َﻦ‬



‫ﻝ‬



Latihan 5. Latihan membaca fi’il madhi:



‫ﺃﻧﺎ ﲰﻌﺖ ﺍﻟﻘﺼﺔ‬



‫ﺯﻳﻨﺐ ﻛﺘﺒﺖ ﺍﻟﺮﺳﺎﻟﺔ‬



‫ﻓﺎﻃﻤﺔ ﻗﺮﺃﺕ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ‬



‫ﺖ ﲰﻌﺖ ﺍﻟﻘﺼﺔ‬ َ ‫ﺃﻧ‬



‫ﻚ ﻛﺘﺒﺖ ﺍﻟﺮﺳﺎﻟﺔ‬ َ ‫ﺇﻧ‬



‫ﺖ ﻗﺮﺃﺕ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ‬ َ ‫ﺃﻧ‬



‫ﻼ ِﻥ‬ ‫َﺗ ﹾﻔ َﻌ ﹶ‬



‫ﻋﺎﺋﺸﺔ ﲰﻌﺖ ﺍﻟﻘﺼﺔ‬



‫ﻚ ﻛﺘﺒﺖ ﺍﻟﺮﺳﺎﻟﺔ‬ ِ ‫ﺇﻧ‬



‫ﺖ ﻗﺮﺃﺕ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ‬ ِ ‫ﺃﻧ‬



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌﻊ‬



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌ ﹾﻠ َﻦ‬ ‫َﺗ ﹾﻔ َﻌﻞﹸ‬



‫ﻋﺎﺋﺸﺔ ﻛﺘﺒﺖ ﺍﻟﺮﺳﺎﻟﺔ‬



‫ﺃﻧﺎ ﻗﺮﺃﺕ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ‬



Dhomah



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌﻊ‬



‫ﺇﱐ ﲰﻌﺖ ﺍﻟﻘﺼﺔ‬



‫ ﺍﻥ‬- ‫ﺕ‬ َ



fathah



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌﻊ‬



‫ﻼ ِﻥ‬ ‫َﺗ ﹾﻔ َﻌ ﹶ‬



‫ﺧﺪﳚﺔ ﲰﻌﺖ ﺍﻟﻘﺼﺔ‬



‫ﺇﱐ ﻛﺘﺒﺖ ﺍﻟﺮﺳﺎﻟﺔ‬



‫ﻫﻲ ﻗﺮﺃﺕ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ‬



‫ ْﻭ ﹶﻥ‬- ‫ﺕ‬ َ



Dhomah



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌﻊ‬



‫َﺗ ﹾﻔ َﻌﻠﹸ ْﻮ ﹶﻥ‬



‫ﺖ ﲰﻌﺖ ﺍﻟﻘﺼﺔ‬ ِ ‫ﺃﻧ‬



‫ﺖ ﻛﺘﻨﺖ ﺍﻟﺮﺳﺎﻟﺔ‬ ِ ‫ﺃﻧ‬



‫ﺧﺪﳚﺔ ﻗﺮﺃﺕ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ‬



‫ ْﻳ َﻦ‬- ‫ﺕ‬ َ



Kasroh



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌﻊ‬



‫َﺗ ﹾﻔ َﻌ ِﻠ ْﻴ َﻦ‬



‫ ﺍﻥ‬- ‫ﺕ‬



fathah



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌﻊ‬



‫ﻼ ِﻥ‬ ‫َﺗ ﹾﻔ َﻌ ﹶ‬



‫ﻥ‬-‫ﺕ‬ َ



Sukun/mati



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌﻊ‬



‫َﺗ ﹾﻔ َﻌ ﹾﻠ َﻦ‬



‫ﹶﺃﻧَﺎ‬



Saya 1 orang



... - ‫ﺃ‬



Dhomah



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌﻊ‬



‫ﹶﺃﻓﹾﻌ ﹸﻞ‬



ُ‫ﺤﻦ‬ ْ ‫َﻧ‬



Kami 2 orang atau lebih



... - ‫ﹶﻥ‬



Dhomah



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌﻊ‬



‫َﻧﻔﹾﻌ ﹸﻞ‬



Penjelasan: Seperti pada tabel wazan fi’il madhi, fi’il mudhore di atas jika dibaca dari kanan (berfungsi untuk mengetahui dhomir/pelaku) dan jika dibaca dari kiri (berfungsi untuk membuat fi’il baru dengan dhomir tertentu). Dhomir



Fi’il Mudhore



Setelah mempelajari pembahasan fi’il, maka sekarang kita dapat menentukan harokat aksara gundul pada contoh dengan teks bergaris bawah sebagai berikut:



‫ﺤﻴَﻰ ْﺑ ُﻦ َﺳﻌِﻴ ٍﺪ‬ ْ ‫ﻱ َﻋ ْﺒﺪُ ﺍﻟ ﱠﻠ ِﻪ ْﺑ ُﻦ ﺍﻟ ﱡﺰَﺑ ْﻴ ﹺﺮ ﻗﹶﺎ ﹶﻝ َﺣ ﱠﺪﹶﺛﻨَﺎ ُﺳ ﹾﻔﻴَﺎ ﹸﻥ ﻗﹶﺎ ﹶﻝ َﺣ ﱠﺪﹶﺛﻨَﺎ َﻳ‬ ‫َﺣ ﱠﺪﹶﺛﻨَﺎ ﺍﹾﻟﺤُ َﻤ ْﻴ ِﺪ ﱡ‬ ‫ﺍﹾﻟﹶﺄْﻧﺼَﺎ ﹺﺭ ﱡ‬ ‫ﺹ ﺍﻟ ﱠﻠ ْﻴِﺜ ﱠﻲ‬ ‫ﺤ ﱠﻤﺪُ ْﺑ ُﻦ ﹺﺇْﺑﺮَﺍﻫِﻴ َﻢ ﺍﻟﱠﺘ ْﻴ ِﻤ ﱡﻲ ﹶﺃﱠﻧﻪُ َﺳ ِﻤ َﻊ َﻋ ﹾﻠ ﹶﻘ َﻤ ﹶﺔ ْﺑ َﻦ َﻭﻗﱠﺎ ﹴ‬ َ ُ‫ﻱ ﻗﹶﺎ ﹶﻝ ﹶﺃ ْﺧَﺒ َﺮﻧﹺﻲ ﻣ‬ ‫ﺿ َﻲ ﺍﻟ ﱠﻠ ُﻪ َﻋ ْﻨﻪُ َﻋﻠﹶﻰ ﺍﹾﻟ ِﻤ ْﻨَﺒ ﹺﺮ‬ ِ ‫ﺏ َﺭ‬ ‫ﺨﻄﱠﺎ ﹺ‬ َ ‫َﻳﻘﹸﻮ ﹸﻝ َﺳ ِﻤ ْﻌﺖُ ﻋُ َﻤ َﺮ ْﺑ َﻦ ﺍﹾﻟ‬ ‫ﺕ َﻭﹺﺇﱠﻧﻤَﺎ‬ ِ ‫ﺻﻠﱠﻰ ﺍﻟ ﱠﻠ ُﻪ َﻋ ﹶﻠ ْﻴ ِﻪ َﻭ َﺳ ﱠﻠ َﻢ َﻳﻘﹸﻮ ﹸﻝ ﹺﺇﱠﻧﻤَﺎ ﺍﹾﻟﹶﺄ ْﻋﻤَﺎ ﹸﻝ ﺑﹺﺎﻟﱢﻨﻴﱠﺎ‬ َ ‫ﻗﹶﺎ ﹶﻝ َﺳ ِﻤ ْﻌﺖُ َﺭﺳُﻮ ﹶﻝ ﺍﻟ ﱠﻠ ِﻪ‬



‫ﻫُ َﻮ‬



Dia 1 orang laki‐laki



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌﻞﹸ‬



‫ِﻟ ﹸﻜ ﱢﻞ ﺍ ْﻣ ﹺﺮ ﹴ‬ ‫ﺤﻬَﺎ‬ ُ ‫ﺠ َﺮﺗُﻪُ ﹺﺇﻟﹶﻰ ُﺩْﻧﻴَﺎ ُﻳﺼِﻴُﺒﻬَﺎ ﹶﺃ ْﻭ ﹺﺇﻟﹶﻰ ﺍ ْﻣ َﺮﹶﺃ ٍﺓ َﻳ ْﻨ ِﻜ‬ ْ ‫ﺖ ِﻫ‬ ْ ‫ﺉ ﻣَﺎ َﻧﻮَﻯ ﹶﻓ َﻤ ْﻦ ﻛﹶﺎَﻧ‬



‫ُﻫ ْﻢ‬



Mereka orang laki‐laki



‫َﻳ ﹾﻔ َﻌﻠﹸ ْﻮ ﹶﻥ‬



ْ ‫ﹶﻓ ﹺﻬ‬ ‫ﺠ َﺮﺗُﻪُ ﹺﺇﻟﹶﻰ ﻣَﺎ ﻫَﺎ َﺟ َﺮ ﹺﺇﹶﻟ ْﻴ ِﻪ‬



Jika dibaca dari kanan:



‫ َﻳ ﹾﻔ َﻌﻞﹸ‬adalah fi’il mudhore berdhomir ‫ﻫُ َﻮ‬, jika merubah pelaku (dhomir) menjadi yaitu



‫ ُﻫ ْﻢ‬maka cukup melihat huruf tambahan di depan dan belakang



‫ﻱ – ْﻭ ﹶﻥ‬ َ dan huruf ‫ ﻝ‬didhomah menjadi ‫َﻳ ﹾﻔ َﻌﻠﹸ ْﻮ ﹶﻥ‬



Begitulah cara mencari dhomir dan merubah fi’il, berlaku untuk fi’il mudhore lainnya.



4



AAM 20100606



2.



D. PENGGABUNGAN FI’IL, ISIM DAN HURUF 1.



Apabila terdapat dhomir bertemu fi’il, isim dan huruf maka cara memberi harokat kalimat tersebut menggunakan bantuan tabel berikut: Apabila bersambung Apabila Apabila Isim dengan huruf bersambung bersambung berdhomir dengan Isim dengan Fi’il Nashob Jer



Penggabungan fi’il dan isim a. Fi’il berdhomir Huwa dan Hiya (Hu‐Hi) Fi’il madhi maupun fi’il mudhore berdhomir dan berdhomir i. Contoh



‫ ﻫُ َﻮ‬yaitu ‫ ﻳَﻔﻌﻞ ـ ﻓﻌ ﹶﻞ‬,



‫ ِﻫ َﻲ‬yaitu ‫ﺖ‬ ْ ‫ َﺗ ﹾﻔ َﻌﻞﹸ – ﻓﻌﻠ‬disingkat Hu‐Hi.



Hu‐Hi bertemu isim nama dan isim Isim Isim Nama + Nashob Rofa’



‫ﺼ ﹶﺔ‬ ‫ﺐ َﻋ ِﻠ ﱞﻲ ﺍﹾﻟ ِﻘ ﱠ‬ َ ‫ﹶﻛَﺘ‬ Keterangan: Hu‐Hi



:



Isim Nama



:



Isim



:



Rofa’ Nashob Jer



: : :



Fi’il berdhomir



+



Hu‐Hi



‫ ﻫُ َﻮ‬dan ‫ ِﻫ َﻲ‬baik fi’il madhi maupun fi’il



mudhore Yaitu isim yang bermakna nama (baik manusia ataupun yang lainnya) Isim secara umum. Baik yang berakhiran Ta marbuthoh maupun bukan Dhomah/dhomatain Fathah/fathatain Kasroh/kasrotain



Hu‐Hi bertemu Isim bukan nama dan isim Isim Bukan Contoh Isim Nama + Nashob Nashob



ii.



+



‫ﺱ ﻗﺎﺋﻤﹰﺎ‬ َ ‫َﻳ ﹾﻜﺘُﺐُ ﺍﻟﺪﺭ‬



Hu‐Hi



Isim bukan nama yaitu: isim yang tdk menunjukkan nama iii. Contoh



Hu‐Hi bertemu Alif‐Nun dan isim Isim Isim Alif‐Nun + Nashob Jer



‫ﺴ ِﻠﻤَﺎ ِﻥ ﺍﹾﻟ ﹸﻘﺮْﺁ ﹶﻥ‬ ْ ‫َﻳ ﹾﻘ َﺮﺃﹸ ﺍﹾﻟ ُﻤ‬



+



Hu‐Hi



iv.



Hu‐Hi bertemu Isim Wau‐Nun dan isim Isim Wau‐ Isim Nun + Nashob Nashob



‫ﺴ ِﻠ ُﻤ ْﻮ ﹶﻥ ﺍﹾﻟ ﹸﻘﺮْﺁ ﹶﻥ‬ ْ ‫َﻳ ﹾﻘ َﺮﺃﹸ ﺍﹾﻟ ُﻤ‬ b.



+



‫ﻫﻲ‬



‫ﺃﻧﺖ‬



‫ﺃﻧﺎ‬



‫ﳓﻦ‬



ُ‫ﺸ َﺮﺏ‬ ْ ‫ﺸ َﺮﺏُ َﻳ‬ ْ ‫ﺸ َﺮﺏُ َﺗ‬ ْ ‫ﺸ َﺮﺏُ ﹶﺃ ْﺷ َﺮﺏُ َﺗ‬ ْ ‫َﻧ‬



Contoh



i. Contoh



Hu‐Hi‐Ta‐Na‐Na diawali amil nashob, maka fi’il tersebut dibaca fathah Isim Hu‐Hi‐Ta‐Na‐Na Amil Nashob Fathah Fathah



‫ﺐ‬ َ ‫ﹶﺃ ْﺣ َﻤﺪُ ﹶﻟ ْﻦ َﻳ ﹾﺄﻛﹸ ﹶﻞ ﺍﹾﻟ ﹶﻜ ﹾﻠ‬



Huruf yang termasuk amil nashob dalam fi’il yaitu: (



ii. Contoh



‫ﱴ ( ) ﹺﻝ ( ) ﹶﻛ ْﻲ‬ ‫) ﹶﺃ ﹾﻥ ( ) ﻟ ْﻦ ( ) ﹺﺇﺫﹰﺍ ( ) َﺣ ﱠ‬



Hu‐Hi‐Ta‐Na‐Na diawali amil jazem, maka fi’il tersebut dibaca sukun/mati Isim Hu‐Hi‐Ta‐Na‐Na



‫ﺨ ْﻤ َﺮ‬ َ ‫ﺏ ﺍﹾﻟ‬ ْ ‫ﺸ َﺮ‬ ْ ‫ﹶﻻ َﺗ‬



Fathah



Sukun



‫) ﹶﻻ ( ) ﹺﻝ ( ) ﹶﻟﻤﱠﺎ ( ) ﹶﻟ ْﻢ‬



‫ِﻛﺘَﺎُﺑ ُﻪ‬



ُ‫ﺼ َﺮﻩ‬ َ ‫َﻧ‬



‫ﻫُ َﻮ‬



‫ﹺﺇﱠﻧ ُﻬﻤَﺎ‬



‫ﹺﺇﹶﻟ ْﻴ ﹺﻬﻤَﺎ‬



‫ِﻛﺘَﺎُﺑ ُﻬﻤَﺎ‬



‫ﺼ َﺮ ُﻫﻤَﺎ‬ َ ‫َﻧ‬



‫ُﻫﻤَﺎ‬



‫ﺇﱠﻧ ُﻬ ْﻢ‬



‫ﹺﺇﹶﻟ ْﻴ ﹺﻬ ْﻢ‬



‫ِﻛﺘَﺎُﺑ ُﻬ ْﻢ‬



‫ﺼ َﺮﻫُ ْﻢ‬ َ ‫َﻧ‬



‫ُﻫ ْﻢ‬



‫ﹺﺇﱠﻧﻬَﺎ‬



‫ﹺﺇﹶﻟ ْﻴ ﹺﻬﻤَﺎ‬



‫ِﻛﺘَﺎُﺑ ُﻬﻤَﺎ‬



‫ﺼ َﺮﻫَﺎ‬ َ ‫َﻧ‬



‫ِﻫ َﻲ‬



‫ﹺﺇﱠﻧ ُﻬﻤَﺎ‬



‫ﹺﺇﹶﻟ ْﻴ ﹺﻬﻤَﺎ‬



‫ِﻛﺘَﺎُﺑ ُﻬﻤَﺎ‬



‫ﺼ َﺮ ُﻫﻤَﺎ‬ َ ‫َﻧ‬



‫ُﻫﻤَﺎ‬



‫ﹺﺇﱠﻧ ُﻬ ﱠﻦ‬



‫ﹺﺇﹶﻟ ْﻴ ﹺﻬ ﱠﻦ‬



‫ِﻛﺘَﺎُﺑ ُﻬ ﱠﻦ‬



‫ﺼ َﺮﻫُ ﱠﻦ‬ َ ‫َﻧ‬



‫ُﻫ ﱠﻦ‬



‫ﻚ‬ َ ‫ﹺﺇﱠﻧ‬



‫ﻚ‬ َ ‫ﹺﺇﹶﻟ ْﻴ‬



‫ﻚ‬ َ ُ‫ِﻛﺘَﺎﺑ‬



‫ﺼ َﺮ َﻙ‬ َ ‫ﻧَﺸ‬



‫ﺖ‬ َ ‫ﹶﺃْﻧ‬



‫ﹺﺇﱠﻧ ﹸﻜﻤَﺎ‬



‫ﹺﺇﹶﻟ ْﻴ ﹸﻜﻤَﺎ‬



‫ِﻛﺘَﺎُﺑ ﹸﻜﻤَﺎ‬



‫ﺼ َﺮ ﹸﻛﻤَﺎ‬ َ ‫َﻧ‬



‫ﹶﺃْﻧُﺘﻤَﺎ‬



‫ﹺﺇﱠﻧ ﹸﻜ ْﻢ‬



‫ﹺﺇﹶﻟ ْﻴ ﹸﻜ ْﻢ‬



‫ِﻛﺘَﺎُﺑ ﹸﻜ ْﻢ‬



‫ﺼ َﺮﻛﹸ ْﻢ‬ َ ‫َﻧ‬



‫ﹶﺃْﻧُﺘ ْﻢ‬



‫ﻚ‬ ِ ‫ﹺﺇﱠﻧ‬



‫ﻚ‬ ِ ‫ﹺﺇﹶﻟ ْﻴ‬



‫ﻚ‬ ِ ُ‫ِﻛﺘَﺎﺑ‬



‫ﺼ َﺮ ِﻙ‬ َ ‫َﻧ‬



‫ﺖ‬ ِ ‫ﹶﺃْﻧ‬



‫ﹺﺇﱠﻧ ﹸﻜﻤَﺎ‬



‫ﹺﺇﹶﻟ ْﻴ ﹸﻜﻤَﺎ‬



‫ِﻛﺘَﺎُﺑ ﹸﻜﻤَﺎ‬



‫ﺼ َﺮ ﹸﻛﻤَﺎ‬ َ ‫َﻧ‬



‫ﹶﺃْﻧُﺘﻤَﺎ‬



‫ﹺﺇﱠﻧ ﹸﻜ ﱠﻦ‬



‫ﹺﺇﹶﻟ ْﻴﻜﹸ ﱠﻦ‬



‫ِﻛﺘَﺎُﺑ ﹸﻜ ﱠﻦ‬



‫ﺼ َﺮﻛﹸ ﱠﻦ‬ َ ‫َﻧ‬



‫ﹶﺃْﻧُﺘ ﱠﻦ‬



‫ﹺﺇﱠﻧﻨﹺﻲ‬



‫ﹺﺇﹶﻟ ﱠﻲ‬



‫ِﻛﺘَﺎﹺﺑ ْﻲ‬



‫ﺼ َﺮﹺﻧ ْﻲ‬ َ ‫َﻧ‬



‫ﹶﺃﻧَﺎ‬



‫ﹺﺇﱠﻧﻨَﺎ‬



‫ﹺﺇﹶﻟ ْﻴﻨَﺎ‬



‫ِﻛﺘَﺎُﺑﻨَﺎ‬



‫ﺼ َﺮﻧَﺎ‬ َ ‫َﻧ‬



ُ‫ﺤﻦ‬ ْ ‫َﻧ‬



ُ‫ِﻣ ْﻨﻪ‬



ُ‫َﻋ ْﻨﻪ‬



‫ﹺﺇﹶﻟ ْﻴ ِﻪ‬



‫َﻋ ﹶﻠ ْﻴ ِﻪ‬



‫ﹺﺑ ِﻪ‬



‫ِﻓ ْﻴ ِﻪ‬



Sedang dhomir berikutnya mengikuti aturan pada tabel sebelumnya.



E.



LATIHAN



‫ ﻳﺬﻫﺐ ﺍﳌﺴﻠﻤﺎﻥ ﺇﱃ ﺍﳌﺴﺠﺪ‬، ‫ﻳﻘﺮﺃ ﺃﲪﺪ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ ﰲ ﺑﻴﺘﻪ‬



.1



‫ ﻭﻳﻘﺮﺃ ﺍﳌﺴﻠﻤﻮﻥ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ ﰲ ﺍﳌﺴﺠﺪ ﻭ‬. ‫ﻟﺼﻼﺓ ﺍﳉﻤﻌﺔ‬ ‫ ﺃﻭﻝ ﻣﺎ ﺭﻛﺐ ﺍﳌﺴﻠﻤﻮﻥ ﺍﻟﺒﺤﺮ ﻣﻊ ﻣﻌﺎﻭﻳﺔ‬. ‫ﺑﻴﺘﻬﻢ‬ ‫ ﻓﻤﻦ ﻓﻌﻠﻪ ﻓﻨﺤﻦ ﺃﺣﻖ ﲟﺎﻟﻪ ﺣﱴ ﻧﺄﺧﺬ ﻣﻨﻪ ﻣﺎ‬، ‫ﳜﺎﻫﺪﻭﻥ‬



.2



:‫ ﺣﺪﺛﻨﺎ ﳏﻤﺪ ﺑﻦ ﺃﻟﻌﻼﺀ‬. ‫ ﻟﻮﻻ ﺃﻥ ﺃﺷﻖ ﻋﻠﻰ ﺃﻣﱵ‬. ‫ﺃﺧﺬ‬ ‫ ﻋﻦ‬، ‫ ﻋﻦ ﺃﺑﻴﻪ‬، ‫ ﻋﻦ ﻫﺸﺎﻡ ﺑﻦ ﻋﺮﻭﺓ‬، ‫ﺣﺪﺛﻨﺎ ﺃﺑﻮ ﺃﺳﺎﻣﺔ‬



Amil Jazem



Huruf yang termasuk amil jazem dalam fi’il yaitu: (



‫ﹺﺇﹶﻟ ْﻴ ِﻪ‬



ُ‫ﹶﻟﻪ‬



Hu‐ Hi



Fi’il berdhomir Huwa, Hiya, Anta, Ana, Nahnu (Hu‐Hi‐Ta‐Na‐Na) Fi’il Huwa Hiya anTa aNa Nahnu berdhomir Hu‐Hi‐Ta‐ Na‐Na



‫ﻫﻮ‬



ُ‫ﹺﺇﱠﻧﻪ‬



Untuk dhomir yang bergabung dengan amil jer, cara membacanya ada 2, yaitu hu dan hi. Dibaca Hu Dibaca Hi



Isim alif‐nun yaitu: isim yang berakhiran alif dan nun



Contoh



Penggabungan dhomir, fi’il, isim dan huruf



‫ ﲰﻌﺖ ﺍﻟﻌﺒﺎﺱ ﻳﻘﻮﻝ ﻟﻠﺰﺑﲑ ﺭﺿﻲ ﺍﷲ‬:‫ﻧﺎﻓﻊ ﺑﻦ ﺟﺒﲑ ﻗﺎﻝ‬ ‫ ﻫﺎ ﻫﻨﺎ ﺃﻣﺮﻙ ﺍﻟﻨﱯ ﺻﻠﻰ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﺃﻥ‬: ‫ﻋﻨﻬﻤﺎ‬ ‫ ﻭﺇﺫﺍ‬، ‫ ﺇﺫﺍ ﻭﺿﻊ ﳍﺎ ﺃﻟﺒﺎﻥ ﺍﻟﻺﺑﻞ ﱂ ﺗﺸﺮﺏ‬.‫ﺗﺮﻛﺰ ﺍﻟﺮﺍﻳﺔ‬ .‫ﻭﺿﻊ ﳍﺎ ﺃﻟﺒﺎﻥ ﺍﻟﺸﺎﺀ ﺷﺮﺑﺖ‬ ‫ )ﺩﺟﻠﺖ ﺍﻣﺮﺃﺓ ﺍﻟﻨﺎﺭ‬:‫ﻋﻦ ﺍﻟﻨﱯ ﺻﻠﻰ ﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﻗﺎﻝ‬



.3



.‫ ﻭﱂ ﺗﺪﻋﻬﺎ ﺗﺄﻛﻞ ﻣﻦ ﺧﺸﺎﺵ ﺍﻷﺭﺽ‬، ‫ﰲ ﻫﺮﺓ ﺭﺑﻄﺘﻬﺎ‬ ، ‫ ﻭﻻ ﻳﻐﻀﺐ ﺑﻌﺪﻩ ﻣﺜﻠﻪ‬، ‫ﺭﰊ ﻏﻀﺒﺎ ﱂ ﻳﻐﻀﺐ ﻗﺒﻠﻪ ﻣﺜﻠﻪ‬ .‫ﻭ ﻬﻧﺎﱐ ﻋﻦ ﺍﻟﺸﺠﺮﺓ ﻓﻌﺼﻴﺘﻪ‬ 5



AAM 20100606